ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Ε' ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΜΑΡΙΑΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΣ)

2 Ἀπριλίου 2023

«πόσῳ μᾶλλον τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ…» (Ἑβρ. 9, 14)

Ὅσο πλησιάζουν, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, οἱ ἡμέρες τῆς Μ. Ἑβδομάδος, τόσο καὶ οἱ Ἅγιοι Πατέρες μᾶς προετοιμάζουν νὰ προσκυνήσουμε, μὲ μεγάλη συναίσθηση, τὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου μας καὶ νὰ αἰσθανθοῦμε ὁλόψυχα τὴν χαρὰ τῆς Ἀναστάσεώς Του. Γι’ αὐτὸ καὶ σήμερα ἀκούσαμε ἐπίκαιρο ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, τὰ νοήματα τοῦ ὁποίου θὰ κατανοήσουμε, ἐὰν ἔχουμε ὑπόψη μας τὰ θρησκευτικὰ ἔθιμα τῶν Ἑβραίων καὶ πιὸ συγκεκριμένα, τὴν μεγάλη ἑορτὴ τοῦ Ἐξιλασμοῦ, ποὺ ἐτελεῖτο στὶς ἀρχὲς τοῦ δικοῦ μας Σεπτεμβρίου μήνα.

Ἦταν πένθιμη ἑορτὴ καὶ ὅσοι συμμετεῖχαν σὲ αὐτὴν εἶχαν τὸν ἐνδόμυχο πόθο νὰ πάρουν ἱλασμό, ἄφεση δηλαδὴ τῶν ἁμαρτιῶν ποὺ διέπραξαν καθ’ ὅλη τὴν διάρκεια τοῦ χρόνου. Στὴν γιορτὴ προεξῆρχε ὁ Ἰουδαῖος Ἁρχιερέας, ὁ ὁποῖος προσέφερε θυσίες στὸν Θεὸ καὶ ἔμπαινε  μόνο τότε – μιὰ φορὰ τὸν χρόνο – στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων. Ἐκεῖ ἐθυμίαζε καὶ ράντιζε μὲ τὸ αἷμα τοῦ μόσχου τὴν Κιβωτὸ τῆς Διαθήκης. Τὸ πιὸ ἐντυπωσιακὸ ἦταν ὁ λεγόμενος «ἀποδιοπομπαῖος τράγος».  Στὸ κεφάλι αὐτοῦ τοῦ ζώου ἔθετε τὰ χέρια του ὁ ἀρχιερέας, πιστεύοντας ὅτι φορτώνει ἐπάνω του ὅλες τὶς ἁμαρτίες, καὶ τὶς δικές του καὶ τοῦ λαοῦ.

Τὸ καίριο ἐρώτημα ποὺ θέτει ὁ Ἀπόστολος εἶναι: Ἂν τὸ αἷμα ἀλόγων ζώων καθαρίζει καὶ ἁγιάζει τὸ σῶμα, πόσο μᾶλλον τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ θὰ καθαρίσει τὴν συνείδησή σας ἀπὸ τὰ ἔργα τῆς ἁμαρτίας; Ὁ καθαρισμὸς στὶς θυσίες ἐκεῖνες ἦταν ἐξωτερικὸς καὶ σωματικός, δὲν ἔφθανε βαθύτερα καὶ δὲν ἄγγιζε τὴν ψυχὴ καὶ τὴν συνείδηση. Καθάριζε ἁπλῶς τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου, ὥστε νὰ μπορεῖ νὰ συμμετέχει στὴν λατρεία. «Ἁγιάζει», καθὼς παρατηρεῖ ὁ Οἰκουμένιος, «οὐ ψυχικῶς, ἀλλὰ πρὸς καθαρισμὸν τῆς σαρκός». Ὁ ἱ. Χρυσόστομος διατυπώνει τὴν ἄποψη ὅτι «οἱ θυσίες τῶν ζώων δὲν ἦταν ἀρεστὲς στὸν Θεὸ καὶ δὲν γίνονταν μὲ τὴν γνώμη του, ἀλλὰ κατὰ παραχώρηση γίνονταν καὶ ὁ Θεὸς ἔβαλε σὲ αὐτὲς τύπο νὰ προεικονίζουν τὴν μέλλουσα οἰκονομία τοῦ Χριστοῦ, ὥστε, κι ἂν δὲν εἶναι δεκτὲς καθ’ ἑαυτές, νὰ εἶναι εὐπρόσδεκτες ἔστω μὲ τὸν συμβολισμό τους». Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης θα συμφωνήσει λέγοντας ὅτι οἱ θυσίες ἦταν τύποι καὶ εἰκόνες τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, τόσο τῆς «αἰσθητῆς καὶ δι’ αἵματος ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ ἅπαξ γενομένης, ὅσο καὶ τῆς μυστηριώδους καὶ πνευματικῆς καὶ ἀναιμάκτου τῶν Μυστηρίων, ἤτοι τῆς Θείας Εὐχαριστίας τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου».  Ἡ θυσία τοῦ Χριστοῦ ἀπο τελεῖ πραγματικὴ θυσία. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὄχι μόνο ἕνα «λογικὸ θύμα, ἀλλὰ καὶ ἡνωμένος θεότητι», ὅπως παρατηρεῖ ὁ Ζιγαβηνός. Ὁ Χριστὸς «προσήνεγκεν ἑαυτὸν διὰ πνεύματος αἰωνίου». Ἡ θυσία Του ἦταν ἐλεύθερη καὶ ἑκούσια. Ὁ Χριστὸς ὑπῆρξε «ἄμωμος»,δηλαδὴ ἀναμάρτητος. Ἡ ἀνθρώπινη φύση Του ἦταν ἄμεμπτη καὶ ἄσπιλη καθ’  ὅλα καὶ γι’ αὐτὸ Ἐκεῖνος εἶναι τὸ πιὸ ἁγνὸ καὶ τὸ πιὸ καθαρὸ θύμα. Παράλληλα, ἡ ἕνωση τοῦ Χριστοῦ - θύματος τῆς θείας φύσεως μὲ τὴν ἀνθρώπινη προσέδιδε στὸ Αἷμά Του ἄπειρη ἀξία. «Ἐπέσπευσε νὰ χυθεῖ τὸ Δεσποτικὸ ἐκεῖνο Αἷμα, ποὺ δὲν ἦταν μόνο ἀνεύθυνο, ἀλλὰ καὶ γεμάτο θεϊκὴ δύναμη ὅμως, δὲν πλουτίσθηκε ἀπ’ αὐτό, ἀλλὰ δέθηκε δυνατὰ ὥστε νὰ τιμωρηθεῖ στὸν Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ», γράφει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς. Ἡ προσφορὰ τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἡ ἀναδημιουργία τοῦ κόσμου. Τὸ Πανάγιο Αἷμά Του εἶναι ὁ σύνδεσμος τῶν ἀνθρώπων, ὁ καθαρισμὸς τοῦ κόσμου. «ἐξηγόρασας ἡμᾶς ἐκτῆς κατάρας τοῦ νόμου τῷ τιμίῳ σου αἵματι», ψάλλει ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία.

Κάθε φορὰ ποὺ τελεῖται ἡ θεία Εὐχαριστία ἐπάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα «ἐσφαγμένος πρόκειται ὁ δεσπότης», εἶναι σφαγμένος ὁ Ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ. Τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ γίνεται δικό μας αἷμα. «Καὶ μιγὲν τὸ αἷμα μου τῷ Αἵματί σου, ἡνώθην οἶδα καὶ τῇ θεότητί σου», γράφει ὁ ἍγιοςΣυμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος. Γινόμαστε Σῶμα Χριστοῦ, μέλη ποὺ λάμπουν, ὀστᾶ ἀπὸ τὰ ὀστᾶ Του, σάρκες ἀπὸ τὶς σάρκες Του (Ἐφ. 5, 30), ἄνθρωποι χαριτωμένοι, ἀφοῦ ἀπὸ τὸ πλήρωμα τῆς Χάρης Του πήραμε Χάρη (Ἰω. 1, 16). Τὸ λύτρο τοῦ Αἵματός Του δόθηκε καὶ δίδεται σ’ ἐμᾶς μέσα στὸ θειότατο Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τὴν ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ τὴν λατρεία τοῦ Ζῶντος Θεοῦ. «Ὁ νεκρὰ ἔργα ἔχων», ἑρμηνεύει ὁ ἱ. Χρυσόστομος, «οὐκ ἔνι δουλεύειν τῷ ζῶντι Θεῷ». «Καθάρσιον αἷμα τοῦ γένους» τὸ ὀνομάζει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Ὁ Κύριός μας ἦλθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ ἀναλάβει στοὺς ὤμους Του τὸ βαρὺ φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν μας καὶ νὰ ἐπουλώσει τὰ τραύματα τῆς ἄρρωστης φύσεώς μας. Χάρη στὸ Τίμιο Αἷμά Του ἔχουμε τὴν ἀπολύτρωση καὶ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτημάτων μας (Ἐφ. 1, 7 καὶ Α΄ Πέτρ. 1, 19).

Ὁ Χριστὸς ὅπλισε τὴν Ἐκκλησία Του καὶ τοὺς ποιμένες της μὲ τὴν πνευματικὴ ἐξουσία τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν. Ἐκεῖνος ἔπηξε πάνω στὸ πρόσωπο τῆς γῆς τὸ μεγάλο λουτρὸ ποὺ λέγεται μυστήριο τῆς μετανοίας, στὸ ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος πλένει τὴν ψυχή του καὶ καθαρίζει τὴν συνείδησή του. «Αὐτὸ τὸ αἷμα καθαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας», γράφει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης (Α΄ Ἰω. 1, 7). «Τοῦ  τὸ αἷμα ἐκχυθὲν πᾶσαν τὴν οἰκουμένην ἐξέπλυνε», ἀναφωνεῖ ὁ ἱ. Χρυσόστομος. «Ρανίδες αἵματος ὀλίγαι κόσμον ὅλον ἀναπλάττουσι», διακηρύττει ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος.

Τὰ πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου μὲ τὴν ἄρρητη σοφία τους θὰ μᾶς διαφωτίσουν.

Ὁ ἱ. Χρυσόστομος: «Αὐτὸ τὸ Αἷμα λαμπρύνει τὴν βασιλικὴ εἰκόνα τῆς ψυχῆς μας, δηλαδὴ τὸν νοῦ μας, τὸν λόγο καὶ τὸ πνεῦμα. Οἱ δαίμονες φεύγουν ὅταν δοῦν τὸΑἷμα τὸ δεσποτικό, ἐνῶ οἱἌγγελοι συντρέχουν καὶ βοηθοῦν. Σὰν λιοντάρια ποὺ ἀποπνέουν φωτιά, ἔτσι ἀναχωροῦμε ἀπὸ τὴν πνευματικὴ τράπεζα τῶν Μυστηρίων».

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας σημειώνει: «Μὲ τὴν θεία Μετάληψη οἱ νοητοὶ κλέφτες, οἱ δαίμονες, δὲν βρίσκουν τὴν ψυχή μας ἄδεια ὥστε νὰ μποῦν σ’ αὐτὴν μέσῳ τῶν αἰσθήσεων. Πρέπει νὰ ἐννοήσεις σὰν θύρα τῆς οἰκίας τὶς αἰσθήσεις. Μέσῳ αὐτῶν εἰσέρχονται στὴν καρδιὰ οἱ εἰκόνες ὅλων τῶν πραγμάτων καὶ ἐκχέεται σὲ αὐτὴν τὸ ἀμέτρητο πλῆθος ὅλων τῶν ἐπιθυμιῶν. Μὲ τὴν Θεία Κοινωνία καθαριζόμαστε ἀπὸ κάθε ψυχικὴ ἀκαθαρσία καὶ λαμβάνουμε προθυμία καὶ ζέση γιὰ τὶς ἀρετές. Τὸ Τίμιο Αἷματοῦ Χριστοῦ δὲν μᾶς ἀφήνει νὰ ψυχρανθοῦμε ἀπὸ τὴν ἀμέλεια».

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος διδάσκει: «Ἐκεῖνος ποὺ κοινώνησε ἐπαξίως ἔλαβε ὡς ἀρραβῶνα τὴν οὐράνια βασιλεία καὶ εἶναι ντυμένος μὲ θεία πανοπλία, ἡ ὁποία τὸν προφυλάγει ἀπὸ κάθε κακὸ καὶ ἀπὸ κάθε ἐπιβουλὴ τοῦ πονηροῦ. Ἡ καρδιὰ ἐκείνου ποὺ κοινώνησε ἐπαξίως γεμίζει ἀπὸ ἄφατη χαρὰ καὶ ἀνείπωτη ἀγαλλίαση. Μόνον ἐκεῖνος αἰσθάνεται τὴν ἀλλοίωση ποὺ τοῦ συνέβη καὶ εὐφραίνεται. Ὅλες οἱ ἀρετὲς στολίζουν τὴν καρδιά του καὶ ὁ πόθος του εἶναι ἡ ἕνωση μὲ τὸν Κύριο. Ἡ ψυχικὴ γαλήνη καὶ ἡ οὐράνια εἰρήνη βασιλεύουν μέσα του καθρεπτίζοντας τὸ χαρούμενο πρόσωπό του».

Ὁ Ἅγιος n Ἄνθιμος - σύμφωνα μὲ τὴν μαρτυρία τῆς μοναχῆς Βερονίκης -σὲ ὑπόδειξη τοῦ ἰατροῦ, ὅταν ἦταν ἐφημέριος στὸ Λεπροκομεῖο, νὰ μὴν καταλύει τὸ Ἅγιο Ποτήριο, ἦταν ἀρνητικώτατος. Καὶ μὲ στεντόρεια φωνὴ ἀναφωνοῦσε: «Μὰ ἐδῶ εἶναι ὁ Χριστός, τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμά Του. Πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ ἐπιτελέσω τοιοῦτον ἀνοσιούργημα;» Καὶ κατέλυε τὸἍγιο Ποτήριο καὶ συνεχῶς τὸν καθαγίαζε ἡ θεία Χάρις καὶ ἀπαστράπτει σήμερα ὡς Ἅγιος καὶ προστατεύει καὶ φωτίζει τοὺς ἱερεῖς μας.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης τονίζει: «Καταλαβαίνεις, ἄνθρωπε, πόσο μεγάλη χάρη σοῦ κάνει ὁ Κύριος, ὅταν σοῦ δίνει νὰ τρῶς τὸ Πανάγιο Σῶμά Του καὶ νὰ πίνεις τὸ δικό Του Τίμιο Αἷμα; Γνωρίζεις ὅτι στὴν ἀρχή, ὅταν Αὐτὸς μᾶς ἔπλασε, ἤμασταν ἄφθαρτοι καὶ ἀθάνατοι, καὶ μετά, ἐξαιτίας τῆς ἁμαρτίας, γίναμε θνητοὶ καὶ ὑποκύψαμε στὴν φθορὰ καὶ τὸν θάνατο. Μὲ τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμά Του Αὐτὸς θέλει νὰ σὲ κάνει ὅπως ἤσουν πρίν»

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος: «Χωρὶς Κοινωνία, χωρὶς Χριστό, πῶς θὰ βγεῖς μέσα στὴν καθημερινότητα; Ἦρθες στὴν Ἐκκλησία κι ἔχασες τὸ σπουδαιότερο, τὸ Δῶρο, τὸ πᾶν. Ἔμεινες μὲ τὸ…ἀντίδωρο. Τὶ εἶναι τὸ Ἅγιο θυσιαστήριο; Ὅ,τι πολυτιμώτερο ἐπὶ τῆς γῆς. Οἱ βασιλικοὶ θρόνοι, οἱ προεδρικοὶ θῶκοι, οἱ ἀκαδημαϊκὲς ἕδρες ἔχουν μικρὴ ἀξία. Ἡ Ἁγία Τράπεζα εἶναι ἡ φλεγόμενη βάτος. Ἐδῶ κατεβαίνει ὁ Χριστός, τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι παρόν, οἱἌγγελοι τριγύρω, τρομερὸ θέαμα! Ἐγὼ πολλὲς φορὲς φοβόμουν νὰ ἀκουμπήσωτὰ χέρια μου ἐπάνω στὴν Ἁγία Τράπεζα».

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος συμπληρώνει: «Ὁ κληρικὸς εἶναι παράδειγμα μέσα στὴν κοινωνία. Ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία πηγαίνουμε στοὺς λειτουργοὺς τῶν Μυστηρίων της, ἀφοῦ ψυχὴ ἡ Ἐκκλησία ἔχει τὸ ἱερατεῖο της, τοὺς ἱερεῖς‧ ὡς νοῦ ἔχειτὸ θυσιαστήριο καὶ ὡς σῶμα τὸν ναό. Ἡ Θεία Κοινωνία θεραπεύει, ἁγιάζει αὐτὸν ποὺ ἀγωνίζεται. Ἕναν ποὺ δὲν ἀγωνίζετα πῶς νὰ τὸν βοηθήσει; Τὶ νὰ ἀλλοιώσει ὁ Χριστός, ἀφοῦ δὲν ἀλλοιώνεται ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος;»

Χριστιανοί μου!

Ὅλο καὶ πλησιάζουμε τὴν Ἑβδομάδα τῶ Παθῶν τοῦ Κυρίου, κατὰ τὴν ὁποία τὰ ἀναγνώσματα, οἱ ὕμνοι, τὸ ὕφος τῶν ἡμερῶν μᾶς ὑπενθυμίζουν τὴν θυσία τοῦ Αἵματος τοῦ Κυρίου. «Ἐκεντήθης τὴν πλευράν, ἵνα κρουνοὺς ζωῆς ἀναβλύσεις μοι», θὰ ψάλλουμε. Ὁ Χριστὸς μὲ τὴν θέλησή Του θυσιάζεται γιὰ ἐμᾶς, γιὰ νὰ μᾶς ἀνοίξει τὸν δρόμο τῆς σωτηρίας. Δὲν εἶναι σωστὸ στὸν πνευματικό μας ἀγῶνα νὰ γογγύζουμε καὶ νὰ μεμψιμοιροῦμε.  Αὐτὸ δείχνει ἔλλειψη πνευματικῆς ἀρχοντιᾶς. Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ ἔχει ἐπίγνωση ὅτι διακατέχεται ἀπὸ δυσβάστακτα πάθη. Εἶναι, λοιπόν, ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη νὰ προστρέξει στὸ μυστήριο τῆς μετανοίας. Διὰ τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως ἡ καρδιά του θὰ δυναμώσει καὶ ἰδιαιτέρως θὰ ἐνισχυθεῖ. Τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ θὰ γρανιτώσουν ὅλες τὶς  πνευματικές του δυνάμεις, ἀλλὰ καὶ θὰ ἀποτελέσουν ἰσχυρὸ ὅπλο γιὰ τὴν ἀντιμετώπισητῶν ποικίλων πειρασμῶν τῆς ζωῆς. Εἶναι, λοιπόν, ἡ τροφή μας τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Ἀποτελεῖ τὸ «καινὸν πόμα» ποὺ ἀναβλύζει ἀπὸ τὴν τρυπημένη πλευρά Του καὶ μᾶς προσφέρει τὸ «περισσὸν τῆς ζωῆς» (Ἰω. 10, 10). Ὁ πόθος τῆς ἀληθινῆς ζωῆς ποὺ προσφέρει ἡ κοινωνία τοῦ Αἵματος τοῦ Σωτῆρος ἔκανε τὸν Ἅγιο θεοφόρο Ἰγνάτιο νὰ γράφει λίγο πρὶν ἀπὸ τὸ μαρτυρικό του τέλος: «Πόμα θέλω τὸ Αἷμα αὐτοῦ».

Αὐτὸς ὁ πόθος ἂς καταφλέγει καὶ τὴν δική μας καρδιά. Καὶ πιστεύοντας ἀκλόνητα στὴν ζωοποιὸ δύναμη τῆς θυσίας τοῦ Κυρίου, ἂς κοινωνοῦμε πάντοτε τὸ Αἷμα καὶ τὸ Σῶμα Του μὲ ἁγνισμένη καρδιὰ καὶ καθαρὴ συνείδηση. Μόνο τότε θὰ ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὴν λύπη τῆς ἁμαρτίας.

Τὸ γλυκόφθογγο ἀηδόνι, ὁ Γ. Βερίτης ψάλλει:

«Εὐλαβικὰ σὰν τὸν προφήτη Σου

τὸν ἄνθρακαστὰ χείλη παίρνω

κι ὤ καθαρμοῦ φωτιὰ ἀδαπάνητη,

ποὺ μές στὴν ὕπαρξή μου παίρνω!

Εἶδες τὴν δίψα μου τὴν ἄσβηστη

Καὶ νὰ ποὺ μοῦ ’χεις ἀναβρύσει

ἀθανασίας καθάρια νάματα

κι ἀλήθειας κρουσταλλένια βρύση». ΑΜΗΝ!

ΠΗΓΗ