Λόγος εις τήν Υπαπαντήν του Κυρίου

Στη μεγάλη δεσποτική και θεομητορική εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού αναφέρεται λόγος του Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων*.

Μεταφέρουμε εδώ κάποια αποσπάσματα ενδεικτικά του πανηγυρικού χαρακτήρα της εορτής, ο οποίος σχετίζεται με το μέγα γεγονός της θείας ενανθρωπήσεως και τον κοσμοσωτήριο σκοπό της:

«Χαῖρε σφόδρα, θύγατερ Σιών. Κήρυττε χαράν, θύγατερ Ἱερουσαλήμ. Χόρευε λαός πόλεως τῆς τοῦ Θεοῦ…».

«Μετά τῆς Σιών οἱ τῶν ἐθνῶν λαοί φωτοφοροῦντες ὑπαντήσωμεν. Ἐν τῷ ναῷ σύν τῷ ναῷ καί Θεῷ καί Χριστῷ συνεισέλθωμεν. Μετά ἀγγέλων τόν τῶν ἀγγέλων ὕμνον βοήσωμεν˙ ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος κύριος σαβαώθ, πλήρης ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ τῆς δόξης αὐτοῦ…».

Χαίρε υπερβολικά, θυγατέρα Σιών, κήρυττε τη χαρά σου, θυγατέρα Ιερουσαλήμ, χόρευε λαέ της πόλεως του Θεού…

Μαζί με τη Σιών οι λαοί των εθνών με ολόφωτα ενδύματα ας σπεύσουμε προς υπάντηση. Μέσα στο ναό με τους ανθρώπους του ναού και με τον Θεό και τον Χριστό ας εισέλθουμε. Με τους αγγέλους τον ύμνο των αγγέλων ας ψάλουμε άγιος, άγιος, άγιος κύριος Σαβαώθ, πλήρης ο ουρανός και η γη της δόξης αυτού…

«Βρέφος βλέπω καί Θεόν μου γνωρίζω, βρέφος θηλάζον καί τόν κόσμον διατρέφον, βρέφος κλαυθμηρίζον καί κόσμῳ ζωήν καί χαράν χαριζόμενον, βρέφος σπαργανούμενον καί τῶν σπαργάνων με τῆς ἁμαρτίας λυτρούμενον, βρέφος ἐν ἀγκάλαις μητρός μετά σαρκός ἀληθῶς ἀνελλιπῶς ἐπί γῆς, καί αὐτόν καί ἐν κόλποις τοῦ πατρός ἀληθῶς καί ἀνελλιπῶς ἐν οὐρανοῖς».

Βρέφος βλέπω και Θεό μου αναγνωρίζω, βρέφος που θηλάζει και τον κόσμο διατρέφει, βρέφος που κλαυθμυρίζει και στον κόσμο ζωή και χαρά χαρίζει, βρέφος που τυλίγεται στα σπάργανα και από τα δεσμά της αμαρτίας με λυτρώνει, βρέφος μέσα στις μητρικές αγκάλες ως αληθινός άνθρωπος που δεν λείπει καθόλου από τη γη και το ίδιο στους κόλπους του Πατρός αναλλοίωτο και χωρίς να απουσιάζει καθόλου από τους ουρανούς.

«Βρέφος βλέπω ἐκ Βηθλεέμ εἰς Ἱερουσαλήμ εἰσερχόμενον καί τῆς ἄνω Ἱερουσαλήμ οὐδαμῶς χωριζόμενον. Βρέφος βλέπω νομικῶς τῷ ναῷ θυσίαν προσάγον ἐπί γῆς, ἀλλ᾽ αὐτό τάς πάντων εὐσεβεῖς θυσίας δεχόμενον ἐν οὐρανοῖς, αὐτόν ἐν ἀγκάλαις τοῦ πρεσβύτου οἰκονομικῶς καί αὐτόν ἐν θρόνοις χερουβικοῖς θεοπρεπῶς, αὐτόν προσφερόμενον καί ἁγνιζόμενον καί αὐτόν τά πάντα ἁγνίζοντα καί καθαίροντα. Αὐτός τό δῶρον καί αὐτός ὁ ναός ὤν˙ αὐτός ὁ ἀρχιερεύς καί αὐτός τό θυσιαστήριον, αὐτός τό ἱλαστήριον (καί αὐτός ὁ πρεσβεύων), καί αὐτός ὁ προσφέρων καί αὐτός ὁ ὑπέρ κόσμου θυσία προσφερόμενος, καί αὐτός τά ξύλα τῆς ζωῆς καί τῆς γνώσεως, αὐτός ὁ ἀμνός καί αὐτός τό πῦρ ὑπάρχων, αὐτός ἡ ὁλοκαύτωσις καί αὐτός ἡ μάχαιρα τοῦ πνεύματος. Αὐτός ὁ ποιμήν καί αὐτός τό ἀρνίον, αὐτός ὁ θύτης καί αὐτός ὁ θυόμενος, αὐτός ὁ ἀναφερόμενος καί αὐτός ὁ τήν θυσίαν δεχόμενος, αὐτός ὁ νόμος καί αὐτός ὁ νῦν ὑπό νόμον γινόμενος».

Βρέφος βλέπω από τη Βηθλεέμ στα Ιεροσόλυμα να εισέρχεται και από την άνω Ιερουσαλήμ με κανένα τρόπο να χωρίζεται… Βρέφος βλέπω (…) σύμφωνα με το νόμο να προσφέρει θυσία στο ναό στη γη, αλλά το ίδιο να δέχεται όλων τις ευσεβείς θυσίες στον ουρανό (…)· το ίδιο να προσφέρεται και να αγνίζεται και το ίδιο τα πάντα να αγνίζει και να καθαίρει, όντας ο ίδιος το δώρο και ο ίδιος ο ναός· αυτός ο Αρχιερεύς και αυτός το θυσιαστήριο, αυτός το ιλαστήριο (και αυτός ο πρεσβευτής), και αυτός ο προσφέρων και ο ίδιος που προσφέρεται θυσία υπέρ του κόσμου, και αυτός τα ξύλα της ζωής και της γνώσεως, αυτός ο αμνός και ταυτοχρόνως ο ίδιος η πυρά, αυτός η ολοκαύτωση και αυτός η μάχαιρα του πνεύματος· ο ίδιος ο ποιμένας και ο ίδιος ο αμνός, αυτός ο θύτης και αυτός που θυσιάζεται. Αυτός που προσφέρεται και αυτός ο ίδιος που δέχεται τη θυσία. Ο ίδιος ο νόμος και αυτός που υποτάσσεται στο νόμο…

«Ἀγαλλιάσθω ὁ Ἀδάμ διά Συμεών πρός Χριστόν λέγων˙ νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλον σου, δέσποτα, κατά τό ῥῆμα σου ἐν εἰρήνῃ. Νῦν ἀπολύεις με τῶν αἰωνίων δεσμῶν, νῦν ἀπολύεις με τῆς φθορᾶς. Νῦν ἀπολύεις με τοῦ θανάτου, νῦν ἀπολύεις με τῆς λύπης, ὁ ἐμός υἱός καί Θεός».

Ας αγάλλεται ο Αδάμ μέσω του Συμεών λέγοντας προς τον Χριστό: «Νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλον σου, δέσποτα, κατά τό ρῆμα σου ἐν εἰρήνῃ.» Τώρα με απολύεις από τα αιώνια δεσμά μου, τώρα με ελευθερώνεις από τη φθορά. Τώρα με λυτρώνεις από το θάνατο. Τώρα με απαλλάσσεις από τη λύπη, συ ο δικός μου υιός (γιατί έγινες άνθρωπος) και συνάμα ο Θεός μου…

«Διό δεῦτε καί ὑμεῖς φιλόχριστοι καί φιλόθεοι…».

Γι’ αυτό ελάτε και σεις φιλόχριστοι και φιλόθεοι…

«Ἅπαντες σήμερον καί διά παντός τά τῆς ἑορτῆς βοήσωμεν. Μετά ἀγγέλων χορεύσωμεν.(…) Μετά τῆς παρθένου μεγαλύνοντες ἀγαλλιασθῶμεν. Μετά Ἰω­σήφ προσενέγκωμεν ὡς δύο τρυγόνας τήν ψυχήν καί τό σῶμα. Μετά Συμεών Χριστόν ἐναγκαλισώμεθα, καί μετά Ἄννης ἀνθομολογησώμεθα».

Όλοι γενικά σήμερα και δια παντός, τα όσα αρμόζουν στην εορτή ας αναφωνήσουμε. Με τους αγγέλους ας χορεύσουμε (…), με την Παρθένο ας δοξολογήσουμε με αγαλλίαση, με τον Ιωσήφ ας προσφέρουμε ως δύο τρυγόνες, την ψυχή και το σώμα μας, με τον Συμεών ας εναγκαλισθοῦμε τον Χριστό και με την Άννα ας αποδώσουμε ευχαριστίες στον Θεό…

* Ανήκει στα νόθα έργα