ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Γ' ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ) (07.04.2024)

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ)

7 Ἀπριλίου 2024

«Φωτίζου, φωτίζου Ἱερουσαλήμ̇ ἥκει γάρ σου τό φῶς καί ἡ δόξα Κυρίου ἐπί σέ ἀνέτειλεν» (Ἠσ. ξ΄[60],1).

Σήμερα τό γλυκόηχο στόμα τοῦ Προφήτου Ἠσαΐου προσκομίζει στήν Νέα Ἱερουσαλήμ, τήν Ἁγία μας Ἐκκλησία, τά χαρμόσυνα Εὐαγγέλια. Βροντοφωνάζει ὁ Προφήτης ὅτι ἀνέτειλε ἡ δόξα Κυρίου. Καί ἡ δόξα Κυρίου εἶναι ὁ Θεῖος Σταυρός. Πράγματι «ἐσημειώθη ἐφ’ ἡμᾶς τό φῶς τοῦ προσώπου Κυρίου» (Ψαλμ. 4, 3). Μέ τήν ἐμφάνιση καί προσκύνηση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἁγιάζονται τά χείλη καί οἱ ὀφθαλμοί μας καθώς ἀτενίζουμε καί ἀσπαζόμεθα τό θεότευκτον ὄργανον τῆς σωτηρίας μας. Ἀπό τότε πού ὁ Χριστός ἐταπείνωσε τόν ἑαυτό του καί ἔγινε ὑπήκοος στόν Θεό – Πατέρα «μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ», τότε μετετράπη ὁ Σταυρός σέ ξύλον ζωῆς καί σωτηρίας.

Στήν Παλαιά Διαθήκη παρουσιάζονται προτυπώσεις τοῦ Τιμίου Σταυροῦ: Ὁ Ἰακώβ εὐλόγησε σταυροειδῶς τούς ἀπογόνους του (Γεν. 49, 28). Ὁ Μωϋσῆς, διά τοῦ σημείου τοῦ Σταυροῦ, διεπέρασε τήν Ἐρυθρά Θάλασσα ἀνοίγοντάς την γιά νά διαβεῖ ἀπό ξηρᾶς ὁ λαός Του καί νά τήν κλείσει πάλι κατατροπώνοντας τόν Ἀμαλήκ καί τούς Αἰγυπτίους ἐχθρούς (Ἐξ. 14, 1-31). «Σταυρόν χαράξας Μωσῆς ἐπ’ εὐθείας ῥάβδῳ τήν Ἐρυθράν διέτεμε τῷ Ἰσραήλ πεζεύσαντι» (Εἱρμός Α’ ᾠδῆς Ὄρθρου). Τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ ἦταν αὐτό πού ἐνίσχυσε τούς πολεμιστές τοῦ Ἰσραήλ καί τούς ἐνθάρρυνε νά νικήσουν κατά τόν Ἅγιον Γρηγόριον τόν Παλαμᾶ, ἐνῶ κατά τόν Θεοδώρητο Κύρου ἐκτός ἀπό τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ προτυπώθηκε καί τό σημεῖο τοῦ σταυρωθέντος Κυρίου. Διά τοῦ σημείου τοῦ Σταυροῦ ὁ Μωυσῆς μετέβαλε τά πικρά νερά τῆς πηγῆς Μερρᾶ σέ γλυκά καί μέ τή ράβδο του ἐχτύπησε σταυροειδῶς τήν πέτρα γιά νά ἐξέλθει νερό καί νά ξεδιψάσει ὁ λαός (Ἐξ. 17,1-16). Σταυροειδῶς ὕψωσε τόν χάλκινο ὄφι, ὥστε, ὅταν οἱ Ἰσραηλῖτες τόν ἀτένιζαν, νά θεραπεύονται ἀπό τό δηλητήριο τῶν ὄφεων, νά προστατεύονται καί νά καθίστανται ἄτρωτοι (Ἀριθ. 21,4-9). Ἐξ ἄλλου,ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας, στή διήγηση τοῦ κατά Ἰωάννη Εὐαγγελίου, παρουσιάζεται ὅτι προλέγει τό σταυρικό Του θάνατο, τόν ὁποῖο ταυτίζει μέ τήν ὕψωση τοῦ χάλκινου ὄφεως στήν ἔρημο, λέγων• «Καθώς Μωϋσῆς ὕψωσε τόν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τόν υἱόν τοῦ ἀνθρώπου» (Ἰω. 3,14). Ὁ Ἰησοῦς τοῦ Ναυῆ προσευχήθηκε σέ σχῆμα σταυροῦ καί σταμάτησε τόν ἥλιο γιά νά νικήσει τούς ἐχθρούς του (Ἰησοῦ Ναυῆ 10,13). Οἱ τρεῖς παῖδες Ἀνανίας, Ἀζαρίας καί Μισαήλ, στή βαβυλώνια αἰχμαλωσία, στήν κάμινο τοῦ πυρός ὕψωσαν σταυροειδῶς τάς χεῖρας τους καί σώθηκαν (Δαν. 3, 23). Τό ἴδιο καί ὁ Προφήτης Δανιήλ (Δαν. 16, 23). «Χεῖρας ἐν τῷ λάκκῳ βληθείς τῶν λεόντων ποτέ ὁ μέγας ἐν Προφήταις, σταυροειδῶς ἐκπετάσας, Δανιήλ ἐκ τῆς τούτων καταβρώσεως σέσωσται» (ᾨδή Κανόνος Ὄρθρου). Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος θά ἀναφωνήσει! «Ὁ Σταυρός προσενεργοῦσε στήν Παλαιά Διαθήκη καί ὅλοι αὐτοί ἐνεργούμενοι μέ τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ ἀνέκοψαν τήν ῥοή ποταμῶν, ἀναδείχθηκαν νικητές στόν πόλεμο, διέφυγαν στόματα μαχαίρας, ἔσβησαν τή δύναμη τῆς φωτιᾶς, νεκρούς ἀνέστησαν, ἔκλεισαν μέ τό λόγο τους τόν οὐρανό καί πάλι τόν ἄνοιξαν». Τό συμπέρασμα εἶναι ὅτι: «καί πρίν τόν Σταυρόν παγῆναι, Σταυρός ἦν ὁ σῴζων», δηλαδή ὅτι καί πρίν τή σταυρική θυσία τοῦ Χριστοῦ, ὁ Σταυρός ἦταν πού ἔσωζε.

Ὁ Σταυρός ἀποτελοῦσε σύμβολο τῆς κατάρας καί τοῦ θανάτου στήν πρό Χριστοῦ ἐποχή. Στήν Καινή Διαθήκη καθίσταται σύμβολο νίκης κατά τοῦ θανάτου, σύμβολο δόξας καί σωτηρίας. «Ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο» (Ἰω. 1,14), μέ τή σταύρωσή του «ἀπέθανεν ὑπέρ ἡμῶν» (Ρωμ. 5,8), «ἐταπείνωσεν ἑαυτόν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δέ σταυροῦ» (Φιλ. 2,8), ἐξαγοράζοντας «ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου» (Γαλ. 3,13). Ὁ μέγας Ἠσαΐας ἐκ μέρους τοῦ Σωτῆρος ἀναφωνεῖ: «Νῦν ἀναστήσομαι, νῦν δοξασθήσομαι, νῦν ὑψωθήσομαι» (Ἠσ. 33,10). Αὐτά τά λόγια προμηνύουν τήν ἀνύψωση στόν Σταυρό καί τή δόξα μέ τήν ὁποία ἐδοξάσθη ὁ Μονογενής ἀπό τόν Πατέρα ἐπάνω στόν Σταυρόν αὐτόν. Ἐγείρεται ἀπό τόν θρόνο Του, κατέρχεται στή γῆ• ἐνδύεται ὡς στολή τή φύση τοῦ πεπλανημένου προβάτου ἀπό τά πάναγνα αἵματα τῆς Παρθένου. Καί, ὅπως σημειώνει ὁ Ἅγιος Γερμανός Πατριάρχης Κωνσταντινου- πόλεως, ἦταν ἐπείγουσα αὐτή ἡ ἀναζήτηση, διότι, μολονότι ἔγινε πρόβατο χάριν τοῦ προβάτου, ὡς Θεός, ὅμως, εἶναι καί ποιμήν, πού ἀνέλαβε τήν ἀποστολή νά τό ἐπαναφέρει στήν χλόη τοῦ παραδείσου. Ἔτσι, ἐθεράπευσε τήν κεφαλαλγία πού προῆλθε ἀπό τήν ἐπιβλαβῆ βρώση τοῦ ξύλου, ἐπιφορτιζόμενος τήν κατάρα τοῦ Ἀδάμ καί καταργώντας την.

Χριστιανοί μου,

ὁ Κύριος καί Θεός μας ἐπάνω στόν Σταυρό ἅπλωσε τίς ἄχραντες παλάμες Του, γιά νά τραβήξει ὅλους τούς ἀνθρώπους κοντά Του καί νά τούς συνάψει μέ τόν ἑαυτόν Του. Τό εἶπε ἄλλωστε στούς μαθητές Του: «Ὅταν ἐγώ σταυρωθῶ ὅλους θά σᾶς τραβήξω πλησίον μου» (Ἰω. 12, 32). Κάρφωσε τό χειρόγραφο τῶν ἁμαρτιῶν μας ἐπάνω στόν Σταυρό καί μέ τό αἷμά Του ἔσβησε τίς ἁμαρτίες μας, ἐνῶ, συγχρόνως, μέ τή δύναμη τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου κατήργησε τίς ἀρχές καί ἐξουσίες τοῦ σκότους. Πολύ ὡραῖα μᾶς τό λέει αὐτό ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Μᾶς χάρισε ὅλα τά παραπτώματα καί ἔσβησε τό χρεωστικό γραμμάτιο τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου ὁλότελα» (Κολ. 2, 14).

Ἀδελφοί μου,

ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει σήμερα τόν Τίμιο καί Ζωοποιό Σταυρό τοῦ Κυρίου μας γιά νά μᾶς ἐνισχύσει στόν πνευματικό μας ἀγώνα. Ἐμεῖς, εὐλαβικά, ἄς ἀναφωνήσουμε: Ὦ τρισμακάριστε Σταυρέ καί πανσεβάσμιε «φύλακα τῆς θύρας τοῦ Παραδείσου», «βασιλέων νῖκος», «ἱερέων καύχημα», «στήριγμα τῶν πιστῶν», «φύλακα τῆς οἰκουμένης», «δόξα καί καύχημα τῆς Ἐκκλησίας», «περιούσιο διάδημα τῶν Ἀποστόλων», «διάδημα τῶν Ὁσίων καί τῶν Μαρτύρων», «ἐγκαλώπισμα τῶν Προφητῶν», σῶσον ἡμᾶς τῇ δυνάμει σου. Ἀμήν! Γένοιτο!

ΠΗΓΗ