ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΡΟΝΑΞΙΑΣ

«ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ»

Κυριακή ΙΒ΄ Ματθαίου

27 Αυγούστου 2023

Ο πλούσιος νέος που σήμερα πλησιάζει τον Κύριο έχει μία επιθυμία, τον πόθο της αιώνιας ζωής. Εάν ‘’εξομολογούσαμε’’ τους πόθους μας, θα συναντούσαμε καταστάσεις που δεν θα πιστεύαμε ότι έχουμε. Πολλά κρύβει η επιθυμία στο περιεχόμενο της και πολλά έχει να αποκαλύψει για την αληθινή κατάσταση της ψυχής και την ποιότητα της ζωής μας. Η σφοδρή επιθυμία για τα υλικά αγαθά μαρτυρά την πλεονεξία. Η επιθυμία για θέσεις , τίτλους, αξιώματα, την φιλοδοξία. Η επιθυμία για την καταστροφή του άλλου, τον φθόνο, την χαιρεκακία. Ο νέος του Ευαγγελίου διψά για αιωνιότητα. Ίσως την επιθυμία του θα έπρεπε να την ζηλέψουμε.

Έχει μία Αγία επιθυμία, αλλά έναν τρόπο , μία στάση ζωής, που δεν  επιτρέπει στην επιθυμία του να εξελιχθεί, να καλλιεργηθεί, να καρποφορήσει, να πραγματοποιηθεί. Όλοι έχουμε επιθυμίες αλλά έναν τρόπο που δεν τις υποστηρίζει. Ας ρίξουμε μία προσεκτική ματιά στην ζωή μας. Επιθυμούμε πτυχία, χωρίς κόπο, ξενύχτι, μελέτη, συνέπεια. Επιθυμούμε χρήματα, χωρίς δουλειά, προσπάθεια, ιδρώτα. Επιθυμούμε σχέσεις, χωρίς πιστότητα, ειλικρίνεια, τιμιότητα. Επιθυμούμε αγιότητα, χωρίς σταυρό, ταπείνωση, άσκηση, υπομονή, συγχώρηση, αγάπη. Δυνατές επιθυμίες, αδύναμοι και ανίκανοι τρόποι υποστήριξης τους.

Η ρίζα της επιθυμίας είναι η ψυχή. Οι καταστάσεις της ψυχής γεννούν επιθυμίες άλλοτε φωτεινές και άλλοτε φωτεινές. Στην ζωή των Αγίων βλέπουμε, επιθυμία για προσευχή, δίψα για την λατρεία του Θεού και την άσκηση, πόθο για να δώσουν, να μοιράσουν, να στηρίξουν να παρηγορήσουν τους ανθρώπους. Οι επιθυμίες τους αυτές αποκαλύπτουν την αγάπη για τον Θεό και τον άνθρωπο ,που κυριαρχεί στην καρδιά τους. Είναι ένθεες επιθυμίες που ωθούν την ύπαρξη όπου είναι ο Θεός και όπου βρίσκεται ο άνθρωπος. Λαχταρούν οι Άγιοι να δοθούν στον Θεό και να δώσουν στον άνθρωπο.

Αρκετά σημαντικά γεγονότα της ζωής, ενώ θα μπορούσαν να βρίσκονται στο ύψος μίας υγειούς επιθυμίας, τρέφουν αρρωστημένα τα πάθη και πέφτουν και συντρίβονται στην κατάσταση της ανάγκης. Ένα παράδειγμα είναι η διατροφή μας η καθημερινή. Επιθυμεί ο καθένας από εμάς τροφή. Τι σημαίνει αυτό; Εάν είναι απλά ανάγκη, τότε τρώμε μόνο για να χορτάσουμε και πολλές φορές χωρίς μέτρο, χωρίς να στηρίζουμε την υγεία του οργανισμού αλλά αντίθετα να συμβάλουμε στην φθορά του και να τον οδηγούμε στην ασθένεια. Έτσι η επιθυμία γίνεται ανάγκη και η διατροφή, διαστροφή. Η επιθυμία για το φαγητό είναι ευχαριστία , δοξολογία σε Εκείνον που δίνει ‘’τον άρτον ημών τον επιούσιον’’, είναι σχέση αγάπης με εκείνους που το μοιραζόμαστε, είναι επικοινωνία με αυτούς που καθόμαστε στο ίδιο το τραπέζι, είναι έκφραση φιλοξενίας. Δεν είναι απλή κατανάλωση, αλλά ευχαριστία, επικοινωνία, αγάπη, ευγνωμοσύνη, φιλία. Έτσι λειτουργεί ακόμη στα μοναστήρια μας η τράπεζα, όπως λειτουργούσαν οι ‘’Αγάπες‘’, τα τραπέζια των πρώτων χριστιανών. Οι επιθυμίες μας λοιπόν, όχι μόνο κινδυνεύουν από τον τρόπο μας  να μην φτάσουν στην πραγματοποίηση τους,  αλλά πέφτουν και στο επίπεδο της ανάγκης χάνοντας το υψηλό περιεχόμενό τους. 

Υπάρχουν ακόμη και επιθυμίες εγωιστικές, με κτητική και κυριαρχική διάθεση. Είναι ‘’ανάπηρες’’ μορφές επιθυμίας. Βλέπουμε την μητέρα, για τις δικές της επιθυμίες τις αλαζονικές να εμποδίζει την αυτονόμηση, την εξέλιξη, την πορεία, την ωρίμανση των παιδιών. Παρατηρούμε τον πατέρα να κατευθύνει με πίεση τα πάντα στην δική του επιθυμία με τα γνωστά αποτελέσματα. Είναι πάντως τραγικό όταν προσπαθούμε να επιβάλουμε τις επιθυμίες μας στον άλλον.

Μία άλλη κατηγορία επιθυμιών είναι οι εμπαθείς που γεννιούνται από τα πάθη μας. Οι εγωιστικές μας επιθυμίες και οι εμπαθείς τυραννούν και εμάς και τους άλλους, στην ζωή των οποίων επεκτείνονται. Αντιμετώπιση τους είναι η πνευματική τους διαχείριση. Όταν το Ευαγγέλιο γίνει τρόπος ζωής , είναι η άσκηση που καθαρίζει τις επιθυμίες, από τις εγωιστικές και εμπαθείς προσμίξεις, είναι η θεραπεία που παίρνει την επιθυμία από το επίπεδο της ανάγκης που έπεσε και την ανεβάζει στο ύψος της, προσφέροντας της το πνευματικό της περιεχόμενο. ‘’Αυτόν, λέμε, πως είναι εγκρατής και υπομονετικός, που κατέχεται από μία επιθυμία που την υπερνικά΄’, τονίζει ο Ιερός Χρυσόστομος. Ο μεγάλος εθνικός μας ποιητής , ο Διονύσιος Σολωμός θα σημειώσει: ‘’Ο άνθρωπος ποτέ δεν είναι φτωχός, όταν αντιμετωπίζει, όταν παλεύει με τις επιθυμίες του’’. Η πνευματική ζωή , δηλαδή το Πνεύμα το Άγιον στη ζωή μας όπως μας το προσφέρει η Εκκλησία μας, είναι το πραγματικό νοικοκυριό της ύπαρξης, έλεγε Αγιορείτης γέροντας,  γιατί βάζει τα πάντα στη θέση τους. Έτσι οδηγεί την επιθυμία από την εμπάθεια στην αρετή, από τον εγωισμό στην ταπείνωση, από την ανάγκη στο ύψος της αγάπης.

Ο σημερινός νέος του Ευαγγελίου έφυγε περίλυπος από τον Χριστό ,όταν άκουσε ότι πρέπει να μοιράσει τον πλούτο του. Ήταν αγία η επιθυμία του για αιωνιότητα, ήταν ευσεβής ο πόθος του, ήταν συνεπής τηρητής του νόμου, όμως η καρδιά του ήταν προσκολλημένη στην περιουσία του. Τελικά η μεγάλη του επιθυμία ήταν σε αυτό που ήταν και η καρδιά του. Ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος ,θα έλεγε σε εκείνον και σε εμάς: ‘’Γνώριζε ότι όποιου πράγματος ο πόθος υπερτερεί μέσα σου, εκείνο ζει αληθινά μέσα σου. Εάν αξιωθείς να γευτείς τη Θεία Χάρη, δεν θα αφήσεις τα πάθη να μπαίνουν στην καρδιά σου, επειδή εκεί υπερίσχυσε άλλη επιθυμία, ανώτερη από αυτά , η τρυφή του Θεού’’.

Ας αγωνιστούμε και ας ευχηθούμε η κεντρική, η βασική  επιθυμία της ζωής, δυνατός πόθος της ψυχής να γίνει η ένωσή μας με τον δημιουργό και Θεό μας και αυτή η Αγία επιθυμία θα ανεβάσει και τις άλλες στο δικό της ύψος. Αμήν.

π. Σ.Β.

ΠΗΓΗ