H αθάνατη τράπεζα

Μητροπολίτης Πειραιώς Καλλίνικος Καρούσος

«Ξενίας δεσποτικῆς καὶ ἀθανάτου τραπέζης ἐν ὑπερώῳ τόπῳ ταὶς ὑψηλαῖς φρεσί, πιστοί, δεῦτε ἀπολαύσωμεν».

Στην ιερή ατμόσφαιρα του Μυστικού Δείπνου μας ανέβασε η Εκκλησία απόψε. Το βράδυ εκείνο παρέδωσε ο Κύριος στους μαθητάς Του το Πανάγιο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Και έκαμε το παμμέγιστο δώρο στους πιστούς Του να τους δώσει για πνευματική τροφή το Σώμα Του και το Αίμα Του.

H αθάνατη τράπεζα

Την μεγάλη αυτή δωρεά, την ασύλληπτη στην ανθρώπινη διάνοια μας καλεί να προσέξουμε ιδιαίτερα και να την απολαύσουμε, όπως πρέπει, ο ιερός υμνωδός.

Ας παρακολουθήσουμε, αδελφοί μου, τη σκέψη του.

***

«Ξενίας δεσποτικῆς καὶ ἀθανάτου τραπέζης… δεῦτε ἀπολαύσωμεν».

Δύο έννοιες έχουμε εδώ, άξιες πολύ μεγάλης προσοχής. Την Θεία Κοινωνία την ονομάζει «ξενία δεσποτική» και «αθάνατο τράπεζα».

Για ανυψωθείτε στις έννοιες αυτές. Αυτός ο Δεσπότης Χριστός, ο Κύριος των πάντων, ο ενανθρωπήσας Θεός, μας παρέχει μια μοναδική φιλοξενία. Δεν έχει τρόφιμα φθαρτά. Δεν παραθέτει εδέσματα ευτελή. Μας παρέχει τροφή ασύγκριτη, ανυπέρβλητη, μοναδική. Είναι το Σώμα Του, που εθυσιάσθει στον Σταυρό, και το Αίμα Του, που χύθηκε για να ξεπλύνει το βόρβορο της ψυχής μας. Με αυτό το Πανάγιο και πανάσπιλο Σώμα και Αίμα Του μας φιλοξενεί σε κάθε Θεία Λειτουργία. Η αρχή έγινε το βράδυ της Μ. Πέμπτης στο υπερώο των Ιεροσολύμων. Και συνεχίζεται και θα συνεχίζεται μέχρι της συντελείας των αιώνων. Η τράπεζα, που μας παρέχει ο Κύριος είναι το αντίδοτο κατά του θανάτου. «Ἵνα τις ἐξ αὐτοῦ φάγῃ καὶ μὴ ἀποθάνῃ». Είναι «ὁ ἄρτος τοῦ Θεοῦ… ὁ καταβαίνων ἐξ οὐρανοῦ καὶ ζωὴν διδοὺς τῷ κόσμῳ». «Ὁ τρώγων τοῦτον τὸν ἄρτον ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα» διεκήρυξε ο ίδιος ο Κύριος, όταν μιλούσε στην Καπερναούμ για τη φιλοξενία, που ετοίμαζε στους πιστούς Του.

Έχει, λοιπόν, στη διάθεσή μας αθάνατη τράπεζα ο Κύριος. Το Πανάγιο Σώμα Του και Πανακήρατο Αίμα Του μας παρέχονται σε κάθε θεία λειτουργία για να αγιάζονται οι ψυχές μας, να ενούμεθα με τον Κύριο, και να εξασφαλίζουμε ζωή αιώνια και μακαρία.

Πώς όμως πρέπει να απολαμβάνωμε της αθανάτου τραπέζης και της Δεσποτικής αυτής φιλοξενίας;

***

«Ταῖς ὑψηλαῖς φρεσί, πιστοῖ, δεῦτε ἀπολαύσωμεν», μας είπε ο εμπνευσμένος υμνωδός. Δηλαδή με ανυψωμένο πνευματικά ψυχικό κόσμο.

Δεν μπορούμε να παρακαθήμεθα στην τράπεζα του Κυρίου, χωρίς δεσμό και οικειότητα με τον Κύριο. Για να χαρείς και να ευφρανθείς σε ένα τραπέζι, που σε κάλεσαν, πρέπει να συνδέεσαι με δεσμό αγάπης με τον καλούντα σε οικοδεσπότη. Άλλως θα νοιώθεις σαν ξένος.

Κατά παρόμοιο τρόπο μπορούμε να απολαύσωμε την αθάνατη τράπεζα του Κυρίου, υπό τον απαράβατο όρο, πως έχουμε στενή σχέση και φιλία και ενότητα με τον Κύριο. Αυτό σημαίνει «ταῖς ὑψηλαῖς φρεσί». Ανύψωση της καρδιάς και του νου στον Κύριο.

Αλλά ακόμη σημαίνει ανάπτυξη μέσα μας ενδιαφερόντων πνευματικών. Σημαίνει αποκόλληση της καρδιάς από τη γη, τα υλικά και εφήμερα. Σημαίνει προσπάθεια πνευματικής ανατάσεως, ανυψώσεως του νου στον ουρανό και γεύση του ουρανού.

Το ίδιο πράγμα μας θυμίζει η Εκκλησία δια του λειτουργού ιερέως σε κάθε θεία λειτουργία. «Ἄνω σχῶμεν τὰς καρδίας». Το δε τραγικό είναι, ότι εμείς δια του ψαλμού απαντούμε: «Ἔχομεν πρὸς τὸν Κύριον» ενώ την καρδιά μας έχουμε αλλού και ψευδόμαστε.

«Ταῖς ὑψηλαῖς φρεσί». Ακόμη σημαίνει πλήρη γνώση και επίγνωση του υπερφυούς Μυστηρίου. Πλήρη κατανόηση της συγκαταβάσεως του Κυρίου να μας δίδει το Σώμα Του και το Αίμα Του για τροφή της ψυχής μας. Σημαίνει ενσυνείδητη συμμετοχή στο Μυστήριο και πίστη ακράδαντη και ευλάβεια περισσή.

Μα ακόμη το «ταῖς ὑψηλαῖς φρασί» σημαίνει αποκάθαρση της ψυχής από τα μολύσματα, από την ενοχή της αμαρτίας, δια του Μυστηρίου της Ιεράς Εξομολογήσεως. Γιατί δεν μπορούμε να έχουμε ανυψωμένο τον ψυχικό μας κόσμο στο Χριστό μας με βεβαρυμμένη την ψυχή μας από τις αμαρτίες μας.

Σε επίσημο δείπνο δεν πάμε με παλιόρουχα. Φορούμε τα καλά μας. Στο θείο αυτό δείπνο του Κυρίου δεν είναι νοητό να μετάσχουμε με βρώμικο το χιτώνα της ψυχής. Χρειάζεται «ἔνδυμα γάμου, άλλως θα εκβληθούμε έξω. Θα χάσουμε τους αθανάτους καρπούς της αθανάτου τραπέζης.

***

Αδελφοί μου,

Έχετε σκεφθεί στα σοβαρά τι μεγάλη τιμή και τι ανυπολόγιστη δωρεά είναι η προσφορά του Κυρίου να μας καλεί στην τράπεζά Του; Τι έχουμε εμείς κάνει έως τώρα; Απολαμβάνουμε της αθανάτου τραπέζης «ταῖς ὑψηλαῖς φρεσί»; Ή μήπως προσερχόμεθα απαράσκευοι και χωρίς έντονο τον πόθο;

Το χειρότερο, μήπως περιφρονούμε τη δεσποτική αυτή φιλοξενία;

Ω! τότε θα είμαστε αναπολόγητοι. Όμως από σήμερα ας αλλάξουμε. Όχι πλέον αδιαφορία, όχι περιφρόνηση στο Μέγα Μυστήριο. Συμμετοχή. Και μάλιστα συμμετοχή, όπως με συντομία την εκθέσαμε στην αγάπη σας. Και ας μη φύγει από τη σκέψη μας ο στίχος του εμπνευσμένου υμνωδού: «Ξενίας δεσποτικῆς καὶ ἀθανάτου τραπέζης ταὶς ὑψηλαῖς φρεσί, πιστοί, δεῦτε ἀπολαύσωμεν».

Μητροπολίτης Πειραιώς Καλλίνικος Καρούσος, Η Εβδομάδα των Παθών, Δ΄ έκδ., Αθήνα 1983