ΚΥΡΙΑΚΗ 27 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019

Ζ΄ ΛΟΥΚΑ – ΙΘ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ

(Λουκ. η΄ 41-56) (Β΄ Κορ. ια΄ 31-33, ιβ΄ 1-9)

Η ευλογημένη αρπαγή

«ότι ηρπάγη εις τον παράδεισον και ήκουσεν άρρητα ρήματα, ά ουκ εξόν ανθρώπω λαλήσαι»

Η σημερινή αποστολική περικοπή είναι περιεκτική ψυχωφελών μηνυμάτων. Ο απόστολος Παύλος προβάλλει την αποστολική του κλήση, μιας και οι Κορίνθιοι, προς τους οποίους απευθύνεται, ως πνευματικός ποιμένας τους, παρασυρόμενοι από ψευδαποστόλους, τον αμφισβητούσαν. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι αυτή η προβολή τους εαυτού του έχει την θέση της. Δεν το κάνει για να δικαιωθεί ο ίδιος, αλλά για να οικοδομήσει τα πνευματικά του τέκνα, υπογραμμίζοντας ότι «αμεταμέλητα γαρ τα χαρίσματα και η κλήσις του Θεού» (Ρωμ. ια΄ 29).

Ακριβώς, ο απόστολος Παύλος αναγκάζεται να μιλήσει για τον αυθεντικό εαυτό του, αλλά κυρίως για ανώτερα βιώματά του, για να αναδείξει τις ενέργειες του Αγίου Πνεύματος, τις οποίες γεύεται ο πνευματικός άνθρωπος. Περιγράφει μάλιστα και ένα ξεχωριστό βίωμά του. Κάνει λόγο για την εμπειρία της αρπαγής του «έως τρίτου ουρανού», δηλαδή τον Παράδεισο, που είναι πέρα και πάνω από οποιεσδήποτε ανθρώπινες προσδοκίες. Δίνει ξεκάθαρο μήνυμα, λοιπόν, ότι ο κάθε άνθρωπος μπορεί να γίνει κοινωνός εμπειριών στο χώρο της Εκκλησίας, όπου τελεσιουργείται η αρπαγή του και «επισκηνώνει εν αυτώ η δύναμις του Χριστού» (Β΄ Κορ. Ιβ΄ 9).

Η αρπαγή στον Παράδεισο

Η μετοχή του ανθρώπου στην κοινωνία με τον Θεό και ιδιαίτερα η ένταξη του στην Εκκλησία συνεπάγεται μια πορεία εμπλουτισμένη στην θεία χάρη, με ανάλογες εμπειρίες. Ακούσαμε, λοιπόν, σήμερα τον απόστολο Παύλο να μιλά για την αρπαγή «του τοιούτου ανθρώπου έως τρίτου ουρανού». Εδώ φαίνεται ότι δεν μπορεί να μιλήσει ξεκάθαρα για το μεγάλο αυτό γεγονός που έζησε και για το οποίο δίνει την ισχυρή του μαρτυρία, δηλαδή την αρπαγή του στον Παράδεισο. Με τα όσα εκπληκτικά αποκαλύπτει ο μεγάλος απόστολος, φανερώνει την αλήθεια ότι ο κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να  υποστεί ευλογημένη αρπαγή και ν’ αναληφθεί σ’ ανώτερους πνευματικούς ορίζοντες. Εκεί όπου πρυτανεύει η αγάπη του Χριστού μπορεί να συμβαίνουν και τα πιο θαυμαστά γεγονότα που δεν τα χωρεί το μυαλό και η διάνοια του ανθρώπου. Εκείνο που απλώς χρειάζεται είναι να βιώσουμε το λειτουργικό χρόνο στον χώρο της Εκκλησίας, εκεί δηλαδή όπου ο ίδιος ο Χριστός τελεσιουργεί την ευλογημένη «αρπαγή» μας. Σε μια διάσταση που καταξιώνει τον άνθρωπο στην αυθεντική του μορφή, ως εικόνα του Θεού.

Πρέπει να τονιστεί ότι αυτή η πορεία του ανθρώπου είναι αέναη, ατέλειωτη και ασταμάτητη, «μετά πόνων και ασκήσεων». Δεν πρόκειται, βέβαια, για μια απλή ηθική βελτίωση ή επιφανειακή προσέγγιση κάποιων τύπων με τις καλούμενες καλές πράξεις. Πρόκειται για μια συναρπαστική άνοδο με την αληθινή εγκόλπωση των αρετών που φέρνουν την ύπαρξη στην χάρη του Θεού και την ενδύουν με το μεγαλείο της ταπεινοφροσύνης. Αυτό το νόημα έχει ο ασκητικός αγώνας στην Εκκλησία, ο οποίος με κέντρο την ταπείνωση αφήνει την ύπαρξη του ανθρώπου να παραδίδεται ολοκληρωτικά στην αγάπη του Θεού. Σ’ ένα ορίζοντα που γεύεται των μεγαλείων της θείας παρουσίας. «Ότι επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν… και εποίησεν μεγαλεία ο Δυνατός» (Λουκ. α΄ 48-49). Το υπόδειγμα το προσφέρουν τόσο η Υπεραγία Θεοτόκος όσο και ο απόστολος Παύλος.

Η εν Χριστώ καύχηση

Ο απόστολος Παύλος παραπέμπει τους αμφισβητίες της Κορίνθου για το αποστολικό του αξίωμα και δι’ αυτών όλους τους ανθρώπους σε αυτό το ξεχωριστό που βίωσε και αισθάνθηκε. Βρίσκεται πέραν από τις αισθήσεις και τα όσα μπορεί να συλλάβει ο νους του ανθρώπου. Ο απόστολος μιλά για ένα «άλλο» άνθρωπο, που δεν είναι ο γνωστός του παρόντος αιώνος. Σε αυτό τον «άλλο» άνθρωπο έγιναν πριν από 14 χρόνια θαυμάσια και ανεξήγητα πράγματα. Ξεναγήθηκε εκεί που δεν μπορεί με κανένα τρόπο από μόνη της η ανθρώπινη φύση να φθάσει. Εκεί που «οφθαλμός ουκ οίδε και ούς ουκ ήκουσε και επί καρδίαν ανθρώπου ουκ ανέβη» (Α΄ Κορ. β΄ 9). Ο χώρος, ο Παράδεισος, έχει ετοιμασθεί από τον Θεό για όλους εκείνους που ανταποκρίνονται στην αγάπη του. Ο Παύλος δεν καυχάται για τον εαυτό του και γι’ αυτό τον παρουσιάζει μόνο «εν ταις ασθενείαις» του.  Θα μπορούσε, βέβαια, να καυχηθεί εν Χριστώ γι’ αυτόν τον «άλλο», τον «αρπαγέντα έως τρίτου ουρανού» άνθρωπο. Αδυνατεί, βέβαια, και εκφραστικά να τον περιγράψει. «Υπέρ του τοιούτου καυχήσομαι, υπέρ δε εμαυτού ού καυχήσομαι». Ο απόστολος Παύλος καυχάται υπέρ του «άλλου», γιατί η πληρότητά του δεν εξαρτάται από τις δικές του δυνάμεις, αλλά είναι έργο και καρπός της Χάριτος του Θεού. Άλλωστε, ολόκληρη η ζωή και το έργο του τροφοδοτείται απ’ αυτή τη μυστική εμπειρία. Έναντι της «υπερβολής των αποκαλύψεων», που θα μπορούσε να καυχηθεί, τοποθετούσε και πρόβαλλε τον ασθενικό εαυτό του. Ζούσε το θησαυρό της Χάριτος του Θεού, αλλά είχε βαθύτατη εμπειρία «του οστρακίνου σκεύους», «ίνα η υπερβολή της δυνάμεως ή του Θεού και μη εξ ημών» (Β΄ Κορ. δ΄ 7). Ο απόστολος Παύλος ήθελε ν’ ανταποκριθεί στο αποστολικό έργο του, αλλά έβλεπε τον επώδυνο σκόλοπα της σάρκας. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς ποια ήταν η αρρώστια από την οποία υπέφερε. Όποιος κι αν ήταν ο «σκόλοψ», είτε σωματική ασθένεια είτε η ζηλοφθονία των ανθρώπων, τον θεωρούσε ως το αντίβαρο των αποκαλύψεων του Θεού, ώστε κάθε φορά να θυμάται ότι είναι ένας ασθενής άνθρωπος. Στην παράκληση μάλιστα να του αφαιρέσει ο Θεός τον «σκόλοπα», πήρε την ξεκάθαρη απάντηση: «Αρκεί σοι η χάρις μου». Και ακριβώς, η δύναμη του Θεού φαίνεται σ’ όλη της τη λαμπρότητα μέσα από την ανθρώπινη αδυναμία και ατέλεια. Γνωρίζουμε ότι η αλήθεια του Ευαγγελίου κηρύχθηκε στα πέρατα της οικουμένης όχι από σοφούς και δυνατούς, αλλά από τα «μωρά, τα ασθενή, τα αγενή και τα εξουθενημένα του κόσμου», που ο Θεός «εξελέξατο, ίνα καταισχύνη τα ισχυρά, όπως μη καυχήσηται πάσα σαρξ ενώπιον του Θεού» (Α΄ Κορ. α΄ 27-29).

Αγαπητοί αδελφοί, η Εκκλησία δεν αντλεί τη δύναμή της από τους ισχυρούς του κόσμου και του αιώνα τούτου, από τις ικανότητες και την ευφυΐα κάποιων ανθρώπων, αλλά γιατί το Άγιο Πνεύμα όλον συγκροτεί τον θεσμό της και στην επενέργειά του υπερβαίνονται οι όποιες ανθρώπινες αδυναμίες και ατέλειες. Η χάρη του Αγίου Πνεύματος εξαγιάζει όλη τη ζωή του ανθρώπου και την καθιστά αυθεντική και χαριτωμένη. Όπως συνέβη με τον απόστολο Παύλο που «αρπάγη» σε ανώτερες πνευματικές τροχιές, αλλά και με όλους τους αγίους της Εκκλησίας, όπως του μάρτυρα Νέστορα και της Πρόκλης, συζύγου του Πιλάτου, που τιμούμε σήμερα τη μνήμη τους, καλείται ο κάθε άνθρωπος να εναποθέσει με εμπιστοσύνη την ύπαρξή του στην αγάπη του Θεού, μέσα στο πέλαγος της οποίας, μπορεί να γνωρίσει την απόλυτη καταξίωση και θεία ανάβαση. 

Χριστάκης Ευσταθίου, θεολόγος

ΠΗΓΗ