ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΙ  ΕΝ  ΧΡΙΣΤΩ 

Αποστολικό Ανάγνωσμα

Κυριακής ΙΔ´ Ματθ.

Β´ Κορ. Α΄ 21- β΄ 4

Ο Απόστολος των Εθνών, ο πρωτοκορυφαίος Παύλος, κυρίως και πάνω απ' όλα αποτελεί παράδειγμα προς μίμησιν Αποστολικής εργασίας και ποιμαντικής αφοσιώσεως. Όμως μέσα από τον πλούτο των θεοπνεύστων κειμένων αναδεικνύεται πλην των άλλων και άριστος παιδαγωγός. Ο παιδαγωγός που με σοφία και ιδίως με διάκριση πνεύματος χρησιμοποιεί τόσο τον έπαινο, όσο και κάθε παιδαγωγία για την προκοπή των πιστών στην εν Χριστώ ζωή.

Μέσα από το κηρυκτικό - παιδαγωγικό του σύστημα που ξετυλίγεται στις επιστολές του και εν προκειμένω την Β´ Κορινθίους από την οποία και λαμβάνουμε το Αποστολικό Ανάγνωσμα, εκπηγάζει θαυμαστή η όλη του φιλοστοργία. Όταν ελέγχει και φαίνεται παιδαγωγικώς να τιμωρεί, κρύβει μια μοναδική πατρική αγάπη, και ακριβώς επειδή αγαπά εν Κυρίω ελέγχει τα κακώς κείμενα προς διόρθωση και θεραπεία. Όμως οι ευλογημένοι παιδαγωγοί της χάριτος είναι απολύτως αναγκαίοι όχι μόνο στον χώρο της Εκκλησίας, αλλά και στον χώρο της εκπαιδεύσεως και γενικώς σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας μας.

Ξεκινώντας λοιπόν από την μορφή του Απ. Παύλου, ας χαράξει η γραφίδα κάποιες αλήθειες σχετικώς με όσους έχουν αναλάβει το όντως δύσκολο έργο της καθοδηγήσεως και διαμορφώσεως των ψυχών και μάλιστα των παιδιών και των νέων.

Και μόνο η συνειδητοποίησις ότι ο παιδαγωγός - εκπαιδευτικός κρατά στα χέρια του την χρυσή ελπίδα του αύριο, είναι ικανή να φυγαδεύσει τον “ύπνον τοις βλεφάροις και τον νυσταγμόν εν τοις κροτάφοις” του. Ομολογουμένως από τα δυσκολότερα των έργων-λειτουργημάτων, αλλά όταν ενεργείται με πίστη, προσευχή, συνέπεια και αποφασιστικότητα, κρύβει την πλέον υπέροχη νίκη που θα έλθει θάττον ή βράδιον.

Φυσικά, παιδαγωγός, μπορεί να είναι κι ο πατέρας κι η μητέρα, ο κατηχητής, ακόμα και αυτός ο πιστός και συνειδητός αξιωματικός, όπως ο Άγιος Δημήτριος και τόσοι άλλοι που θεωρούσαν έργο τους και καθήκον τους το να ομιλούν για τον Χριστό και την Εκκλησία Του.

Στο σημείο αυτό, πόσα, αλήθεια, έχουν να μας αναφέρουν παλαιοί κυρίως εκπαιδευτικοί οι οποίοι ανάλωσαν την ζωήν τους στην Ελληνική εκπαίδευση και στο να μορφώνουν στις ψυχές των μαθητών τους τον Κύριο Ιησού;

Πόσα έχουν να μας πουν κάποιες εκλεκτές ψυχές που αρνήθηκαν ακόμα και τις νόμιμες απολαύσεις της ζωής, αρνήθηκαν ακόμα και δική τους οικογένεια να δημιουργήσουν και αφοσιώθηκαν ολοκληρωτικά στο παιδαγωγικό τους έργο, κηρύσσοντας τα Ελληνορθόδοξα ιδανικά της πονεμένης Ρωμιοσύνης στις ψυχές που κάθε φορά έφερε ο Θεός στα χέρια τους; Θα άξιζε κάποιος να θυσιάσει  από τον πολύτιμο χρόνο του και να συλλέξει τέτοια περιστατικά που φωτίζουν την εν Χριστώ διαπαιδαγώγηση των τέκνων του Χριστού και της Ελλάδος.

Και μόνο η ανάμνηση τέτοιων μορφών  - εκπαιδευτικών σε δίσεκτα έτη, είτε στα αστικά κέντρα, είτε στην ύπαιθρον χώρα που ως καιόμενες λαμπάδες εφώτιζαν το περιβάλλον τους τόσο στην κατωτέρα όσο και στην μέση εκπαίδευση· φυσικά και στην ανωτέρα και στην ανωτάτη, και μόνο λοιπόν αυτή η ανάμνησις συγκινεί τις καρδιές όσων είχαν την ευλογία να μάθουν τα πρώτα γράμματα, να εμβαθύνουν στην μόρφωση και να ακούσουν τα γνήσια κατηχητικά διδάγματα από τα ευλογημένα χείλη και την πύρινη καρδιά των πιστών εκείνων εκπαιδευτικών.

Δεν θα αγγίξουμε την σημερινή πραγματικότητα της εκπαιδεύσεως, ούτε βεβαίως θα τολμήσουμε συγκρίσεις, “άπαγε της βλασφημίας”. Και τούτο για να μη φυγαδεύσουμε την γαλήνη και την συγκίνηση των όμορφων σχολικών και όχι μόνο αναμνήσεων. Τούτο μόνο, στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονίσουμε και να ευχηθούμε: “Ο Άγιος Θεός να ευλογεί και να ενισχύει όλους αυτούς τους εκπαιδευτικούς σήμερα, που αγωνίζονται μέσα στα μανιασμένα κύματα να μορφώσουν τα παιδιά που η πρόνοια του Θεού έφερε στα χέρια τους”.

Έλεγε ένας φιλόλογος πριν από λίγο καιρό. Κάθε ημέρα που ξεκινώ να πάω στην σχολική μονάδα, αισθάνομαι λες και πηγαίνω για θηριομαχία στο Κολοσσαίο της Ρώμης... (αυτό και από τα παιδιά αλλά κυρίως από τους ψυχρούς, αδιάφορους έως και άθεους συναδέλφους εκπαιδευτικούς).

Ναι. Ο καλός παιδαγωγός μοιάζει με στόχο. Το βλέμμα όλων των ανθρώπων βρίσκεται σταθερά καρφωμένο επάνω του. Η όλη του στάσις και το παράδειγμά του, έχει το περισσότερο βάρος. Αλήθεια, πώς είναι δυνατόν να σταθεί ένας παιδαγωγός που κηρύσσει είτε την αθεΐα του, είτε τα πάθη της ατιμίας στις ψυχές των παιδιών; Πώς είναι δυνατόν να ονομάζεται διδάσκαλος και να φιλοδοξεί τον υψηλό εκπαιδευτικό τίτλο, άνθρωπος που ουδεμία προσωπική σχέση έχει με τον Μέγαν Παιδαγωγόν, τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν;  Πόσο δίκαιο είχε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός  όταν εκήρυσσε ότι “τα άθεα γράμματα θα καταστρέψουν τον κόσμο”;

Αλλ' ας επιστρέψουμε στους συνειδητούς και ταλαντούχους διδασκάλους που είναι προσεκτικοί στα λόγια τους, στις πράξεις, στους τρόπους, στο ντύσιμο, στα μάτια... Σ΄ αυτούς που αγωνίζονται να είναι “τύπος των πιστών εν λόγω, εν αναστροφή, εν αγάπη, εν πνεύματι, εν πίστει, εν αγνεία”.

Μόνο όταν ο εκπαιδευτικός είναι ολοκληρωμένη προσωπικότητα μπορεί να έχει επιτυχία στο έργο του και γεμάτος χαρά πνευματική, να λέγει “ιδού εγώ και τα παιδία α μοι έδωκεν ο Χριστός”.

Οπωσδήποτε τα παιδιά μας κινδυνεύουν, ακριβώς από την έλλειψη των μορφών που εμπνέουν και καθοδηγούν προς τα υψηλά. Ας γίνει στρατόπεδο προσευχής από όλη την Εκκλησία ώστε και πάλι να αστράφτουν τα διαμάντια της χάριτος, οι καλοί, πιστοί, αγωνιστές, φιλοπάτριδες, αγνοί ιεραπόστολοι εκπαιδευτικοί, ώστε και πάλι το έθνος μας να ανοίξει “τα φτερά τα πρωτινά του, τα μεγάλα”.

Είθε οι νέοι εκπαιδευτικοί να καταστούν όντως παιδαγωγοί εμπνεόμενοι από τους προστάτες της Ελληνοχριστιανικής μας παιδείας τους Τρεις Ιεράρχες, και όσοι διακονούμε τους νέους, ας κρατήσουμε τον λόγο του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.  

“Όταν κανείς αυλακώσει βαθειά και καλλιεργήσει με επιμέλεια το πλούσιον εις χώμα και λιπαρόν χωράφι του, θα αποκομίσει πλουσίαν εσοδίαν... Το ίδιον συμβαίνει και όταν κανείς σπείρει τον σπόρον του θείου λόγου εις ψυχάς γεμάτας από ευπείθειαν και ευλάβειαν”.

Αμήν.

Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος