Η Κοίμησις της Θεοτόκου

Ιερομόναχος Γρηγόριος

Η Θεοτόκος μετά την Ανάσταση του Υιού Της, την οποία πρώτη Αυτή αξιώθηκε να ιδή, παρέμεινε για δέκα περίπου χρόνια στην οικία του Ηγαπημένου Μαθητού, σύμφωνα με την εντολή του Χριστού στον Σταυρό.[1]

Στην κοίμηση της Παναγίας συνάγονται με θαυμαστό τρόπο οι άγιοι Απόστολοι από κάθε μέρος της γης, για να εγκωμιάσουν το θεοδόχο σώμα, το σεμνολόγημα όλης της κτίσεως. Ο ίδιος ο Υιός Της είναι αοράτως παρών και αποδίδει στην μητέρα Του την αρμόζουσα τιμή. «Υποδέχεται στα χέρια Του την ιερή ψυχή Της, που χωρίζεται από το θεοδόχο σκήνωμα, και τιμά πρεπόντως Αυτήν που, ενώ κατά φύσιν (ως άνθρωπος) είναι δούλη Του, όμως από ανεξιχνίαστη θεία φιλανθρωπία, την έκανε μητέρα Του».[2]

Η Υπεραγία Θεοτόκος είναι η Βασίλισσα του ουρανού. Γι’ αυτό και η παναγία Της κοίμηση ήταν μία πανήγυρη του Ουρανού στην οποία προεξήρχε ο ίδιος ο Χριστός. Ο όσιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέγει απευθυνόμενος στον Χριστό: «Κατέβα, Κύριε, κατέβα, για να αποδώσης στην Μητέρα σου, που της είσαι τόσο πολύ υποχρεωμένος, ό,τι της χρωστάς για την ανατροφή Σου».[3]

Η πηγή της Ζωής μεταφέρεται στην αληθινή ζωή περνώντας από τον θάνατο. Πραγματικά παράδοξο! «Πώς να ονομάσουμε το μυστήριο αυτό;» ρωτά ο όσιος Ιωάννης. «Θάνατο; Αλλά ενώ κατά φυσική ανάγκη η μακαρία ψυχή της Παναγίας χωρίζεται από το πάναγνο σώμα Της και αυτό ενταφιάζεται, όμως δεν παραμένει στον θάνατο και η φθορά δεν το διαλύει. Και τούτο, διότι Εκείνης που η παρθενία παρέμεινε άθικτη όταν γέννησε τον Χριστό, Εκείνης το σώμα κατά την μετάσταση φυλάσσεται αδιάλυτο και μετατίθεται σε σκηνή ανώτερη και θεϊκότερη όπου παραμένει αιώνια».[4]

Η κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου είναι μετάβαση στην ουράνια και αθάνατη ζωή. Και η μνήμη της κοιμήσεώς Της είναι εορτή χαρμόσυνος και πανήγυρις παγκόσμιος. Οι Άγιοι απευθύνονται στην Θεοτόκο: «Όλα τα του βίου Σου είναι παράδοξα,… επιθυμητά και γλυκύτερα υπέρ μέλι και κηρίον. Γι’ αυτό κι εμείς οι δούλοι Σου τα ποθούμε, και γι’ αυτό τον πόθο μας ανταμείβεις πλούσια».[5]

***

Η Κυρία Θεοτόκος είναι ο σύνδεσμος του ουρανού και της γης, ενώνει τον άνθρωπο με τον Θεό. Από τον Χριστό, την κεφαλή του Σώματος της Εκκλησίας, πηγάζει πᾶν δώρημα τέλειον· και δια της Θεομήτορος, που είναι ο αυχένας του Σώματος, η θεία δωρεά φθάνει στους πιστούς, τα μέλη του Σώματος. «Η Μητέρα του Ιησού, η οποία βαστάζει απευθείας την κεφαλή, τον Χριστό, είναι μεσίτης της κεφαλής και του σώματος της Εκκλησίας, και κατά κάποιο τρόπο σύνδεσμος που συνδέει τα δύο σαν αυχένας… Επομένως, όπως η κεφαλή (ο Χριστός) είναι η μόνη οδός που οδηγεί στον Πατέρα…, έτσι και ο ιερός αυτός αυχένας (η Παναγία) είναι μία άλλη οδός, η μοναδική που οδηγεί όλους στην κεφαλή όλων», τον Χριστό.[6]

Η δύναμη των πρεσβειών της Θεομήτορος είναι ακαταμάχητη. Κάθε αμαρτωλός ικετεύει την πολυεύσπλαγχνη Μητέρα του Χριστού και δι’ Αυτής βρίσκει την σωτηρία: Σὲ μεσίτριαν ἔχω πρὸς τὸν φιλάνθρωπον Θεόν,… παρακαλῶ Σε, Παρθένε, βοήθησόν μοι ἐν τάχει.[7]

[1] Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς εξηγεί αναλυτικά ότι η Παναγία πρώτη είδε τον Αναστάντα Χριστό (Ομιλία 18, PG 151, 236-48) – Πρβλ. Ιωάννης 19, 26-7.

[2] Όσιος Ιωάννης Δαμασκηνός, Εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου, 1, 10, PG 96, 716Α.

[3] Εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου, 3, 4, PG 96, 760Α.

[4] Εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου, 1, 10, PG 96, 716ΑΒ.

[5] Άγιος Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως, Εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς Θεοτόκου, 2, PG 98, 353A. Ψαλμός 18, 11.

[6] Ιακώβου 1, 17 – Θεοτόκος 22-3, σελ. 128-32. Πρβλ. Ιωάννης 14, 6: Οὐδεὶς ἐρχεται πρὸς τὸν Πατέρα εἰ μὴ δι᾿ ἐμοῦ.

[7] Μέγα Παρακλητικός Κανών, Εξαποστειλάριον.

Ιερομόναχος Γρηγόριος, Η Ορθόδοξη Πίστη, Λατρεία και Ζωή, Σχεδίασμα ορθοδόξου κατηχήσεως, Ιερόν Κουτλουμουσιανόν Κελλίον Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, Άγιος Όρος, 2012