ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ

Απόστολος: Εβρ.ια΄9 - 10, 32 - 40

Ευαγγέλιο: Ματθ. α΄1 - 25

24 Δεκεμβρίου 2023

Όταν ο άγγελος παρουσιάστηκε στον Ιωσήφ του θύμισε την αρχαία προφητεία η οποία έδινε την υπόσχεση πως θα ερχόταν μία εποχή που ο Θεός θα ζούσε ξανά ανάμεσα στο λαό Του. Τότε εκείνοι θα αναφωνούσαν τη λέξη «Εμμανουήλ» η οποία στα Εβραικά σημαίνει «ο Θεός μαζί μας». Η προφητεία αυτή εκπληρώθηκε στο πρόσωπο του Χριστού· τώρα ο Θεός είναι ανάμεσά μας.

Οι προφητείες που για χρόνια πολλά προετοίμαζαν τους ανθρώπους να δεχτούν τον Χριστό, τερματίζονται σήμερα. Η προφητεία του Ησαΐα «Ιδού η Παρθένος εν γαστρί έξει» εκπληρώνεται. «Ιδού η παρθένος γαρ, τον απερίγραπτον, περιγραφόμενον σώματι εν μήτρα φέρει και εν σπηλαίω τεκείν επείγεται.» Η προφητεία του Βαρούχ ότι «ο Θεός επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη» πραγματοποιείται. «Ο Θεός γαρ σαρκούται και λόγος παχύνεται». Κι ο χρόνος κατά τον οποίο ο Δανιήλ προφήτευσε ότι «αναστήσει ο Θεός βασιλείαν ετέραν ήτις εις τον αιώνα ου διαφθαρήσεται» έφθασε.

Βρισκόμαστε ήδη στα πρόθυρα της μεγάλης γιορτής κι η Εκκλησία, θέλοντας να μας προετοιμάσει, μας στέλλει κατάλληλα μηνύματα. Η ευαγγελική περικοπή που ακούσαμε πριν από λίγο, μοναδική στο είδος της με τον μεγάλο κατάλογο της γενεαλογίας του Χριστού, έχει πολλά μηνύματα, χρήσιμα για μας που αξίζει τον κόπο να τα επισημάνουμε:

Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος έγραψε το Ευαγγέλιό του απευθυνόμενος κυρίως στους Εβραίους. Κι ήθελε να τους διδάξει ότι ο Χριστός είναι Εκείνος που «προκατήγγειλε των προφητών ο σύλλογος». Ο Χριστός ως άνθρωπος προφητεύθηκε ότι θα προέλθει από τη φυλή του Ιούδα και την πατριά του Δαβίδ. Δίνοντας λοιπόν τον κατάλογο των προπατόρων του Χριστού, ο Ευαγγελιστής διαμηνύει ότι δεν υπάρχει αμφιβολία πως αυτός που έρχεται να γεννηθεί, κατά τρόπο παράδοξο, είναι Εκείνος που κήρυξαν οι προφήτες. Ο Υιός του Θεού καταδέχεται να γίνει και απόγονος του ανθρώπου, απόγονος του Αβραάμ και του Δαβίδ. Το γένος του Αβραάμ, παρόλο που είχε προπάτορά του άνθρωπο πίστεως, ευλογημένον από τον Θεό, κατάληξε στην αιχμαλωσία. Και την εξωτερική, των Αιγυπτίων και των Βαβυλωνίων, αλλά και την εσωτερική, της αμαρτίας. Ένας νέος Αβραάμ γεννιέται τώρα στον κόσμο, ο γενάρχης του νέου Ισραήλ, της Εκκλησίας, στο πρόσωπο του οποίου θα εκπληρωθούν όλες οι υποσχέσεις που έδωσε ο Θεός στον Αβραάμ.

Στην εποχή του Δαβίδ το Ισραηλιτικό έθνος έφτασε στον κολοφώνα της δόξης του. Κι όμως εκείνη η δόξα υποχώρησε μπροστά στη λαίλαπα των Βαβυλωνίων κι ο Ισραηλιτικός λαός γνώρισε, όχι μόνο τη δουλεία, αλλά και τον βίαιο εκπατρισμό στη Βαβυλώνα. Έρχεται, όμως, ένας άλλος βασιλιάς, ο Χριστός, λαμπρότερος του Δαβίδ. 

Η δόξα στην οποία οδηγεί τον λαό του ο νέος Δαβίδ, ο Χριστός, είναι άφθαρτη, είναι η δόξα της βασιλείας του.

Ο μεγάλος γενεαλογικός κατάλογος χωρίζεται σε τρεις περιόδους που περιλαμβάνει 14 γενεές η κάθε μια. Δεν είναι τυχαία αυτή η υποδιαίρεση. Σε κάθε μια από τις περιόδους αυτές οι Εβραίοι είχαν διαφορετικό πολίτευμα. Στην πρώτη περίοδο- όσο καιρό ήταν ελεύθεροι- τους διοικούσαν οι κριτές. Στη δεύτερη είχαν βασιλεία. Στην τρίτη η εξουσία κατέληξε σιγά σιγά στους Αρχιερείς. Ούτε όμως οι κριτές, ούτε οι βασιλείς, ούτε οι Αρχιερείς διοίκησαν χρηστά τον λαό του Θεού.

Έρχεται τώρα κάποιος που θα ναι ταυτόχρονα και κριτής και βασιλεύς και Αχιερεύς, που θα διοικήσει εις το διηνεκές τον λαό του Θεού και θα τον οδηγήσει σε λιμάνια σωτηρίας.

Στον γενεαλογικό κατάλογο του Χριστού περιλαμβάνονται και τέσσερις γυναίκες. Κι είναι χαρακτηριστικό πως όλες τους είναι διαβλημένες. Η Ραάβ ή Ραχάβ είναι πόρνη. Η Θάμαρ είναι αμαρτωλή, αφού ξεγελά και παγιδεύει τον πεθερό της και τεκνοποιεί μαζί του. Η Βηρσαβεέ, η «του Ουρίου», είναι μοιχαλίδα και η Ρούθ είναι αλλόφυλη, δεν είναι Ισραηλίτισσα. Κι όμως ο Χριστός καταδέχεται να προέλθει από αυτές. Όπως οι προπάτορες του Χριστού πήραν ως συζύγους τους γυναίκες πόρνες, έτσι και ο Χριστός πήρε την ανθρώπινη φύση, την «εκπορνεύσασαν», αυτήν που εγκατέλειψε και πρόδωσε τον αληθινό Θεό και την ένωσε μαζί του. Κι όπως εκείνοι δεν δίστασαν να νυμφευθούν ξένες, αλλόφυλες γυναίκες, έτσι κι ο Χριστός, δεν δίστασε να αναζητήσει εμάς τους αλλοφύλους και εθνικούς, τους ειδωλολάτρες, και να μας συμφιλιώσει με τον Θεό.

Μα κι οι περισσότεροι από τους άνδρες, που αναφέρονται στον κατάλογο, είναι αμαρτωλοί, φίλοι των ψευδοπροφητών, διώκτες των αληθινών προφητών. Κι όμως, από την αμαρτία και τα αγκάθια «εξήνθησε το άνθος, ο Χριστός». Θέλει ο Θεός να μας διδάξει πως δεν είναι η αξία μας, ούτε και η ανθρώπινη προσπάθεια που μας έσωσε, αλλά το έλεος και η ευσπλαχνία του Θεού. «Ήλθε» , λέγει ο Χρυσόστομος, «ουχ ίνα τα ονείδη ημών φύγη, αλλ’ ίνα αυτά εξαλείψη».

Ερωτηματικά δημιουργούνται σε πολλούς κι από το γεγονός ότι ο γενεαλογικός κατάλογος τελειώνει στον Ιωσήφ, τον μνήστορα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Μα είναι γνωστό πως ο Ιωσήφ ουδεμία σχέση είχε προς τον Χριστό. Ο Χριστός προήλθε «εκ της παρθένου Μαρίας και εκ Πνεύματος Αγίου». Τι λοιπόν κι αν ο Ιωσήφ καταγόταν από τον Αβραάμ και τον Δαβίδ; Της Παναγίας θα’ πρεπε να μας δώσει ο ευαγγελιστής την καταγωγή. Δεν είναι δύσκολη η απάντηση στο ερώτημα αυτό: Στο Ισραηλιτικό έθνος για να επιτραπεί ο γάμος έπρεπε και οι δύο σύζυγοι να ανήκουν στην ίδια φυλή και στην ίδια πατριά. Ο Ιωσήφ είχε αυτή την καταγωγή, όπως μας εξιστόρησε η ευαγγελική περικοπή. Για να μπορούσε να τελέσει γάμο με την παρθένο Μαρία, όπως ήταν οι ανθρώπινοι σχεδιασμοί, θα’ πρεπε και η Μαρία να έχει την ίδια καταγωγή. Από τον Ιούδα, λοιπόν, και τον Δαβίδ ο Ιωσήφ, από τον Ιούδα και τον Δαβίδ η Μαρία, το ίδιο και ο Χριστός «κατά σάρκα».

Είναι, επομένως, χωρίς αμφιβολία ο Χριστός απόγονος του Ιούδα, απόγονος του Δαβίδ, είναι εκείνος που εκήρυξαν οι προφήτες και που επεθύμησαν «ιδείν» τόσοι δίκαιοι και δεν τα κατάφεραν. Κι αξιωθήκαμε εμείς να ψηλαφούμε αυτό το μεγάλο μυστήριο. Την έλευση του Χριστού στη γη μαρτυρεί κι ο διάκοσμος των πόλεων και των χωριών μας, οι προετοιμασίες μικρών και μεγάλων, η αλλαγή των ύμνων στην Εκκλησία. Πέραν όμως από τον συναισθηματικό διάκοσμο, την εμπορική εκμετάλλευση και την επιφανειακή θρησκευτικότητα, η γέννηση του Χριστού φέρει πολλά και βαθύτερα μηνύματα. Καλούμαστε να εγκύψουμε στα μηνύματα αυτά και να τα εφαρμόσουμε. Μόνο έτσι θα ωφεληθούμε πραγματικά από τη μεγάλη μας γιορτή.

† Αρχιμανδρίτης Δημήτριος Κυριακίδης.

ΠΗΓΗ