ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ’ ΛΟΥΚΑ (ΖΑΚΧΑΙΟΥ)

Απόστολος: Α΄ Τιμ. δ΄9 – 15

Ευαγγέλιον: Λουκ. ιΘ΄ 1 - 10

31 Ιανουαρίου 2021

Το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα μας μιλά για έναν πλούσιο άνθρωπο που κατείχε μια σημαντική κοινωνική θέση, τον Ζακχαίο. 

Ο Ζακχαίος ήταν τελώνης. Δουλειά του ήταν να μαζεύει τους φόρους εκ μέρους των Ρωμαϊκών αρχών. Οι τελώνες δεν εισέπρατταν μόνο το ποσό που ζητούσαν οι Ρωμαίοι αλλά πολύ περισσότερα, για δικό τους όφελος, και πλούτιζαν εις βάρος των άλλων. Αυτό έκανε και ο Ζακχαίος.

Αυτός ήταν και ο λόγος που οι τελώνες ήταν μισητοί στους ανθρώπους.

Από την ευαγγελική περικοπή φαίνεται πως ήταν πολύ πλούσιος αφού είχε τη δυνατότητα να επανορθώσει στο τετραπλάσιο τις αδικίες που είχε διαπράξει και να δώσει και άλλα στους πτωχούς. Είχε κορεσθεί με τα υλικά αγαθά. Κι όμως ένιωθε πως κάτι του λείπει. Δεν έβρισκε ικανοποίηση ούτε στα πλούτη ούτε στην κοινωνική του θέση. Του έλειπε κάτι το βασικό, χωρίς το οποίο όλα τα άλλα ήσαν μάταια. Με τον τρόπο που ζούσε μέχρι τότε δεν έβρισκε νόημα στη ζωή. Δεν έβρισκε απάντηση στα θεμελιώδη ερωτήματά του. Αγνοούσε τον απώτερο προορισμό του.

Η έντονη διαίσθησή του, που θα βασιζόταν και σε κάποιες προηγούμενες εσωτερικές διεργασίες, του έλεγε ότι αυτό που αναζητούσε θα το έβρισκε κοντά στον Χριστό. Διαισθανόταν πως Αυτός θα γέμιζε το είναι του.

Γι’ αυτό όταν άκουσε ότι ο Χριστός θα περνούσε από την Ιεριχώ, μια έντονη επιθυμία γεννήθηκε μέσα του· επιθυμούσε διακαώς να συναντήσει τον Χριστό, μιας και η φήμη Του είχε εξαπλωθεί παντού.

Όταν ο Ζακχαίος έμαθε ότι ο Χριστός ήταν στην πόλη του έτρεξε να Τον δει. Το ανάστημά του, όμως, δεν τον βοηθούσε. Έτσι ανέβηκε σε μια συκαμινιά για να μπορεί να δει καλύτερα από ψηλά. Η πράξη του αυτή δεν μοιάζει να είναι απλή περιέργεια, αλλά μια βαθύτερη αναζήτηση, ένας ενθουσιασμός της ψυχής να αποτινάξει την αδικία από πάνω της και να δροσιστεί με «το ύδωρ το ζων» που προσφέρει μόνο ο Χριστός.

Όπως αναφέρει ο ιερός Χρυσόστομος: «Ζητοῦσε νὰ δῆ ὁ ἄρρωστος τὴν ὑγεία του, ὁ πεινασμένος τὴν οὐράνια τροφή, ὁ διψασμένος τὴν ζωοδότρα πηγή. Ἐπιθυμοῦσε νὰ δῆ τὸν ἐμψυχωτὴ τῶν ἱερέων καὶ τὸν ξυπνητὴ τοῦ Λαζάρου».

Ο Χριστός τον είδε και του φώναξε να κατέβει γρήγορα γιατί θα έμενε μαζί του το βράδυ να δειπνήσει. Ο Κύριος δεν περιμένει να τον φωνάξει ο Ζακχαίος αλλά του φωνάζει Αυτός· «Ζακχαίε, σπεύσας, κατάβηθι, σήμερον γαρ εν τω οίκω σου δει με μείναι». Γνωρίζει τις σκέψεις μας πριν από εμάς. Όπως και στην περικοπή του Ασώτου υιού, όταν ο νεώτερος υιός μετενόησε για τις πράξεις του και επέστρεψε στον πατέρα του, ο πατέρας έτρεξε πρώτος εκείνος κοντά του και τον αγκάλιασε, ενδύοντάς τον με την «στολήν την πρώτην», έτσι και τώρα, ο Χριστός απευθύνεται πρώτος στον Ζακχαίο και του ζητά να έρθει κοντά του. Ο πατέρας αναμένει πάντοτε την επιστροφή του υιού του και είναι έτοιμος, ανά πάσα στιγμή, να τον δεχτεί, να σώσει το «απολωλός».

Η απόφαση του Χριστού να μείνει στο σπίτι του Ζακχαίου προκαλεί αντιδράσεις ανάμεσα στο πλήθος το οποίο δεν μπορεί να δει τη μετάνοια του τελώνη, δεν μπορεί να δει την επιθυμία της ψυχής για επιστροφή. 

Και μόνο η θέση του Ζακχαίου ως τελώνη, ήταν αρκετή για να διαμορφώσουν άποψη για αυτόν. Όπως και με την παραβολή του Ασώτου υιού, ο πρεσβύτερος αδελφός αντιδρά γιατί ο πατέρας δέχεται την επιστροφή του άσωτου υιού του.

Όταν ο άνθρωπος έχει ως σκοπό την διαρκή αποταμίευση χρημάτων, υλικών αγαθών και την καλοπέραση, αυτό γίνεται δεύτερη φύση του και μόνιμη ασχολία του. Γιατί «όπου εστίν ο θησαυρός ημών, εκεί έσται και η καρδία ημών». Στην περίπτωση του Ζακχαίου, όμως, δεν φαίνεται να ισχύει κάτι τέτοιο γιατί όταν «πάντες διεγόγγυζον λέγοντες ὅτι παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθε καταλῦσαι» ο Ζακχαίος δείχνει έμπρακτα την μετάνοιά του, λέγοντας στον Χριστό: «Ιδού τα ημίση των υπαρχόντων μου, δίδωμι πτωχοίς και ει τινός τι εσυκοφάντησα, αποδίδωμι τετραπλούν». Δεν επανορθώνει, απλώς, για τις αδικίες που διέπραξε αλλά ελεεί όσους αδίκησε ή συκοφάντησε.

Η μεταστροφή του Ζακχαίου δεν ήρθε από μόνη της. Η επίσκεψη του Χριστού στο σπίτι του δεν ήταν τυχαία. Άκουσε το κήρυγμα του Χριστού και αυτό τον άγγιξε. Αισθάνθηκε την ανάγκη να ομολογήσει τις αμαρτίες του και να ζητήσει έλεος από τον Θεό. Ο σπόρος που έριξε ο Χριστός βρήκε «γην αγαθήν» μέσα στην καρδιά του Ζακχαίου. Ας αφήσουμε τους λόγους Tου να ανθήσουν και στη δική μας καρδιά. Ας ανοίξουμε και εμείς την πόρτα μας στον Χριστό να μπει και στο δικό μας σπίτι για να ακούσουμε και εμείς το: «σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο».

π. Χριστόδουλος Σταυρινού

ΠΗΓΗ