2023 ΜΑΡΤΙΟΥ 19 – ΚΥΡΙΑΚΗ Γ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ (Μαρκ. 8, 34-38 και 9,1)

†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ

(Διασκευή ομιλίας στους Κιρκιζάτες, στις 17/3/1985)

Πού εντοπίζεται ο αγώνας

Σήμερα είναι η εορτή της προσκυνήσεως του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού. Έχει ταχθεί η προσκύνηση του Τιμίου Σταυρού στην μέση της Σαρακοστής για τον εξής λόγο: Ο Σταυρός είναι το σύμβολο της θυσίας που γίνεται για σκοπούς πνευματικούς και κυρίως για την ωφέλεια και της ψυχής μας. Γιατί ο Χριστός ήρθε στον κόσμο, για μας και για την σωτηρία μας. «Δι' ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν», όπως λέμε στο Σύμβολο της Πίστεως. Και σταυρώθηκε για να μας απαλλάξει από τον κίνδυνο της αιωνίου καταδίκης, να μας ελευθερώσει από τον Άδη και από τον θάνατο και να μας οδηγήσει στην αιώνιο ζωή. Να μας δώσει την ελπίδα της αθανασίας. Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, για να μας ελευθερώσει από την αμαρτία, υπέφερε στην επίγεια ζωή Του. Και υπέφερε τις τελευταίες ημέρες ακόμα περισσότερο.

Υπέμεινε εμπτυσμούς, χτυπήματα, ραπίσματα, βρισιές, μαστίγωση, κακοποίηση και τον θάνατο επάνω στον Σταυρό, για την σωτηρία μας. Και μας υπέδειξε, ότι ο άνθρωπος που θέλει να σώσει την ψυχή του πρέπει να τον ακολουθεί. Είπε: «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού και ακολουθήτω μοι». Όποιος θέλει να Με ακολουθήσει στην αιώνια δόξα κοντά στον Πατέρα, ας Με ακολουθήσει.

Πώς θα Με ακολουθήσει; Παίρνοντας τον σταυρό του. «Αράτω τον σταυρόν αυτού». Και μάλιστα, ξέρετε τι είπε ο Χριστός; Αυτό τον σταυρό, δεν τον παίρνουμε μια φορά στην ζωή μας, αλλά «καθ' ήμέραν». Κάθε μέρα να κρατάει ο άνθρωπος τον σταυρό του.

Τι σημαίνει αυτό; Προσέξτε: Σταυρός μας δεν είναι κάτι που θα μας επιβάλλουν οι άλλοι, μια τιμωρία, ένα θάνατο, κάποιο κακό που θα μας προκαλέσουν και εμείς δεν θα το θέλουμε. Αλλά σταυρός μας, είναι κυρίως ο αγώνας που θα κάνουμε εναντίον του αμαρτωλού εαυτού μας. Ποιος είναι ο αμαρτωλός εαυτός μας; Κάθε στιγμή, κάθε λεπτό, αισθανόμαστε μια παράξενη πρόκληση, κάτι που μας λέει μέσα μας, «τώρα να κάνεις εκείνο». Και εκείνο που μας λέει αυτή η φωνή, αυτή η παρόρμηση από μέσα μας, είναι φοβερό. Μερικές φορές είναι όχι απλά φοβερό αλλά είναι κόλαση, νομίζεις πως βγαίνει από την καρδιά του Βεελζεβούλ. Και σ’ αυτή την περίπτωση, έχεις υποχρέωση, αν θέλεις να σώσεις την ψυχή σου, να πεις ένα ανυποχώρητο «όχι».

Θυμηθείτε την πρόσφατη τραγωδία. Ένας άνθρωπος, που από ό,τι λένε δεν ήταν τρελός, ξαφνικά αισθάνθηκε μέσα του μια φοβερή παρόρμηση που του είπε: «Άρπαξε το ντουφέκι, βγες στο δρόμο, και όποιον βρεις μπροστά σου, κάτω». Από πού βγήκε αυτή η φωνή; Ποιος του την είπε; Και ο άνθρωπος, μη ξέροντας να κρατάει τον σταυρό, μη ξέροντας ότι ο σταυρός είναι όπλο ειρήνης, βγήκε και έκανε εκείνο που του έλεγε ο λογισμός του. Δεν κράτησε τον σταυρό του, να πει: «Όχι!», δεν θα γίνει εκείνο που μου επιτάσσει το κακό αίσθημα, δεν θα γίνει εκείνο που μου επιτάσσει η σάρκα, δεν θα γίνει εκείνο που μου λέει η όρεξή μου. Αλλά τι θα γίνει; Θα γίνει του Θεού το θέλημα. Θα γίνει εκείνο που, αντί να με κατεβάσει, θα με ανυψώσει. Θα γίνει εκείνο που αντί να με κάνει δαιμόνιο, θα με κάνει χαρά των Αγγέλων και χαρά του Θεού».

Άλλο παράδειγμα: Σ έναν άνθρωπο, είτε άντρας είναι, είτε γυναίκα, του λέει ο λογισμός του: Τι κάθεσαι και χαραμίζεις τη ζωή σου με τις παλιές ιδέες; Η ομορφιά είναι μεγάλη στην ζωή. Κάνε ό,τι θέλεις και άστα αυτά. Και ξεχνάει ο άνθρωπος το νόμο του Θεού. Και στο τέλος, τι γίνεται; Συμφορά στον ίδιο, κατάπτωση στην οικογένεια, δυστυχία στα παιδιά, θλίψη για τους συγγενείς, απαραμύθητη πικρία για τους Αγγέλους. Και το χειρότερο από όλα, αιώνιος θάνατος στην ψυχή. Μετά κοιτάζεις για τον άνθρωπο, αν πηγαίνει στην Εκκλησία. Πώς να πάει; Την βλέπει την πόρτα της Εκκλησίας και την φοβάται. Αρχίζει να μισεί τον παπά. Και νομίζοντας πως κάτι κάνει, εμπαίζει τα ιερά, εμπαίζει την ευλάβεια, κοροϊδεύει τα λιβάνια και θεωρεί γελοίο πράγμα να πάει στην Εκκλησία να κάνει προσευχή. Και έτσι αρχίζει η πνευματική κατάπτωση και η κοινωνική εξαθλίωση.

Ο χειρότερος εχθρός

Οι θεόσοφοι πατέρες είπαν: Ο χριστιανός, όλο τον χρόνο πρέπει να θυμάται τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό. Ιδιαίτερα όμως πρέπει να τον θυμάται την εποχή που κάνει ανασυγκρότηση του εαυτού του. Δηλαδή ολόκληρη τη Σαρακοστή που είναι ένας πνευματικός αγώνας. Εναντίον τίνος είναι αυτός ο αγώνας; Όχι εναντίον εχθρικών λαών, ούτε είναι πάλη πολιτική και ταξική. Αλλά είναι πάλη πνευματική, για να προσπαθήσει ο άνθρωπος, όχι να φάει τους εχθρούς του, αλλά να γλιτώσει. Από ποιόν να γλιτώσει; Από τον χειρότερο εχθρό. Και ο χειρότερος εχθρός είναι, όχι ο γείτονας που έχει την δική του ιδέα, που πρέπει να είναι, όποια και αν είναι, σεβαστή, αλλά η αμαρτία. Ο χειρότερος εχθρός είναι τα πάθη σου, αδελφέ μου. Άμα τα πάθη τα αφήσεις ελεύθερα, δεν χρειάζεται να έχεις εχθρούς. Και άμα τα πάθη σου τα αφήσεις ελεύθερα, όσους φίλους και αν έχεις και όσο και αν θέλουν να σε προστατέψουν στον βυθό θα πας και στον βούρκο θα πέσεις.

Γι’ αυτό η Εκκλησία μας, όρισε η Σαρακοστή να είναι αγώνας του ανθρώπου εναντίον των παθών. Και πώς τον κάνουμε αυτό τον αγώνα; Νηστεύουμε και εγκρατευόμαστε, ακόμα και στη γλώσσα, και στα κακά έργα, και μαθαίνουμε αυτές τις ημέρες να προσευχόμεθα περισσότερο. Και τι άλλο; Μαθαίνουμε να ελέγχουμε τον εαυτό μας για τις αμαρτίες μας. Σκεφτόμαστε ότι πρέπει και εκείνα που είχαμε αφήσει να ξεχαστούν, τις αμαρτίες μας δηλαδή, πρέπει να τις θυμηθούμε. Να πάμε να εξομολογηθούμε και μετά να πάμε να κοινωνήσουμε, καθαροί. Και καθαροί, να αρχίσουμε ένα αγώνα καλλίτερο για να τον συνεχίσουμε στην ζωή μας για πάντα. Αυτό είναι το νόημα της αγίας Τεσσαρακοστής. Και στην μέση της Σαρακοστής, μας βάζει η Εκκλησία μας τον Τίμιο Σταυρό και λέει: Ελάτε, προσκυνήστε τον. Σας κούρασε η νηστεία; Σας κούρασε ο πόλεμος εναντίον των παθών; Για κοιτάξτε. Εσείς κουραστήκατε, αγωνιζόμενοι για την δική σας σωτηρία. Ο Χριστός όμως δεν κουράστηκε να φτάσει στον Σταυρό και στον θάνατο, όχι για την δική Του σωτηρία, για την δική σας. Εσείς έπρεπε τον εαυτό σας να τον αγαπάτε περισσότερο από ό,τι τον αγάπησε ο Χριστός. Έπρεπε να θέλετε να κοπιάσετε για την σωτηρία σας περισσότερο από ό,τι κοπίασαν οι Άγιοι.

Το πιο πολύτιμο

Βάζει, λοιπόν, η Εκκλησία μας τον Σταυρό να τον προσκυνήσουμε, για να πάρουμε φωτισμό και δύναμη, να αγωνιστούμε και να συνεχίσουμε, όσο μπορούμε καλλίτερα και πνευματικότερα τον αγώνα μας.

Γιατί, αδελφοί μου; Να πούμε ένα παράδειγμα: Έχουμε ένα σπίτι, αν γκρεμιστεί, ελπίζουμε ότι θα φτιάξουμε ένα καινούργιο, αρκεί να έχουμε την δύναμη. Έχουμε ένα σώμα, αν χάσουμε την υγεία του, ελπίζουμε, με τα φάρμακα και τα Νοσοκομεία, να την ξαναβρούμε. Αλλά έχουμε, αδελφοί μου, μια ζωή και μια ψυχή. Ήρθε ο θάνατος; Δεν ξαναγυρίζει η ζωή. Χάθηκε η ψυχή; Χάθηκε για πάντα! Είπε ο Χριστός: «Τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο εάν κερδίσει τον κόσμο όλο και ζημιωθή την ψυχήν αυτού; τι θα δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα για την ψυχή του;»

Βέβαια το σώμα και την ζωή τα δίνουμε μερικές φορές αντάλλαγμα.

Γιατί τα δίνουμε αντάλλαγμα; Γίνεται πόλεμος. Έρχονται οι εχθροί και θα τα κάνουν όλα ίσωμα. Και βγαίνουν μπροστά οι λεβέντες και λένε: Προκειμένου να ζει, ο πατέρας μου και η μητέρα μου και τα παιδιά μου, χαλάλι η ζωή μου. Και δίδουν την ζωή τους, αντάλλαγμα, χάρη της ζωής των αγαπητών, και της ελευθερίας της πατρίδος. Αλλά, αδελφοί μου, ρωτάει ο Χριστός: «Τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού;». Η αιώνια πατρίδα μας, η Βασιλεία των Ουρανών, είναι ανώτερη και πιο πολύτιμη από κάθε επίγεια πατρίδα. Άμα χάσεις την ψυχή σου, τι θα σε ωφελήσουν όλα τα αγαθά του κόσμου; Τι θα σε ωφελήσει ο,τιδήποτε και αν κατάφερες να κάνεις στην ζωή σου;

Γι’ αυτό, μας λέγει ο Χριστός: Θυμηθείτε ότι το πολυτιμότερο πράγμα είναι η ζωή η αιώνιος. Και αγωνιστείτε τώρα που είναι καιρός, με πρότυπο Εμένα που αγωνίστηκα για σας. Αγωνιστείτε έχοντας συνεχώς μπροστά σας τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό. Αγωνιστείτε εναντίον της αμαρτίας. Αγωνιστείτε εναντίον των παθών σας που μπορούν να σας κάνουν από ανθρώπους κτήνη, από αγγέλους δαιμόνια. Αγωνιστείτε εναντίον των παθών σας, για να γίνεστε κάθε μέρα καλλίτεροι, ευγενέστεροι, εκλεκτότεροι δούλοι του Θεού. Να σας καμαρώνουν οι Άγγελοι και να αξιωθείτε της επουρανίου ζωής και μακαριότητος.

Το μήνυμα του βασιλικού

Όταν η Αγία Ελένη βρήκε τον Τίμιο Σταυρό, επάνω του, είχε φυτρώσει ένα βλασταράκι βασιλικός και μοσχομύριζε. Και το ερμήνευσε η Αγία Ελένη σαν σημάδι ότι όποιος στηρίζεται πάνω στον Σταυρό, έτσι μοσχοβολάει η ψυχή του. Γι’ αυτό κάθε φορά που έχουμε προσκύνηση του Τιμίου Σταυρού μοιράζουμε από τα καλλίτερα και πιο ευώδη λουλούδια της εποχής, για να θυμηθούμε, ότι όποιος αγωνιστεί να νικήσει τα πάθη του, όποιος πάρει τον σταυρό του στον ώμο του, εκείνου η ψυχή θα γίνει λουλούδι και θα γεμίσει ευωδία που θα χαροποιεί τον ίδιο, θα χαροποιεί τους άλλους ανθρώπους και τον επουράνιο κόσμο των Αγίων Αγγέλων και του Θεού. Αμήν.

ΠΗΓΗ