ΤΟ ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 10 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2021

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ ( Ἐφεσ. δ΄ 7-13 )

Ὅλοι οἱ ἄνθρωποι  εἴμαστε  ἴσοι,  ἐπειδὴ μετέχουμε στὴν ἀνθρώπινη φύση  καὶ, ὡς ἐκ τούτου, χαρακτηριζόμαστε ἀπὸ κοινὰ ἰδιώματα. Δὲν εἴμαστε, ὅμως, ὅμοιοι, ἀλλὰ ὁ καθένας μᾶς διαθέτει ἐντελῶς προσωπικὰ καὶ ἀνεπανάληπτα χαρακτηριστικά, τὰ ὁποῖα μᾶς διακρίνουν ἀπὸ τοὺς ἄλλους καὶ μᾶς παρέχουν μία μοναδικὴ θέση στὴν παγκόσμια κοινωνία. Ὁ καθένας μας διαθέτει μοναδικὰ χαρίσματα, ἰδιαίτερες δυνατότητες καὶ προδιαθέσεις, οἱ ὁποῖες, ἂν ἀξιοποιηθοῦν μὲ θετικὸ τρόπο, πρὸς ὄφελος τοῦ συνανθρώπου μας καὶ τῆς κοινωνίας ἐν γένει, μποροῦν νὰ μᾶς καταστήσουν ἀξιομνημόνευτους καὶ ἐπαινετοὺς πολίτες καὶ ἐν ζωῇ καὶ μετὰ θάνατον.

Γιὰ τὸν Χριστιανὸ ἰδιαίτερα τὰ χαρίσματα αὐτὰ εἶναι δῶρα καὶ εὐλογίες ποὺ παρέχονται στὸν καθένα μας ἀπὸ τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό. Σὲ αὐτὰ ἀκριβῶς τὰ χαρίσματα ἀναφέρεται ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὸ ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν πρὸς Ἐφεσίους ἐπιστολή, τὸ ὁποῖο ἀναγνώσθηκε σήμερα, μὲ τὰ ἑξῆς λόγια: «Ἑνὶ δὲ ἐκάστῳ ἡμῶν ἐδόθη ἡ χάρις κατὰ τὸ μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ». Στὸν καθένα ἀπὸ ἐσᾶς δόθηκε ἡ χάρις σύμφωνα μὲ τὸ μέτρο, τὸ ὁποῖο μὲ σοφία καὶ δικαιοσύνη χρησιμοποιεῖ ὁ Χριστὸς στὴν διανομὴ τῆς δωρεᾶς Του. Κατ’ ἀρχὴν, πρέπει νὰ ἑρμηνεύσουμε τὴν δεσπόζουσα ἔννοια στὴν φράση αὐτὴ ποὺ περιέχεται στὴν λέξη «χάρις». Χάρις εἶναι ἡ ἄκτιστη θεία ἐνέργεια, μὲ τὴν ὁποία δημιουργήθηκε ὁ ὁρατὸς καὶ ὁ ἀόρατος κόσμος, εἶναι «ἡ συνεκτικὴ τῶν ἁπάντων Θεοῦ σοφία καὶ δύναμις», ἡ ὁποία συνέχει καὶ κυβερνᾶ τὸν κόσμο. Ἐνῶ ἡ θεία οὐσία εἶναι ἀμέθεκτη καὶ ἀπρόσιτη καὶ κανείς, οὔτε ἄγγελος, οὔτε ἄνθρωπος, δὲν μπορεῖ νὰ τὴν προσεγγίσει καὶ νὰ τὴν γνωρίσει, ἡ θεία ἐνέργεια εἶναι μεθεκτὴ καὶ γνωρίζεται ἀπὸ τοὺς ἀξίους αὐτῆς. Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι διάχυτη παντοῦ στὸ σύμπαν, ὑλικὸ καὶ πνευματικό, παίρνει ἄπειρες μορφὲς καὶ πάντοτε συνεργεῖ πρὸς τὸ ἀγαθό. Ἡ θεία χάρις ἐπίσης στολίζει κάθε ἄνθρωπο μὲ πολλὰ καὶ ποικίλα ἰδιώματα, τὰ χαρίσματα, τὰ ὁποῖα παίρνουν συγκεκριμένη  μοναδικὴ μορφὴ καὶ ἔκφραση, ἀνάλογα πρὸς τὴν ἰδιοσυγκρασία καὶ τὴν προσωπικότητά του.

Κάθε ἄνθρωπος, ἑπομένως, ἔχει φυσικὰ χαρίσματα καὶ ἔμφυτες ἱκανότητες, ποὺ διαφοροποιοῦνται καὶ σὲ ποσότητα καὶ σὲ ποιότητα. Αὐτὸ εἶναι τὸ νόημα τῆς φράσης «κατὰ τὸ μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ». Ἄλλος ἔχει πέντε τάλαντα, ἄλλος δύο, ἄλλος ἕνα, σύμφωνα μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς γνωρίζει ποιὰ καὶ πόσα χαρίσματα θὰ δώσει στὸν καθένα μας, εἶναι ὁ πλάστης καὶ κατασκευαστής μας καὶ γνωρίζει τὶς βιολογικὲς καὶ ψυχικὲς προδιαγραφὲς τοῦ καθενός. Τὸ «μέτρο» αὐτὸ τῆς διανομῆς τῶν χαρισμάτων καὶ δίκαιο εἶναι καὶ σοφό. Πρὸ πάντων δὲ τὸ μέτρο αὐτὸ εἶναι ἀγαπητικό, τὰ χαρίσματα δίδονται ἀπὸ ἀγάπη ἀπὸ τὸν Θεὸ στὸν ἄνθρωπο, μὲ γνώμονα τὴν προσδοκώμενη χρήση  τους πρὸς τὸ καλὸ καὶ τὴν σωτηρία τοῦ συγκεκριμένου ἀνθρώπου. Ἄλλωστε τὰ πάντα μέσα στὸν κόσμο, καὶ ἡ διανομὴ τῶν χαρισμάτων στὸν καθένα, ἐντάσσονται μέσα στὸ πάνσοφο σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν σωτηρία ὅλων, εἰ δυνατόν, τῶν ἀνθρώπων.

Ἐπειδὴ, λοιπὸν, ὁ,τιδήποτε πράττει ἢ ἐνεργεῖ ὁ Θεὸς «συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν», τὰ χαρίσματα ποὺ δίνει στοὺς δικούς Του ἀνθρώπους μέσα στὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τὸ «ταμεῖον τῆς σωτηρίας», εἶναι ποικίλα καὶ κατανεμημένα ὡς ἑξῆς: ἀπόστολοι, προφῆτες, εὐαγγελιστές, ποιμένες, διδάσκαλοι. Οἱ Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ, οἱ δώδεκα καὶ οἱ ἑβδομήκοντα, εἶναι οἱ ἀκρογωνιαῖοι λίθοι τῆς Ἐκκλησίας, ἐπάνω στοὺς ὁποίους στηρίζεται ὁλόκληρο τὸ ἐποικοδόμημά της. Αὐτοὶ ἐκήρυξαν καὶ διέδωσαν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ ἐφώτισαν τὰ ἔθνη, βαπτίζοντὰς τα «εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Οἱ Προφῆτες ἔρχονται νὰ ἑρμηνεύσουν τὶς Γραφὲς καὶ νὰ προλαλήσουν γιὰ ὅσα πρόκειται νὰ συμβοῦν μὲ γνώμονα τὴ ὠφέλεια τῶν ψυχῶν ποὺ ἐπέρχεται μὲ τὴν μετάνοια. Οἱ ἱεροὶ Εὐαγγελιστὲς εἶναι αὐτοὶ ποὺ συνέγραψαν τὰ Εὐαγγέλια, στὰ ὁποῖα ἐκτίθεται τὸ χαρμόσυνο μήνυμα τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρωπίνου γένους μὲ τὴν ἐνανθρώπηση, τὴ διδασκαλία, τὴν σταυρικὴ θυσία καὶ τὴν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Οἱ ποιμένες εἶναι οἱ κληρικοί, ἐπίσκοποι, ἱερεῖς, διάκονοι, στοὺς ὁποίους ἔχει ἀνατεθεῖ τὸ ὕψιστο καθῆκον τῆς τέλεσης τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων καὶ τῆς μετάδοσης τῆς Θείας Χάριτος μέσῳ αὐτῶν. Εἶναι αὐτοὶ ποὺ ποιμαίνουν τὰ λογικὰ πρόβατα τοῦ Χριστοῦ καὶ τὰ ὁδηγοῦν στὴν ὁδὸ τῆς σωτηρίας. Τέλος, οἱ διδάσκαλοι εἶναι ὅσοι κηρύττουν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, εἴτε εἶναι ἱερεῖς, εἴτε εἶναι λαϊκοί, ἱεροκήρυκες καὶ κατηχητές. Στὴν Α’ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολὴ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀναφέρει καὶ ἄλλα εἴδη χαρισμάτων, ὅπως εἶναι οἱ δυνάμεις, τὰ χαρίσματα τῶν ἰαμάτων, οἱ ἀντιλήψεις, οἱ κυβερνήσεις, τὰ γένη τῶν γλωσσῶν, καὶ τονίζει τὴν ἀναγκαιότητα μερισμοῦ τῶν χαρισμάτων αὐτῶν, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν ἐπικρατεῖ σύγχυση καὶ ἀταξία μέσα στὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας.

Τὰ παραπάνω ἐκκλησιαστικὰ χαρίσματα, ὅπως καὶ τὰ γενικά, προσωπικὰ χαρίσματα τοῦ καθενός, πρέπει νὰ ἀποσκοποῦν ὄχι στὴν καλλιέργεια τῆς ὑπερηφανείας καὶ στὴν ματαιόδοξη αὐτοπροβολὴ τοῦ φορέα τους, ἀλλὰ στὴν δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ στὴν σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Οἱ στόχοι εἶναι δύο, ἕνας κατώτερος καὶ ἕνας ἀνώτερος: ὁ πρῶτος στόχος εἶναι ὁ καταρτισμὸς τῶν Χριστιανῶν καὶ τὸ ἔργο τῆς διακονίας. Πρόκειται γιὰ τὰ πρῶτα στάδια τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ποὺ ἀποτελοῦν, θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε, τὸν Χριστιανισμὸ «τῶν ἀρχαρίων». Ὁ δεύτερος καὶ ὕψιστος στόχος ὅλου του πνευματικοῦ ἔργου, ποὺ ἐπιτελεῖται μέσῳ τῶν χαρισμάτων, εἶναι ἡ ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ ἡ ἐπίγνωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἶναι τὸ νὰ φθάσει κάποιος νὰ γίνει «ἀνὴρ τέλειος», νὰ φθάσει «εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ». Ἑνότητα τῆς πίστεως σημαίνει τὸ νὰ ἔχουν ὅλοι οἱ πιστοὶ τὴν μία καὶ ἀληθινὴ πίστη, χωρὶς αἱρέσεις καὶ παραλλαγές, ἡ ὁποία θὰ τοὺς ὁδηγήσει στὴν ἐμπειρία τοῦ Θεοῦ, στὴν ἐπίγνωσή Του. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἁγιότητα, ἡ ἕνωση μὲ τὸν Θεὸ καὶ ἡ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ μυστικὴ θεωρία τοῦ Ἀκτίστου Φωτός. Αὐτὴ εἶναι ἡ κορύφωση τῆς πνευματικῆς πορείας, κατὰ τὴν ὁποία ὁ ἄνθρωπος «γεμίζει» ἀπὸ Χριστό, χριστοποιεῖται καὶ γίνεται κατὰ χάριν Θεός.

Ὁ Χριστὸς μᾶς ἔπλασε γιὰ τὰ ὕψιστα ἀξιώματα, μᾶς προόρισε νὰ γίνουμε παιδιὰ Του μέσα στὴν Οὐράνια Βασιλεία Του, δὲν θέλει νὰ ἀρκεστοῦμε μόνο στὸ νὰ γίνουμε «καλοὶ ἄνθρωποι». Γι’ αὐτὸ πρέπει νὰ χρησιμοποιοῦμε τὰ ὅποια χαρίσματα μᾶς ἔδωσε, γιὰ νὰ βοηθήσουμε καὶ τὸν ἑαυτό μας καὶ τοὺς συνανθρώπους μας στὸ νὰ κατακτήσουμε ὅλοι αὐτὸ τὸν ὑπέρτατο στόχο. Ἂς ἔχουμε πάντοτε στὴν καρδιά μας τοὺς λόγους ἑνὸς ἐξόχου τροπαρίου τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος:

«Δεῦτε πιστοί, ἐπεργασώμεθα προθύμως τῷ Δεσπότη· νέμει γὰρ τοῖς δούλοις τὸν πλοῦτον, καὶ ἀναλόγως ἕκαστος, πολυπλασιάσωμεν, τὸ τῆς χάριτος τάλαντον. Ὁ μὲν σοφίαν κομιείτω, δι’ ἔργων ἀγαθῶν. Ὁ δὲ λειτουργίαν λαμπρότητος ἐπιτελείσθω, κοινωνείτω δὲ τοῦ λόγου, πιστὸς τῷ ἀμυήτω, καὶ σκορπιζέτω τὸν πλοῦτον, πένησιν ἄλλος· οὕτω γὰρ τὸ δάνειον πολυπλασιάσομεν, καὶ ὡς οἰκονόμοι πιστοί της χάριτος, δεσποτικῆς χαρᾶς ἀξιωθῶμεν· αὐτῆς ἡμᾶς καταξίωσον, Χριστὲ ὁ Θεός, ὡς φιλάνθρωπος».  Ἀμήν, γένοιτο!

ΠΗΓΗ