Μεγάλη Τετάρτη

Αρχιμανδρίτης Επιφάνιος Ι. Θεοδωρόπουλος

Κατὰ τὴν Μ. Τετάρτην ἐπιτελοῦμεν ἀνάμνησιν τοῦ γεγονότος τῆς ἀλείψεως τοῦ Κυρίου διὰ μύρων ὑπὸ πόρνης γυναικός. Ἐπίσης φέρει εἰς τὴν μνήμην μας ἡ Ἐκκλησία καὶ τὴν σύγκλησιν τοῦ Συνεδρίου τῶν Ἰουδαίων, τοῦ ἀνωτάτου δηλαδὴ Δικαστηρίου των, πρὸς λῆψιν ἀποφάσεως καταδίκης τοῦ Κυρίου, ὡς καὶ τὰ σχέδια τοῦ Ἰούδα πρὸς προδοσίαν τοῦ Διδασκάλου του.

Μεγάλη Τετάρτη

Εἰς τὰ θέματα αὐτὰ ἀναφέρεται καὶ ἡ ὑμνογραφία τῆς ἡμέρας. Ἀφοῦ ψαλῇ τὸ τροπάριον ποὺ ἐψάλη καὶ κατὰ τὰς δύο προηγουμένας ἡμέρας «Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται…», ἀκολουθοῦν τρία καθίσματα καὶ ἔπειτα τὸ Εὐαγγέλιον (Ἰωάν. ιβ΄, 17-50) καὶ ὁ Ν΄ Ψαλμός. Ὁ Κανὼν τῆς ἡμέρας ἀποτελεῖται ἐκ τριῶν ᾨδῶν (γ΄, η΄ καὶ θ΄), ἀρχίζει μὲ τὸν εἱρμὸν «Τῆς πίστεως ἐν πέτρᾳ με στερεώσας…» καὶ ἔχει ὡς ἀκροστιχίδα «Τετράδι ψαλῶ». Σημειωτέον ὅτι ἡ ἀκροστιχίς τῶν Κανόνων καὶ τῶν τριῶν ἡμερῶν, Μ. Δευτέρας, Μ. Τρίτης καὶ Μ. Τετάρτης, εἶνε ἑνιαία καὶ ἔχει οὕτω: «Τῇ Δευτέρᾳ, Τρίτῃ τε, Τετράδι ψαλῶ», δηλαδὴ «θὰ ψάλω τὴν Δευτέραν, τὴν Τρίτην καὶ τὴν Τετάρτην». Ἀκολούθως ψάλλεται τὸ ἐξαποστειλάριον ποὺ ἐψάλη καὶ κατὰ τὰς δύο προηγουμένας ἡμέρας «Τὸν νυμφῶνα Σου βλέπω…», τὰ στιχηρὰ τῶν αἴνων καὶ τὰ ἀπόστιχα. Τελευταῖον ψάλλεται τὸ τροπάριον τῆς εὐσεβοῦς καὶ λογίας ποιητρίας τοῦ Βυζαντίου Κασσιανῆς, τὴν ὁποίαν οἱ μυθιστοριογράφοι ἔχουν κακοποιήσει λίαν βαναύσως, παρουσιάζοντες αὐτήν, ψευδέστατα καὶ συκοφαντικώτατα, ὡς μίαν πόρνην. Πόρνη δὲν ἦτο ἡ Κασσιανή, ἡ ποιήτρια, ἀλλ᾿ ἡ ἡρωΐς τοῦ ποιήματός της, ἡ γυνὴ δηλαδὴ ποὺ ἤλειψε μὲ μύρα τὸν Κύριον. Περὶ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν γυναικῶν ποὺ ἤλειψαν μὲ μύρα τὸν Κύριον δὲν συμφωνοῦν οἱ ἑρμηνευταί. Ἄλλοι λέγουν ὅτι εἶνε μία, ἄλλοι δύο καὶ ἄλλοι τρεῖς. Ἐκτενὴς ὅμως ἀνάπτυξις τοῦ ζητήματος δὲν ἔχει θέσιν ἐνταῦθα. Κατὰ τὰς τρεῖς ταύτας ἡμέρας, Μ. Δευτέραν, Μ. Τρίτην καὶ Μ. Τετάρτην, τελεῖται, συνυφασμένη μετὰ τοῦ Ἑσπερινοῦ, ἡ θ. Λειτουργία τῶν Προηγιασμένων Δώρων. Ἡ ἐν λόγῳ Λειτουργία τελεῖται κατὰ τὰς πρωϊνὰς ὤρας, ἐπειδὴ κατὰ τὰς ἑσπερινὰς τελεῖται ὁ Ὄρθρος τῆς ἑπομένης ἡμέρας, ὡς προείπομεν.

Αρχιμανδρίτης Επιφάνιος Ι. Θεοδωρόπουλος, Η Μεγάλη Εβδομάς μετά ερμηνείας, 9η έκδ. Αθήνα, Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, 2002