ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ (03.03.2024)

Κυριακή ΙΖ΄ Λουκᾶ (Τοῦ Ἀσώτου)

3 Μαρτίου 2024

«Ἐλέησόν με ὁ Θεός κατά τό μέγα ἔλεός σου καί κατά τό πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου ἐξάλειψον τό ἀνόμημά μου» (Ψαλμ. ν΄,1).

Ὁ Βασιλεύς Δαβίδ, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ὡς χοϊκός ἄνθρωπος πίπτει στά ἁμαρτήματα τῆς μοιχείας καί τοῦ φόνου, μετανοεῖ καί συνθέτει, μέ συντριβή καρδιᾶς, αὐτό τόν ὑπέροχο σέ νοήματα ψαλμό. Μετάνοια εἰλικρινῆ, ταπεινή ὁμολογία, ἐμπιστοσύνη στό Θεό, θερμή παράκληση, ὑπόσχεση μιᾶς νέας ζωῆς. Ἡ ἁμαρτία μολύνει τήν ψυχή, ἡ ἁμαρτία προσβάλλει τόν Θεό ἄμεσα, μόνο ὁ Θεός εἶναι ὁ μοναδικός χορηγός τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν καί ἡ συγνώμη ἐπιτυγχάνεται μέ τή συντριβή.

Ὁ Ἄσωτος Υἱός τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς, «ζῶν ἀσώτως», τά ἔπραξε ὅλα. Στήν ἔσχατη κατάπτωσή του καί στή πικρή του μεταμέλεια δέν ἔφτασε στήν ἀπόγνωση̇ «εἰς ἑαυτόν ἐλθών εἶπε... ἀναστάς πορεύσομαι πρός τόν Πατέρα μου», «Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τόν οὐρανόν καί ἐνώπιόν σου». Καί πρέπει νά σημειωθεῖ ἐδῶ, ὅτι τό βάθος τῆς ταπεινώσεως τοῦ Ἀσώτου, ξεπερνᾶ τήν ταπείνωση τοῦ Τελώνου. Γίνεται ἐδῶ μετάνοια εἰλικρινής καί ἔμπρακτη, μέ ἀλλαγή ζωῆς καί μέ ἄμεση ἐπιστροφή στό πατρικό σπίτι, στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ - Πατέρα, πού τόν πρόσμενε πάντα ὁλάνοιχτη μέ μεγάλη ὑπομονή καί ἀγάπη. Τήν εὐσπλαγχνία τοῦ Θεοῦ πρόσμενε ὁ Δαβίδ καί ὁ Ἄσωτος.

Ἀλήθεια, ἀδελφοί μου, πόσες φορές ὁμοιάσαμε καί ἐμεῖς στόν Ἄσωτο Υἱό, εἴτε ὡς νεαροί ἔφηβοι καί, ἀργότερα, στήν πρώτη ὡριμότητα καί σφριγηλότητα τῆς ζωῆς σταθήκαμε ἐρωτηματικοί καί ἀρνητικοί μπροστά στή παρουσία καί τό Λόγο τοῦ Κυρίου; Πόσες φορές κυριευμένοι ἀπό τίς σαρκικές ἠδονές δέν γινήκαμε ἕρμαιοι τῶν παθῶν μας, μέ δυσβάστακτες πτώσεις πού ἀμαύρωσαν τή ψυχή μας; Πόσες φορές δέν στηριχθήκαμε στήν «περιουσία»μας, δηλαδή τόν ἀνθρώπινο λόγο, τήν ἐπιστημονική καί τεχνική μας κατάρτιση καί θελήσαμε μέ τίς δικές μας δυνάμεις νά ὀργανώσουμε τή ζωή μας; Καί σάν πήραμε τό δρόμο τῆς φυγῆς μακριά ἀπό τό Θεό, πιστέψαμε ὅτι εἴμαστε πιό ἐλεύθεροι καί εὐτυχισμένοι νά φτιάξουμε τή ζωή μας, ὅπως ἐμεῖς νομίζαμε. Μά σιγά-σιγά, χωρίς νά τό καταλάβουμε, ἄρχισε ἡ ἀλλοτρίωση τοῦ ἑαυτοῦ μας, γιατί μακριά ἀπό τό Θεό, τήν πηγή τῆς ζωῆς, αἰσθανθήκαμε τό τεράστιο κενό πού ἀσφυκτικά μᾶς ἀγκάλιαζε. Τό αἴσθημα τῆς πείνας καί τῆς δίψας κατάλαβε τό εἶναι μας. Μάταια προσπαθήσαμε νά ξεδιψάσουμε καί νά κορέσουμε τήν πεῖνα μας μέ τά λογῆς-λογῆς «ξυλοκέρατα» τῶν διαφόρων ἀστοχιῶν μας ἀπορφανισμένοι παντελῶς ἀπό τίς χριστιανικές ἀρετές. Ἡ στέρηση ἦταν τόσο μεγάλη, ὥστε ἡ ἀναζήτηση ἦταν τό μόνιμο αἴτημα τῆς ψυχῆς. Ὁ δρόμος τῆς ἐπιστροφῆς εἶναι συνήθως δύσκολος, γιατί ἀπαιτεῖ ταπείνωση καί εἰλικρινῆ μετάνοια. Συνήθως οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι μόνο σέ ὁριακές στιγμές τῆς ζωῆς, μπροστά στήν ἀπειλή τοῦ θανάτου ἤ τήν ὀδύνη καί τόν πόνο τῆς ἀρρώστιας ἤ στήν ἀπογοήτευση τῶν γηρατειῶν, βρίσκουν τήν εὐκαιρία γιά νά στοχασθοῦν καί νά πάρουν τήν μεγάλη ἀπόφαση. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἑρμηνεύοντας τήν παραβολή τοῦ Ἀσώτου βλέπουν νά προεικονίζονται πολλά ἀπό τά μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ «στολή ἡ πρώτη» πού ντύνεται ὁ υἱός εἶναι τό ἱερό Βάπτισμα. Τό «δακτυλίδι» συμβολίζει τόν ἀρραβῶνα τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί τή προστασία ἀπό τούς δαίμονες. Ὁ μόσχος «ὁ σιτευτός» προεικονίζει τό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Ἡ Ὁμολογία τῆς ἁμαρτίας ἀντικατοπτρίζει τό μέγα μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως.

Ὁ Δαβίδ εἶναι ἔνοχος καί καταφεύγει στό μέγα ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί στό πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν Του. «Ἱκετεύει ὅλον εἰς ἑαυτόν ἐκχυθῆναι τόν ἔλεον»(Ἰ. Θεοδώρητος). Ζητεῖ νά τοῦ ἐξαλειφθεῖ τελείως τό τραῦμα καί νά μήν ἀφήσει κανένα μώλωπα γιά αὐτό καί τό πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν προτείνει (Ἱερ. Ἠσύχιος). Ὁ Δαβίδ δέν ντράπηκε νά δημοσιεύσει τό τραῦμά του, ὥστε στούς ἁμαρτωλούς νά ὑποδείξει τῆς μετανοίας τό φάρμακο.

Ὁ Εὔσπλαχνος Θεός Πατέρας μέ ἀνοιχτές τίς ἀγκάλες σπεύδει νά προϋπαντήσει τό παραστρατημένο ἄσωτο παιδί του. Ὁ Θεός ἀνέχεται καί περιμένει, ξέροντας πώς ὁ καθένας καί ἄν φθαρεῖ, ὅσο καί ἄν ξεπέσει, μέσα του κρατάει τή συνείδηση πώς εἶναι ἄνθρωπος (τά ἄνω βλέπει). Φτάνει νά μή πέσει σέ ἀπόγνωση καί χάσει τήν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας του. «Ἐλεεῖ τήν φύσιν ὁ πλάσας. Γνωρίζει ὅτι νοσεῖ καί κατασσίεται εἰς τά βέβηλα τῆς σαρκός πάθη» (Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας). «Δεινόν ἡ ραθυμία, μεγάλη ἡ μετάνοια» (Ἱερός Χρυσόστομος).

Χριστιανοί μου,

ὁ Θεός περιμένει. Ἐπειδή θέλει ὅλοι νά σωθοῦν, γι’αὐτό περιμένει. Ὄχι μόνο τούς ἁμαρτωλούς καί τούς ἄσωτους, ἀλλά καί ὅσους νομίζουν ὅτι εἶναι δίκαιοι. Ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ εἴμαστε ὅλοι ἁμαρτωλοί καί μόνο ὅσοι μετανοοοῦν εἶναι δίκαιοι. Δικαιοσύνη εἶναι ἡ μετάνοια. Γιατί, ἄς μήν τό ξεχνᾶμε, ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ὅ,τι λογαριάζεται γιά τή σωτηρία μας δέν εἶναι ἡ ἀρετή μας, ἀλλά ἡ καλή μας θέληση, νά θέλουμε δηλαδή νά σωθοῦμε. Ὅλοι, πού θέλουν τή σωτηρία τους, ζοῦνε μέ τοῦτον τόν καϋμό, πώς πάντα εἶναι ἁμαρτωλοί, γι’αὐτό μετανοοῦν καί ζητοῦν τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, χωρίς νά ὑπολογίζουν στήν ἀρετή καί τήν ἁγιωσύνη τους̇ «Πάτερ, ἥμαρτον...» Καί ὁ οὐράνιος Πατέρας, πού μακροθυμοῦσε καί περίμενε, δέχεται τόν καθένα πού μετανοεῖ καί παρέχει τή διαβεβαίωση: «Σᾶς λέω ὅτι θά εἶναι χαρά στόν οὐρανό γιά ἕναν ἁμαρτωλό μετανοοῦντα παρά γιά ἐνενήντα ἐννέα δικαίους πού δέν ἔχουν ἀνάγκη μετανοίας» (Λουκ. 15,7).

Ἀδελφοί μου,

τώρα πού ὁδεύουμε πρός τό Ἅγιο Πάσχα, οἱ δῆθεν δίκαιοι μέ ταπεινοφροσύνη καί οἱ ἁμαρτωλοί μέ μετάνοια, ἄς ἀρχίσουμε τήν πορεία τῆς σωτηρίας. Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία μᾶς περιμένει νά μᾶς συμβουλεύσει καί νά μᾶς ἐνισχύσει μέ τή ζωοποιό χάρη τῶν Θείων Μυστηρίων της, μέ τή συνηγορία τοῦ Γ. Βερίτη: «Καί μοῦ στέλνεις Ἥλιε μου, χρώματα καί φῶτα, καί μέ κάνεις λαμπερό κι ἄσπιλο σάν πρῶτα. Σάν τήν πρώτη εὐλογητή κι ἅγια ‘κείνη μέρα, ποὔχα βγεῖ ἀπ’ τά πλαστουργά χέρια σου, Πατέρα». AMHN!

ΠΗΓΗ