ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ

Απόστολος: Γαλ. β΄ 16 - 20

Ευαγγέλιο: Μαρκ. η΄ 34 - θ΄ 1

17 Σεπτεμβρίου 2023

Τρεις προστακτικές απευθύνει ο Χριστός σε όποιον θέλει ελεύθερα να τον ακολουθήσει:

Πρώτη προστακτική: απαρνησάσθω εαυτόν. Να απαρνηθώ τον εαυτό μου.

Ακούεται παράδοξο. Πώς είναι δυνατόν να απαρνηθώ τον εαυτό μου, την ίδια μου την ύπαρξη, το είναι μου; Έρχεται σε αντίθεση με το έμφυτο ένστικτο της αυτοσυντηρήσεως που όλοι έχουμε μέσα μας. Τι πιο φυσικό από τον αγαπώ τον ίδιο μου τον εαυτό; Στην πραγματικότητα όμως απάρνηση του εαυτού μου είναι η απάρνηση του παλαιού ανθρώπου της αμαρτίας και των παθών που φέρω μέσα μου.

Απάρνηση του εαυτού μου σημαίνει εγκατάλειψη του δικού μου θελήματος και των δικών μου επιθυμιών για χάρη του Θελήματος του Θεού, εγκατάλειψη ακόμα και των νόμιμων και δίκαιων απαιτήσεών μου, των δικαιωμάτων μου. Σημαίνει νέκρωση του εγωισμού μου, δηλαδή να μην ανήκω καν στον εαυτό μου, αλλά να αφεθώ και να δοθώ ολοκληρωτικά στον Θεό. Σημαίνει ακόμα την απόφαση μου να θυσιάσω την καλοπέρασή μου, τον εφησυχασμό μου, το βόλεμά μου, να στερηθώ τον πλούτο μου, την περιουσία μου, αυτά που κατά κόσμον και κατ’ άνθρωπον με γεμίζουν και μου δίνουν χαρά, τις απολαύσεις μου. Σημαίνει το σπάσιμο του κιγκλιδώματος της ιδιοτέλειας, του συμφέροντος και του ατομικισμού μου και το άνοιγμα, η έξοδος προς τους άλλους με διάθεση αγάπης προσφοράς και Θυσίας. Αυτό είναι το πρώτο γνώρισμα του αληθινού Χριστιανού. Του ανθρώπου που ακολουθεί πραγματικά τον Χριστό και ζει την παρουσία του μέσα στην ψυχή και την καρδιά του.

Η δεύτερη προστακτική: Αράτω τον σταυρόν αυτού. Δηλαδή να σηκώσω τον Σταύρο μου. Εάν ο σταυρός ήταν ο κλήρος του ίδιου του Χριστού, του Θεού, δεν μπορεί να είναι διαφορετική η κατάληξη και η πορεία των μαθητών του όχι μόνο των 12 αλλά και όλων των μαθητών του ανά τους αιώνες. Ο πιστός μαθητής μιμείται τον δάσκαλό του όχι μόνο στη ζωή αλλά και στον θάνατο. Άλλωστε ο ίδιος ο Χριστός είπε πως όποιος δεν σηκώσει τον σταυρό του δεν μπορεί να ονομάζεται μαθητής Του: «Ὃς οὐ λαμβάνει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου, οὐκ ἐστί μου ἄξιος.... και ου δύναται είναι μου μαθητής.» Όσο κι αν ψάξουμε μέσα στο ιερό Ευαγγέλιο δεν θα βρούμε πουθενά κάποια υπόσχεση του Χριστου ότι όσοι Τον ακολουθούν θα εξασφαλίσουν την καλοπέραση. Αντιθέτως μας διαβεβαιώνει ότι «εν τω κόσμω θλίψιν έξετε». Αυτό σημαίνει ότι όλοι έχουμε κάποιο Σταυρό να σηκώσουμε. Υπάρχει ένας προσωπικός σταυρός για κάθε άνθρωπο, το οποίο καλείται κάποτε να άρει, να τον σηκώσει. Τι μπορεί να είναι αυτός ο σταυρός;

Μπορεί να είναι μία οποιαδήποτε θλίψη, μία δύσκολη κατάσταση, μία αποτυχία, μία ασθένεια, μία δυσπραγία, μία κρίση, ένας θάνατος, ένας πόλεμος, κάποια συμφορά, μπορεί να είναι ακόμα η ηλικία μας, ο τόπος και το περιβάλλον που ζούμε και εργαζόμαστε, μια αδικία, μια συκοφαντία, μια ψεύτικη κατηγορία, ακόμα και άνθρωποι που έχουμε γύρω μας πολλές φορές μπορεί να είναι ο Σταύρος μας, μια κληρονομικότητα κάτι δηλαδή που έχουμε κληρονομήσει και φέρουμε από τη φύση μας, όλα αυτά συνθετουν Τον προσωπικό Σταυρό του καθενός. Συμβαίνει όμως το εξής παράδοξο: Το βάρος του Σταύρου δεν εξαρτάται από τον σταυρό κάθ’ εαυτόν αλλά από τη στάση εκείνου που τον σηκώνει. Ο ίδιος σταυρός μπορεί για κάποιον με κλονισμένη ή ανύπαρκτη εμπιστοσύνη στον θεό να είναι βαρύς και δυσβάσταχτος, για κάποιον όμως που πιστεύει στην αγάπη και στην Πρόνοια του Θεού να είναι ελαφρύς ή έστω να τον σηκώνει ευκολότερα. Το βάρος του Σταύρου δηλαδή είναι αντιστρόφως ανάλογο με την πίστη μας στην αγάπη του Θεού. Και όπως όταν τα δύο ξύλα του Σταύρου ταυτιστούν δεν υπάρχει πια σταυρός, έτσι και όταν η θέλησή μας ταυτιστεί με το θέλημα του Θεού ο Σταύρος παύει να υφίσταται.

Εμείς όμως σήμερα προσπαθούμε με κάθε τρόπο να αποσείσουμε, να απομακρύνουμε τον προσωπικό μας Σταυρό. Τον αρνούμαστε, δεν μπορούμε να τον δεχτούμε. Μας έχει διαλύσει η καλοπέραση, η ευμάρεια, οι απολαύσεις και οι ηδονές. Θέλουμε και προσπαθούμε να εξαφανίσουμε από τη ζωή μας τον πόνο, την ασθένεια, την θλίψιν. Ακόμα και εμείς που θέλουμε να πιστεύουμε ότι είμαστε της εκκλησίας και άνθρωποι του Θεού όταν έλθει η δοκιμασία, η θλίψη, όταν έρθει η στιγμή να σηκώσουμε τον σταυρό μας αντιστεκόμαστε, αντιδρούμε, δυσφορούμε, παραπονιόμαστε, μεμψιμοιρούμε, γογγύζουμε, οργιζόμαστε με τον Θεό. Γιατί δεν διαθέτουμε την πρώτη προϋπόθεση, Δεν έχουμε απαρνηθεί τον εαυτό μας, διατηρούμε ακόμα μέσα μας τον εγωισμό, τη φιλαυτία, τον ναρκισσισμό. Νομίζουμε ότι πνευματική ζωή είναι να μας έρχονται όλα καλά, να ζούμε μέσα στη χαρά του Θεού, να είναι όλα ωραία όμως στην πραγματικότητα ζούμε μία ψευδαίσθηση πνευματικής ζωής και όχι την ουσία της πνευματικής ζωής που είναι ο Σταύρος.

Γιατί η ζωή μας πάνω στον Σταυρό πήγασε, την ώρα του πάθους, ο Σταυρος είναι η απόδειξη και το τεκμήριο της αγάπης του Θεού, είναι το ανοικτήριο το κλειδί της Βασιλείας του Θεού. Σε μία προσευχή που διαβάζουμε στον όρθρο κάθε Κυριακή λέει ιδού γαρ ήλθε δια του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω. Σταυρός και χαρά, σχήμα οξύμωρο για την ανθρώπινη λογική, Αυτό είναι το δευτερο γνώρισμα του αληθινού Χριστιανού.

Και η τρίτη προστακτική είναι το ακολουθείτω μοι. Είναι η φυσική συνέπεια της εφαρμογής των δύο προηγουμένων. Ο άνθρωπος που απαρνείται το θέλημα και τον εγωισμό του και σηκώνει τον σταυρό του τότε και μόνον τότε μπορεί να ακολουθήσει τον Χριστό. Να ανέβει μαζί του τον φρικτό Γολγοθά με τον σταυρό στον ώμο σαν κατάδικος, να σταυρωθεί, να καρφωθεί πάνω στον σταυρό, για να μπορέσει μαζί του να αναστηθεί, να γευτεί τη ζωή και τη χάρη που πηγάζει από την Ανάσταση.

Ακολουθώ τον Χριστό σημαίνει ενσωματώνομαι στο σώμα την εκκλησία, Πού είναι ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας, και τρέφομαι με τα νάματα της Χαρίτος του Αγίου Πνεύματος που είναι τα ιερά και άχραντα μυστήρια. Μακράν από τη ζωή της εκκλησίας δεν μπορεί κανένας να ακολουθήσει τον Χριστό.

Ο Σταυρός τον οποίο υψωσαμε πριν από λίγες μέρες, είναι το όργανο της Σωτηρίας μας. Είναι πηγή δυνάμεως και αγιασμού, είναι κατά τον Απόστολο Παύλο το καύχημα, η δύναμη και το στήριγμά μας. Για αυτό και φέρουμε πάνω μας τον σταυρό. Όχι απλώς σαν ένα κόσμημα. Δεν είναι ο Σταύρος ένα φυλακτό με μαγική δύναμη που ενεργεί αυτόματα στον άνθρωπο. Ούτε είναι μονον ένα σύμβολο ή ένα σχήμα, αλλά είναι μία πρόταση και προτροπή ζωής.

Φέρω τον σταυρό σημαίνει δέχομαι τον Χριστό ως Σωτήρα και αγωνίζομαι να ζω σύμφωνα με το θέλημά του. Φέρω τον Σταυρό σημαίνει θυσιάζομαι. Φέρω τον σταυρό σημαίνει χωρίζομε από την αμαρτία και ενσωματώνομε στο σώμα του Χριστού την εκκλησία. Φέρω τον σταυρό σημαίνει Δέχομαι ελεύθερα με τη θέλησή μου την σταυρική ζωή και πορεία.

Αυτή είναι η πραγματική ύψωση και τιμή και προσκύνηση του Σταύρου να τον υψώνουμε όχι μόνο στους τρούλους των ναών αλλά μέσα στην ψυχή και στην καρδιά μας.

† Αρχιμανδρίτης Δημήτριος Κυριακίδης 

ΠΗΓΗ