ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ΛΟΥΚΑ

Απόστολος Β΄Κορ. ια΄21-1β΄9

Ευαγγέλιον Λουκ. στ΄19-31

30 Οκτωβρίου 2022

Ούτε ειδωλολάτρης, ούτε επίορκος, ούτε των γονέων υβριστής ήταν ο πλούσιος της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής. Κι ενώ δεν φαίνεται να παρέβη καμιά από τις εντολές του ισχύοντος τότε Μωσαϊκού Νόμου, «οδυνάται εν τη φλογί του Άδου» και παρουσιάζεται ως παράδειγμα προς αποφυγή. Ποια ήταν η αμαρτία του, πoιο ήταν το έγκλημά του;

Αμαρτία του μεγάλη ήταν η περιφρόνηση της αιώνιας ζωής· και έγκλημά του βαρύτατο ήταν η αδιαφορία κι η ασπλαγχνία προς τους άλλους. 

Ευφραινόταν «καθ’ημέραν λαμπρώς» προσκολλημένος στην ύλη, αδιαφορώντας για το μέλλλον και ξεγράφοντας την αιωνιότητα. Ταυτόχρονα λησμόνησε και τις υποχρεώσεις του προς την κοινωνία, την άσκηση της φιλανθρωπίας. Κέντρον του κόσμου ήταν το άτομό του. Κι από αυτή την ύπαρξή του απομόνωσε τη σάρκα. 

Γι’αυτή μόνον ενδιαφερόταν. Κάθε άλλη ανώτερη επιθυμία είχε διαγραφεί από τη σκέψη του.

«Ενεδιδύσκετο πορφύραν και βύσσον» και δεν έβλεπε την ψυχική του γυμνότητα, ούτε και υποπτευόταν το πνευματικό κενό που κρυβόταν κάτω από τα λαμπρά ρούχα. Ευφραινόταν «καθ’ημέραν λαμπρώς» σε μιαν προσπάθεια κορεσμού των ακόρεστων παθών του, σε μιαν κίνηση ικανοποίησης της ανικανοποίητης σαρκικότητας.

Μπορεί να μην ήταν άδικος ο τρόπος απόκτησης των αγαθών του. Μπορεί να οφειλόταν στην ευφορία της γης του, στους δικούς του κόπους και φροντίδες ή και σε μιαν κληρονομιά. Δεν χρησιμοποιήθηκαν ορθά και γι’αυτό δεν συντέλεσαν στη σωτηρία του. Δεν καταδικάστηκε γιατί ήταν πλούσιος καταδικάστηκε γιατί θεοποίησε τον πλούτο και τα υλικά αγαθά.

Πλούτος και φτώχεια είναι δυο ακραίες θέσεις που πρέπει ο άνθρωπος να εύχεται να μην τον συναντήσουν. Αν όμως βρεθεί σε μιαν από τις ακραίες αυτές καταστάσεις, θα πρέπει να πολιτευθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να την ξεπεράσει. Ο πλούσιος της σημερινής παραβολής δεν μπόρεσε να τοποθετηθεί ορθά απέναντι στα πλούτη του, σε αντίθεση προς τον Λάζαρο που με υπομονή κα καρτερία αποδέκτηκε τη στέρηση ως παιδαγωγία Θεού.

Από τα πολλά μηνύματα της παραβολής ας σταθούμε για λίγο στα ολέθρια αποτελέσματά της προσκόλλησης στην ύλη και της αυτάρεσκης χρησιμοποίησης της ύλης και των υλικών αγαθών:

α) Η προσκόλληση στα υλικά αγαθά οδηγεί πρώτα στην απομάκρυνσή μας από τον Θεό. Διαγράφει τον Θεό από τη ζωή και τη σκέψη μας. Ακόμα και εκεί που είναι έκδηλη η παρουσία του Θεού στον κόσμο επιδιώκεται συνειδητή η ασυνείδητη παραγνώρισή του. Απορρίπτοντας τον Θεό και στρεφόμενος προς την ύλη, είναι σίγουρο πως ο άνθρωπος θα οδηγηθεί κάποτε σε αδιέξοδο. Όταν στη ζωή του εμφανιστεί κάτι το απρόοπτο, κάτι που δεν το είχε προγραμματίσει, μια ασθένεια, ένα δυστύχημα, ένας θάνατος. Ο πλούσιος της παραβολής δεν υποπτευόταν ούτε λογάριαζε τον θάνατο. Κι ασφαλώς βρέθηκε σε τρομερό αδιέξοδο όταν από τη μια στιγμή στην άλλη, «ευρέθη εν βασάνοις» να «οδυνάται εν τη φλογί του Άδου».

β) Με τη στροφή προς τα υλικά αγαθά, ξεχνά ο άνθρωπος και την ύπαρξη της ψυχής του. Ο σημερινός πλούσιος ευφραινόταν «καθ’ημέραν λαμπρώς», χωρίς να ενδιαφέρεται για κάτι ανώτερο, για κάτι το πνευματικό. Ασήμαντα γεγονότα που περιστρέφονται γύρω από τη διατροφή και την εμφάνισή του, γεμίζουν, τότε, τον χρόνο του ανθρώπου. Μπορεί η ψυχή να ικανοποιηθεί με αυτά; Πεινά η ψυχή για πνεύμα και της προσφέρει ύλη. Ζητά ουρανόν και της προσφέρει γη. Μιλάς σ’έναν τέτοιο άνθρωπο για την μετά θάνατο ζωή, για τις προοπτικές που ανοίγει στη ζωή και την Ιστορία η παρουσία του Θεού στον κόσμο και διαπιστώνεις ότι όλα αυτά τού είναι άγνωστα και ανεξερεύνητα. Η στροφή προς την ύλη του έχουν στενέψει τους ορίζοντες.

γ) Η στροφή προς την ύλη κλείνει, ύστερα, τον άνθρωπο εγωιστικά στον εαυτό του, οδηγεί στον ατομισμό. Ούτε καν σκέφτεται τους πάσχοντες συνανθρώπους του. Οι άλλοι έχουν νόημα αν συμβάλλουν στην αύξηση του πλούτου του. Δίπλα από τον πλούσιο σερνόταν ο Λάζαρος, ζητώντας να χορτάσει απ’ότι έπεφτε από το τραπέζι του. Μπορεί γι’αυτόν να’ταν ζήτημα ζωής ή θανάτου ένα πιάτο φαγητού. Θα μπορούσε ο πλούσιος να προσφέρει στον Λάζαρο την ανθρώπινη συμπαράστασή του χωρίς να μειώσει καθόλου τη δική του καλοπέραση. Δεν το κάνει όμως. Κωφεύει στις θείες φωνές που του διαμηνύουν ότι «του πεινώντος εστιν ο άρτος όν κατέχει του γυμνητεύοντος το ιμάτιον ό φυλάττει εν αποθήκαις… και ότι τοσούτους αδικεί όσοις παρέχειν εδύνατο».

Αυτά κ άλλα πολλά είναι τα κακά αποτελέσματα της προσκόλλησης στην ύλη κατά υλικά αγαθά. Για να αντιμετωπίσουμε σωστά την κατάσταση θα πρέπει να στραφούμε προς τον Θεό και να μεριμνήσουμε και για το πνευματικό ευστατικό της ύπαρξής μας. Θα πρέπει, όμως, να στραφούμε με αληθινή αγάπη και προς τον συνάνθρωπό μας, εφαρμόζοντας την προτροπή του Απ. Παύλου:

«Το ημών περίσσευμα εις το εκείνων υστέρημα ίνα γένηται ισότης». Το δικό μας περίσσευμα να αναπληρώνει το δικό τους υστέρημα για να υπάρχει ισότης. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα αποφύγουμε να βρεθούμε στη δυσάρεστη κατάσταση στην οποία βρέθηκε ο πλούσιος της σημερινής παραβολής μετά τον θάνατό Του! 

† Ο Πάφου Γεώργιος

ΠΗΓΗ