Δ΄ Κυριακή των Νηστειών

Νικηφόρος Κάλλιστος Ξανθόπουλος

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, Κυριακῇ τετάρτῃ τῶν Νηστειῶν, μνήμην ποιοῦμεν τοῦ ὁσίου πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ συγγραφέως τῆς Κλίμακος.

Ο μακάριος Ιωάννης σε ηλικία δεκαέξι ετών, κάτοχος πλουσίας εγκυκλίου μορφώσεως για την ηλικία του, ανέβηκε σε μοναστήρι στο όρος Σινά και προσέφερε τον εαυτό του στο Θεό σαν ιερότατο θύμα στην υπακοή του γέροντος Μαρτυρίου. Στη συνέχεια ύστερα από δεκαεννέα χρόνια έφυγε για να ζήσει μόνος του σαν αναχωρητής τη ζωή της ησυχίας.

Γι’ αυτό το σκοπό διάλεξε σαν τόπο ασκήσεως μια περιοχή που απείχε πέντε «σημεία» απ’ το «Κυριακό». Το όνομα της περιοχής του ασκητηρίου του ήταν Θωλάς. Πέρασε εκεί σαράντα χρόνια με διακαή έρωτα του Θεού και πυρπολούμενος αδιάκοπα από τη φλόγα της θείας αγάπης. Έτρωγε απ’ όλα όσα επιτρέπεται να τρώνε οι μοναχοί. Έτρωγε όμως πολύ λίγο και ποτέ ως το σημείο να χορτάσει, κι έτσι με μεγάλη σοφία -νομίζω- νικούσε το δαίμονα της υπερηφανείας. Αλλά και τις πηγές των δακρύων του ποιος νους μπορεί να τις εξιστορήσει; Κοιμόταν τόσο μόνο, όσο του ήταν αναγκαίο ώστε να μην καταστρέψει με την αϋπνία τα λογικά του. Η πορεία του ήταν μια αδιάλειπτη προσευχή κι ένας ανέκφραστος θείος έρωτας. Αφού επιτέλεσε θεάρεστα όλα αυτά τα κατορθώματα και συνέγραψε την «Κλίμακα», όπου εξέθεσε λόγους διδαχής γεμάτους καλοσύνη, αναπαύτηκε εν Κυρίω, όπως του άξιζε, το 603 μ.Χ., σε ηλικία ογδόντα ετών, έχοντας αφήσει και πολλά συγγράμματα.

Δ΄ Κυριακή των Νηστειών

Η μνήμη του τελείται στις 30 Μαρτίου. Εορτάζεται όμως και σήμερα, ίσως επειδή απ’ την αρχή της αγίας Τεσσαρακοστής αρχίζει συνήθως να διαβάζεται στις ιερές Μονές η «Κλίμακα» των λόγων του.

Ταῖς αὐτοῦ ἁγίαις πρεσβείαιας, ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.

Σημειώσεις:

Σημείο: Αρχαία μονάδα μετρήσεως οδικών αποστάσεων, όπως έχουμε εμείς σήμερα το χιλιόμετρο. Κάθε μονάδα μήκους στο δρόμο ξεχώριζε από την επόμενη με μια στήλη, η οποία ονομαζόταν «σημείο».

Κυριακό: Ο κεντρικός ναός ενός μοναστηριού ή μιας σκήτης.

Κλίμακα: Βιβλίο με λόγους (ομιλίες) του αγίου Ιωάννου του Σιναΐτου. Περιεχόμενό τους η κλίμακα (σκάλα) των αρετών. Από το βιβλίο αυτό που συνέγραψε ο άγιος, πήρε την επωνυμία Ιωάννης (ο συγγραφέας) της Κλίμακος.

Ιερομ. Ιερώνυμος Δελημάρης, Τί γιορτάζουμε από το Τριώδιο έως την Πεντηκοστή; Τα συναξάρια του Τριωδίου και του Πεντηκοσταρίου σε απλή γλώσσα, 1η έκδ. Αδελφότης Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναυπάκτου, Ναύπακτος, 2001.