Η ευλογημένη γυμνότητα

π. Φιλόθεος Φάρος

«Δευτέραν Εὔαν τὴν Αἰγυπτίαν, εὑρὼν ὁ δράκων, διὰ ρημάτων, ἔσπευδε κολακείας, ὑποσκελίσαι τὸν Ἰωσήφ, ἀλλ᾿ αὐτὸς καταλιπὼν τὸν χιτῶνα, ἔφυγε τὴν ἁμαρτίαν, καὶ γυμνὸς οὐκ ᾐσχύνετο, ὡς ὁ πρωτόπλαστος, πρὸ τῆς παρακοῆς… (δοξαστικό Όρθρου Μ. Δευτέρας).

H πορεία προς τη συνάντηση με τον αναστημένο Χριστό πλησιάζει στο αποκορύφωμά της με τη M. Εβδομάδα και «τῇ Ἁγίᾳ καὶ Μεγάλῃ Δευτέρᾳ, μνείαν ποιούμεθα τοῦ μακαρίου Ἰωσὴφ τοῦ Παγκάλου καὶ τῆς ὑπὸ τοῦ Κυρίου καταρασθείσης συκῆς.

H γυναίκα του Φαραώ προσπάθησε να εκμαυλίσει τον Ιωσήφ και εκείνος για μια στιγμή αντιμετώπισε το δίλημμα ή να φύγει γυμνός αφήνοντας πίσω τα ρούχα του ή, για να μη χάσει τα ρούχα του, να υποστεί τον εκμαυλισμό.

ευλογημένη γυμνότητα

Τώρα που πρέπει να ακολουθήσουμε βήμα προς βήμα το Χριστό στο πάθος, για να βρεθούμε κοντά Του τη μεγάλη στιγμή, θα αντιμετωπίσουμε και εμείς το δίλημμα ή να προχωρήσουμε μαζί Του γυμνοί αφήνοντας πίσω μας πολλά από τα πράγματα με τα οποία ο κόσμος προσπαθεί να μας διαφθείρει και να μας αφομοιώσει ή να Τον εγκαταλείψουμε για να μη χάσουμε μια βολική, εύκολη και άνετη ζωή.

Στη ζωή μας είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε διαρκώς επιλογές, είμαστε αναγκασμένοι να διαλέγουμε ανάμεσα στην οικονομική και κοσμική επιτυχία και την ακεραιότητα, ανάμεσα στη δυνατότητα να ικανοποιούμε κάθε επιθυμία μας οποιαδήποτε στιγμή και την ανθρώπινη παρουσία στη ζωή μας, ανάμεσα στη δημοτικότητα και την ειλικρίνεια, ανάμεσα στο Θεό και το Mαμωνά. Όμως, σαν γνήσια παιδιά της εποχής μας, θέλουμε και το ένα και το άλλο. Θέλουμε να έχουμε σύντροφο να λιγοστεύει η μοναξιά μας αλλά και να μην είμαστε υποχρεωμένοι να σκεφτούμε κάποτε τις δικές του ανάγκες. Θέλουμε να μπορούμε να διακηρύσσουμε την αλήθεια, αλλά ταυτόχρονα να ’χουμε την επιδοκιμασία όλων των ανθρώπων. Θέλουμε να είμαστε του Χριστού που είπε «εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν καὶ ὑμᾶς διώξουσιν» (Ιωάν. 15, 20) και με το στόμα του Παύλου «πάντες οἱ θέλοντες ζῆν εὐσεβῶς ἐν Χριστῷ διωχθήσονται» (Β΄ Τιτ. 3, 12) και ταυτόχρονα να είμαστε τέλεια βολεμένοι. Θέλουμε να είμαστε καλοί χριστιανοί και ταυτόχρονα να είμαστε πλούσιοι, να έχουμε όλες τις ανέσεις και να μένουμε αδιάφοροι στη δυστυχία των άλλων ανθρώπων, εκτός αν μπορούμε να ενδιαφερόμαστε με το αζημίωτο, ζητώντας από τους άλλους μόνο, να μοιράσουν τα υπάρχοντα τους με τους φτωχούς.

O κόσμος προσπαθεί να μας εκμαυλίσει και να μας πάρει με το μέρος του όπως άλλοτε η Aιγυπτία τον Ιωσήφ χρησιμοποιώντας ακαταμάχητα επιχειρήματα, «το αυτοκίνητο, το εξοχικό, μια βάρκα είναι βασικές ανάγκες της ζωής» διακηρύσσει, και προσθέτει σε χαμηλότερο τόνο «δεν μπορείς να επιζήσεις με το Σταυρό στο χέρι». Όταν αντιμετωπίζουμε την κοινωνική αδικία και η συνείδηση μας πάει να ταραχτεί, αναπτύσσει βαθυστόχαστες φιλοσοφικές και πολιτικές θεωρίες και πολύ εύκολα μάς πείθει ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να διακινδυνεύσουμε εμείς το βόλεμα μας ή να στερηθούμε το δεύτερο αυτοκίνητο μας ή την τρίτη βάρκα μας για να συμβάλουμε στην αποκατάσταση της κοινωνικής δικαιοσύνης. Όταν όμως ενδίδουμε σ’ αυτό τον εκμαυλισμό δε γυμνωνόμαστε απ’ όλα αυτά που σέρνουμε, και αυτά με το βάρος τους μας κολλάνε πάνω στη γη, έτσι που να μην μπορούμε πια να κινηθούμε και να ακολουθήσουμε τον Χριστό, και Τον χάνουμε, και τότε η ζωή μας γίνεται σαν την ξηρανθείσα σύκη, άκαρπη, χωρίς Χριστό, χωρίς νόημα, καταραμένη.

Ο κόσμος όμως έχει κι άλλα τερτίπια και για να μη τυχόν μας απομακρύνει απ’ αυτόν η ανάγκη να βρεθούμε πλάι στο Χριστό φτιάχνει ψεύτικους Χριστούς. Χριστούς νομικιστές, Χριστούς στενόκαρδους, Χριστούς ιεροτελεστικούς, χωρίς πνοή ζωής, θλιβερά είδωλα, και τους στέλνει πλάι μας, έτσι που να μας διατηρεί την ψευδαίσθηση ότι συμπορευόμαστε με Εκείνον, ότι Αυτός βρίσκεται πλάι μας. Άλλα ο αληθινός Χριστός μας προειδοποιεί γι’ αυτό με το ευαγγελικό ανάγνωσμα του εσπερινού, «τότε ἐὰν τις ὑμῖν εἴπη, ἰδοὺ ὧδε ὁ Χριστὸς ἢ ὧδε, μὴ πιστεύσητε· ἐγερθήσονται γὰρ ψευδόχριστοι καὶ ψευδοπροφῆται καὶ δώσουσι σημεῖα μεγάλα καὶ τέρατα, ὥστε πλανῆσαι, εἰ δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτούς» (Ματθ. 24, 23-24).

Υπάρχουν άνθρωποι που βροντοφωνάζουν ότι ακολουθούν το Χριστό και κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να δείχνουν ότι ακολουθούν το Χριστό, αλλά στην πραγματικότητα δεν Τον ακολουθούν, όπως ο δεύτερος γιος της παραβολής του ευαγγελικού αναγνώσματος της ημέρας (Ματθ. 21, 18-43). Αυτοί είναι εκείνοι που φαίνονται ευσεβείς αλλά που έχουν μόνο τα εξωτερικά της ευσεβείας. Και υπάρχουν άλλοι που εξωτερικά δείχνουν ότι δεν ακολουθούν το Χριστό άλλα μέσα στη καρδιά τους Τον ακολουθούν πιο πολύ από τους πρώτους. Αυτοί οι τελευταίοι «προάγουν» τους πρώτους στη βασιλεία του Θεού. «Ἦλθε γὰρ πρὸς ὑμᾶς Ἰωάννης ἐν ὁδῷ δικαιοσύνης» και οι πρώτοι «οὐκ ἐπίστευσαν αὐτῷ· οἱ δὲ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι ἐπίστευσαν αὐτῷ» (Ματθ. 21-32).

Στη λειτουργική πορεία προς τη συνάντηση με το αναστημένο Χριστό του Τριωδίου, της Τεσσαρακοστής και της M. Εβδομάδος τονίζεται επανειλημμένα πως αυτοί που συνήθως θεωρούνται αμαρτωλοί μπορεί να βρίσκονται πιο κοντά στο Χριστό από εκείνους που φαίνονται οι πιο αφοσιωμένοι συνοδοιπόροι Του.

π. Φιλόθεος Φάρος, Πριν και μετά το Πάσχα, Εκδ. Ακρίτας, Αθήνα, 1998