ΜΗΝΥΜΑ

ΓΙΑ ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΚΩΝ, ΕΟΡΤΩΝ ΚΑΙ ΑΓΙΩΝ ΔΕΙΤΕ ΤΙΣ ΕΤΙΚΕΤΕΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2018

ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΜΠΡΟΣΤΑ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ
(Ματθ. στ ́, 14-21)

Δέν χρειάζεται νά διαθέτει κανείς «ὑψηλές θεολογικές γνώσεις», γιά νά κατανοήσει ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας, δηλαδή τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἐκτός τῶν ἄλλων, εἶναι καί ἀσκητική! Ἡ Ὀρθόδοξη ζωή ἐκφράζεται καί μέ τήν ἀγωνιστική καί ἀσκητική διάθεση τοῦ πιστοῦ. Μιά ἁπλῆ ματιά ἄν ρίξουμε στά
ἱερά συναξάρια, ἀμέσως, θά διαπιστωθεῖ τοῦ λόγου τό ἀληθές. Καί ἀκριβῶς, ἐπειδή ἔτσι ἔχουν τά πράγματα, γι ̓ αὐτό καί ἡ περίοδος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, πού ἀνοίγεται ἀπό αὔριο μπροστά μας, μᾶς δίνει τήν δυνατότητα, ὅταν βεβαίως ὑπάρχουν οἱ προϋποθέσεις, νά ξεκινήσουμε λίγο περισσότερο τήν εὐλογημένη ἄσκηση...

Φυσικά, ὁλόκληρο τό ἔτος, γιά τόν συνειδητό πιστό, εἶναι περίοδος πνευματικῶν ἀγώνων. Ὅμως, ἡ Μ. Τεσσαρακοστή, τόσο μέ τίς μοναδικές της ἀκολουθίες, ὅσο καί μέ τήν νηστεία καί, γενικῶς, τίς πνευματικές εὐκαιρίες γιά ἄσκηση, μᾶς δίνει τήν δυνατότητα νά πολεμήσουμε τά πάθη καί τίς ἀδυναμίες μας, προσελκύοντας περισσότερο τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ.
Ὅπως, ὅμως, τό σῶμα γιά νά ζεῖ καί νά κινεῖται χρειάζεται νά ὑπάρχει ἡ ψυχή μέσα του, εἰδάλλως καταντᾶ πτῶμα, ἔτσι ἀκριβῶς καί ἡ ἄσκηση, καί ἰδίως ἡ νηστεία, ἀπαιτεῖ ὡρισμένες προϋποθέσεις γιά νά δώση καρπούς.
Ἀπαιτεῖ, κατ ̓ ἀρχήν, νά ὑπάρχει τό πνεῦμα τῆς μετανοίας, πού εἶναι ἀποτέλεσμα τοῦ φόβου τοῦ Θεοῦ ὅταν ἐνεργεῖ στόν ἄνθρωπο, ἡ ἐπίγνωση τῆς ἁμαρτωλότητας καί ἡ παραδοχή τῶν ἀδυναμιῶν μας. Ἀπαιτεῖ, μέ μία λέξη, τήν ταπείνωση, τόν φόβο τοῦ Θεοῦ καί τήν αὐτογνωσία, ὥστε νά μή καταντᾶ ἡ ὅλη προσπάθεια ἕνας ξερός τύπος μέ ἀρνητικά, τελικῶς, ἀποτελέσματα, τόσο γιά τόν ἴδιο τόν πιστό, ὅσο καί γιά τό περιβάλλον του γενικώτερα.
Καί, ὁμολογουμένως, στήν εὐαγγελική περικοπή πού μελετοῦμε, μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ ἴδιος ὁ ἀγωνοθέτης, ὁ ἴδιος δηλαδή ὁ Κύριος, τήν οὐσία τῆς ὅλης ἀσκήσεως. Πρῶτα ἀπ ̓ ὅλα, θέτει, ὡς ἀρχή κάθε πνευματικῆς ἐργασίας,
τήν προϋπόθεση τῆς συγχωρήσεως τῶν ἁμαρτημάτων μας. Τήν προϋπόθεση,
δηλαδή, πού δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τό νά συγχωροῦμε μέ ὅλη μας τήν καρδιά τά
σφάλματα τῶν ἀδελφῶν μας.
Κατόπιν, μᾶς ἐξηγεῖ τό πῶς πρέπει νά γίνεται ἡ νηστεία. Δηλαδή, ὄχι μέ
ὑποκριτική καί θεατρική διάθεση, γιά νά μᾶς ἐγκωμιάζουν οἱ ἄνθρωποι. Τοῦτο,
ἐάν γίνεται, ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα ὁ νηστεύων νά χάνει παντελῶς τόν μισθό του.
Ἡ νηστεία, φυσικά, πρέπει νά γίνεται, ἀλλά νά συνοδεύεται μέ τήν χαρούμενη
διάθεση, τήν διάκριση καί, κυρίως, νά τό γνωρίζει μόνον ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος καί
τελικῶς βραβεύει τήν ὅλη διάθεση καί προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου.
Καί, ἐπειδή ὑφίσταται ὁ κίνδυνος, μέσα στήν περίοδο τῆς Σαρακοστῆς, ὁ
ἐχθρός νά ὑποκλέψει τόν νοῦ τοῦ ἀγωνιστῆ καί νά τόν προσκολλήσει στό
χρῆμα καί στήν ὕλη, γι ̓ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία μᾶς ἐφιστᾶ τήν προσοχή, ὥστε,
ναί μέν νά ἐργαζόμαστε, διότι ἔτσι πρέπει, ὅμως, εἶναι ἀνάγκη νά εἴμαστε
πολύ προσεκτικοί γιά νά μή γίνει ἡ πλεονεξία ἡ μεγάλη ἀγωνία τῆς καρδιᾶς
μας καί ὁ πλουτισμός τοῦ χρήματος ὁ τελικός σκοπός τῆς ζωῆς μας.
Θησαυρός μοναδικός, ὅπου ἐκεῖ θά πρέπει νά βρίσκεται ἡ καρδιά μας
καί ἡ ὅλη ἐπιθυμία μας, θά πρέπει νά εἶναι ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ καί ὁ Χριστός
καί, τελικῶς, αὐτός ὁ Οὐρανός, ἡ ἀληθινή μας πατρίδα!
Ἁπλᾶ, ἴσως, φαίνονται καί ἀκούγονται τά ἀποκαλυπτικά αὐτά λόγια
τοῦ Χριστοῦ στήν εὐαγγελική περικοπή. Νά, ὅμως, φίλοι μου, πού αὐτά τά
«ἁπλᾶ», τίς περισσότερες φορές στήν πράξη, ἀποδεικνύονται ὡς τά
δυσκολώτερα. Βεβαίως, γιά τόν πιστό πού ἔχει διάθεση γιά (χριστιανική ζωή)
τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς του μέ τόν ἀσκητικό ἀγῶνα, μέ τήν Χάρη τοῦ Κυρίου
Ἰησοῦ, ὅλα γίνονται εὔκολα. Ὁ συγκλονιστικός λόγος τοῦ Ἀποστόλου
Παύλου πρός τούς Φιλιππησίους «πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντι με
Χριστῷ» (Φιλιπ. δ ́, 13), δηλαδή «τά πάντα δύναμαι νά κάνω μέ τήν δύναμη
πού μοῦ δίνει ἡ κοινωνία καί ἡ σχέση μου μέ τόν Χριστό, ὅταν μέ
ἐνδυναμώνει», ἀποδεικνύεται, στίς τάξεις τῶν πιστῶν, ὡς μία καταπληκτική
βιωματική πραγματικότητα.
Ἀντιθέτως, γιά τόν ἄνθρωπο πού δέν δείχνει ἀγαθή διάθεση (διότι αὐτή
ἡ διάθεση ἐπιτέλους ἀνήκει προσωπικά στόν ἄνθρωπο, ὅλα τ ̓ ἄλλα εἶναι τοῦ
Θεοῦ), καί τά πλέον εὔκολα τοῦ φαίνονται ἀκατόρθωτα. Ὅταν, λοιπόν,
ὑπάρχει ἡ θέληση καί ἡ διάθεση ἐκ μέρους τοῦ ἀνθρώπου, τότε ξεκινᾶ καί ὁ
εὐλογημένος ἀγῶνας γιά τήν κάθαρση τῆς ψυχῆς.
Καί ναί μέν ὁ πιστός, στήν πορεία του αὐτή, θά ἀντιμετωπίσει μύρια
ἐμπόδια. Θά αἰσθανθεῖ, ἴσως, κάποιες στιγμές ὅτι ἡ κακία ἤ τό πνεῦμα τοῦ
κόσμου πᾶνε νά τόν παρασύρουν. Παλεύει ὁ ἀγωνιστής Χριστιανός μέ τό
φοβερό θηρίο τοῦ ἐγωϊσμοῦ καί μέ τήν ἴδια τήν σάρκα του, πού
ἀντιστρατεύεται τό πνεῦμα του· «Ἡ γάρ σάρξ ἐπιθυμεῖ κατά τοῦ πνεύματος,
τό δέ πνεῦμα κατά τῆς σαρκός. Ταῦτα δέ ἀντίκειται ἀλλήλοις, ἵνα μή ἅ ἄν
θέλητε ταῦτα ποιῆτε» (Γαλ. ε ́, 17). Δηλαδή, «ἡ διεφθαρμένη - πεπτωκυΐα -
σαρκική φύση ἐπιθυμεῖ, βεβαίως, ἀντιθέτως πρός τό πνεῦμα τοῦ ἀγωνιζομένου
ἀνθρώπου, καί τό πνεῦμα του ἀντιθέτως πρός τήν διεφθαρμένη του σαρκική
φύση. Αὐτά δέ ἀντιμάχονται τό ἕνα τό ἄλλο, γιά νά μήν κάνετε ἐκεῖνα τά
θεάρεστα, τά ὁποῖα θέλετε», τονίζει καί πάλι ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν Παῦλος.
Κάποιες ἀκόμα φορές, ὅλος αὐτός ὁ συνασπισμός τοῦ κακοῦ καί τό
πάθος τῆς ἀκηδίας γίνονται ἀφορμή νά χάνονται ἀπό τήν καρδιά ὁ ζῆλος τῶν
ἰδανικῶν καί ὁ ἐνθουσιασμός γιά τήν ἀπόκτηση τῆς Ὀρθόδοξης
πνευματικότητας. Φαίνεται, ἴσως, ὅτι ἔρχονται οἱ στιγμές πού ὁ πονηρός θέλει
νά κυριαρχήσει.
Ὅμως, ἐδῶ εἶναι πού χρειάζονται ἡ καρτερία καί ἡ ἐμμονή. Ἐδῶ
ἐπιβάλλεται νά γνωρίζουμε ὅτι ὁ Θεός δέν ἐπιτρέπει ποτέ νά πειραστοῦμε
περισσότερο τῶν δυνάμεών μας. Διασαλπίζει ἀπό τά βάθη τῶν αἰώνων τό
Πνεῦμα τό Ἅγιον, διά τοῦ Ἀπ. Παύλου, καί μᾶς δίνει θάρρος καί μᾶς τονώνει
λέγοντας: «Πειρασμός ὑμᾶς οὐκ εἴληφεν, εἰ μή ἀνθρώπινος. Πιστός δέ ὁ Θεός,
ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὅ δύνασθε, ἀλλά ποιήσει σύν τῷ
πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν τοῦ δύνασθε ὑμᾶς ὑπενεγκεῖν»! (Α ́ Κορ. ι ́, 13).
Δηλαδή, «δέν σᾶς ἔχει καταλάβει δοκιμασία, παρά μόνο ἀνάλογη πρός τίς
ἀνθρώπινες δυνάμεις σας. Ὁ δέ Θεός εἶναι εὔσπλαγχνος καί δέν θά σᾶς ἀφήσει
νά δοκιμασθεῖτε παραπάνω ἀπό τίς δυνάμεις σας, ἀλλά μαζί μέ τήν δοκιμασία
θά δώσει καί τήν διέξοδο, ὥστε νά μπορεῖτε νά ὑποφέρετε».
Ναί, ἀδελφοί μου. Ἀγώνας, καί μάλιστα σκληρός. Γι ̓ αὐτό, ἄλλωστε, καί
αὐτή ἡ περίοδος ὀνομάζεται καί «στάδιον πνευματικοῦ ἀγῶνος». Ὅμως, δέν
ἐγκαταλείπουμε τήν προσπάθεια καί, προπαντός, δέν ἀπελπιζόμαστε. Δέν
ἀπελπιζόμαστε, καί οὔτε, βεβαίως, συμβιβαζόμαστε, ὄχι διότι ἐλπίζουμε στίς
μικρές δικές μας προσπάθειες· «Οὐ γάρ ἐπί τῷ τόξῳ μου ἐλπιῶ, καί ἡ ρομφαία
μου οὐ σώσει με» (Ψαλμ. μγ ́, 7). Ἀλλά, κυρίως, διότι ἐπάνω ἀπό τόν
προσωπικό μας ἀγῶνα, ζητοῦμε καί μᾶς δίνεται ἡ βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Μᾶς
παραστέκει καί μᾶς ἐνισχύει ὁ Θεός. Αὐτός ὁ Κύριος Ἰησοῦς εἶναι πού
διακήρυξε τήν μεγάλη ἀλήθεια: «Χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰωάν.
ιε ́, 5). Και, τελικῶς, συνειδητοποιοῦμε ὅτι Αὐτός εἶναι πού προσθέτει τήν
δύναμη καί φέρει τήν νίκη. Ἐμεῖς, ἁπλῶς, τοῦ λέμε τό «ναί», κάνοντας, βεβαίως,
ὅ,τι εἶναι δυνατόν νά γίνεται ἀπό ἐμᾶς τούς ἴδιους. Γνωρίζουμε δέ ὅτι, σέ
διαφορετική περίπτωση, ἐάν δηλαδή δέν ἀγωνιστοῦμε, δέν παρεμβαίνει ὁ Θεός.
Ἀνάγκη, λοιπόν, εἶναι νά ἐμπιστευθοῦμε τήν ἀδυναμία μας στήν
παντοδυναμία Του. Νά καταφύγουμε στό ἔλεος καί στήν Χάρη Του. Νά
προσεγγίσουμε τά Ἄχραντα Μυστήρια μέ διάθεση εἰλικρινοῦς μετανοίας καί
αὐτομεμψίας καί μέ πόθο διαρκοῦς ἐπικοινωνίας μέ τόν Χριστό, μέσῳ τῆς
ἀδιάλειπτης μνήμης τοῦ Θεοῦ. Πάντοτε νά νοιώθουμε ἑνωμένοι μαζί Του. Νά
χριστοποιηθοῦμε! Καί ὅταν γίνεται αὐτή ἡ προσπάθεια, τότε γευόμαστε, ἔστω
καί στό ἐλάχιστο, τίς μοναδικές στιγμές πού βίωναν οἱ θεῖοι Πατέρες μας,
ἀγωνιζόμενοι μέ τήν νηστεία, τήν ἀγρυπνία καί τήν προσευχή, ἀλλά συνάμα
γευόμαστε καί τό θάρρος τῶν Μαρτύρων καί Ὁμολογητῶν! Αὐτός ὁ ἀγώνας
γιά τήν ἐν Χριστῷ ζωή πρέπει νά εἶναι ἡ καθημερινή μας ἐργασία, τελικός
καρπός τοῦ ὁποίου εἶναι ἡ πρόγευσις τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, πού πρέπει νά
ἀποτελεῖ καί τόν σκοπό τῆς ζωῆς μας.
Μετάνοια, λοιπόν, ἀγαθή διάθεση καί διακριτική ἄσκηση (μέ τήν
ἄδεια τοῦ πνευματικοῦ μας), καί, κυρίως, ἱερός ἐνθουσιασμός καί ζῆλος εἶναι
τά στοιχεῖα πού νοηματοδοτοῦν τόν ἀγῶνα τῆς ταπεινώσεως μέσα στό
στάδιο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἀλλά καί σέ ὅλη μας τήν ζωή.
Ἀγώνας, λοιπόν, ἀγώνας καί πάντα μπροστά. Ἀγώνας καί πάντα ψηλά!
Καί, ἄς γνωρίζεις, ἀδελφέ μου, ὅτι, ὅταν ἁπλώνεις τά χέρια σου νά πιάσεις τ ̓
ἄστρα, μπορεῖ βέβαια νά μήν τά φτάσεις, μά εἶναι σίγουρο πώς δέν θά
καταλήξεις νά κρατᾶς μιά χούφτα λάσπη!
Ἀμήν.
Ἀρχιμ. Ἰωήλ Κωνστάνταρος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου