ΑΓΙΩΝ ΚΑΙ ΘΕΟΦΟΡΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ & ΚΥΡΙΛΛΟΥ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Κυριακή 18η Ιανουαρίου 2015

          Ο μήνας που διανύουμε, είναι ο μήνας ο οποίος, κατ΄ εξοχήν είναι αφιερωμένος στους Θεοφόρους Πατέρες της Εκκλησίας μας. Και σήμερα, ως γνωστό, γιορτάζουμε τις ιερώτατες μνήμες δύο επιφανών Αγίων Πατέρων, του Αθανασίου του Μεγάλου και του Κυρίλλου. Και οι δύο υπήρξαν αρχιεπίσκοποι της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου. Με την ζωή, την δράση και την διδασκαλία τους, σηματοδοτούν σε διαχρονία την παρουσία της ορθόδοξης πίστεώς μας.

            Ο Άγιος Αθανάσιος γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια, περί το έτος 295. Μετά από λαμπρές φιλοσοφικές και θεολογικές σπουδές, αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στην υπηρεσία της Εκκλησίας.

            Σθεναρά αγωνίσθηκε εναντίον της φοβερής αιρέσεως του Αρείου, ο οποίος αθετούσε την θεμελιωδέστερη αλήθεια της πίστεώς μας, που είναι η θεότητά Του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

            Με οδηγό την χριστιανική του πίστη και τον θείο φωτισμό, ως Πρωτοδιάκονος ακόμα, ανέτρεψε τις βλάσφημες θεωρίες τού αιρεσιάρχη Αρείου στην Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο, της οποίας υπήρξε ο κυριώτερος κινητήριος μοχλός.

            Η Σύνοδος αυτή, μεταξύ των άλλων, κυρίως, κατεδίκασε την παναίρεση του Αρείου με βάση την διδασκαλία του Αγίου Αθανασίου και συνέταξε τα επτά πρώτα άρθρα του Συμβόλου της πίστεώς μας, δηλαδή του γνωστού μας «Πιστεύω». Και διεκήρυξε, ότι ο Υιός του Θεού και Κύριός μας Ιησούς Χριστός είναι αληθινός Θεός, ομοούσιος, δηλαδή της ίδιας ουσίας με τον Πατέρα Θεό.

            Στο δύσκολο, αλλά και ευλογημένο αντιαιρετικό του αγώνα που γι΄ αυτόν ήταν έργο ζωής αφωσιώθηκε από τα νεανικά του χρόνια, μέχρι την γεροντική του ηλικία. Τον αγώνα αυτό επετέλεσε με σύστημα, αντοχή και συνέπεια αντιμετωπίζοντας με ταπείνωση, υπομονή, με ηρωϊσμό και θεληματικά τις αντιδράσεις και τις πολλαπλές κακουχίες από μέρους των οπαδών του Αρείου. Φθάνει να πούμε, ότι αρχιεράτευσε επί σαράντα πέντε χρόνια, από τα οποία τα δέκα έξι πέρασε στην εξορία.    Από το έτος 330, κατά γενική εκτίμηση και αναγνώριση, ήταν ο αρχηγός της Ορθοδοξίας.

            Πολύ δίκαια και επάξια απονεμήθηκε σ΄ αυτόν ο τίτλος «Μέγας». Κατά τον θείο Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Ιερό υμνογράφο, είναι ο «Στύλος της Ορθοδοξίας». Ο Όσιος Μακάριος ο Αιγύπτιος λέει, ότι ο Άγιος Αθανάσιος υπήρξε «ο οφθαλμός, με τον οποίο ο κόσμος είδε το μυστήριο της Αγίας Τριάδος». Ονομάζεται επίσης και αγιώτερος των ηρώων και ηρωικότερος των Αγίων. Ο Θεολόγος Γρηγόριος τον θεωρεί συνώνυμο της αρετής και λέει: «Ἀθανάσιον επαινῶν, ἀρετήν ἐπαινέσομαι».

            Ο Άγιος Αθανάσιος πραγματοποίησε και ευρύτατο ιεραποστολικό έργο. Εκδαπανήθηκε για τον λαό του Θεού και στάθηκε κοντά στα προβλήματά του. Τον διεφώτισε με τον προφορικό και γραπτό του λόγο. Προέτρεπε, έπαθε, έπειθε, συνέπασχε με το πλήρωμα της Εκκλησίας.

            Σώζονται τα θεόσοφα συγγράματα του και πολλές επιστολές του.

            Εκοιμήθη εν Κυρίω το έτος 373. Τιμάται δε από τους ορθοδόξους όλης της οικουμένης, όσο λίγοι Άγιοι της Εκκλησίας.

            Ο Άγιος Κύριλλος μοιάζει σε πολλά σημεία με τον Άγιο Αθανάσιο. Έτσι, ό,τι ήταν ο Αθανάσιος για τον αρειανισμό, ήταν και ο ιερώτατος Κύριλλος για την αίρεση του νεστοριανισμού.

            Γεννήθηκε και αυτός στην Αλεξάνδρεια, το έτος 370 από σπουδαία Αλεξανδρινή οικογένεια.

            Υπήρξε δυναμικός Ιεράρχης. Εργάσθηκε με ζήλο για την καταπολέμηση της αιρετικής διδασκαλίας του Νεστορίου. Ο Νεστόριος εισήγαγε την αίρεση του μονοφυσιτισμού. Υποστήριζε, ότι η Παρθένος Μαρία εγέννησε Τον Χριστό άνθρωπο και μετά από την γέννηση ενώθηκε με τον Χριστό άνθρωπο ο Υιός του Θεού, γι αυτό ονόμαζε την Θεομήτορα «Χριστοτόκον» και όχι «Θεοτόκον». Τις ασεβείς κακοδοξίες του Νεστορίου κατεδίκασε η Τρίτη Οικουμενική Σύνοδος, η οποία διεκήρυξε Τον Σωτήρα μας Χριστό «Θεόν τέλειον και άνθρωπον τέλειον, ομοούσιον Τῷ Πατρί, Τόν Αὐτόν κατά τήν Θεότητα καί ὁμοούσιον ἡμῖν». Δηλαδή, ότι ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός είναι Θεός τέλειος, όπως ο Πατέρας Θεός και τέλειος άνθρωπος.

            Ο Άγιος Κύριλλος μεταξύ των πολλών συγγραμμάτων του και επιστολών του, έγραψε και δύο πραγματείες περί του ονόματος «Θεοτόκος», που με αγιογραφικά χωρία αποδεικνύει τον όρο «Θεοτόκος». Και πρέπει να πούμε, ότι στον όρο αυτό, δίνει μεγάλη σημασία. Και λέει: «Σχεδόν όλος ο αγώνας για την πίστη μας συγκροτείται και διαβεβαιώνεται από το ότι «Θεοτόκος είναι η Αγία Παρθένος».

            Στην Υπεραγία Θεοτόκο έχει αφιερώσει και σειρά θαυμασίων ομιλιών.

            Ο Άγιος Κυριλλος παρέδωσε το πνεύμα το έτος 444.

            Από τα πλούσια μηνύματα που μας προσφέρουν οι μεγάλοι αυτοί Πατέρες και Άγιοι που μάς προβάλλει σήμερα η Εκκλησία μας, θα σταθούμε σε ένα, στο εξής: Στο ότι είναι ανάγκη με πίστη και ευγνωμοσύνη να πλησιάζουμε στο «παιδαγωγείο των πατέρων» κατά τον ιερό Γρηγόριο τον Παλαμά, για να διδασκώμαστε από την ζωή και την διδαχή τους. Και ακολουθώντας τους, όπως μάς προτρέπει και ο τιμώμενος σήμερα Άγιος Κύριλλος, να προσκυνούμε Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα, Τριάδα ομοούσιον και αχώριστον!