ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ (13-3-2005)
Εἶναι γνωστό πώς, ὅταν ὁ Θεός ἔπλασε τόν ἄνθρωπο, τόν ἔβαλε μέσα στόν Παράδεισο. Ἐκεῖ ζοῦσε κοντά Του, μέχρι τήν ὥρα πού οἱ Πρωτόπλαστοι ἔφαγαν ἀπ᾿ τόν ἀπαγορευμένο καρπό, μή ὑπακούοντας στήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Τό ἀποτέλεσμα ἦταν ἡ ἐκδίωξή τους ἀπ᾿ τή γνήσια πατρίδα τους, τόν Παράδεισο. Ἡ πτώση καί ἡ ἐξορία τοῦ Ἀδάμ ἀπό τόν Θεό καί τόν Παράδεισο δέν τελειώνει σ᾿ ἐκεῖνον. Μᾶς ἔρριξε ὅλους σ᾿ ἕνα χῶρο μακριά ἀπό τόν Θεό, ὅπου τό πιό χαρακτηριστικό γνώρισμά του εἶναι ὁ θάνατος.
Ὁ Θεός ὅμως δέν μᾶς ἄφησε. Ἔστειλε τόν Υἱό Του, τόν Χριστό, ἔγινε ἄνθρωπος, σταυρώθηκε καί ἀναστήθηκε, γιά νά ἀναστήση κι ἐμᾶς κοντά Του. Ὁ Θεάνθρωπος Χριστός ἵδρυσε τήν Ἐκκλησία Του, ἡ ὁποία, ὡς ἄλλο πνευματικό θεραπευτήριο, θεραπεύει τίς ἀδυναμίες μας, συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες μας καί μᾶς ἑνώνει μέ τόν Θεό. Ὡς πνευματικό νοσοκομεῖο ἡ Ἐκκλησία μας χρησιμοποιεῖ πολλούς τρόπους θεραπείας, ὅπως τά ἅγια Μυστήρια, τίς νηστεῖες, τίς γιορτές καί ὅλη τή λειτουργική ζωή της.
Μιά σπουδαία λατρευτική περίοδος τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι καί ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, πού ἀρχίζει αὔριο, Καθαρά Δευτέρα. Ἔχει σκοπό νά μᾶς προετοιμάση νά ζήσουμε τό Πάθος τοῦ Χριστοῦ καί τήν Ἀνάστασή Του. Ἀπό χθές τό βράδυ στόν Ἑσπερινό καί σήμερα στόν Ὄρθρο, πολλά τροπάρια μᾶς μιλοῦσαν γιά τήν ἐξορία τοῦ Ἀδάμ ἀπό τόν Παράδεισο. Γιατί, ἆραγε; Οἱ Ἅγιοι Πατέρες, μέ πολλή σοφία ἔβαλαν στήν θύρα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, σήμερα δηλαδή, τήν ἀνάμνηση αὐτῆς τῆς ἐξορίας. Γιατί ἡ ἐξορία αὐτή ἔχει σχέση μέ τή νηστεία. Τήν θεία ἐντολή τῆς νηστείας ἀθέτησε ὁ Ἀδάμ καί τά ἔχασε ὅλα καί διώχθηκε ἀπ᾿ τόν Παράδεισο. Ἀπ᾿ αὐτό μποροῦμε νά καταλάβουμε πόσο σημαντικός, ὠφέλιμος καί ἀναγκαῖος γιά τή σωτηρία μας εἶναι ὁ θεσμός τῆς νηστείας.
Πολλοί λόγοι εἶναι ἐκεῖνοι, πού ἀκόμα καί γιά τούς θρησκευτικά ἀδιάφορους ἀνθρώπους, ἐπιβάλλουν τή νηστεία ὡς ἀπαραίτητη. Ἀφήνουμε τούς παιδαγωγικούς, ψυχολογικούς, οἰκονομικούς, κοινωνικούς λόγους καί τούς λόγους ὑγείας, γιά νά δοῦμε τίς πνευματικές προϋποθέσεις γιά τήν πραγματική νηστεία.
Καί πρέπει νά ἔχη ὑπ᾿ ὄψιν του ὁ κάθε Χριστιανός πώς ἡ νηστεία δέν πρέπει νά εἶναι μόνο σωματική, δηλαδή, μόνο ἀποχή ἀπ᾿ τίς τροφές, ἀλλά καί πνευματική, δηλαδή, ἀγώνας ἐναντίον τῶν παθῶν. Χθές στόν Ἑσπερινό ἀκούσαμε: «νηστεύσωμεν, ἀδελφοί, σωματικῶς, νηστεύσωμεν καὶ πνευματικῶς, λύσωμεν πάντα σύνδεσμον ἀδικίας». Χωρίς τήν πνευματική νηστεία, ἡ ἀποχή ἀπό τά φαγητά μένει ἕνας ὑποκριτικός καί φαρισαϊκός τύπος. Τί νά τήν κάνω τή νηστεία, ὅταν, μισώντας, κατηγορώντας καί ἀδικώντας τόν ἀδελφό μου, τρώγω τήν σάρκα του; Ἡ νηστεία, μαζί μέ τόν πνευματικό ἀγῶνα τῆς ἐσωτερικῆς καθάρσεως, γίνεται χαλινάρι πού μᾶς συγκρατεῖ ἀπό κάθε ἁμαρτία. Μᾶς βοηθεῖ νά λέμε «ὄχι» στή σάρκα καί στήν ὕλη, πού βασιλεύουν στή σημερινή κοινωνία.
Ὅταν νηστεύουμε ἀπό φαγητά, ἄς νηστέψη καί ἡ γλῶσσα μας ἀπό τήν αἰσχρολογία, τήν κατάκριση, τήν βλασφημία, τό ψέμμα. Ἄς νηστέψουν καί τά χέρια μας ἀπό τήν κλοπή καί τίς ἄλλες ἁμαρτίες. Ἄς νηστέψουν καί τ᾿ αὐτιά μας ἀπό ἄσχημα ἀκούσματα. Ἄς νηστέψουν καί τά μάτια μας ἀπό ἄσεμνα θεάματα.
Μιά ἄλλη ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά σωστή νηστεία εἶναι ἡ συγχωρητικότητα, γιά τήν ὁποία ἀκούσαμε στό σημερινό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα. Ἀκούσαμε νά λέγη ὁ ἴδιος ὁ Χριστός «ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος». Ἄνθρωποι, λέγει, ἐάν ἐσεῖς συγχωρήσετε τά σφάλματα πού διέπραξαν ἐναντίον σας οἱ ἄνθρωποι, τότε καί ὁ Πατέρας σας ὁ οὐράνιος συγχωρεῖ ὅσες ἁμαρτίες πράξατε ἐνώπιόν Του. Ἄν δέν συγχωρήσετε τά σφάλματα τῶν ἀδελφῶν σας, οὔτε ὁ Θεός συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες σας. Ἐμεῖς, ἆραγε, συγχωροῦμε τά σφάλματα τῶν συνανθρώπων μας; Ἄν δέν τό κάνουμε αὐτό, πῶς περιμένουμε νά προκόψουμε πνευματικά; Πῶς περιμένουμε νά δεχθῆ ὁ Θεός τίς νηστεῖες μας, τόν ἐκκλησιασμό μας καί τά δῶρα μας; Πῶς θά κοινωνήσουμε τό Ἄχραντο Σῶμα τοῦ Κυρίου καί τό Τίμιο Αἷμα Του; Ὁ Θεός, διά στόματος τοῦ Προφήτου Ἀμώς, μᾶς λέγει: «Ἐμίσησα καί ἀπέρριψα τίς ἑορτές σας, δέν θά ὀσφρανθῶ τίς θυσίες σας κατά τίς μεγάλες ἑορτές καί πανηγύρεις σας».
Ἀδελφοί μου, αὔριο μπαίνουμε στό στάδιο τῆς νηστείας. Ἄς ξεκινήσουμε ταπεινά, χωρίς ἐπιδείξεις, τήν νηστεία μας, χωρίς νά κατακρίνουμε αὐτούς πού δέν νηστεύουν καί, ὅταν χρειάζεται, ἄς ὁμολογοῦμε ὅτι νηστεύουμε ὑπακούοντας στήν Ἐκκλησία.
Ἡ νηστεία, κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, εἶναι ἀλλαγή τρόπου ζωῆς: «Νηστεία ἡ πάντων τοῦ βίου μεταβολή». Ἄς μήν ἀλλάξη μόνο τό περιεχόμενο τῆς χύτρας. Ἄς ἀλλάξη καί τό περιεχόμενο τῆς καρδιᾶς μας. Ἄς ἀλλάξουμε τρόπο ζωῆς, νοοτροπία. Ἡ νηστεία, εἰδικά μέσα στήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, εἶναι δεῖγμα μετανοίας. ΑΜΗΝ.
Εἶναι γνωστό πώς, ὅταν ὁ Θεός ἔπλασε τόν ἄνθρωπο, τόν ἔβαλε μέσα στόν Παράδεισο. Ἐκεῖ ζοῦσε κοντά Του, μέχρι τήν ὥρα πού οἱ Πρωτόπλαστοι ἔφαγαν ἀπ᾿ τόν ἀπαγορευμένο καρπό, μή ὑπακούοντας στήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Τό ἀποτέλεσμα ἦταν ἡ ἐκδίωξή τους ἀπ᾿ τή γνήσια πατρίδα τους, τόν Παράδεισο. Ἡ πτώση καί ἡ ἐξορία τοῦ Ἀδάμ ἀπό τόν Θεό καί τόν Παράδεισο δέν τελειώνει σ᾿ ἐκεῖνον. Μᾶς ἔρριξε ὅλους σ᾿ ἕνα χῶρο μακριά ἀπό τόν Θεό, ὅπου τό πιό χαρακτηριστικό γνώρισμά του εἶναι ὁ θάνατος.
Ὁ Θεός ὅμως δέν μᾶς ἄφησε. Ἔστειλε τόν Υἱό Του, τόν Χριστό, ἔγινε ἄνθρωπος, σταυρώθηκε καί ἀναστήθηκε, γιά νά ἀναστήση κι ἐμᾶς κοντά Του. Ὁ Θεάνθρωπος Χριστός ἵδρυσε τήν Ἐκκλησία Του, ἡ ὁποία, ὡς ἄλλο πνευματικό θεραπευτήριο, θεραπεύει τίς ἀδυναμίες μας, συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες μας καί μᾶς ἑνώνει μέ τόν Θεό. Ὡς πνευματικό νοσοκομεῖο ἡ Ἐκκλησία μας χρησιμοποιεῖ πολλούς τρόπους θεραπείας, ὅπως τά ἅγια Μυστήρια, τίς νηστεῖες, τίς γιορτές καί ὅλη τή λειτουργική ζωή της.
Μιά σπουδαία λατρευτική περίοδος τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι καί ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, πού ἀρχίζει αὔριο, Καθαρά Δευτέρα. Ἔχει σκοπό νά μᾶς προετοιμάση νά ζήσουμε τό Πάθος τοῦ Χριστοῦ καί τήν Ἀνάστασή Του. Ἀπό χθές τό βράδυ στόν Ἑσπερινό καί σήμερα στόν Ὄρθρο, πολλά τροπάρια μᾶς μιλοῦσαν γιά τήν ἐξορία τοῦ Ἀδάμ ἀπό τόν Παράδεισο. Γιατί, ἆραγε; Οἱ Ἅγιοι Πατέρες, μέ πολλή σοφία ἔβαλαν στήν θύρα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, σήμερα δηλαδή, τήν ἀνάμνηση αὐτῆς τῆς ἐξορίας. Γιατί ἡ ἐξορία αὐτή ἔχει σχέση μέ τή νηστεία. Τήν θεία ἐντολή τῆς νηστείας ἀθέτησε ὁ Ἀδάμ καί τά ἔχασε ὅλα καί διώχθηκε ἀπ᾿ τόν Παράδεισο. Ἀπ᾿ αὐτό μποροῦμε νά καταλάβουμε πόσο σημαντικός, ὠφέλιμος καί ἀναγκαῖος γιά τή σωτηρία μας εἶναι ὁ θεσμός τῆς νηστείας.
Πολλοί λόγοι εἶναι ἐκεῖνοι, πού ἀκόμα καί γιά τούς θρησκευτικά ἀδιάφορους ἀνθρώπους, ἐπιβάλλουν τή νηστεία ὡς ἀπαραίτητη. Ἀφήνουμε τούς παιδαγωγικούς, ψυχολογικούς, οἰκονομικούς, κοινωνικούς λόγους καί τούς λόγους ὑγείας, γιά νά δοῦμε τίς πνευματικές προϋποθέσεις γιά τήν πραγματική νηστεία.
Καί πρέπει νά ἔχη ὑπ᾿ ὄψιν του ὁ κάθε Χριστιανός πώς ἡ νηστεία δέν πρέπει νά εἶναι μόνο σωματική, δηλαδή, μόνο ἀποχή ἀπ᾿ τίς τροφές, ἀλλά καί πνευματική, δηλαδή, ἀγώνας ἐναντίον τῶν παθῶν. Χθές στόν Ἑσπερινό ἀκούσαμε: «νηστεύσωμεν, ἀδελφοί, σωματικῶς, νηστεύσωμεν καὶ πνευματικῶς, λύσωμεν πάντα σύνδεσμον ἀδικίας». Χωρίς τήν πνευματική νηστεία, ἡ ἀποχή ἀπό τά φαγητά μένει ἕνας ὑποκριτικός καί φαρισαϊκός τύπος. Τί νά τήν κάνω τή νηστεία, ὅταν, μισώντας, κατηγορώντας καί ἀδικώντας τόν ἀδελφό μου, τρώγω τήν σάρκα του; Ἡ νηστεία, μαζί μέ τόν πνευματικό ἀγῶνα τῆς ἐσωτερικῆς καθάρσεως, γίνεται χαλινάρι πού μᾶς συγκρατεῖ ἀπό κάθε ἁμαρτία. Μᾶς βοηθεῖ νά λέμε «ὄχι» στή σάρκα καί στήν ὕλη, πού βασιλεύουν στή σημερινή κοινωνία.
Ὅταν νηστεύουμε ἀπό φαγητά, ἄς νηστέψη καί ἡ γλῶσσα μας ἀπό τήν αἰσχρολογία, τήν κατάκριση, τήν βλασφημία, τό ψέμμα. Ἄς νηστέψουν καί τά χέρια μας ἀπό τήν κλοπή καί τίς ἄλλες ἁμαρτίες. Ἄς νηστέψουν καί τ᾿ αὐτιά μας ἀπό ἄσχημα ἀκούσματα. Ἄς νηστέψουν καί τά μάτια μας ἀπό ἄσεμνα θεάματα.
Μιά ἄλλη ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά σωστή νηστεία εἶναι ἡ συγχωρητικότητα, γιά τήν ὁποία ἀκούσαμε στό σημερινό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα. Ἀκούσαμε νά λέγη ὁ ἴδιος ὁ Χριστός «ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ἡμῶν ὁ οὐράνιος». Ἄνθρωποι, λέγει, ἐάν ἐσεῖς συγχωρήσετε τά σφάλματα πού διέπραξαν ἐναντίον σας οἱ ἄνθρωποι, τότε καί ὁ Πατέρας σας ὁ οὐράνιος συγχωρεῖ ὅσες ἁμαρτίες πράξατε ἐνώπιόν Του. Ἄν δέν συγχωρήσετε τά σφάλματα τῶν ἀδελφῶν σας, οὔτε ὁ Θεός συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες σας. Ἐμεῖς, ἆραγε, συγχωροῦμε τά σφάλματα τῶν συνανθρώπων μας; Ἄν δέν τό κάνουμε αὐτό, πῶς περιμένουμε νά προκόψουμε πνευματικά; Πῶς περιμένουμε νά δεχθῆ ὁ Θεός τίς νηστεῖες μας, τόν ἐκκλησιασμό μας καί τά δῶρα μας; Πῶς θά κοινωνήσουμε τό Ἄχραντο Σῶμα τοῦ Κυρίου καί τό Τίμιο Αἷμα Του; Ὁ Θεός, διά στόματος τοῦ Προφήτου Ἀμώς, μᾶς λέγει: «Ἐμίσησα καί ἀπέρριψα τίς ἑορτές σας, δέν θά ὀσφρανθῶ τίς θυσίες σας κατά τίς μεγάλες ἑορτές καί πανηγύρεις σας».
Ἀδελφοί μου, αὔριο μπαίνουμε στό στάδιο τῆς νηστείας. Ἄς ξεκινήσουμε ταπεινά, χωρίς ἐπιδείξεις, τήν νηστεία μας, χωρίς νά κατακρίνουμε αὐτούς πού δέν νηστεύουν καί, ὅταν χρειάζεται, ἄς ὁμολογοῦμε ὅτι νηστεύουμε ὑπακούοντας στήν Ἐκκλησία.
Ἡ νηστεία, κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, εἶναι ἀλλαγή τρόπου ζωῆς: «Νηστεία ἡ πάντων τοῦ βίου μεταβολή». Ἄς μήν ἀλλάξη μόνο τό περιεχόμενο τῆς χύτρας. Ἄς ἀλλάξη καί τό περιεχόμενο τῆς καρδιᾶς μας. Ἄς ἀλλάξουμε τρόπο ζωῆς, νοοτροπία. Ἡ νηστεία, εἰδικά μέσα στήν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, εἶναι δεῖγμα μετανοίας. ΑΜΗΝ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου