ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2024

ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ

(Ιωάν.γ΄ 13-17) (Γαλ. στ΄ 11-18)

Το Γενέθλιο της Θεοτόκου

«Σήμερον της σωτηρίας ημών το προοίμιον»

Μεγάλο και παράδοξο θαύμα εορτάζει σήμερα η Εκκλησία. Η ευσεβής, αλλά στείρα Άννα, αναδεικνύεται θεουργικά ευτυχισμένη μητέρα της κεχαριτωμένης Μαρίας. Όπως ακριβώς συμβολικά είχε προδιαγραφεί, ότι η ξεραμένη ράβδος του Ααρών πέταξε θαυματουργικά ένα ολοζώντανο βλαστό. Ακόμα, ο κατάξερος βράχος Χωρήβ, μόλις δέχθηκε το κτύπημα από τη ράβδο του Μωυσή, ανέβλυσε άφθονο νερό και έσωσε από τον θάνατο όλο τον ισραηλιτικό λαό. Η τρισευλογημένη κόρη της Άννας, ως άλλος ζωηφόρος βλαστός και «αένναος πηγή», θα φυτρώσει «το άνθος το εύοσμον» και θα ξεδιψάσει το νέο λαό του Θεού με τα θεία νάματα, που άφθονα θα πηγάσουν από την κοσμοσώτειρα πηγή της κοιλιάς της.

Για όλα αυτά τα θαυμάσια που προοιωνίζονται σήμερα, αναφέρει το προεόρτιο κάθισμα του όρθρου: «τα ουράνια πάντα νυν επαγάλλονται· των ανθρώπων το γένος συνεορτάζει αυτοίς· και οι προφήται μυστικώς συνευφραίνονται· γιατί αυτή, την οποίαν προείδαν συμβολικά σε παλαιότερες γενεές σαν άφλεκτη βάτο, σαν στάμνα του ουράνιου μάννα, σαν ράβδο του Ααρών, σαν φωτεινή νεφέλη, σαν κεκλεισμένη πύλη, σαν ουράνιο θρόνο και αλατόμητον όρος, αυτή, γεννάται σήμερα από την τρισευτυχισμένη Άννα».

Η στείρα τίκτει την Θεοτόκο

Η Θεομητορική εορτή του Γενεθλίου της Θεοτόκου, αναφέρεται πληροφοριακά ότι εισήχθη στο εκκλησιαστικό εορτολόγιο από τα τέλη του 5ου μ.Χ. αιώνα και μάλιστα μετά από την Γ’ εν Εφέσω Οικουμενική Σύνοδο (431 μ.Χ.). Καθιερώθηκε να τελείται στις 8 Σεπτεμβρίου. Αποτελεί μια από τις κύριες θεομητορικές εορτές λόγω του περιεχομένου της που έχει τόσο μεγάλο βάθος. Με τη γέννηση της Παρθένου Μαρίας, πραγματώνεται η εν Χριστώ σωτηρία του κόσμου και του ανθρώπου.

Η Γέννηση της Θεοτόκου, λόγω της σπουδαιότητας του γεγονότος, υμνήθηκε δεόντως από τους Πατέρες της Εκκλησίας. Απήγγειλαν και έγραψαν λόγους ο Ανδρέας Κρήτης, ο Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ο Θεόδωρος ο Στουδίτης, ο Νικόλαος Καβάσιλας και άλλοι πολλοί. Ανάλογο βάθος συναντούμε και στη θαυμαστή και θεσπέσια υμνολογία της Εκκλησίας, η οποία ανακεφαλαιώνεται στο απολυτίκιο της Γέννησης. Η Γέννηση της Θεοτόκου «χαράν εμήνυσε πάση τη οικουμένη», γιατί, «ανέτειλεν ο Ήλιος της Δικαιοσύνης, Χριστός ο Θεός ημών· λύσας την κατάραν έδωκε την ευλογίαν και καταργήσας τον θάνατον, εδωρήσατο ημίν ζωήν αιώνιον».

Ανακεφαλαίωση της ιστορίας

Η συμβολή της Παναγίας στη σωτηρία του κόσμου, πραγματώνεται με την ταπείνωση της. Το ήθος και οι αρετές της εκπηγάζουν όχι από κάποια ατομική της ικανότητα, αλλά από την κοινωνία της με την αγάπη του Θεού. Η πορεία της Παναγίας στο υπέρλαμπρο μεγαλείο στο οποίο καταξιώθηκε, άνοιξε σίγουρα από την αγιότητα της «μακαρίας δυάδος», του Ιωακείμ και της Άννας. Το θεμέλιο όμως εστιάζεται στη «ρίζα του Ιεσσαί». Φανερώνει ότι η Παρθένος Μαρία δεν είναι απλά ένα άτομο μέσα στην ιστορία, αλλά αποτελεί την  πεμπτουσία και ολοκλήρωση της Παλαιάς Διαθήκης.

Με την ταπείνωσή της η Παναγία ανακεφαλαιώνει ολόκληρη την ιστορία της ανθρωπότητας. Γιατί την οδηγεί στο τέλος, δηλαδή την τελείωση, την ολοκλήρωση, που είναι ο Χριστός. Διά μέσου της δόθηκε η μεγαλύτερη δωρεά του Θεού στον άνθρωπο και απ’ αυτήν αποκτά νόημα η ιστορία, ως πορεία σωτηρίας του κόσμου. Η Παναγία έγινε «τιμιωτέρα των Χερουβίμ και ενδοξοτέρα των Σεραφίμ», αληθινή Θεοτόκος. Γιατί φανερώνει την υπέρτατη αξία του ανθρώπου, όταν διά μέσου της γεννάται ο Θεός Λόγος και Σωτήρας του κόσμου.

Αγαπητοί αδελφοί, τιμούμε σήμερα την Υπεραγία Θεοτόκο, η οποία έγινε ουράνια κλίμακα διά της οποίας κατέβηκε ο Θεός στη γη, αλλά και γέφυρα διά της οποίας μεταβαίνει ο άνθρωπος στον ουρανό, όπως εύστοχα σημειώνει ο υμνωδός. Κοσμοσωτήριο το γεγονός της γέννησής της, την οποία με κάθε λαμπρότητα εορτάζουμε σήμερα και πανηγυρίζουμε. Αναφωνούμε κι εμείς μαζί με τον Ανδρέα τον υμνογράφο, στο Θεοτοκίο της στ΄ ωδής του κανόνα της εορτής: «Με χρυσό θυμιατήριο έμοιασες, Θεοτόκε. Διότι, σαν άυλον πυρ, κατοίκησε στη γαστέρα σου ο Θείος Λόγος, με τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος. Και από αυτή φανερώθηκε σε μας με ανθρώπινη μορφή, ώ αγνή θεογεννήτωρ».

Χριστάκης Ευσταθίου,

Θεολόγος

ΠΗΓΗ