ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΚΑΥΧΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ὁ Σεπτέμβριος ἀποτελεῖ τόν πρῶτο μῆνα τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Καί πολύ εὔστοχα ἡ Ἐκκλησία ἔχει ὁρίσει στήν ἀρχή του ὡς πρώτη Δεσποτική ἑορτή τήν Ὕψωση τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, γιά νά εὐλογηθεῖ καί νά νοηματοδοτηθεῖ ἀπό τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ ὅλος ὁ χρόνος, τά ἔργα, οἱ ἀγῶνες καί ἡ ζωή μας. Ἔτσι, κατά τήν παροῦσα Κυριακή, ἡ ὁποία προηγεῖται τῆς Ὑψώσεως τοῦ Σταυροῦ, ἐκτός ἀπό τά προεόρτια τροπάρια ἀκοῦμε τόν ἀπόστολο Παῦλο νά καυχᾶται γιά τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ· καί τόν Κύριο νά ὁμιλεῖ γιά τόν θάνατό Του, τήν «ὕψωση» τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ὡς τό κατεξοχήν δεῖγμα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιά τόν κόσμο, ὥστε ὅποιος πιστεύει σέ Αὐτόν νά μή χαθεῖ ἀλλά νά ζήσει αἰώνια (Ἰωάν. 3,13-17).

Μέ ὅσο τό δυνατόν περισσότερη συντομία ἀναφέρουμε ὅτι ἡ ἐν λόγῳ ἑορτή καθιερώθηκε στίς ἀρχές τοῦ τετάρτου αἰῶνα καί συνδέεται τόσο μέ τήν εὕρεση τοῦ Σταυροῦ (326), ὅσο καί μέ τά Ἐγκαίνια τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως (13 Σεπτεμβρίου 335), ὁ ὁποῖος οἰκοδομήθηκε ἀπό τόν Μέγα Κωνσταντῖνο καί τήν ἁγία μητέρα του Ἑλένη, στόν τόπο ταφῆς τοῦ Κυρίου. Ὁ ἑορτασμός τῶν Ἐγκαινίων διαρκοῦσε ὀκτώ ἡμέρες. Τήν δεύτερη ἡμέρα, 14η Σεπτεμβρίου, γινόταν ἡ Ὕψωση τοῦ Σταυροῦ ἀπό τόν Γολγοθᾶ, γιά νά εὐλογηθοῦν τά τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος καί γιά νά κηρυχθεῖ ἡ πίστη ὅτι ὁλόκληρος ὁ κόσμος σώζεται καί ἁγιάζεται μέ τό μυστήριο τῆς σταυρικῆς θυσίας καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ.

Ἔκτοτε, ἡ τελετουργική αὐτή πράξη τῆς Ὑψώσεως ἐπαναλαμβάνεται καί θά ἐπαναλαμβάνεται ἕως τῆς συντελείας τῶν αἰώνων, σέ ὅλους τούς Ναούς μας.

Οἱ ἰουδαΐζοντες χριστιανοί

Ἡ ἀποστολική μας περικοπή ἀποτελεῖ τόν ἐπίλογο τῆς ἐπιστολῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρός τούς Γαλάτες. Τό βασικό θέμα τῶν λίγων στίχων της εἶναι ἡ στάση κάποιων ἰουδαϊζόντων χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι παρά τήν πίστη τους στόν Χριστό καί τό βάπτισμά τους ἐξακολουθοῦσαν ὄχι μόνο νά τηροῦν διάφορες τελετουργικές διατάξεις τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου, ἀλλά καί νά τίς θεωροῦν ἀπαραίτητες γιά τήν σωτηρία ὅλων τῶν πιστῶν. Ἔτσι, δημιουργοῦνταν προβλήματα στήν ζωή τῆς πρώτης Ἐκκλησίας καί, κυρίως, στούς μή Ἰουδαίους χριστιανούς.

Σταυρός, ἡ κατά Θεόν δόξα τῶν πιστῶν

Γι’ αὐτό ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν ἀνόητη καύχηση τῶν ἰουδαϊζόντων γιά τήν δῆθεν ἀπαραίτητη τήρηση Μωσαϊκῶν διατάξεων καί ἐκ μέρους τῶν νέων χριστιανῶν, καί μάλιστα τῆς διατάξεως γιά τήν περιτομή, ἀντιπαραβάλλει τήν κατεξοχήν καύχηση καί δόξα τῆς Ἐκκλησίας καί κάθε πιστοῦ, πού εἶναι ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ. Δηλαδή ἡ ἄκρα Ταπείνωση, ἡ θυσία, ἡ ἀγάπη, ἡ ὑπέρβαση τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου. Ὁ Ἀπόστολος στήν θέση τοῦ παλαιοῦ ἰουδαϊκοῦ κόσμου μέ τίς περίπλοκες νομικές διατάξεις, τούς συμβολισμούς καί τούς τύπους ἀντιπαραθέτει τήν «καινήν κτίσιν»· δηλαδή τήν ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου καί τήν μεταμόρφωση τοῦ κόσμου πού καθίσταται δυνατή μόνον διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ὁ νέος τρόπος ζωῆς

Ἡ καύχηση τοῦ Παύλου γιά τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου δέν ἀφορᾶ σέ κενά λόγια καί ρητορικά σχήματα, ἀλλά ἔχει ὡς συνέπεια τόν νέο τρόπο ζωῆς πού ἐπιτάσσεται ἀπό τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Γι’ αὐτό ἐπισημαίνει ὅτι ἐπάνω στόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ ἔχει σταυρωθεῖ γιά αὐτόν ὁ κόσμος καί αὐτός γιά τόν κόσμο. Ἑπομένως, ὁμιλεῖ γιά τήν ζωηφόρο νέκρωση ὡς προϋπόθεση μετοχῆς στήν ὄντως ζωή, σύμφωνα καί μέ τήν ὑπέροχη διατύπωσή του· «οἱ δέ τοῦ Χριστοῦ τήν σάρκα ἐσταύρωσαν σύν τοῖς παθήμασι καί ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλ. 5,24), ἤτοι ὅσοι εἶναι τοῦ Χριστοῦ ἔχουν σταυρώσει τόν ἁμαρτωλό ἑαυτό τους μαζί μέ τά πάθη καί τίς ἐπιθυμίες του.

Τί ἐννοεῖ ὅμως ὁ Ἀπόστολος μέ τήν λέξη «κόσμος»; «Κόσμον ἐδῶ λέει –ἀπαντᾶ ὁ Ζιγαβηνός– τά κοσμικά καί βιοτικά πράγματα, τόν πλοῦτο, τήν ἐξουσία, τήν δόξα καί τά ὅμοιά τους, τά ὁποῖα πολλοί θεωροῦν λαμπρά καί ἀξιοζήλευτα». Ὁ «κόσμος», δηλαδή, προσπαθεῖ νά ἀποσπάσει τόν ἄνθρωπο ἀπό τόν Θεό καί νά τόν ἀπομακρύνει ταυτόχρονα ἀπό τό νόημα καί τόν σκοπό τῆς ζωῆς του πού βρίσκεται στόν Θεό.

Ὅμως, ὁ πιστός μέ τήν ζωηφόρο νέκρωση καί τήν ἐλπίδα πρός τόν Θεό παραμερίζει τήν ἀπάτη τοῦ κόσμου, ἐλευθερώνεται ἀπό τίς δεσμεύσεις του, νικᾶ τίς λύπες του καί μετέχει στήν χαρά τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Καί ὅλα αὐτά δέν ἀλλοτριώνουν τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν καθημερινότητα οὔτε τροφοδοτοῦν ὀνειροπολήσεις ἤ ἀνεδαφικούς ὁραματισμούς, ἀλλά τόν ἀποκαθιστοῦν στήν κυριαρχική θέση του μέσα στόν κόσμο καί τόν κατευθύνουν στόν πραγματικό του σκοπό, τήν μετοχή του δηλαδή στήν καινή κτίση, τήν νέα δημιουργία τοῦ Θεοῦ.

Ἀρχιμ. Ν. Κ.

ΠΗΓΗ