ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (ΤΥΡΙΝΗΣ) 26 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2023

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ

«σὺ τὶς εἶ ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην;…» (Ρωμ. 14, 14)

Ὅσο κι ἂν μεταβάλλονται οἱ συνθῆκες τῆς ζωῆς μας, ὅσο κι ἂν ἡ ἐκτίμηση πρὸς τὶς πνευματικὲς ἀξίες ὁλοένα καὶ μειώνεται, ἐνῶ παράλληλα ὀγκώνεται τὸ ρεῦμα τοῦ ὑλισμοῦ καὶ τοῦ εὐδαιμονισμοῦ, ἡ ποιμαίνουσαἘκκλησία δὲν θὰ πάψει νὰ προσκαλεῖ τοὺς Χριστιανοὺς νὰ ἀξιοποιήσουν πρεπόντως τὸν πλοῦτο τῆς περιόδου τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς. Τὸ εὐαγγελικὸ, ἀλλὰ καὶ τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα, μᾶς προετοιμάζουν σήμερα νὰ ὑποδεχθοῦμε τὸν καιρὸ τῆς νηστείας χωρὶς ἔχθρα, μῖσος καὶ κατάκριση ἐναντίον τῶν ἀδελφῶν μας. Μάλιστα, σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας στὸν Ἑσπερινὸ καλεῖ ὄλους τοὺς Χριστιανοὺς νὰ συμφιλιωθοῦν καὶ νὰ ἀλληλοσυγχωρηθοῦν, ὥστε νὰ διέλθουν τὸ στάδιο τῆς ἁγίας νηστείας «ἀμέμπτως καὶ ἀκατακρίτως». «Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος», λέγει ὁ Κύριος  (Ματθ. 6, 14). Καὶ «σὺ τὶς εἶ ὁ κρίνων ἀλλότριον οἰκέτην;», θὰ συμπληρώσει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Ρωμ. 14, 4).

Ἡ κατάκριση ἢ καταλαλιὰ ἀποτελεῖ ἀποκύημα μίσους, λεπτὴ νόσο ποὺ ἀπομυζᾶ τὸ αἷμᾳ τῆς ἀγάπης, ὅπως ἡ βδέλλα ἐπικάθηται στὸ σῶμα τοῦ ζώου καὶ ἀπομυζᾶ τὸ αἷμα του. Ἡ κατάκριση εἶναι ὁ ρύπος τῆς καρδιᾶς καὶ ὁ ἀφανισμὸς τῆς ἁγνείας. Ἔτσι ὁρίζει τὸ πάθος αὐτὸ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος. Εἶναι πολὺ ἀρεστὸ στοὺς ἀνθρώπους νὰ κατακρίνουν τοὺς ἄλλους, ἰδίως αὐτοὺς ποὺ κατέχουν κάποια θέση. Ἡ κατάκριση, πολλὲς φορὲς, ἔχει τὶς ρίζες της στὸ μῖσος καὶ τὴν ἀπέχθεια ποὺ τρέφουμε γιὰ κάποιον, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τὸν διαβάλλουμε, ἀμαυρώνοντας ἢ διαστρεβλώνοντας τὴν ἀλήθεια. Ἡ κατάκριση εἶναι λόγος σαπρός, σὲ ἀντίθεση μὲ τὸν ἐποικοδομητικὸ λόγο ποὺ εἶναι ἀγαθὸς καὶ μεταδίδει χαρὰ σὲ αὐτοὺς ποὺ τὸν ἀκοῦνε. «Πᾶς λόγος σαπρὸς ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν μὲ ἐκπορευέσθω, ἀλλ’ εἴ τις ἀγαθὸς πρὸς οἰκοδομὴν τῆς χρείας ἵνα δῶ χάριν τοῖς ἀκούουσιν», τονίζει ὁ θεῖος Παῦλος (Ἐφ. 4, 29).

Ἀλλὰ θὰ πεῖ κάποιος, ἡ κρίση εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ξεχωρίζεις τὸ καλὸ ἀπὸ τὸ ἄδικο. Ἡ κρίση καὶ ὁ ἔλεγχος τῆς ἀδικίας καὶ τῆς διαφθορᾶς εἶναι ἀπαραίτητη καὶ τὴν συναντοῦμε παντοῦ στὴν Ἁγία Γραφή. Ἀκοῦμε καμμιὰ φορὰ τοὺς συνανθρώπους μας νὰ λένε: «Τὸν βλέπω νὰ παρεκτρέπεται καὶ δὲν θὰ προσπαθήσω νὰ τὸν διορθώσω;» «Διόρθωσέ τον», ἀπαντᾶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, «ἀλλὰ νὰ τὸ κάνεις ὄχι ὡς ἐχθρὸς ποὺ τὸν σύρει σὲ δίκη, ἀλλὰ ὡς γιατρὸς ποὺ παρασκευάζει τὸ κατάλληλο φάρμακο γιὰ νὰ θεραπεύσει τὸν ἀσθενῆ. Ἡ Ἁγία Γραφὴ δὲν λέει "μὴ παύσῃς τὸν ἁμαρτάνοντα", ἀλλὰ "μὴ κατακρίνῃς τὸν ἁμαρτάνοντα".

Καὶ οἱ Προφῆτες ἤλεγξαν τοὺς βασιλεῖς, τοὺς ἱερεῖς, τοὺς δικαστὲς καὶ ὁ Κύριος δὲν δέχθηκε τὴν προσευχὴ τοῦ Φαρισαίου, γιατὶ ἐπέκρινε τὸν Τελώνη. Δὲν κατηγοροῦμε τὸν Τίμιο Πρόδρομο γιατὶ ἤλεγξε τὴν ταραχώδη ζωὴ τοῦ Ἡρώδου. Ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἐλέγχει τὸν Σίμωνα καὶ τὸν ἐπικρίνει γιατὶ ἤθελε νὰ γίνει ἱερέας ἐπὶ πληρωμῇ, ἀλλὰ καὶ ὁ χρυσοῦς ἐπίσκοπος ἐλέγχει τὴν βασίλισσα Εὐδοξία γιὰ τὶς παρανομίες της. Σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς περιπτώσεις ὁ ἔλεγχος καὶ ἡ κρίση γίνονται γιὰ τὴν διόρθωση τοῦ ἄλλου καὶ τὴν ἀποκατάσταση τοῦ δικαίου.

Ὁ Ἐπίσκοπος, ὁ πνευματικός μας πατέρας, ὁ γονέας, ὁ διδάσκαλος θὰ ἐλέγξει, θὰ ἐπιτιμήσει, θὰ παρακαλέσει «ἐν πάσῃ μακροθυμίᾳ καὶ διδαχῇ» (Β΄ Τιμ. 4, 2). Ὁ σκοπὸς τῆς παρατηρήσεως δὲν εἶναι ἡ ἐξουδένωση ἀλλὰ ἠ διόρθωση. Ἀντίθετα, ὁ μὴ προχωρημένος πνευματικὰ ἄνθρωπος ἀντὶ νὰ ὀνειδίζει καὶ νὰ ἐπεμβαίνει, καλύτερα νὰ νουθετεῖ. Νὰ μὴ λέγει κακίες, ἀλλὰ νὰ συμβουλεύει. Νὰ μὴν ἐπιτίθεται μὲ σκληρότητα, ἀλλὰ νὰ διορθώνει μὲ φιλοστοργία.

Ἡ κατάκριση εἶναι πονηρὸ δαιμόνιο ποὺ δὲν ἀφήνει ποτὲ τὸν ἄνθρωπο νὰ εἰρηνεύσει, ἀλλὰ πάντοτε τὸν βάζει σὲ διχοστασίες καὶ ἔριδες μὲ τοὺς ἄλλους. Ἂς κάνουμε μιὰ ταπεινὴ ἀναφορὰ σὲ ἐκείνους ποὺ κρίνουν καὶ ἐπικρίνουν τοὺς ἱερεῖς μας. Ἡ ἱεροκατηγορία, ἀδελφοί μου, εἶναι μεγάλη ἁμαρτία. Οἱ ἱερεῖς μας δὲν εἶναι ἄγγελοι ἐξ οὐρανοῦ, εἶναι καὶ ἐκεῖνοι ἄνθρωποι ὅπως καὶ ἐμεῖς. Πρέπει συνεχῶς νὰ προσευχόμαστε στὸν Κύριο νὰ τοὺς διατηρεῖ ἔντιμους, νὰ τοὺς ἐνδυναμώνει στὸ δύσκολο ποιμαντικὸ ἔργο τους. Αὐτοὶ μᾶς ἐβάπτισαν, μᾶς ἐστεφάνωσαν, αὐτοὶ μᾶς ἐξομολογοῦν, μᾶς μεταδίδουν τὰ Ἄχραντα Μυστήρια, αὐτοὶ θὰ μᾶς ξεπροβοδίσουν στὸ μεγάλο ταξίδι μας.

Οἱ θεῖοι Πατέρες θὰ μᾶς διαφωτίσουν καὶ πάλι.

Ὁ ἱ. Χρυσόστομος: «Εἶναι προτιμώτερο νὰ τρῶμε κρέας τὴν Σαρακοστὴ παρὰ τὶς σάρκες τῶν ἀδελφῶν μας μὲ τὴν κατάκριση».

Ὁ Μ. Βασίλειος: «Ἂν κάποιος βρεθεῖ νὰ καταλαλεῖ κάποιον καὶ αὐτὸς ποὺ τὸν ἀκούει δὲν τὸν ἐπιπλήττει, νὰ ἀφορίζεται μαζὶ μὲ αὐτόν».

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος: «Ὁ ἄνθρωπος ποὺ κατακρίνει καὶ κακολογεῖ, εἶναι μοχθηρός, ἐπιρρεπὴς σὲ κοροϊδίες, σὲ ὕβρεις καὶ κατηγορίες‧ ἔχει βρώμικη καρδιά, τὸ πνεῦμα του εἶναι διεστραμμένο καὶ ἡ ψυχή του πανούργα. Τὸ ἴδιο καὶ τὸ στόμα του, ἡ δὲ γλῶσσα του δόλια, τὰ χείλη του βέβηλα, τὰ λόγια του ἄδικα. Στέκεται πικρὸς δικαστὴς τοῦ ἀδελφοῦ του. Τὸν κατακρίνει χωρὶς νὰ τὸν ἀφήσει νὰ ἀπολογηθεῖ. Δίχως ἔλεος, ἀδυσώπητος, τοῦ ἐπιτίθεται καὶ τοῦ ἀπαγγέλλει τὴν κατηγορία του. Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος δὲν διαφέρει ἀπὸ τὸν δολοφόνο, γιατὶ ὁ μὲν ἀφαιρεῖ τὴν ζωή, ὁ δὲ τὴν τιμή, τὸ βάθρο ὅπου στηρίζεται ἡ ζωή».

Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Ρῶσος, ἐπίσκοπος Καυκάσου: «Ἂς μὴ σπέρνουμε σπόρους ζιζανίων. Ἂς ἀποφεύγουμε κάθε ἄσκοπη κρίση γιὰ τὸν πλησίον καὶ δὲν θὰ πέφτουμε σὲ κατάκριση. Ὅποιος κατακρίνει καὶ μειώνει τὸν πλησίον του, προβάλλει τὸν ἑαυτό του ὡς δίκαιο, χωρὶς νὰ τὸ συνειδητοποιεῖ. Αὐτὸ ἀποτελεῖ ὑποκρισία. Οἱ σπόροι τῆς ἁμαρτίας -ὅπως γιὰ παράδειγμα ἡ ἀργολογία- εἶναι φαινομενικὰ μηδαμινοί. Σπερνεται μὲ αὐτοὺς ὁ ἀγρὸς τῆς ψυχῆς. Ἀλλὰ ὅταν οἱ σπόροι βλαστήσουν, τότε κυριεύουν τὴν ψυχή. Ὅποιος συνάγει μέσα του τὴν δράση τοῦ νοῦ του, βλέπει μέσα του τὴν αὐγὴ τοῦ πνεύματος».

Ὁ Ἅγιος Λουκᾶς ὁ ἰατρός, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κριμαίας: «Δὲν ἔχουμε κανένα δικαίωμα νὰ κρίνουμε τὸν πλησίον, διότι αὐτὸ δὲν εἶναι δική μας ὑπόθεση ἀλλὰ τοῦ Θεοῦ. Δὲν σκεφτόμαστε ὅτι ὁ ἀδελφός μας μπορεῖ νὰ μετανοήσει καὶ νὰ κατακριθοῦμε ἐμεῖς».

Ὁ ἍγιοςἌνθιμος: «Νὰ ἀφήσωμεν τὸ ἐγὼ καὶ νὰ πιάσωμεν τὴν ταπείνωσιν‧ νὰ ἀφήσωμεν τὶς δικαιολογίες καὶ νὰ πιάσωμεν τὴν μομφὴν κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ μας‧ νὰ ἀφήσωμεν τὸ ψεῦδος καὶ νὰ πιάσωμεν τὴν μόνην καθαρὰν ἀλήθειαν‧ νὰ ἀφήσωμεν ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα φέρουν εἰς ἀγανάκτησιν τὸν Θεόν. Μήπως ἡ ὀργή, ἡ κατάκρισις, ἡ κατηγορία, ἡ ἰδέα -ὑπόληψις ποὺ ἔχομεν διὰ τὸν ἑαυτόν μας, -ὅλα αὐτὰ δὲν μᾶς παραλύουν; Ἀπὸ ποῦ θὰ εὕρωμεν τὴν ὑγείαν μας; Ἀπὸ τὸν Χριστὸν εἰς τὴν ἐξομολόγησιν. Ἡ ἐξομολόγησις, λοιπόν, θὰ μᾶς ἀναστήσει ποὺ εἴμεθα κατάκοιτοι ἀπὸ τὰ πάθη, διὰ νὰ μπορέσωμεν νὰ πορευθῶμεν εἰς τοὺς οὐρανούς… Πρέπει νὰ προσπαθεῖ ὁ ἄνθρωπος. Κατ’ ἔτος πρέπει νὰ λαμβάνει νέαν ζωήν, νέαν προθυμίαν… Ἔτσι καὶ ὁ καιρὸς τῶν ἀρετῶν εἶναι ἡ Ἁγία Τεσσαρακοστὴ ποὺ θὰ ἐργασθοῦμε, διὰ νὰ ἀναπληρώσωμεν τὰ χρέη καὶ τὶς ζημίες τῶν περασμένων χρόνων».

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος: «Μὴ κατηγορεῖς τὸν ἄλλον γιὰ τὰ σφάλματά του, γιατὶ τὸν καθίζει στὸ σκαμνὶ ἡ ἴδια του ἡ συνείδηση καὶ τὸν δικάζει. Ἂς ἀποκτήσουμε ἀγάπη καὶ συμπόνια  γιὰ τὸν πλησίον, ὥστε νὰ ἀποφύγουμε τὴν φοβερὴ καταλαλιά. Ἂς βοηθοῦμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον σὰν νὰ εἶναι δικό μας μέλος καὶ ὅλοι μαζὶ εἴμαστε μέλη τοῦ ἰδίου σώματος τῆς Ἐκκλησίας».

Ὁ Ἅγιος Σιλουανὸς ὁ Ἀθωνίτης: «Νὰ ἡ πιὸ σύντομη καὶ εὔκολη ὁδὸς γιὰ τὴν σωτηρία, νὰ μὴν κατακρίνεις καὶ νὰ φυλάγεις τὸν νοῦ καὶ τὴν καρδιά σου ἀπὸ κακοὺς λογισμούς. Νὰ σκέφτεσαι ὅτι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἶναι καλοὶ καὶ τοὺς ἀγαπᾶ ὁ Κύριος. Τότε ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος θὰ κατοικήσει στὴν καρδιά σου καὶ θὰ λὲς «ἐλεήμων ὁ Κύριος». Ἂν ὅμως κατακρίνεις καὶ προσεύχεσαι, τότε ἡ ψυχή σου θὰ φτωχαίνει καὶ θὰ λὲς «ὁ Κύριος μὲ ἐγκατέλειψε».

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος: «Ἂν παραβλέπουμε τὰ σφάλματα τῶν ἄλλων καὶ δὲν τοὺς κατακρίνουμε, τότε θὰ μποροῦμε νὰ ποῦμε στὸν Χριστό: «Χριστέ μου, βάλε με σὲ μιὰ ἄκρη τοῦ Παραδείσου». Θυμάστε τὶ γράφει τὸ Γεροντικὸ γιὰ ἕνα ἀμελῆ μοναχὸ ποὺ δὲν κατέκρινε; Ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα γιὰ νὰ πεθάνει ἦταν χαρούμενος καὶ εἰρηνικὸς καὶ ἔλεγε: «Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἔζησα μὲ ἀμέλεια. Ἀπὸ τότε ὅμως ποὺ ἔγινα μοναχὸς προσπάθησα νὰ μὴν κατακρίνω κανένα, ὁπότε τώρα θὰ πῶ στὸν Χριστό: "Χριστέ μου, εἶμαι ἕνας ταλαίπωρος, ἀλλὰ  τοῦλάχιστον τήρησα τὴν ἐντολή σου: Μὴ κρίνετε, ἵνα μὴ κριθῆτε". "Μακάριος εἶσαι, ἀδελφέ, τοῦ εἶπε ὁ Γέροντάς του, ‘‘γιατὶ σώθηκες χωρὶς κόπο"».

Ὁ ἀείμνηστος ἱεροκήρυκας π. Ἀθανάσιος Μυτιληναῖος σημειώνει: «Σοῦ λέει ὁ γιατρός "νὰ δῶ τὴν γλῶσσα σου", γιατὶ ἀπὸ αὐτὸ ἐξαρτᾶται ἡ νοσηρότητα ἢ ἡ ὑγεία. Ἡ γλώσσα εἶναι ὁ καθρέπτης τῆς ὑγείας. Ἀλλὰ καὶ ὁ καθρέπτης τῆς δικαιοσύνης εἶναι ἡ γλῶσσα. Ἂν εἶσαι ἄνθρωπος κατήγορος, συκοφάντης, δυσφημιστής, ψεύστης καὶ τὰ λοιπά, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἔχεις πνευματικὴ ὑγεία καὶ βέβαια θὰ εἶσαι πιθανότατα ἄδικος καὶ ψεύτικος ἄνθρωπος καὶ σὲ ὅλους τοὺς ἄλλους τομεῖς τῆς ζωῆς σου».

Εὐλογημένοι Χριστιανοί!

Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα μᾶς εἶπε σήμερα: «ὥρα ἡμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι». Εἶναι ὥρα νὰ ξυπνήσουμε! Ἂς πετάξουμε τὰ σκοτεινὰ ἔργα τῆς ἁμαρτίας καὶ ἂς ντυθοῦμε τὴν φωτεινὴ πανοπλία τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνα… Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ὡς ἄνθρωποι φωτισμένοι ἀπὸ τὸν Θεό, ἀλλὰ καὶ γνῶστες ἄριστοι τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, γνώριζαν ὅτι καὶ αὐτὸς ὁ Χριστιανός, παλεύοντας καθημερινὰ μὲ τὶς βιοτικὲς ἀνάγκες, μὲ ἀμέτρητα προβλήματα, μὲ μύριους πειρασμούς, λησμονεῖ τὰ πνευματικά. Ἐνῶ στὰ βιοτικὰ εἶναι δραστηριότατος, στὰ πνευματικὰ φαίνεται σὰν νὰ κοιμᾶται.

Ἀγαπητοί μου,

Οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου θὰ καταδικασθοῦν γιὰ τὶς καταχρήσεις, ἐνῶ οἱ ἄνθρωποι τῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὶς κατακρίσεις. Ἂς μὴν κατακρίνουμε κανέναν ἀδελφό μας. Ἀπὸ τὸ στόμα μας νὰ ἐξέρχονται ἀγαθὰ λόγια, γεμάτα σύνεση καὶ διάκριση, γεμάτα ἀγάπη καὶ εὐσπλαγχνία. Ἂς ἀσχοληθοῦμε μὲ τὰ δικά μας ἐλαττώματα καὶ τὶς ἀδυναμίες μας, γιὰ νὰ ἔχουμε καλὴ ἀπολογία «ἐπὶ τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ Κυρίου».

«Τὸ στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται». Ἂς ξεκινήσει ὁ πνευματικὸς ἀγώνας. Ἂς ἐγκολπωθοῦμε τὸ νόημα καὶ τὸ πρόγραμμα τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν. Ἡ νηστεία καὶ ἡ προσευχὴ θὰ μᾶς θωρακίσουν. Ὅσοι ἀναβάλλουμε τὴν ἱερὰ ἐξομολόγηση, ἂς μὴν δώσουμε στὸν πονηρὸ τὴν χαρὰ μιᾶς ἀκόμα ἀναβολῆς. «Ὥρα ἡμᾶς ἤδη ἐξ ὕπνου ἐγερθῆναι».

Ὁ ποιητὴς Βερίτης θὰ μᾶς συνεγείρει καὶ πάλι:

«Βλέπω τοῦ Νόμου Σου τὰ θέλγητρα

Κι ὁρμῶ γιὰ νὰ τὰ κατακτήσω.

Μὰ τὸ κακὸ ἐμπρός μου ὀρθώνεται θεριὸ

καὶ μὲ γυρίζει πίσω.

Ἔλα, Χριστέ μου, πλάσε μέσα μου

νέον ἄνθρωπο, καινούργια κτίση.

Τὸν διχασμὸ τοῦ ἐγώ μου φθάνοντας

ἡ Χάρη Σου ἂς τὸν καταργήσει». ΑΜΗΝ!

ΠΗΓΗ