ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

Κυριακή Γ΄ Νηστειών (Σταυροπροσκυνήσεως)

19 Μαρτίου 2023

Ἀγαπητοί Ἀδελφοί,

«Παράδεισος ἄλλος ἐγνώσθη, ἡ Ἐκκλησία ὡς πρίν, ξύλον ἔχουσα ζωηφόρον, τὸν Σταυρόν σου Κύριε, ἐξ οὗ διὰ προσψαύσεως, ἀθανασίας μετέχομεν.» (δ΄ τροπ. ε΄ὠδῆς). Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὡς το μυστικό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ νέος Παράδεισος στό κέντρο τοῦ ὁποίου, ὅπως λέει τό παρόν τροπάριο, ὑψώνεται τό δένδρο τῆς ζωῆς, δηλαδή ὁ Τίμιος καί Ζωοποιός Σταυρός. Κι ἐμεῖς γευόμαστε τούς καρπούς του, δηλαδή τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ καί γινόμαστε ἀθάνατοι.

Ὁ Τίμιος Σταυρός εἶναι ἕνα μυστήριο! Ἀσύλληπτο γιά τόν ἀνθρώπινο νοῦ, τό ὁποῖον ἀποκαλύπτεται λίγο-λίγο σ’ ἐκεῖνον, πού ζητεῖ νά ἐμβαθύνει καί νά τό βιώσει. Ταυτόχρονα ἀποκαλύπτει στόν ἄνθρωπο τό μυστήριο τῆς πίστης καί τῆς ἀληθινῆς ζωῆς, ὡς ἕνα πολύτιμο, ἀλλά ἀγνοημένο δυστυχῶς θησαυρό. Καί καθώς εἶναι ἀδύνατο νά περιγράψεις τόν ἄκτιστο καί ἀπερινόητο Θεό μέ λέξεις κτιστές κι ἀνθρώπινες, ἔτσι καί τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ, ἀφοῦ εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένο μέ τόν Χριστό, τό ἀντιλαμβάνεσαι μόνο ὅταν βιώσεις τήν ἐμπειρία καί λάβεις τήν χάρη.

Ὁ Χριστός πάνω στόν Σταυρό, πόνεσε τόσο πολύ, ὅσο κανείς ποτέ δέν πόνεσε, οὔτε θά πονέσει σέ αὐτόν τόν κόσμο. Γι’ αὐτό δέν εἶναι σωστό, ὅταν ταλαιπωρηθοῦμε λίγο, νά λέμε: «Πέρασα τοῦ Χριστοῦ τά πάθη»! Καί τοῦτο διότι ὁ Χριστός πάνω στόν Σταυρό, προσέλαβε συμπυκνωμένο τόν ἀνθρώπινο πόνο ὅλων τῶν γεννεῶν, πρίν καί μετά τήν ἔλευσή Του καί μέχρι τήν Δεύτερη καί ἔνδοξη παρουσία Του.  Γι’ αὐτό λοιπόν ὁ Τίμιος Σταυρός εἶναι τό μέγα καί ἱερό Κειμήλιο τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Δέν εἶναι πιά ἀντικείμενο ἤ ὄργανο θανατικῆς καταδίκης, ἀλλά ἐνθύμηση τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ γιά τή σωτηρία μας καί ἀντίδοτο στόν πόνο καί τίς θλίψεις τῆς ζωῆς. Ταυτίζεται μέ τόν Χριστό καί καθώς ἔλαβε ζωή ἀπό τό τίμιο Αἷμα Του, τό ὁποῖο ἔρρευσε πάνω του, ὅταν Τόν προσκυνοῦμε Τον χαιρετίζουμε, λέγοντας: «Χαίροις ὁ ζωηφόρος Σταυρός», «Χαῖρε Ξῦλον μακάριον» καί Τον παρακαλοῦμε: «Σταυρέ τοῦ Χριστοῦ σῶσον ἡμᾶς τῇ δυνάμει Σου», «...μή ἐγκαταλίπῃς ἡμᾶς τούς ἁμαρτωλούς»!

Ἐμεῖς, οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, μάθαμε νά ζοῦμε κάτω ἀπό τήν προστασία καί τήν χάρη τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ. Μάθαμε, πώς ὁ Τίμιος Σταυρός εἶναι ὁ φύλακας τῆς Οἰκουμένης καί ὁ δικός μας. Μάθαμε, πώς εἶναι ἡ ὡραιότητα τῆς Ἐκκλησίας, ὁ κραταιός προστάτης τῶν Ὀρθοδόξων ἡγετῶν μας, ἡ δόξα τῶν Ἀγγέλων καί τό ἀγιάτρευτο τραῦμα τῶν δαιμόνων. Μάθαμε, πώς ἔχουμε τόν Σταυρό, ὅπλο κατά τοῦ διαβόλου καί ὡς ἐκ τούτου τόν διάβολο λογαριάζουμε ὡς τόν μόνο ἐχθρό μας καί τόν πόλεμο ἐναντίον Του ὡς τόν μόνο πόλεμο, πού μᾶς ἐπιτρέπεται!

Ὅλα αὐτά ὅμως γιά νά ἀπηχοῦν στήν πραγματικότητα τῆς ζωῆς μας, πρέπει ὄχι μόνο νά πιστεύουμε στόν Χριστό καί νά ἐπικαλούμαστε τήν χάρη τοῦ Τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ἀλλά καί νά ζοῦμε σύμφωνα μέ αὐτή τήν πίστη. Εἶναι αὐτό πού ἀκούσαμε σήμερα νά τονίζει ὁ Κύριός μας στό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, πώς ἄν ποθοῦμε τή σωτηρία μας δέν ἔχουμε, παρά νά σηκώσουμε τόν σταυρό Του καί νά Τόν ἀκολουθήσωμε. Πῶς ὅμως;

-Ὅταν ὁ κόσμος παρασυρμένος ἀπό τόν διάβολο ἀπολυτοποιεῖ τά ὑλικά ἀγαθά, τά χρήματα καί τίς σαρκικές ἀπολαύσεις, τότε ὁ πιστός Χριστιανός ὀφείλει αἴροντας τόν σταυρό τοῦ Χριστοῦ νά ἀναδεικνύει μέ τόν τρόπο τῆς ζωῆς του τήν προτεραιότητα τοῦ ἔνθεου βίου, πού ἐπιτυγχάνεται μέ τήν τήρηση τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ καί τήν βίωση τῆς ἐμπειρίας τῆς θείας Λατρείας, μέ κέντρο τήν ἕνωση μέ τόν Χριστό, ὡς πρωταρχικοῦ σκοποῦ τῆς ζωῆς μας.

-Ὅταν ὁ κόσμος ζεῖ μέ χλιαρή πίστη καί μέ ἄνευρη πνευματικότητα, ὅπου ὁ καθένας πράττει κατά τό θρησκευτικό του δοκοῦν, ὁ ἀνακαινισμένος ἐν Χριστῷ ἄνθρωπος ὀφείλει νά πειθαρχεῖ μέ ταπεινό φρόνημα, στά κελεύσματα τῆς Ἐκκλησίας, ἀποδεχόμενος σάν ἄλλος Ἰώβ ὅ,τι ἡ θεϊκή Πρόνοια ἐπιτρέπει σ’αὐτόν, εἴτε ἀσθένεια, εἴτε πτωχεία, εἴτε οἰκογενειακή ἀκαταστασία, πού ἐπιφέρει θλίψη καί στενοχωρία, βέβαιος ὅμως ὅτι ὁ Θεός βλέπει τόν πνευματικό του ἀγῶνα καί τόν σκεπάζει μέ τήν χάρη Του καί πῶς ὅ,τι ἐπιτρέπει εἶναι γιά τό καλό του, ἐνῶ ἴσως τόν γλιτώνει κι ἀπό κάτι χειρότερο γιά νά τόν ὁδηγήσει μέσα ἀπό μιά σταυρική ζωή στήν ἀνάσταση τῆς σωτηρίας του.

-Ὅταν πολλές φορές ἡ συκοφαντική δυσφήμιση καί τά κακεντρεχῆ σχόλια κεντοῦν τά σωθικά του ἀγωνιζόμενου Χριστιανοῦ καί χωρίς λόγο καί αἰτία τόν πικραίνουν, τότε ἐκεῖνος ὀφείλει νά θυμηθεῖ τήν πονεμένη ἱκεσία τοῦ προφητάνακτα Δαβίδ «λύτρωσαί με ἀπό συκοφαντίας ἀνθρώπων καί φυλάξω τάς ἐντολάς σου» (Ψαλμ. ρια΄135). Καί μετά νά ἀρκεσθεῖ στή παντοδυναμία τοῦ Χριστοῦ, λέγοντας μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο: «πάντα ἰσχύῳ ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντι μέ Χριστῷ» (Φιλιπ. δ, 13), ὁμολογώντας ἔτσι τήν πίστη του στόν Σωτῆρα καί Κύριό Του.

-Ὅταν ο κόσμος ἀδιαφορεῖ γιά τήν ἐκκλησιαστική ἐν Χριστῷ ζωή καί εἰρωνεύεται τήν νηστεία, τήν προσευχή, τήν ἐξομολόγηση, τήν συχνή θεία Κοινωνία, καί ἐν συνόλῳ ὅσους προαπαθοῦν νά ζοῦν κατά Θεόν, τότε ὁ Χριστιανός ὀφείλει νά θυμᾶται, ὅτι ὁ Χριστός μακαρίζει ἐκείνους πού τούς ἐνέπαιξαν,  τούς ὕβρισαν καί τούς ἀπέρριψαν μέ ἀπρεπεῖς κουβέντες, ἐπειδή πιστεύουν σ’ Αὐτόν καί ζοῦν κατά τό θεϊκό Του θέλημα. (βλ. Ματθ. ε 11)  

Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,

Τό βράδυ τῆς Μεγάλης  Πέμπτης θά ἀκούσουμε, πῶς κάτω ἀπό τό Σταυρό τοῦ Κυρίου, στέκονταν πολλοί καί διάφοροι. Ὅλοι τους εἶχαν μιά ἰδιαίτερη σχέση μαζί του. Ἦταν ἐκεῖ οἱ φανατικοί ἀντίπαλοί του, Φαρισαῖοι καί ὄχλος, πού ζήτησαν τή σταύρωσή Του καί οἱ στρατιῶτες, πού τόν ἐσταύρωσαν. Ἦταν ἐκεῖ οἱ δυό ληστές, ὁ εὐγνώμων καί ὁ ἀγνώμων. Ἦταν ἐκεῖ «παραπορευόμενοι», περαστικοί. Ἦταν ἐκεῖ σιωπηλοί ἡ Μητέρα Του, ὁ ἀγαπημένος Του Μαθητής ὁ Ἰωάννης καί μερικές γυναῖκες, γιά νά συντρέξουν ἀνθρωπίνως τήν Παναγία στόν πόνο της. Οἱ ἄλλοι Μαθητές Του ἔλειπαν, κρυμμένοι «διά τόν φόβον τῶν Ἰουδαίων», ἐκφοβισμένοι ἀπό κάποιες φωνές ἀνώνυμες, ὑποταγμένες δουλικά στόν κόσμο (βλ. Ματθ. κστ΄). Ἔλειπε κι ὁ Ἰούδας, πού ἀπαγχονιζόταν ἀπελπισμένος!

Ἄς πάρουμε σήμερα μιά ἀπόφαση καί γιά τή δική μας θέση κάτω ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Κι ἐπειδή εἶναι ἀδύνατο νά προσεγγίσουμε στό μέγιστο ὕψος τῆς ἀρετῆς τῆς Παναγίας μας, ἄς γνωρίζουμε, πώς ζηλευτή θέση γιά ἐμᾶς εἶναι ἐκείνη τοῦ Ἰωάννου, τοῦ ἠγαπημένου Μαθητοῦ. Γιατί; Ἐπειδή ἐκεῖνος μόνος ζεῖ ἀπό κοντά τόν Σταυρό καί τό πάθος τοῦ Κυρίου. Σιωπᾶ, παρά τό ὅτι πονᾶ. Στηρίζει παράλληλα τήν πονεμένη Μητέρα καί στό πρόσωπό Της ὅλη τήν Ἐκκλησία. Δέν κατακρίνει καί δέν διαμαρτύρεται, ἐπειδή πιστεύει στήν Ἀνάσταση τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Ἄς προσπαθήσουμε γι’ αὐτήν τήν θέση. Ἄν ὅμως δέν καταφέρουμε οὔτε κι ἐκεῖ νά σταθοῦμε, ἄς βρεθοῦμε τουλάχιστον ἀνάμεσα στόν εὐγνώμονα Ληστή καί στόν Λογγῖνο τόν ἑκατόνταρχο. Ἄς σταθοῦμε ἐπιτέλους μεταξύ τοῦ: «Μνήσθητί μου Κύριε ἐν τῇ Βασιλείᾳ Σου» καί τοῦ: «Ἀληθῶς Θεοῦ υἱός ἦν οὗτος». Ἔτσι θά διασώσουμε τήν ἐλευθερία καί τήν ἀξιοπρέπεια τῆς ζωή μας καί ἐντέλει θά ἐπιτύχουμε τῆς σωτηρίας μας!  Ἀμήν.

ΠΗΓΗ