ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ 11 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2022

«ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μή ἀπόληται ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον» (Ἰω. 3, 16)

Ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ προέρχεται ἀπὸ τὸν περίφημο διάλογο ποὺ εἶχε κάποια νύχτα ὁ Κύριός μας μὲ τὸν Νικόδημο, ὁ ὁποῖος ἀπὸ τότε ὀνομάσθηκε νυχτερινὸς μαθητής τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὁ ἴδιος ποὺ μαζὶ μὲ τὸν Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ἀριμαθαίας θὰ πρωτοστατήσουν στὸν ἐνταφιασμὸ τοῦ Κυρίου.

Τὸ πρῶτο μέρος τῆς περικοπῆς συνδέει τὴν Σταύρωση τοῦ Χριστοῦ μὲ ἕνα γεγονὸς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης: τὴν ὕψωση τοῦ χάλκινου φιδιοῦ μέσῳ τοῦ ὁποίου σώζονταν οἱ Ἰσραηλίτες ἀπὸ τὰ θανατηφόρα δαγκώματα τῶν φιδιῶν τῆς ἐρήμου. Ὅπως δηλαδὴ ἡ ὕψωση τοῦ χάλκινου φιδιοῦ στὴν ἔρημο παρεῖχε προστασία, ἔτσι καὶ ἡ ὕψωση τοῦ Χριστοῦ πάνω στὸν Σταυρὸ σώζει ἀπὸ τὴν θανατηφόρο ἁμαρτία καὶ δίνει στοὺς ἀνθρώπους τὴν δυνατότητα τῆς αἰώνιας ζωῆς. Τὸ δεύτερο μέρος τῆς περικοπῆς μᾶς ἀποκαλύπτει τὸ βαθύτερο νόημα τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Κυρίου, τὸν ὕψιστο σκοπὸ τῆς ἐλεύσεώς Του στὸν κόσμο.

Ὁ Θεὸς ἀγαπᾶ τὸν κόσμο, ὅλους τοὺς ἀνθρώπους. Καὶ τοὺς ἀγαπᾶ μὲ μιὰ ἀγάπη ἀνέκφραστη‧ μιὰ ἀγάπη ποὺ ἐμεῖς ἀδυνατοῦμε νὰ κατανοήσουμε. Ἡ θυσία τοῦ Χριστοῦ μᾶς ἐπιτρέπει νὰ κατανοήσουμε πόσο μεγάλη εἶναι αὐτὴ ἡ ἀγάπη Του. Ὁ Θεὸς παραδίδει τὸν Υἱόν Του νὰ πάθει καὶ νὰ σταυρωθεῖ, «ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον». Ὁ Χριστὸς σταυρώθηκε γιὰ νὰ συντρίψει τὸν θάνατο καὶ νὰ νικήσει τὴν ἁμαρτία. Διδάσκει ὁ Μ. Ἁθανάσιος: «Αὐτὸς γὰρ ἐνηνθρώπησεν ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν καὶ αὐτὸ ἐφανέρωσεν ἑαυτὸν διὰ σώματος, ἵνα ἡμεῖς τοῦ ἀοράτου Πατρὸς ἔννοιαν λάβωμεν, καὶ αὐτὸς ὑπέμεινεν τὴν παρ’ ἀνθρώπων ὕβριν, ἵνα ἡμεῖς ἀθανασίαν κληρονομήσωμεν».

Τὶ ἀπαιτεῖται ἀπὸ ἐμᾶς; Ἡ πίστη στὸν Χριστό. Χωρὶς τὴν πίστη δυνατότητα σωτηρίας δὲν ὑπάρχει‧ πίστη μὲ ἐνάρετη ζωὴ καὶ καλὰ ἔργα. Ἀλλιῶς ἰσχύει αὐτὸ ποὺ παρατηρεῖ ὁ ἱ. Χρυσόστομος: «πολλοὶ γὰρ πίστιν ἔχοντες ἀκριβῆ, βίον δὲ διεφθαρμένον, ἀθλιώτεροι πάντων γεγόνασιν».

Ὁ Σταυρὸς εἶναι ἡ τρανὴ ἀπόδειξη τῆς θείας ἀγάπης. «Μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυχὴν αὐτοῦ θῇ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ» (Ἰω. 15, 13), βεβαιώνει ὁ Κύριος τοὺς μαθητές Του. «Συνίστησιν δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ Θεός», γράφει ὁ θεῖος Παῦλος, «ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανε» (Ρωμ. 5, 8).

Στὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου μας στηρίζονται ὅλες οἱ ἐλπίδες μας καὶ ἀπὸ αὐτὸν πηγάζουν ὅλες οἱ χαρές μας. «Ἐνέχυρον τῆς εἰς ἡμᾶς εὐσπλαγχνίας καὶ σωτηρίας», θὰ τὸν ὀνομάσουν οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Εἶναι ἡ δύναμη τῆς Ἐκκλησίας μας. Χωρὶς τὸν Σταυρὸ δὲν ὑπάρχει Ἀνάσταση. Χωρὶς τὸν Σταυρὸ δὲν ὑπάρχει αἰώνια ζωή. Ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ θάνατος τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς φθορᾶς. Εἶναι ἡ θύρα τῆς ζωῆς καὶ τοῦ Παραδείσου. Ὑψώθηκε πάνω στὴν γῆ γιὰ νὰ ἀνυψώσει τὸν ἄνθρωπο στὸν οὐρανό. Καὶ αὐτὸς ἀκριβῶς εἶναι ὁ λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο τοποθετοῦμε τὸν Σταυρὸ ἐπάνω στοὺς τάφους τῶν κεκοιμημένων ἀδελφῶν μας. Ὁ Σταυρὸς πάνω στὰ μνήματα διακηρύσσει τὴν προσδοκία τῆς Ἀνάστασης καὶ ἐκφράζει τὴν ἐλπίδα τῆς αἰώνιας ζωῆς. Ὅταν τὸν ἀσπαζόμαστε μὲ πίστη ἡ καρδιά μας γεμίζει ἀπὸ χαρά. Ὅλα τὰ μυστήρια τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας γίνονται μὲ τὸ σημεῖο καὶ τὸ σύμβολο τοῦ Σταυροῦ. Μὲ αὐτὸ μᾶς εὐλογοῦν οἱ ἱερεῖς μας. Αὐτὸν φέρουμε στὸ στῆθος μας.

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος πολὺ συχνὰ θυμᾶται τὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου καὶ στὴν πρὸς Γαλάτας ἐπιστολή του μᾶς λέει: «ἐγὼ δὲν μπορῶ νὰ καυχῶμαι γιὰ τίποτε ἄλλο παρὰ γιὰ τὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου» (6, 14).

Ὁ Ἱ. Χρυσόστομος μᾶς προτρέπει: «Κάνε τὸν σταυρό σου πρὶν ἀφήσεις τὴν πόρτα τοῦ σπιτιοῦ σου καὶ πές: ‘‘ἀποτάσσομαί σοι σατανᾶ καὶ τὴν πομπή σου καὶ τὴν λατρεία σου καὶ συντάσσομαί σοι Χριστέ’’. Ποτὲ μὴ βγεῖς ἀπὸ τὸ σπίτι σου χωρὶς αὐτὰ τὰ λόγια. Αὐτὸ θὰ εἶναι γιὰ σένα ὅπλο, ράβδος, πύργος ἀκαταμάχητος. Ἔτσι ὄχι μόνον ἄνθρωποι δὲν μποροῦν νὰ σὲ βλάψουν, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ὁ διάβολος».

Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος γράφει: «Ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου μου εἶναι μερὶς τοῦ βίου μου, εἶναι μέρος τῆς ζωῆς μου. Δὲν μπορῶ νὰ ἀτενίσω τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, ἐὰν δὲν ἔχω διέλθει πρῶτα ἀπὸ δοκιμασία. Ὁ εὐσεβὴς ζεῖ κατὰ Θεὸν, τὸν Ὁποῖον ἀγαπᾶ ἐξ ὅλης ψυχῆς, καρδίας καὶ διανοίας, πολιτεύεται σύμφωνα μὲ τὶς ἀρχὲς τοῦ Εὐαγγελίου, σηκώνει τὸν Σταυρό του καὶ ἀκολουθεῖ τὸν Χριστό. Ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ ἀγωνισθεῖ. Ἐὰν ἐμεῖς δὲν ἀγωνισθοῦμε, τίποτα δὲν θὰ πετύχουμε. Σωζόμαστε μόνο μὲ τὴν συντριβὴ τῆς καρδιᾶς καὶ τὴν ἀληθινὴ ἐξομολόγηση».

Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας, ἑρμηνεύοντας τὰ λόγια ποὺ ἀπαγγέλλει ὁ ἱερέας κατὰ τὴν Θεία Λειτουργία, ὅταν λέγει ‘‘τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν’’, μᾶς ἐξηγεῖ ποιὰ εἶναι αὐτὴ ἡ ἀνάμνησις. Πὼς μέσα στὴν Θ. Λειτουργία θὰ θυμόμαστε τὸν Κύριο. Τὶ θὰ θυμηθοῦμε περὶ αὐτοῦ; Μήπως ὅτι ἀνέστησε νεκροὺς ἢ ὅτι διέταξε ἀνέμους νὰ σωπάσουν ἢ τὰ θαύματα ποὺ Τὸν ἀποδεικνύουν Παντοδύναμο Θεό; Καθόλου! Ἀλλὰ θὰ θυμηθοῦμε τὸν Σταυρό, τὰ Πάθη, τὸν θάνατο. Πάνω σ’ αὐτὰ μᾶς διέταξε νὰ Τὸν θυμόμαστε».

Ὁ Ἅγιος Θεοφάνης ὁ ἔγκλειστος διδάσκει: «Ὑπάρχει καὶ μία πνευματικὴ ὕψωση τοῦ Σταυροῦ ποὺ συντελεῖται μέσα στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου. Πότε; Ὅταν κάποιος σταθερὰ ἀποφασίζει νὰ αὐτοσταυρωθεῖ, νεκρώνοντας τὰ πάθη του. Ὅποιος δὲν τὸ κάνει, δὲν εἶναι ἀληθινὸς Χριστιανός. Τὸ λέει ξεκάθαρα ὁ ἀπόστολος Παῦλος: ‘‘Ὅσοι εἶναι τοῦ Χριστοῦ ἔχουν σταυρώσει τὸν ἁμαρτωλὸ ἑαυτό τους μαζὶ μὲ τὰ πάθη καὶ τὶς ἐπιθυμίες τους’’ (Γαλ, 5, 24). Οἱ Χριστιανοί, λοιπόν, ὑψώνουν μέσα τους αὐτὸν τὸν Σταυρὸ καὶ τὸν κρατοῦν ὑψωμένο σὲ ὅλη τους τὴν ζωή. Ὁ καθένας ἂς ρωτήσει τὴν συνείδησή του καὶ ἂς πάρει τὴν ἀπάντησή του.

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιμος διδάσκει: «Ἡμεῖς ἔχομε πολλὰ νὰ ὑποφέρωμε διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν σωτηρίαν τῶν ψυχῶν μας. Ἐὰν δὲν ἀγαπήσωμεν τὸν Χριστόν, δὲν θὰ Τὸν εὕρωμεν‧ καὶ ἐὰν δὲν Τὸν εὕρωμεν, δὲν θὰ Τὸν ἀπολαύσωμεν‧ καὶ πάλιν, ἐὰν δὲν κοπιάσωμεν καὶ δὲν μοχθήσωμεν, δὲν θὰ Τὸν εὕρωμεν. Μὴν ἀφήνετε νὰ σᾶς κυριεύσουν τὰ πάθη. Ἔχομεν νὰ πολεμήσωμεν μὲ τοὺς διαβόλους. Μὴν ἀφήνετε τὸν λογισμόν σας νὰ νομίζη ὅτι ἔχομεν νὰ νικήσωμεν ἐμεῖς. Ἐκεῖνος ποὺ ἀκολουθοῦμε, Ἐκεῖνος θὰ κάμη τὴν νίκην. Ἔπεσες κάτω, μὴ φοβᾶσαι, σοῦ λέγει. Ἐγὼ εἶμαι ἐδῶ! Ἄνθρωποι εἴμεθα καὶ θὰ πέσωμε καὶ θὰ πληγωθοῦμε. Ἔχομεν ὅμως φάρμακο ποὺ δὲν ἐξαλείφεται ποτέ».

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ἐπισημαίνει: «Ὅλα μὲ τὸν Χριστὸ εἶναι δυνατά. Ὅταν θὰ ἐνδυθεῖτε τὸν Χριστό, δὲν θὰ κάνετε καμμία προσπάθεια γιὰ τὴν ἀρετή. Ἐκεῖνος θὰ σᾶς τὴν δώσει. Σᾶς πιάνει φοβία καὶ ἀπογοήτευση; Στραφεῖτε στὸν Χριστό. Ἀγαπήστε Τον ἁπλά, ταπεινά, χωρὶς ἀπαίτηση καὶ θὰ σᾶς ἀπαλλάξει ὁ Ἴδιος. Νὰ στραφεῖτε πρὸς τὸν Χριστὸ καὶ νὰ πεῖτε μὲ ταπείνωση καὶ ἐλπίδα σὰν τὸν Ἀπόστολο Παῦλο: ‘‘τίς με ρύσεται ἐκ τοῦ σώματος τοῦ θανάτου τούτου;’’ Θὰ κινηθεῖτε, λοιπόν, πρὸς τὸν Χριστὸ καὶ Ἐκεῖνος ἀμέσως θὰ ἔλθει. Ἀμέσως θὰ ἐνεργήσει ἡ Χάρη Του. Ἔτσι νὰ ἀγωνίζεσθε στὴν πνευματικὴ ζωή, ἁπλά, ἁπαλά, χωρὶς βία. Ἡ ψυχὴ ἁγιάζεται μὲ τὴν μελέτη τῶν ἔργων τῶν Πατέρων, τὴν ψαλτική, τὴν εὐχή».

Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος ὁ Πόποβιτς συμπληρώνει: «Ὁ ἄνθρωπος κατεδίκασε τὸν Θεὸ σὲ θάνατο καὶ ὁ Θεὸς κατεδίκασε τὸν ἄνθρωπο σὲ ἀθανασία».

Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ἐπιλέγει: «Δὲν μποροῦμε νὰ εἴμαστε ἀδιάφοροι γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Ὅταν δὲν ξεχνοῦμε ὅτι ὁ σκοπός μας ἐδῶ στὴν γῆ εἶναι ἡ ἀπόκτηση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τότε μπαίνει στὴν ψυχή μας ἡ καλὴ ἀνησυχία. Πολὺ χαίρομαι ὅταν βλέπω ψυχὲς ποὺ προσέχουν καὶ ἀγωνίζονται. Ποτὲ δὲν πρέπει νὰ ξεχνᾶμε ὅτι ἔχουμε δίπλα μας. ἐκτὸς ἀπὸ ἀνθρώπους, ποὺ μποροῦν νὰ μᾶς βοηθήσουν πνευματικά, καὶ τὸν Ἴδιο τὸν Χριστό, τὴν Παναγία, τοὺς Ἁγίους. Θάρρος, λοιπόν! Ὁ Χριστὸς εἶναι πολὺ δυνατός. Παντοδύναμος! Καὶ θὰ δώσει τὴν θεϊκή Του δύναμη νὰ συντρίψουμε τὰ κέρατα τοῦ πονηροῦ. Μᾶς παρακολουθεῖ συνέχεια ἀοράτως καὶ θὰ μᾶς ἐνισχύει ὅταν ἐμεῖς ἔχουμε τὴν ἀγαθὴ προαίρεση καὶ κάνουμε τὸν μικρὸ κατὰ δύναμη ἀγῶνα μας. Ὅσο μποροῦμε νὰ ἀποφεύγουμε τὶς ἀφορμὲς τῆς ἁμαρτίας. Νὰ προσέχουμε τὶς αἰσθήσεις μας, γιατὶ ὅλα ἀπὸ ἐκεῖ ξεκινοῦν. Ὑγεία πνευματικὴ ἴσον ἁγνοὶ λογισμοί, φωτισμένος νοῦς καὶ ἐξαγνισμένη καρδιὰ ποὺ φιλοξενεῖ συνέχεια τὸν Χριστό. Ἡ ζωὴ δὲν εἶναι κατασκήνωση. Ἔχει ἡ ζωὴ καὶ λύπες. Πρὶν ἀπὸ τὴν Ἀνάσταση προηγεῖται ἡ Σταύρωση. Τὰ χτυπήματα τῶν δοκιμασιῶν εἶναι ἀπαραίτητα γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας, γιατὶ αὐτὰ λαμπικάρουν τὴν ψυχή, ὅπως συμβαίνει καὶ μὲ τὰ ροῦχα. Ὅσο τὰ τρίβουμε ὅταν τὰ πλένουμε, τόσο καλύτερα καθαρίζουν. Φιλότιμος ἀγώνας, λοιπόν, μὲ ἐμπιστοσύνη στὸν Θεό».

Ἀδελφοί μου!

Ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου, τὴν Ὕψωση τοῦ ὁποίου ἑτοιμαζόμαστε νὰ ἑορτάσουμε, εἶναι ἡ πιὸ τρανὴ ἀπόδειξη τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιὰ ἐμᾶς. Ὁ Χριστός μας σταυρώθηκε ἀπὸ ἀγάπη γιὰ ἐμᾶς. Πέθανε ἐπάνω στὸν Σταυρὸ γιὰ νὰ ζήσουμε ἐμεῖς. Μὲ τὴν ζωηφόρο Ἀνάστασή Του νὰ ζήσουμε αἰώνια κοντά Του. «Ὁ πιστεύων εἰς τὸν Υἱὸν ἔχει ζωὴν αἰώνιον, ὁ δὲ ἀπιστῶν τῷ Υἱῷ οὐκ ὄψεται τὴν ζωήν» (Ἰω. 3, 36), μᾶς παραγγέλλει. Ὁ ποιητὴς Βερίτης ψάλλει:

«Ὅλοι ἐμπρὸς στὸν ἀγῶνα

ποὺ στὴν δόξα μᾶς φέρνει

κι ἀπὸ πάνω ὁ Χριστὸς

χίλιες χαρὲς μᾶς σπέρνει».

«Τὸν Σταυρόν Σου προσκυνοῦμεν, Δέσποτα,

Καὶ τὴν ἁγίαν Σου Ἀνάστασιν ὑμνοῦμεν καὶ δοξάζομεν»

Ἀμήν!

ΠΗΓΗ