2025 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 30 - ΑΓΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ

ΕΟΡΤΗ ΑΓΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ

†ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ

(Ὁμιλία στόν Ναό Ἁγίου Ἀνδρέου, στρατόπεδο ΠΑΥΠ Πρέβεζας, 30/11/1997)

Ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Ἑορτάζοντας τήν μνήμη τοῦ ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, ἄς πάρουμε μερικά διδάγματα ἀπό τόν βίο του.

Τό πρῶτο δίδαγμα εἶναι ὅτι ὁ ἅγιος ἀπόστολος Ἀνδρέας αἰσθανόμενος, ὅπως καί ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἐπειδή εἴμαστε ἀπό ψυχή καί ἀπό σῶμα, ὄχι μόνο ἀνάγκες ὑλικές καί βιοτικές ἀλλά καί ἀνάγκες πνευματικές, δηλαδή, τήν ἀναζήτηση τοῦ Θεοῦ, τῆς αἰωνίας ἀξίας τῆς ψυχῆς καί τῆς μελλούσης ζωῆς, δέν στεκόταν μέ τά χέρια σταυρωμένα, ἀλλά ἔψαχνε. Γι’ αυτό εἶχε πάει κοντά στόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Πρόδρομο. Ἀναζητοῦσε, δηλαδή, καλό διδάσκαλο, καλό ὁδηγό.

Πῶς εἶναι δυνατόν ἕνας ἄνθρωπος νά θέλει νά μορφωθεῖ, νά θέλει νά μάθει κάποια τέχνη, καί νά κάθεται μέ τά χέρια σταυρωμένα, ἤ νά περιμένει ὅτι θά βγεῖ κάτι, ἄν χαζεύει στίς πλατεῖες καί στούς δρόμους ἤ συχνάζει στα καφενεία καί στίς ταβέρνες ἤ ὁπουδήποτε ἀλλοῦ;

Ἔτσι λοιπόν, κοντά στόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Πρόδρομο ἀξιώθηκε νά μάθει ὄχι ἁπλῶς κάποια πράγματα ἤ ἔστω πολλά πράγματα, ἀλλά ἀξιώθηκε νά τόν ἰδεῖ μιά μέρα νά σηκώνει τό χέρι του καί νά τοῦ δείχνει Κάποιον καί νά τοῦ λέει:

- Ἴδε ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ, ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου. Αὐτός εἶναι ἐκεῖνος πού θά σβύσει τήν ἁμαρτία τοῦ κόσμου. Θά τήν πάρει καί θά τήν πετάξει ἔξω ἀπό τό παράθυρο τῆς ψυχῆς μας γιά νά μείνουμε καθαροί. Γιατί ἡ ἁμαρτία εἶναι κάτι πού μᾶς κάνει νά φεύγουμε μακρυά ἀπό τόν Θεό, τόν πανταχοῦ παρόντα Θεό, ἀπό τή Ζωή πού εἶναι ὁ Θεός καί νά καταντᾶμε στόν θάνατο.

Καί ἀκούγοντας τά λόγια αὐτά ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας, ἕνας ἁπλός Ἀνδρέας τότε, ξεκίνησε καί πῆγε κοντά στόν Χριστό. Γιατί κατάλαβε ὅτι τό μέγιστο πράγμα, τήν αἰώνια ζωή δέν πρέπει νά τήν ἀναζητεῖ ὁ ἄνθρωπος μέ κολυβολογαριασμούς. Ἀλλά πρέπει νά τήν ἀναζητεῖ, ὅπως ἔλεγε ὁ Κύριός μας καί σωτήρας μας Ἰησοῦς Χριστός, ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς, ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καί ἐξ ὅλης τῆς διανοίας. Δηλαδή, ὄχι μόνο κάτι νά κάνει, ἀλλά νά χαλάει καί λίγη φαιά οὐσία ψάχνοντας νά βρεῖ τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο θά ὑπηρετήσει τόν Θεό καί θά ἀγωνιστεῖ γιά τή σωτηρία του.

Ὁ ἅγιος ἀπόστολος Ἀνδρέας ἀπό ἐκείνη τήν ἡμέρα πού πῆγε κοντά στόν Χριστό, ἐπειδή εἶχε μάτια γιά νά βλέπει καί αὐτιά γιά νά ἀκούει, δέν τά εἴχε δηλαδή γιά ὀμορφιά, γι’ αὐτό καί ἄκουσε καί εἶδε. Καί ἄκουσε μάλιστα τόν Χριστό νά τοῦ λέει καί νά λέει: «Ἀπό τώρα καί πέρα θά βλέπεις τούς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ἀναβαίνοντας καί καταβαίνοντας ἐπί τόν Υἱόν τοῦ ἀνθρώπου».

Μέ τά λόγια αὐτά ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός θέτει ἐνώπιόν μας, τό σοβαρότερο τό μεγαλύτερο πρόβλημα τοῦ ἀνθρώπου πού βρίσκεται μακριά ἀπό τόν Θεό. Μακριά ἀπό τόν Θεό ὁ ἄνθρωπος εἶναι τυφλός. Καί πορεύεται μέσα στό σκοτάδι. Καί μέσα στό σκοτάδι ὅταν πορεύεται ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ἰδεῖ τά έργα των δαιμόνων, ἐκστασιάζεται ὁ σκοτισμένος ἄνθρωπος καί νομίζει πώς κάτι βρῆκε.

Καί μᾶς λέει ὁ Χριστός: Τά δαιμόνια δέν εἶναι παρά ἄγγελοι πού ἔπεσαν. Καί ἀφοῦ ἔπεσαν εἶναι σέ μειονεκτική θέση ἔναντι τῶν ἁγίων ἀγγέλων. Ἀλλά ἐσεῖς προσέχετε. Μήν ἐπηρεάζεσθε ἀπό τά έργα τῶν δαιμόνων. Ἀνοῖχτε τά μάτια σας! Καί θά βλέπετε τούς ἀγγέλους, τούς ἁγίους ἀγγέλους, ἀναβαίνοντας καί καταβαίνοντας ἐπί τόν Υἱόν τοῦ ἀνθρώπου. Δηλαδή νά ἀνεβοκατεβαίνουν καί νά τρέχουν, γιά νά ὑπηρετήσουν τόν Υἱόν τοῦ ἀνθρώπου.

Ὁ ἄνθρωπος πού ἀπομακρύνεται ἀπό τόν Χριστό, καταντάει στήν ταλαιπωρία καί στή δυστυχία. Καί ἡ χειρότερη δυστυχία δέν εἶναι ἡ ὁρατή, ἡ αἰσθητή. Ἡ μεγαλύτερη δυστυχία εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος μένει στό κενό χωρίς Θεό. Μένει κούφιος ἐσωτερικά, μέ μία συνείδηση πού γίνεται δράκοντας ἐναντίον του νά τόν καταφάει.

Καί ὁ ἄνθρωπος παλεύοντας μέ τή συνείδησή του, μέ τήν μνήμη τῶν παλαιῶν του πράξεων, τῶν κακῶν του πράξεων, καταντάει σκιά ἐπάνω στόν κόσμο. Σκέτη ταλαιπωρία καί δυστυχία. Ἀπό κάθε δυστυχία χειρότερη καί ἀθλιότερη, ἔστω κι ἄν φαίνεται πώς τά ἔχει ὅλα καλά, καί μακαρίζεται ἀπό τούς μή βλέποντες. Καί καταντάει ὅλο νά στενάζει χωρίς ποτέ νά βλέπει φῶς. Μάλλον χωρίς νά θέλει νά ἰδεῖ τό φῶς.

Ποιό φῶς; ἐκεῖνο τό δάχτυλο τοῦ Προδρόμου πού λέει: «Ίδε ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου».

Ἔγινε, λοιπόν, ὁ Ἀνδρέας ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ.

Καί ποιό ἦταν τό ἔργο ὅλων τῶν ἁγίων ἀποστόλων;

Λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «Ἡμεῖς μωροί διά τόν Χριστόν, ὑμεῖς δέ φρόνιμοι ἐν Χριστῷ». Ἐμᾶς, ὅποιος μᾶς βλέπει, καί ἔχει τά μυαλά τοῦ κόσμου τούτου, λέει: «Αὐτούς τούς ἀνθρώπους τούς ἀποβλάκωσε ἡ πίστη στόν Χριστό. Δέν ξέρουν τό συμφέρον τους. Ἀξία στή ζωή ἔχει νά εἶσαι κάτι καί νά ξέρεις νά χρησιμοποιεῖς τή δύναμή σου. Καί ἄν χρειαστεῖ, πάτα καί κανένα στόν λαιμό. Ὅταν ἀφήνεις τόν ἑαυτό σου νά γίνεσαι κλωτσοσκούφι καί καρπαζοεισπράκτορας, δέν εἶσαι μωρός; Δέν ἀποβλακώθηκες ἀπό τήν πίστη στόν Χριστό;»

«Ναί,» λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. «Ἔτσι εἶναι. Ἐμεῖς εἴμαστε μωροί διά τόν Χριστόν, χάριν τοῦ Χριστοῦ. Καί ἐπειδή ἐμεῖς γίναμε μωροί ἑκουσίως καί ἐνσυνειδήτως, μέ δική μας θέλησή καί ἀπόφαση, γυρίζουμε τόν κόσμο. Καί ἀντί νά κοιτάζουμε τόν ἑαυτό μας, κοιτάζουμε νά κάνουμε κάτι γιά τούς ἄλλους. Γι’ αὐτό ἐγίνατε ἐσεῖς φρόνιμοι ἐν Χριστῷ. «Ἡμεῖς μωροί διά τόν Χριστόν, ὑμεῖς δέ φρόνιμοι ἐν Χριστῷ».

Καί πῶς γίνατε φρόνιμοι; Μέ τό νά σᾶς φανερώσουμε τόν μεγαλύτερο πλοῦτο μέσα στόν κόσμο πού εἶναι ὁ Χριστός, ἡ αἰώνια ζωή πού δίνει ὁ Χριστός, καί ἡ αἰώνια σωτηρία. Νά, τί κάνουμε ἐμεῖς οἱ ἀπόστολοι.

Καί παρακάτω συνεχίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος καί περιγράφει τά πόσα τράβηξε ὁ ἴδιος καί ὅλοι οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι, πόσο ὑπέφεραν στή ζωή τους γιά τό κήρυγμα τοῦ Χριστοῦ. Ἀπό ὑπακοή στόν Χριστό καί ἀπό ἀγάπη γιά τούς ἀνθρώπους.

Ἐμεῖς δυστυχώς θεωροῦμε ταλαιπωρία νά ἀσχολούμεθα μέ τούς ἄλλους. Ὁ Χριστός μᾶς δίδαξε ὅτι εἶναι ὁ μεγαλύτερος πλοῦτος νά ἀσχολεῖται ὁ ἄνθρωπος μέ τούς ἄλλους. Καί νά ἀσχολεῖται μέ τούς ἄλλους ὄχι μεγαλώνοντας τόν ἑαυτό του, ἀλλά μικραίνοντας τόν ἑαυτό του ἐδῶ, κατά τά μέτρα τῆς ἐπίγειας ζωῆς. Γιατί ἔτσι γίνεται καί αὐτός φρόνιμος ἐν Χριστῷ. Ἀφοῦ ἀξία ἔχει, ποιός θά γίνει μεγάλος ἐκεῖ.

Ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας στήν ἐπίγεια ζωή του ἔμεινε μικρός. Ἀλλά ἐκεῖ πάνω εἶναι παμμέγιστος. Γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος στήν Ἀποκάλυψη: «Ἡ ἄνω Ἱερουσαλήμ, ἡ αἰώνια ζωή καί ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, στηρίζεται ἐπάνω σέ δώδεκα θεμελίους λίθους. Καί αὐτοί εἶναι οἱ δώδεκα ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ». Αὐτή ἦταν ἡ ἀμοιβή τοῦ ἀποστόλου Παύλου καί τοῦ ἀποστόλου Ἀνδρέου.

Λέει ἕνα τροπάριο τῶν Θεοφανείων: «Διά καταδύσεως ἡ πρός Θεόν ὑμῶν ἄνοδος γίνεται». Ὅσο πάρει τήν ἀπόφαση ὁ ἄνθρωπος νά κατεβεῖ συνειδητά γιά τόν Χριστό πρός τά κάτω, δηλαδή νά ταπεινωθεῖ, τόσο πιό πολύ κατακόρυφα ἀνυψώνεται πρός τά ὕψη τοῦ οὐρανοῦ, πρός τόν θρόνο τοῦ Θεοῦ.

Ἔτσι τρέχοντας ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας ἔφτασε καί στήν Πάτρα. Καί ἐκεῖ ἔγιναν μερικά θαύματα. Ἐθεράπευσε τήν Μαξιμίλα, σύζυγο τοῦ ὑπάρχου τῆς Ἀχαΐας Αἰγεάτη. Καί μετά πίστευσε καί ἔγινε χριστιανός ὁ ἀδελφός τοῦ ὑπάρχου ὁ Στρατοκλῆς, τόν ὁποῖο χειροτόνησε πρῶτο ἐπίσκοπο Πατρῶν ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας. Καί ὅταν γύρισε ὁ Αἰγεάτης ἀπό τήν Ρώμη, βρήκε τήν γυναίκα του χριστιανή.

Θύμωσε ὁ Αἰγεάτης ἀκούγοντας τέτοια πράγματα καί ἔπιασε καί σταύρωσε τόν ἀπόστολο Ἀνδρέα. Καί ἀφοῦ τόν ἐσταύρωσε, ξεσηκώθηκε  ὁ κόσμος πού εὐεργετήθηκε ἀπό τόν ἅγιο καί ὅλοι ἀπαιτοῦσαν ἀπό τόν ἔπαρχο νά κατεβάσει τόν ἀπόστολο ἀπό τόν Σταυρό. Ἀλλά ὁ ἀπόστολος τούς ἔλεγε: «Εγώ μιά ζωή προσεύχομαι για νά φτάσω σέ αὐτή τήν ὥρα!»

Καί προσευχόταν καί ἔλεγε: «Σέ εὐχαριστῶ, Χριστέ μου, μέ ὅλη μου τήν καρδιά πού μέ ἀξίωσες, ὅπως σύ καρφώθηκες σέ ξύλο γιά τίς δικές μας ἁμαρτίες, ἔτσι καί ἐγώ νά πεθάνω πάνω στόν σταυρό πρός δόξαν σου καί ἀπό ὑπακοή στό θέλημά σου». Ἐπῆγε γιά μιά στιγμή μετανοημένος ὁ Αἰγεάτης νά τόν κατεβάσει ἀπό τόν Σταυρό, καί τοῦ λέει ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας:

- Τόν ἑαυτό σου ξεκάρφωσε ἀπό τόν σταυρό τῆς ἁμαρτίας. Ἄφησέ με ἐμένα.

Ἀφόρητος πόνος εἶναι ἡ ἁμαρτία, πού – ἄν δέν μετανοήσουμε – θά ταλαιπωρεῖ αἰώνια τήν ψυχή μας.

«Ξεκάρφωσε τόν ἑαυτό σου ἀπό τά καρφιά τῆς ἁμαρτίας», εἶναι τό μεγαλύτερο δίδαγμα, πού μᾶς ἔδωσε ὁ ἅγιος καί πανεύφημος ἀπόστολος Ἀνδρέας.

Ἀνδρέας σημαίνει ἄνθρωπος ἀνδρειωμένος. Καί αγώνας ἐναντίον τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ διαβόλου γίνεται μόνο ἀπό ἀνδρειωμένους ἀνθρώπους. Στίς καταβασίες τῶν Χριστουγέννων ψάλλουμε: «Οἱ Παῖδες εὐσεβείᾳ συντραφέντες, δυσεβοῦς προστάγματος καταφρονήσαντες, πυρός ἀπειλήν οὐκ ἐπτοήθησαν ἀλλ’ ἐν μέσῳ τῆς φλογός ἑστῶτες ἔψαλλον, ὁ τῶν Πατέρων Θεός εὐλογητός εἶ». Πού σημαίνει:

Οἱ ἅγιοι τρεῖς παῖδες πού ἀνατράφηκαν μέ τήν εὐσέβεια, εἶχαν τό σθένος νά καταφρονήσουν τά ἀσεβῆ προστάγματα τοῦ βασιλιᾶ. Καί γι’ αὐτό «πυρός ἀπειλήν οὐκ ἐπτοήθησαν». Κάποιοι ἄλλοι αἰσθάνονται δυνατοί καί σφίγγουν τήν γροθιά τους καί κάνουν παλληκαρακισμούς χτυπώντας ὁ ἕνας τόν ἄλλο. Καί ὅσο πιό πολύ βλέπουν τόν ἄλλο μικρό, τόσο τό παίζουν λιοντάρια. Καί ὅσο βλέπουν τόν ἄλλο δυνατό καί μεγαλύτερο, τόσο πιό πολύ γίνονται λαγοί καί σκουλήκια. Αὐτός εἶναι ὁ παλληκαρισμός τῶν ἀνθρώπων.

Ἐνῶ αὐτοί οἱ νέοι συντραφέντες μέ τήν εὐσέβεια, πυρός ἀπειλήν οὐκ ἐπτοήθησαν, ἀλλά μέσα στήν φλόγα τῶν παθῶν καί τῆς ἁμαρτίας, στάθηκαν ὄρθιοι, καί λεβέντικα τήν πολέμησαν. Ἔτσι, ἀδελφοί μου, γίνεται τό ξεκάρφωμα τῆς ἁμαρτίας.

Μεγαλύτερη λεβεντιά στόν κόσμο εἶναι τό νά προσκυνάει τόν Θεό ὁ ἄνθρωπος καί νά ζητάει τήν δύναμή του, τήν βοήθειά του καί τήν ἐνίσχυσή του. Ὅπως οἱ τρεῖς Παῖδες μέσα στήν κάμινο τοῦ πυρός, καί ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Ἀνδρέας κρεμασμένος πάνω στόν σταυρό.

Νά μᾶς ἀξιώνει καί ἐμᾶς ο Θεός ἔτσι νά παλεύουμε καί ἔτσι μέ τήν δύναμή του νά νικάμε. Ἀμήν.

ΠΗΓΗ