Κυριακή των Βαΐων, Ευαγγ. Ανάγνωσμα: Ιω. ιβ’ 1-18, (09-04-2023)

Πρεσβυτέρου Φιλίππου Φιλίππου

Κυριακή των Bαΐων η σημερινή  και το ευαγγελικό ανάγνωσμα το οποίο ακούσαμε, αναφέρεται στη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Όσοι παρακολουθήσαμε τα ευαγγελικά αναγνώσματα που διαβάστηκαν κατά τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, γίναμε μάρτυρες τις πορείας που ακολούθησε ο Χριστός προς τα Ιεροσόλυμα. Μέσα από αυτή την πορεία φανερώνει αρκετές φορές αυτά τα οποία πρόκειται να ακολουθήσουν στα Ιεροσόλυμα, τη σύλληψη του το πάθος του τον θάνατο αλλά και την ένδοξο ανάσταση του. Σήμερα γινόμαστε μάρτυρες τις αρχής όλων αυτών με την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

Το δείπνο στην οικία του Λαζάρου και η άλειψη του Χριστού με μύρο

Η ευαγγελική περικοπή αρχίζει με το δείπνο, το οποίο παρατίθεται προς το Χριστό στη Βηθανία στο σπίτι του Λαζάρου. Στο δείπνο αυτό εκτός από το Χριστό και τους υπόλοιπους καλεσμένους κάθεται και ο Λάζαρος ο οποίος είχε αναστηθεί από το Χριστό. Το γεγονός της αναστάσεως του Λαζάρου γεμίζει με χαρά και ευγνωμοσύνη τις ψυχές των αδελφών του Μάρθας και Μαρίας οι οποίες παραθέτουν ευχαριστήριο δείπνο στο Χριστό, αλλά παράλληλα γεμίζει με μίσος τις ψυχές των Αρχιερέων των Γραμματέων και των Φαρισαίων οι οποίοι έβλεπαν ότι μετά από αυτό ο λαός είχε πιστέψει στο Χριστό ότι είναι ο Μεσσίας που ανέμεναν. Οι αρχιερείς βλέποντας αυτό άρχισαν να σκέφτονται πώς να το σταματήσουν και βλέποντας ότι δεν υπήρχε άλλος τρόπος παίρνουν την απόφαση να εξοντώσουν τον Λάζαρο και ξεκινούν να σκέφτονται διάφορους τρόπους.

Στη διάρκεια του δείπνου η αδελφή του Λαζάρου η Μαρία παίρνει μια λίτρα μύρο από γνήσια και πολύτιμη νάρδο και άλειψε τα πόδια του Χριστού και τα σκούπισε με τα μαλλιά της. Η ευωδία του μύρου πλημμύρισε όλο το σπίτι. Η αυθόρμητη αυτή πράξη της Μαρίας φανερώνει την αγάπη και την ταπείνωση της προς το Χριστό χωρίς να λογαριάζει τίποτα. Το να λύσει τα μαλλιά της μια γυναίκα και να σκουπίσει τα πόδια κάποιου ήταν κάτι το πολύ εξευτελιστικό το οποίο θα την ξεφτίλιζε στα μάτια του κόσμου. Αυτό όμως δεν την εμποδίζει καθόλου από το να εκφράσει αυτό που νιώθει ελεύθερα προς το πρόσωπο του Χριστού. Βλέποντας τη σκηνή αυτή ένας από τους μαθητές του ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, αυτός που επρόκειτο να τον προδώσει και να τον παραδώσει, δεν άντεξε και δυσανασχέτησε. Λέγει λοιπόν, γιατί αυτό το πολύτιμο μύρο δεν πουλήθηκε για 300 δηνάρια και να δοθούν στους φτωχούς. Αυτό το είπε όχι επειδή τον ενδιέφεραν οι φτωχοί, αλλά επειδή ήταν κλέφτης κι είχε το κοινό ταμείο από το οποίο κρατούσε συχνά χρήματα για τον εαυτό του από αυτά που έβαζαν μέσα σ’ αυτό.

Βλέποντας την αντίδραση αυτή του Ιούδα ο Χριστός του απαντά δίνοντας του μια άλλη ερμηνεία σ’ αυτή την πράξη που κάνει η Μαρία. Του λέει ότι το κάνει αυτό για την ημέρα του ενταφιασμού του. Και ότι οι φτωχοί πάντοτε θα είναι κοντά τους ενώ αυτόν δεν θα τον έχουν για πολύ καιρό ακόμη ανάμεσα τους. Μέσα από αυτή την ερμηνεία που δίνει ο Χριστός στην πράξη της Μαρίας γίνεται έμμεση αναφορά ώστε να προετοιμαστούν οι μαθητές του αλλά και οι υπόλοιποι που βρισκόντουσαν εκεί στο δείπνο γι αυτά που επρόκειτο να επακολουθήσουν στο άμεσο προσεχές διάστημα, δηλαδή τον θάνατο και τον ενταφιασμό του Χριστού.

«Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου»

Την άλλη μέρα, το μεγάλο πλήθος που είχε έρθει για την γιορτή του Πάσχα από όλα τα μέρη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που υπήρχαν Εβραϊκές κοινότητες, όταν άκουσε ότι έρχεται ο Χριστός στα Ιεροσόλυμα πήραν κλαδιά φοινικιάς και βγήκαν από την πόλη για να τον προϋπαντήσουν κραυγάζοντας: «Ωσαννά ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κύριου, βασιλεύς του Ισραήλ». Ο Χριστός σε όλη τη διάρκεια της επιγείου παρουσίας του κάνει ότι είναι σύμφωνο με τις Γραφές. Μέσα από τις γραφές φαίνεται να προεικονίζεται το όλο έργο του Χριστού. Έτσι και τώρα επιλέγει να εισέλθει στην Ιερουσαλήμ πάνω σε ένα γαϊδουράκι όπως είναι γραμμένο στις γραφές: «Μη φοβάσαι θυγατέρα μου πόλη της Σιών να που έρχεται σε σένα ο βασιλιάς σου σε γαϊδουράκι πάνω καθήμενος». Με αυτή του την είσοδο εκπληρώνεται η προφητεία του Ζαχαρία η οποία λέει «είπατε τη θυγατρί Σιών, ίδου ο βασιλέυς σου έρχεται σοι πραύς και επιβεβηκώς επι όνον και πώλον υιον υποζυγίου». Ο Χριστός έρχεται με πραότητα και ειρήνη εν αντιθέσει με τους βασιλείς της εποχής εκείνης που ερχόντουσαν με βουή για να δείξουν τη δύναμη τους. Έρχεται απεσταλμένος από τον Θεό και ευλογούμενος από τους ανθρώπους.» «Ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».            

Ο λαός επεφύλαξε μια θριαμβευτική υποδοχή στο Χριστό καθώς έμπαινε στα Ιεροσόλυμα έχοντας στο μυαλό του ότι έρχεται ένας επίγειος βασιλείας, που θα ελευθερώσει τον Ισραήλ από τους εχθρούς του. Δεν σκέπτονται καθόλου την πνευματική ελευθερία την οποία έρχεται να τους προσφέρει λυτρώνοντας τους από τα δεσμά της φθοράς και του θανάτου. Η υποδοχή που του επεφύλαξε ο λαός ήταν ένας ενθουσιασμός παρά μια ενσυνείδητη πράξη η οποία έληξε μετά από πέντε μέρες. Τώρα τον υποδέχονται σαν βασιλέα σταλμένο από τον Θεό ενώ πέντε μέρες αργότερα ζητούν τον θάνατο του φωνάζοντας «άρον, άρον, σταύρωσον Αυτόν». Τα Βάϊα και οι φοίνικες με τα οποία τον υποδέχονται αποτελούν σύμβολα νίκης και θριάμβου. Με αυτά υποδέχονταν τους βασιλείς όταν επέστρεφαν νικηφόροι από κάποια μάχη. Με αυτά υποδέχονται το Χριστό που αποτελεί τον Νικητή του Άδου, της φθοράς και του θανάτου.

Οι Φαρισαίοι βλέποντας όλη αυτή την λαμπρά υποδοχή που του επεφύλαξα ο λαός λαμβάνουν οριστικά την απόφαση για να τον θανατώσουν. Ο Χριστός είχε κατά τη γνώμη τους γίνει επικίνδυνος γιατί ολοένα και περισσότερο αυξάνονταν οι οπαδοί του και έφευγαν από αυτούς. Αν τον θανάτωναν, ο λαός θα τον ξεχνούσε και θα τέλειωνε όλη αυτή η αναστάτωση που προκλήθηκε ανάμεσα στο λαό. Έτσι αναζητούν την κατάλληλη ευκαιρία για να τον συλλάβουν και να στρέψουν τον λαό εναντίων του. Εκτός όμως από τον Χριστό το μίσος τους στρεφόταν και προς το Λάζαρο ο οποίος αποτελούσε ένα ζωντανό θαύμα. Για να γλυτώσει ο Λάζαρος από την μανία των συμπατριωτών του καταφεύγει στην Κύπρο και συγκεκριμένα στην πόλη της Λάρνακας όπου και ζει το υπόλοιπο της ζωής του.

Η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκινά ουσιαστικά απόψε και καλούμαστε ο καθένας ξεχωριστά να πορευθεί τη δική του πορεία συμπορευόμενος, συσταυρούμενος και συναναστήμενος με το Χριστό. Ας εξετάσει ο καθένας τον εαυτό του με ποίο τρόπο θέλει να ακολουθήσει αυτή την πορεία. Επιφανειακά και να τον αρνηθεί αργότερα, συγκινησιακά και να τον ξεχάσει μετά το πέρας των εορτών, ή όπως η Εκκλησία μας μυσταγωγεί μέσα από τις ιερές ακολουθίες έτσι ώστε να καταφέρουμε να μείνουμε παντοτινά ενωμένοι μαζί του χαιρόμενοι στην βασιλεία που μας προσφέρει.

ΠΗΓΗ