Η ανάσταση του Λαζάρου

Π.Β. Πάσχος

Ο άγιος και «δίκαιος» φίλος του Κυρίου Λάζαρος, του οποίου σήμερα η Εκκλησία μας γιορτάζει την ανάσταση, ήταν Εβραίος κατά το γένος και ανήκε στην αίρεση των Φαρισαίων. Γεννήθηκε σε μια μικρή πολίχνη της Ιουδαίας, τη Βηθανία, που βρίσκεται στους ανατολικούς πρόποδες του όρους των Ελαιών, όχι πολύ μακριά από τα Ιεροσόλυμα. Τον πατέρα του τον λέγανε Σίμωνα και ήταν Φαρισαίος. Ο άγιος Λάζαρος είχε και δύο αδερφές, τη Μάρθα και τη Μαρία, που πότε-πότε γι’ αυτές γίνεται λόγος στο ιερό Ευαγγέλιο.

Όταν ο Χριστός περιόδευε την Ιουδαία, διδάσκοντας και γιατρεύοντας τις ψυχές και τα σώματα των ανθρώπων, συχνά περνούσε κι από το σπίτι του Σίμωνα, με τον οποίο και πολλές φορές συνομιλούσε, γιατί ο Σίμων, αν και ήταν Φαρισαίος Ιουδαίος, πίστευε στην ανάσταση των νεκρών. Εκεί στο σπίτι του Σίμωνα, ο Χριστός έγινε φίλος με τους «οικιακούς», δηλ. το Λάζαρο και τις δυο αδερφές του, που τον φιλοξενούσαν με πολλήν αγάπη και «διηκόνουν αὐτῷ». Κι όταν πλησίαζε το Πάθος του Χριστού, που έμελλε να χαρίσει τη σωτηρία και την πνευματική λύτρωση στο ανθρώπινο γένος, ο ερχόμενος εκουσίως προς το Πάθος Χριστός, θέλησε να «προτυπώσει» το μυστήριο της Θείας Αναστάσεώς του, και, για να διακηρυχθεί και διαπιστωθεί αυτό το μυστήριο ακριβέστερα, ενεργεί τούτο το μέγα θαύμα της αναστάσεως του Λαζάρου. Γιατί, μπορεί και πιο μπροστά οι Ιουδαίοι να είχαν ακούσει, πως ο Χριστός ανάστησε τη θυγατέρα του άρχοντα Ιαείρου και το γιο της χήρας στη Ναΐν, μα τούτο δω το θαύμα ξεπερνάει κάθε προηγούμενο: γιατί ο Λάζαρος ήταν ήδη «τεταρταῖος», δηλ. είχε κιόλας πεθαμένος και ενταφιασμένος τέσσερις ημέρες, όταν ο Χριστός ήρθε στη Βηθανία.

ανάσταση του Λαζάρου

Όταν λοιπόν ο Λάζαρος αρρώστησε, ο Κύριος βρισκότανε «εἰς τὴν πέραν τοῦ Ἰορδάνου χώραν». Κ’ εκεί που βρίσκονταν εγνώρισε, με τη θεία του παντογνωσία, την αρρώστια του Λαζάρου και τον ύστερ’ από λίγο θάνατό του, και είπε στους Μαθητάς του: «Λάζαρος ὁ φίλος ἡμῶν κεκοίμηται, ἀλλὰ πορεύομαι ἵνα ἐξυπνήσω αὐτόν». Οι Μαθηταί νόμισαν, πως πράγματι για ύπνο πρόκειται, κ’ έτσι ο Χριστός αναγκάστηκε να μιλήσει καθαρώτερα: «τότε οὖν εἶπεν ὁ Ἰησοῦς παρρησίᾳ· Λάζαρος ἀπέθανε, καὶ χαίρω δι᾿ ὑμᾶς, ἵνα πιστεύσητε, ὅτι οὐκ ἤμην ἐκεῖ· ἀλλ᾿ ἄγωμεν πρὸς αὐτόν». Ύστερ’ από δύο μέρες παίρνει τους Μαθητάς του, αφήνει την πέραν του Ιορδάνου χώραν και πηγαίνει στην Ιουδαία. Στη Βηθανία τον υποδέχονται με δάκρυα η Μάρθα και η Μαρία: «Κύριε, αν ήσουνα Εσύ εδώ δεν θα πέθαινε ο αδερφός μας· μα και τώρα ξέρουμε, πως άμα θέλεις, μπορείς να τον αναστήσεις». Πόση αγάπη, μα και πόση πίστη κρύβουν αυτά τα λόγια των θλιμμένων γυναικών! Η λύπη δεν τους έκανε να ξεχάσουν το Θεό. Κι αφήνουν τώρα όλη την ψυχή τους να χαρεί την ευσπλαχνία του. Ο Χριστός στέκεται μπροστά στον τάφο του Λαζάρου και δακρύζει. Προσεύχεται στο Θεό και Πατέρα, κ’ ύστερα φωνάζει προς το νεκρό Λάζαρο, με δυνατή φωνή: «Λάζαρε, δεῦρο ἔξω»! Και -ω του θαύματος!- ο πεθαμένος Λάζαρος, που το κορμί του είχε μέσα στο μνημείο τέσσερις μέρες κ’ είχε αρχίσει να μυρίζει, σηκώνεται, χωρίς καμία βοήθεια, περιτυλιγμένος όπως ήταν και δεμένος με τα εντάφια σπάργανα. Και αφού τον έλυσαν, κατά προσταγή του Κυρίου, περπάτησε και πήγε μόνος του στο σπίτι του, ενώ εθαύμαζαν και δόξαζαν το Θεό, όλοι όσοι έβλεπαν το μέγα θαύμα.

Βλέποντας όμως οι Αρχιερείς και οι Φαρισαίοι τούτο το θαύμα, αγρίεψαν πολύ, κι από φθόνο ζητούσαν να θανατώσουν και τον Κύριο και τον Λάζαρο. Τότε ο Χριστός έφυγε για την Εφραΐμ· κι ο Λάζαρος, όπως λέγει η παράδοση, πήγε μετά στην Κύπρο, όπου αργότερα χειροτονήθηκε από τους Αποστόλους Επίσκοπος των Κιτιαίων. Εκεί, λένε, ότι δέχτηκε δώρο απ’ την Παναγία ένα ωμοφόριο, που το ’φτιαξε μόνη της, με τα ίδια της τα χέρια. Και αφού εποίμανε εκεί και κήρυξε του Ευαγγέλιο με πολλή θέρμη και ενθουσιασμό, εκοιμήθη και πάλι, τριάντα χρόνια μετά την ανάστασή του, σε ηλικία 63 χρονών. Ο δεύτερος τάφος του, κοντά στο Κίτιο, όπου έχουν γίνει πολλά θαύματα, σώζεται μέχρι σήμερα και φέρει μια επιγραφή που λέγει: «Λάζαρος ὁ τετραήμερος φίλος τοῦ Χριστοῦ».

Π.Β. Πάσχος, Έρως Ορθοδοξίας, εκδ. Ε΄ Αποστολικής Διακονίας, Αθήνα 2006.