ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (11.06.2023)

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ

11 Ἰουνίου 2023

«τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων» (Ἑβρ. 12, 1)

Ἡ σημερινὴ Κυριακὴ μετὰ τὴν Πεντηκοστὴ εἶναι ἀφιερωμένη ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, στὴν κοινὴ ἑορτὴ ὅλων τῶν Ἁγίων της ποὺ ἔζησαν ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τοῦ κόσμου μέχρι σήμερα καὶ σὲ ὅλα τὰ σημεῖα τῆς γῆς. Σήμερα τιμῶνται ὅλοι οἱ ἀγωνιστὲς τῆς πίστεως, γνωστοὶ καὶ ἄγνωστοι, ἐπώνυμοι καὶ ἀνώνυμοι. Ἄνθρωποι ποὺ δοκιμάστηκαν μέσα στὸ καμίνι τῶν θλίψεων‧ εἶναι οἱ Μάρτυρες τῆς Παλαιᾶς καὶ Καινῆς Διαθήκης. Εἶναι τὰ τῆς «εὐσεβείας ἀρχέτυπα».

Τὸ πλῆθος τῶν Ἁγίων Μαρτύρων μαρτυρεῖ καὶ τὴν δύναμη τῆς πίστεως. Τοὺς ἁγίους αὐτοὺς ὁπλίτες ὁ Ἀπόστολος τοὺς παρουσιάζει ὡς ὑποδείγματα ὑπομονῆς καὶ ἐγκαρτέρησης στοὺς μεμψίμοιρους ἐξ Ἰουδαίων Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι εἶχαν περιπέσει σὲ καύσωνα θλίψεων. Ὁ Παῦλος παρουσιάζει τοὺς Μάρτυρες σὰν ἕνα νέφος «περικείμενον», ποὺ μᾶς περιβάλλει ἀπὸ παντοῦ. Ὁ θησαυρὸς τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀνυπολόγιστος καὶ περιέχει παλαιοὺς καὶ νέους μαργαρίτες Μαρτύρων, τῶν ὁποίων τὸ κάλλος εἶναι ἀνυπέρβλητο.

Ὅλοι οἱ Μάρτυρες παρέδιδαν τὸν ἑαυτό τους στὸν θάνατο μὲ τὴν ἴδια πίστη καὶ ἀνδρεία. Εἶχαν πρότυπό τους τὸν Ἰησοῦ. Ἐκεῖνος τοὺς παραστεκόταν τὴν ὥρα τοῦ μαρτυρίου τους, ἐκεῖνος πυρπολοῦσε τὶς καρδιές τους μὲ τὸν θεῖο ἔρωτα, Ἐκεῖνος ἔδιωχνε τὸν φόβο καὶ τοὺς ἔδινε θάρρος. Μέσα τους ἐπικρατοῦσε ἡ ἐπιθυμία «εἰς τὸ ἀναλῦσαι καὶ σὺν Χριστῷ εἶναι» (Φιλ. 1, 23), νὰ φύγουν δηλαδὴ ἀπὸ αὐτὸν τὸν κόσμο καὶ νὰ εἶναι μὲ τὸν Χριστό.

Ὁ Ἐλεάζαρος, ὁ διδάσκαλος τῶν Μακκαβαίων, χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὸν ἱ. Χρυσόστομο ὡς «ὁ τῆς Παλαιᾶς πρωτομάρτυς». Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας παρατηρεῖ πὼς οἱ δοκιμασίες τῶν Μαρτύρων ἦσαν «πόνοι ἐρώντων», δηλαδὴ πόνοι ἀνθρώπων ποὺ εἶχαν τρωθεῖ ἀπὸ τὸ βέλος τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Εἶχαν τὸν θεῖο ἔρωτα στὴν καρδιά τους, γι’ αὐτὸ καὶ ἀψηφοῦσαν ὅλα τὰ ἐμπόδια. Ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σῦρος γράφει ὅτι Μάρτυρες δὲν εἶναι μόνον ὅσοι ἔδωσαν τὸ αἷμά τους γιὰ τὸν Χριστό, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνοι ποὺ ὑπέφεραν γιὰ τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν Του. Χρειάζεται μεγάλη τόλμη καὶ ἀπαιτεῖ θυσίες ἡ ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ.

Στὸ στερέωμα τῶν Ἁγίων Πάντων λάμπουν καὶ οἱ Ὅσιοι καὶ οἱ Δίκαιοι καὶ ὅλοι οἱ ἀγωνιζόμενοι τὴν «δικαιοσύνην» τοῦ Θεοῦ. Ἔχουμε Ἁγίους κάθε ἡλικίας. Γέροντες ὅπως ὁ Ἅγιος Χαράλαμπος (μαρτύρησε σὲ ἡλικία 113 ἐτῶν), ἀλλὰ καὶ βρέφη ὅπως ὁ Ἅγιος Κήρυκος (μαρτύρησε σὲ ἡλικία 3 ἐτῶν). Ἔχουμε ἀνάμεσα στοὺς Ἁγίους μας ἀνθρώπους μεγάλης μορφώσεως, σπάνιας παιδείας, ὅπως ἦσαν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες, ὁ Μ. Βασίλειος. ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καὶ ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἀλλὰ καὶ τελείως ἀγραμμάτους ὅπως ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος. Ἔχουμε Ἁγίους ἐπιφανεῖς, ὅπως ὁ βασιλιάς Δαβίδ, ὁ Μ. Κωνσταντῖνος ἢ ὁ Ἅγιος Γεώργιος καὶ ὁ Ἅγιος Δημήτριος, ἀλλὰ ἔχουμε καὶ Ἁγίους ποὺ ἄσκησαν τὰ πιὸ ταπεινὰ ἐπαγγέλματα, ὅπως ὁ Ἅγιος Τρύφων ποὺ ἔβοσκε χῆνες. Ἔχουμε Ἁγίους ποὺ προέρχονται ἀπὸ πλούσιες οἰκογένειες ὅπως ἡ Ἁγία Βαρβάρα, ἡ Ὁσιομάρτυς Φιλοθέη, ἀλλὰ καὶ ἄλλους ποὺ ἔζησαν πτωχότατα, ὅπως ὁ Τίμιος Πρόδρομος καὶ οἱ ἀσκούμενοι «ἐν ὄρεσι καὶ σπηλαίοις».

Σήμερα τιμῶνται οἱ ἄγνωστοι καὶ ἀφανεῖς Ἅγιοι. Ὅλοι γιὰ τὸν Χριστὸ ἀγωνίστηκαν, σὲ ἕνα κοινὸ στάδιο, τὸ στάδιο τῆς χριστιανικῆς ἀρετῆς, ἑνὸς Θεοῦ δοῦλοι ἦσαν καὶ ἀπὸ Αὐτὸν ἀξίως ἔλαβαν τοὺς στεφάνους τῆς νίκης. Ἡ φωνὴ τῶν Μαρτύρων βοᾶ πρὸς τὸν Θεό: «Ἕως πότε, Δέσποτα Ἅγιε καὶ Ἀληθινέ, δὲν κάνεις κρίση καὶ δὲν ἐκδικεῖσαι τὸ αἷμα τῶν Μαρτύρων ποὺ χύθηκε καὶ χύνεται στὴν γῆ ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς σου;» (Ἀποκ. 6, 9). Καὶ ἡ ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς δικαίους στὸν οὐρανὸ εἶναι νὰ ἀναπαύονται καὶ νὰ περιμένουν. Αὐτὰ τὰ ἐξιστορεῖ ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὅπως τὰ εἶδε καὶ τὰ ἄκουσε καὶ τὰ καταθέτει στὴν Ἀποκάλυψη.

Ὁ ἱερὸς ἑρμηνευτὴς Νικηφόρος Ξανθόπουλος σημειώνει: «Οἱ θειότατοι Πατέρες ἐθέσπισαν τὴν ἑορτὴ αὐτὴ μετὰ τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γιὰ νὰ δείξουν ὅτι ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος διὰ τῶν Ἀποστόλων ἐπέτυχε νὰ ἁγιάσει καὶ νὰ σοφίσει τὸ ἀνθρώπινο φύραμα καὶ νὰ ἀποκαταστήσει τοὺς ἀνθρώπους στὴν θέση τῶν Ἀγγέλων διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, εἴτε μὲ τὴν προσφορὰ τοῦ μαρτυρικοῦ των αἵματος εἴτε μὲ τὴν ἐνάρετη πολιτεία καὶ διαγωγή των. Καὶ ἔργο ὑπερφυσικὸ διαπράττεται. Κατεβαίνει τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ὁ Θεός, καὶ ἀνεβαίνει ὁ χοῦς, ὁ ἄνθρωπος. Ἀνεβάζει ὁ Θεὸς τὴν θεωθεῖσα σάρκα καὶ ἕλκει μαζί της ἐκείνους ποὺ θέλουν νὰ πράξουν ἔργα συνδιαλλαγῆς μὲ τὸν Θεό. Οἱ πρὶν ἀποξενωμένοι ἀπὸ τὸν Θεό, ἑνώνονται μὲ τὸν Θεὸ καὶ γίνονται φίλοι Του. Τὰ ἔθνη προσφέρουν τοὺς Ἁγίους Πάντες πρὸς δόξαν Του. Καὶ ἐξαιρέτως ἡ Ἁγία τῶν Ἁγίων, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ἡ Μητέρα τοῦ Χριστοῦ, ἡ Θεοτόκος Μαρία».

Οἱ Ἅγιοι Πατέρες θὰ μᾶς διδάξουν μὲ τὴν πνευματικὴ σοφία τους.

Ὁ ἱ. Χρυσόστομος: «Ἂς ζωγραφίσουμε, λοιπόν, στὴν ψυχή μας, ἄλλους νὰ εἶναι στὰ τηγάνια, ἄλλους σὲ ἀναμμένα κάρβουνα, ἄλλους νὰ καταποντίζονται στὴν θάλασσα, ἄλλους νὰ παλεύουν μὲ θηρία, ἄλλους νὰ ξεσκίζονται. Ὥστε, μὲ τὴν ποικιλία αὐτῆς τῆς ζωγραφικῆς, ἀφοῦ λαμπροστολίσουμε τὸ σπίτι τῆς ψυχῆς μας, νὰ τὸ κάνουμε κατάλληλο κατάλυμα γιὰ τὸν Βασιλέα τῶν Οὐρανῶν. Καὶ νὰ γίνει ἡ ψυχή μας βασιλικὸ παλάτι ποὺ κανένας κακὸς λογισμὸς δὲν θὰ μπορέσει νὰ τὴν πατήσει. Ἔτσι, λοιπὸν, ἀφοῦ ὑποδεχτοῦμε τὸν Χριστὸ ἐδῶ, θὰ μπορέσουμε, μετὰ τὴν ἀναχώρησή μας ἀπὸ τὴν γῆ, νὰ Τὸν ὑποδεχτοῦμε στὶς αἰώνιες κατοικίες μας. Μόνο μὲ τὸν ὀρθὸ βίο δοξολογοῦμε τὸν Θεὸ καὶ τιμᾶμε τοὺς Ἁγίους Του».

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης: «Ἂν ἀρνηθεῖς ποτὲ τὸν Χριστό, μὴν ἀπελπισθεῖς διὰ τοῦτο καὶ ἀνακάλεσον τὴν ἧτταν καὶ πάλαισον δεύτερον μὲ τὸν ἀπατήσαντά σε διάβολον, μιμούμενος τοὺς Ἁγίους Μάρτυρας, οἵτινες μὲ ὅλον ὁποὺ ἠρνήθησαν τὸν Χριστόν, ὕστερον ὅμως ὡμολόγησαν πάλιν παρρησίᾳ τὸ ὄνομά Του, ἐνίκησαν τὸν νικήσαντα τούτους ἐχθρὸν καὶ ἔλαβον τοὺς στεφάνους τοῦ μαρτυρίου».

Ὁ Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος: «Μποροῦμε καὶ σήμερα νὰ μιμηθοῦμε τοὺς Ἁγίους στὴν προαίρεση, τὴν προθυμία, τὴν ταπείνωση καὶ τὴν ἀγάπη. Γιατὶ καὶ οἱ Ἅγιοι σὰν κι ἐμᾶς ἦταν, ἀλλὰ ἄφησαν τὴν ζωή τους νὰ ὁδηγηθεῖ ἀπὸ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἂς συντριβοῦμε μὲ δάκρυα μετανοίας γιὰ νὰ μαλακώσει ἡ σκληρή, ἡ πέτρινη καρδιά μας. Ἔτσι θὰ καθαρθοῦμε καὶ θὰ μοιάσουμε στοὺς Ἁγίους».

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος: «Ἁγιωσύνη! Τὸν ἄνθρωπο ποὺ πλάσθηκε κατ’ εἰκόνα Θεοῦ, ἐσὺ κηρύττεις τὴν καθ’ ὁμοίωσιν ἀνάδειξή του. Ἐνῶ διάγει τὸν βίο του μέσα στὸν κόσμο, τὸν ἀναδεικνύεις οὐρανοπολίτη. Αὐτὸν ποὺ ἀπὸ τὴν φύση του στερεῖται τὴν Ἁγιότητα, τὸν ἀναδεικνύεις γεμάτο θεία χάρη. Ἐσὺ μαρτυρᾶς τὸ ἔργο του, κρυμμένο στὰ μύχια τῆς καρδιᾶς του. Ἐσὺ ἐπισημαίνεις τὸν ἐργάτη τοῦ καλοῦ, τοῦ ἀγαθοῦ, τῆς ἀλήθειας καὶ τοῦ δικαίου. Ὑποδεικνύεις τὸν ἐραστὴ καὶ πιστὸ φύλακα τοῦ θείου Νόμου. Ἐσὺ στεφανώνεις τοὺς ἀσκουμένους στὰ ὄρη καὶ στολίζεις αὐτοὺς ποὺ ἀγωνίζονται γιὰ τὴν ἀρετὴ στὶς πόλεις».

Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς: «Ἡ ζωὴ τῶν Ἁγίων εἶναι στὴν πραγματικότητα αὐτὴ ἡ ζωὴ τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ, ἡ ὁποία διοχετεύεται εἰς τοὺς ἀκολουθοῦντας Αὐτὸν καὶ βιοῦται ἀπὸ αὐτοὺς ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ Του. Διότι ἀκόμη καὶ τὸ κάθε τι αὐτῆς τῆς ζωῆς ἔρχεται ἐκ τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδὴ Αὐτὸς εἶναι ἡ ζωή (Ἰω. 14, 6), ζωὴ ἄπειρος καὶ ἀτελεύτητος καὶ αἰωνία. Ὁ Κύριος εἶναι σαρκωθεὶς καὶ ἐνανθρωπήσας, ἔδειξεν ἐν ἑαυτῷ τὴν ἀπολύτως ἁγίαν ζωήν καὶ δίδει ἐντολὴν εἰς τοὺς ἀνθρώπους «Ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ Ἅγιός εἰμι» (Α΄ Πέτρ. 1, 16). Καὶ οἱ Χριστιανοὶ ἑνούμενοι πνευματικῶς καὶ κατὰ χάριν διὰ τῆς πίστεως μὲ τὸν Ἅγιον Κύριον Ἰησοῦν, λαμβάνουν ἀπὸ Αὐτὸν αὐτὰς τὰς θείας δυνάμεις, διὰ νὰ ζήσουν τὴν ζωὴν τὴν ἁγίαν».

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος: «Ἐκεῖνοι ποὺ Τὸν ἀγάπησαν τοὺς βλέπετε (καὶ ἔδειξε γύρω τὰς εἰκόνας τῶν Ἁγίων). Ποῖος ἠδυνήθη νὰ τοὺς ἐμποδίση νὰ εὕρουν τὸν Θεόν; Οἱ πειρασμοί; Οἱ στενοχώριες; Οἱ κάμινοι; Ὁ θεῖος ἔρως, ὁ ὁποῖος κατέφλεγε τὴν καρδίαν τους, τοὺς ἐβίασε νὰ χύσουν καὶ αὐτὸ τὸ αἷμά τους, διὰ νὰ ὑπάγουν πιὸ γρήγορα νὰ εὕρουν τὸν ἀγαπημένο τους. Ἡμεῖς δὲν θὰ πᾶμε νὰ μαρτυρήσωμεν ὡσὰν τοὺς Ἁγίους Μάρτυρας‧ δὲν θὰ εὕρωμεν τὸν Χριστὸν μὲ τέτοιους ἀγῶνας, παρὰ μὲ ὑπομονή, μὲ ταπείνωση, μὲ ὑπακοή».

Ὁ Ἅγιος Σιλουανός: «Οἱ Ἅγιοι ζοῦν καὶ βλέπουν μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τὴν θεία δόξα καὶ τὴν ὀμορφιὰ τοῦ Κυρίου. Βλέπουν καὶ τὴν ζωὴ καὶ τὰ ἔργα μας. Γνωρίζουν τὶς θλίψεις μας καὶ ἀκοῦνε τὶς θερμὲς προσευχές μας. Ζῶντας στὴν γῆ, διδάχτηκαν τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Κι ὅποιος ἀπέκτησε στὴν γῆ τὴν ἀγάπη, διαβαίνει μαζί της στὴν αἰώνια ζωή, στὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Κι ἂν στὴν γῆ ἡ ἀγάπη δὲν μπορεῖ νὰ λησμονήσει τὸν ἀδελφό, πολὺ περισσότερο στοὺς οὐρανοὺς οἱ Ἅγιοι δὲν μᾶς λησμονοῦν καὶ δέονται γιὰ ἐμᾶς. Οἱ ψυχὲς τῶν Ἁγίων γνωρίζουν τὸν Κύριο καὶ τὴν ἀγαθοσύνη Του γιὰ τὸν ἄνθρωπο, γι’ αὐτὸ καὶ καίγονται πνευματικὰ ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὸν λαό. Βλέπουν καὶ ξέρουν, γι’ αὐτὸ μεσιτεύουν ἀκατάπαυστα γιὰ ἐμᾶς στὸν Θεό. Οἱ Ἅγιοι χαίρονται γιὰ τὴν μετάνοιά μας καὶ στενοχωριοῦνται ὅταν οἱ ἄνθρωποι ἐγκαταλείπουν τὸν Θεὸ καὶ ἐξομοιώνονται μὲ τὰ ἄλογα ζῶα. Νὰ ἐπικαλεῖστε μὲ πίστη τὴν Θεοτόκο καὶ τοὺς Ἁγίους».

Χριστιανοί μου!

Οἱ Ἅγιοι Πάντες, «οἱ πεπελεκισμένοι διὰ τὴν μαρτυρίαν τοῦ Ἰησοῦ» (Ἀποκ. 20, 4), εἶναι ἕνα μεγάλο σύννεφο, ἐμπλουτισμένο μάλιστα μὲ στρατιὲς νεομαρτύρων, μέσα στὸ ὁποῖο ζοῦμε καὶ ἀναπνέουμε. Εἶναι ἀνάγκη σήμερα νὰ ἐμβριθήσουμε στὸ παράδειγμά τους. Γιὰ ἐμᾶς ποὺ πιστεύουμε, οἱ Ἅγιοι εἶναι ὁ πολύτιμος καὶ ἀνεκτίμητος θησαυρός μας. Αὐτὴν τὴν παράδοση ἔχουμε ἀπὸ τὰ παλιὰ χρόνια, ἀπὸ τότε ποὺ ἐπάνω στοὺς τάφους τῶν Μαρτύρων ἡ Ἐκκλησία τοποθετοῦσε τὶς Ἅγιες Τράπεζες. Καὶ καθὼς σήμερα τοὺς θυμόμαστε, παίρνουμε θάρρος - ὅσοι ἔχουμε ἐγκολπωθεῖ τὰ χριστιανικὰ ἰδανικά- γιὰ νὰ συνεχίσουμε τὸν δύσκολο δρόμο μέχρι τὴν τελικὴ νίκη, πατώντας γερὰ στὴν στέρεη βάση τοῦ ἡρωικοῦ τους παραδείγματος.

Ἀδελφοί μου,

Ἡ ἁγιότητα, ὡς πόθος τελειότητας, εἶναι τὸ πιὸ βαθὺ αἴτημα τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς καὶ γι’ αὐτὸ εἶναι πάντα ζωντανὸ καὶ ἐπίκαιρα ἰδανικό. Εἶναι τὸ πλήρωμα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς. Εἶναι ἡ ζῶσα κοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ Πατέρα. Αὐτὸ τὸ ἰδανικὸ ἐνσάρκωσαν οἱ Ἅγιοι Πάντες ποὺ σήμερα τιμᾶμε. Στὰ πρόσωπα τῶν Ἁγίων ἡ ἁγιότητα ἀποδεικνύεται ὅτι εἶναι πραγματικότητα καὶ ὄχι - μιὰ ὄμορφη ἴσως καὶ ἀξιοσέβαστη - θεωρητικὴ διδασκαλία. Εἶναι «ὁ προκείμενος ἀγὼν» ποὺ διέτρεξαν «δι’ ὑπομονῆς», «ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν». Εἶναι ὁ ἱδρώτας, τὸ δάκρυ καὶ τὸ αἷμα ὅλων ἐκείνων ποὺ ἔζησαν καὶ πέθαναν «διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ» (Ἀποκ. 20, 4).

Ἡ γλυκόηχη ἅρπα τοῦ Βερίτη ψάλλει:

«Εἴμαστε ἀπόγονοι μαρτύρων!

Μέσα στοὺς τάφους των ἀνθίζει

ἡ πίστη αὐτὴ ποὺ μᾶς φλογίζει.

Λαμπάδες στὸν Χριστὸ οἱ ζωές τους.

Γύρω μας σύννεφο οἱ ψυχές τους.

Κι ἔτσι ἁπαλὰ ποὺ μᾶς ἀγγίζουν

τὸν θεῖο παλμό τους μεταγγίζουν

ὥς μέσα στὰ κατάβαθά μας

καὶ φλόγα ἀνάβουν στὴν καρδιά μας». ΑΜΗΝ!

ΠΗΓΗ