Κυριακή ΙΕ’ Λουκά – «Ζακχαίε, σπεύσας κατάβηθι» (Μητρ. Ναυπάκτου Ιερόθεος Βλάχος)

«Ζακχαίε, σπεύσας κατάβηθι» (Λουκ. ιθ’ 5)

Απόδοση στα Νεοελληνικά

«Ζακχαίε, κάνε γρήγορα και κατέβα» (Λουκ. ιθ’ 5)

Ο Ζακχαίος ικανοποιώντας τις μεταφυσικές του αναζητήσεις επεδίωξε να συναντήσει τον Χριστό και Εκείνος δείχνοντας τον σκοπό της ενανθρωπήσεώς Του τον εκάλεσε σε μια προσωπική συνάντηση: «Ζακχαίε» του είπε «κάνε γρήγορα και κατέβα γιατί σήμερα πρέπει να μείνω στο σπίτι σου».

Λίγες σκέψεις θα διατυπώσουμε για την προσωπική συνάντηση με τον Χριστό.

Η κοινωνία του ανθρώπου με τον Χριστό και του Χριστού με τον άνθρωπο είναι κυρίως ένα προσωπικό γεγονός.

Ο Χριστός δεν συναντάται με την μάζα, αλλά με τα πρόσωπα, που είναι άξια να δεχθούν την θεία Του διδασκαλία και να ακούσουν το ουράνιο κάλεσμά Του.

Ο Χριστός είναι Πρόσωπο. Το ίδιο και ο άνθρωπος. Επομένως μια προσωπική συνάντηση (πρόσωπο με Πρόσωπο) δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες σωτηρίας. Πράγματι η γνώση του Θεού βιώνεται στα όρια της προσωπικής σχέσεως.

Έκφραση αυτής της συναντήσεως και της κοινωνίας είναι η προφορά του ονόματος. Ο Χριστός καλεί τον άνθρωπο με το όνομά του (που είναι πολύ προσωπικό του) και ο άνθρωπος καλεί τον Θεό με το όνομά Του. «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν με».

Ο ίδιος ο Χριστός που είναι «ο ποιμήν ο καλός» φανέρωσε αυτήν την προσωπική σχέση με το ποίμνιό Του, όταν είπε: «τα πρόβατα της φωνής αυτού ακούει και τα ίδια πρόβατα καλεί κατ’ όνομα και εξάγει αυτά» (Ιω. ι’ 3). Αυτό το βλέπουμε και στην περίπτωση του Αποστόλου Πέτρου. Μετά την ανάστασή Του ο Κύριος τον ερωτά: «Σίμων Ιωνά, αγαπάς με πλείον τούτων;» Και ο Πέτρος απαντά: «Ναι Κύριε, συ οίδας ότι φιλώ σε» (Ιω. κα’ 15). Επίσης το ίδιο βλέπουμε στην περίπτωση της Μαρίας της Μαγδαληνής. Όταν ο Κύριος λέγει «γύναι, τι κλαίεις; τίνα ζητείς;» εκείνη νομίζει ότι είναι ο κηπουρός. Όταν όμως χρησιμοποιεί το όνομά της «Μαρία» τότε εκείνη αμέσως αναγνωρίζει τον Κύριό της και διδάσκαλό της.

Η συνάντηση του Χριστού με τον Ζακχαίο δείχνει ακόμη τις πραγματικές προϋποθέσεις μιας προσωπικής συναντήσεως.

Και αυτή η προϋπόθεση είναι η έκσταση. Ο Κύριος κατέβηκε από τον ουρανό στην γη για να συναντήσει τον άνθρωπο και να διαλεχθεί μαζί του, με σκοπό την σωτηρία του. Και ο Ζακχαίος ανέβηκε από την γη στο δέντρο για να δει τον Χριστό και να ακούσει τον θείο Του λόγο. Και οι δυο έκαναν μια έξοδο και συναντήθηκαν πραγματικά και ουσιαστικά. Ιδίως ο Ζακχαίος επέτυχε την προσωπική συνάντηση γιατί έκανε τρέλλες. Δεν ήταν λίγο πράγμα, πλούσιος αυτός, αρχιτελώνης με μια κοινωνική θέση να ανεβεί επάνω στο δέντρο για να δει ένα Ναζαρηνό. Αυτή όμως η έξοδος από την καλή ιδέα για τον εαυτό του και την «αξιοπρέπειά» του είχε συνέπεια την σωτηρία του.

Αυτό δείχνει ότι ο άνθρωπος συναντάται με τον Χριστό στα όρια της προσωπικής σχέσεως, όταν κάνει τρέλλες. Όταν δηλ. αφανίζει την ψευδαίσθηση της πληρότητας και της αυτάρκειας, όταν παύει να υπολογίζει την γνώμη του κόσμου, και όταν αναζητά παρθενικά και αληθινά τον Χριστό, έστω κι αν όλοι τον κοροϊδεύουν, τότε συναντά τον Κύριο.

Η προσωπική και σωτήριος συνάντηση με τον Χριστό γίνεται μέσα στην Εκκλησία που είναι το ευλογημένο και ένδοξο Σώμα Του και κοινωνία προσώπων.

Η Εκκλησία κατά το Βάπτισμα δίδει στον άνθρωπο το όνομά του και με αυτό έκτοτε τον γνωρίζει. Του δίδει προσωπικά την θεία Χάρη και προσωπικά του προσφέρει το μήνυμα της σωτηρίας. Με το όνομά του του συγχωρεί τις αμαρτίες, τον στεφανώνει, τον χειροτονεί Ιερέα, του δίδει τα θεία Δώρα, δηλ. το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, τον συνοδεύει στην άλλη ζωή με την εξόδιο ακολουθία.

Αφού λοιπόν η Εκκλησία είναι κοινωνία προσώπων, σημαίνει πως αν θέλουμε την σωτηρία μας είναι ανάγκη να την αισθανόμαστε, ως τον χώρο της προσωπικής μας συναντήσεως με τον Χριστό και όχι απλώς με την εξωτερική επαφή μαζί Του. Άλλωστε με την θεία Του Χάρη ενούμεθα μαζί Του.

Άρα δεν πρέπει να ζούμε στην εκκλησία σαν άτομα, αφού η ίδια της δεν θέλει να μιλάει σε μάζα και να θεωρεί τους πιστούς σαν όχλο, αλλά θέλει να μιλάει και να συναναστρέφεται με τους ανθρώπους προσωπικά. Αυτή είναι η μεγαλύτερη προσφορά της Εκκλησίας ιδίως σήμερα που όλοι πασχίζουν να μετατρέψουν τους ανθρώπους σε άτομα, σε όχλο για να τους οδηγούν όπου αυτοί θέλουν.

Πολλοί σήμερα κατηγορούν την Εκκλησία ότι δεν κάνει μεγάλο κοινωνικό έργο και ασχολείται μόνον με την λατρεία, ή μάλλον δίδει προτεραιότητα σ’ αυτήν. Όμως αυτή η ένσταση δείχνει την τρομερή αδυναμία που έχουν να προσπελάσουν στον λυτρωτικό χώρο της Εκκλησίας μας. Αλλά η Εκκλησία κάνει μεγάλο κοινωνικό έργο. Διαθέτει άφθονη κοινωνική εργασία. Και μόνον ένας αντικειμενικός ερευνητής μπορεί αυτό να το διαπιστώσει. Επίσης μπορεί να διαπιστώσει ότι την κάνει σωστά και αληθινά. Εν τούτοις όμως, παρά την μεγάλη κοινωνική εργασία, αποφεύγει να καταγίνεται μόνο με αυτή για να ξεπεράσει τον μεγάλο πειρασμό να μαζοποιήσει τους ανθρώπους. Εργάζεται περισσότερο προσωπικά, με την εξομολόγηση, τις προσωπικές σωτήριες συναντήσεις, παρά «κοινωνικά», όπως το εννοεί ο κόσμος, γιατί πολλές φορές με την κοινωνική εργασία καταστρέφεται το πρόσωπο, αφού ο άνθρωπος γίνεται απλώς ένα νούμερο, ένας αριθμός, οπότε χάνει την ελπίδα της σωτηρίας. Οι στατιστικές έρευνες για τους πτωχούς, τους γέροντας κλπ. ή η συλλογική προσφορά εργασίας (οικοτροφείο με τόσα παιδιά που τρώνε, πίνουν κλπ.) μας βοηθούν να εργαζόμαστε κοινωνικά, όμως τις περισσότερες φορές δεν μας αφήνουν να εργασθούμε φιλάνθρωπα. Είναι προτιμότερο να δώσουμε στον άλλον την εσωτερική γαλήνη και ασφάλεια, παρά να περιορίζουμε το έργο μας σε εξωτερικές προσφορές.

Καταλήγοντας λέμε πως είναι ανάγκη στις κρίσιμες ημέρες που διερχόμαστε να θεωρούμε την Εκκλησία σαν κιβωτό της προσωπικότητος και όχι σαν υπουργείο κοινωνικών υπηρεσιών, σαν κιβωτό σωτηρίας και όχι σαν αίθουσα διαλέξεων και συζητήσεων. Τότε σαν τον Ζακχαίο θα απολαύσουμε την σωτηρία μας.

———————————————————————————–

πηγή: «Όσοι Πιστοί», Εκδόσεις Ι.Μ. Γενεθλίου της Θεοτόκου (Λειβαδιά)