Η ΓΝΗΣΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΚΕΚΡΥΜΜΕΝΗΣ ΖΩΗΣ

«Ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ»

Ἤδη βρισκόμαστε στὸ κατώφλι τῆς Ἁγί­ας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἀπὸ αὔριο εἰσερχόμαστε στὸ «στάδιο τῶν ἀρετῶν» καὶ ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νὰ ζήσουμε τὴν περίοδο αὐτὴ μὲ νηστεία καὶ ἐντονότερο πνευ­ματικὸ ἀγώνα. Εἶναι λοιπὸν κατ’ ἐξο­χὴν ἐ­­­­πίκαιρο τὸ σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνω­σμα, ὅπου ὁ Κύριος Ἰησοῦς μᾶς παρουσιάζει τὸν αὐθεντικὸ τρόπο γιὰ τὴν τήρηση τῆς νηστείας καὶ κατ’ ἐπέκταση γιὰ τὴν ἄσκηση κάθε ἀρετῆς. Ποιὸς εἶναι αὐτὸς ὁ τρόπος; Ἡ ἀφάνεια. Μᾶς καλεῖ δηλαδὴ ὁ Κύριος νὰ νηστεύουμε καὶ νὰ ἀσκοῦμε τὴν ἀρετὴ χω­ρὶς ἐπίδειξη, ταπεινά, «ἐν τῷ κρυπτῷ». Ἂς δοῦμε λοιπὸν τί σημαίνει νὰ ζοῦμε «ἐν τῷ κρυπτῷ» καὶ για­τί ὁ Κύριος μᾶς καλεῖ νὰ ἀκολουθήσουμε αὐτὸν τὸν τρόπο ζωῆς.

1. ΟΙ ΚΡΥΜΜΕΝΕΣ ΑΡΕΤΕΣ

   Τὸ νὰ ζοῦμε «ἐν κρυπτῷ» σημαίνει νὰ ἐρ­γαζόμαστε τὴν ἀρετὴ μακριὰ ἀπὸ τὰ βλέμματα τῶν ἀνθρώπων.

   Ὅταν νηστεύεις, λέγει ὁ Κύριος, μὴν ἐ­­­πι­διώκεις νὰ τὸ φανερώνεις αὐτὸ στοὺς ἀν­θρώ­πους ἀλλὰ μόνο στὸν Θεό. Μὴν πα­ρου­σιάζεσαι δῆθεν ταλαιπωρημένος ἀπὸ τὴν ἄσκηση, γιὰ νὰ ἑλκύσεις τὴ συμπά­θεια καὶ τὸ θαυμασμό τους. Ἡ ἀληθινὴ νηστεία γίνε­ται ἀθόρυβα, ἀνεπιτήδευτα, χωρὶς ἐπί­δειξη. Βέβαια δὲν εἶναι δυνατὴ καὶ ἡ ἀπό­λυτη μυστικότητα. Γιὰ παράδειγμα μέσα σὲ μιὰ οἰκογένεια ὁπωσδήποτε θὰ γίνει ἀντι­ληπτὸς αὐτὸς ποὺ θέλει νὰ νηστεύσει. Ὡστό­σο ὁ Κύριος ἀναφέρεται κυρίως στὰ ἐσω­τερικὰ ἐλατήρια καὶ μᾶς συνιστᾶ νὰ μὴν προκα­λοῦμε καὶ νὰ μὴν ἐπιζητοῦμε τὴ δόξα τῶν ἀνθρώπων. 

   Παρομοίως διδάσκει ὁ Κύριος νὰ γίνεται καὶ ἡ προσευχή: Ὅταν προσεύχεσαι, λέγει, μὴ μιμεῖσαι τοὺς ὑποκριτές, ποὺ θέλουν­ νὰ στέκονται σὲ περίοπτη θέση γιὰ νὰ ἀποσπάσουν τὸν ἔπαινο τῶν ἀνθρώπων. Ἐσὺ «εἴσελθε εἰς τὸ ταμιεῖόν σου», στὸ ἰδιαίτερό σου δωμάτιο, κι ἐκεῖ προσευχήσου στὸν Θεὸ μακριὰ ἀπὸ τὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων. Διότι ἐκεῖνοι μὲν ἐπισύροντας τοὺς ἐπαί­νους θὰ λάβουν τὸ μισθό τους ἀπὸ τοὺς ἀν­θρώπους, ἐσὺ ὅμως θὰ ἀποκομίσεις πλούσια τὴν εὐλογία καὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ. 

   Καὶ ἡ ἐλεημοσύνη τὸ ἴδιο ἀθόρυβα καὶ τα­πεινὰ πρέπει νὰ προσφέρεται. Τόσο κρυφά, ὥστε οὔτε σὺ ὁ ἴδιος νὰ μὴ θυμᾶσαι τὸ καλὸ ποὺ κάνεις σὲ κάποιον: «μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου». 

   Ἔτσι καλλιεργεῖται κάθε ἀληθινὴ καὶ γνήσια ἀρετή: «ἐν τῷ κρυπτῷ». Στὴν ἀφάνεια. Γιατί ὅμως ὁ Κύριος μᾶς ζητᾶ νὰ διατηροῦ­με κρυμμένες τὶς ἀρετές μας; Δὲν θὰ ἦταν χρησιμότερο νὰ δημοσιοποιοῦνται, γιὰ νὰ τὶς γνωρίζει καὶ ὁ κόσμος;

2. ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ

   Ὁπωσδήποτε ὁ Κύριος δὲν ἀποκλείει οὔ­τε ἀπαγορεύει τὸ νὰ γίνει ἀντιληπτὴ ἡ ἀρε­τὴ ἑνὸς πιστοῦ χριστιανοῦ στὸ περιβάλλον­ του καὶ νὰ γίνουν εὐρύτερα γνωστὰ τὰ κα­λὰ ἔργα του. Γι’ αὐτὸ καὶ εἶπε: «Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀν­­θρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δο­ξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρα­νοῖς» (Ματθ. ε΄ 16)· δηλαδὴ ἔτσι νὰ λάμ­ψει­ τὸ φῶς τῆς ἀρετῆς σας ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, γιὰ νὰ δοῦν τὰ καλά σας ἔρ­γα καὶ νὰ δοξάσουν τὸν οὐράνιο Πατέρα σας. Αὐτὸ ὅμως δὲν σημαίνει νὰ φροντίσετε ἐσεῖς νὰ γίνουν γνωστὰ τὰ ἔργα σας. Δὲν εἶπε «ἐπιδείξατε αὐτά», ἀλλὰ «λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν». Ἂν ἡ ζωή μας ἔχει ὡς κέντρο τὸν Χριστό, τότε, ἀκόμη κι ἂν εἶναι κρυμμένη, θὰ ἀκτινοβολεῖ!

   Γιὰ ποιὸ λόγο ὅμως νὰ διατηρήσουμε κρυμμένο τὸν ἀγώνα γιὰ τὴν ἀρετή; Γιὰ νὰ τὴν ἀσφαλίσουμε στὴν ταπείνωση. Ὁ πι­στὸς ποὺ καλλιεργεῖ τὶς ἅγιες ἀρετὲς κινδυνεύει ἀπὸ τὴν κενοδοξία. Αὐτή, ὅπως λέει χαρα­κτηριστικὰ ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, μοιάζει μὲ «τὰ μυρμήγκια στὸ ἁλώνι, ποὺ εἶναι μὲν μικρά, ἀλλὰ ἀπειλοῦν νὰ κλέψουν ἀθόρυβα ὅλο τὸν καρπὸ καὶ τὸν κόπο τοῦ γεωργοῦ» (Κλῖμαξ, Λόγος ΚΑ΄ 2). Ἡ ἀρετὴ ποὺ καλλιεργεῖται μὲ ἐγωιστικὰ ἐλατήρια νοθεύεται καὶ χάνει τὴν ἀξία της. Ὁ θεῖος Διδάσκαλος ἀποδοκιμάζει κατηγορηματικὰ τὰ καλὰ ἔργα ποὺ γίνονται «πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις», διότι εἶναι καθαρὸς φαρισαϊσμός. Ἀντίθετα ἡ εὐλογημένη ταπείνω­ση ἑλκύει τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ κι ἔτσι ὁ ἄν­θρωπος τοῦ Θεοῦ ποὺ καλλιεργεῖ τὸν ἑαυ­τό του ἀθόρυβα καὶ ταπεινά, ἀσφαλίζει τὸ θη­σαυρὸ τῆς ψυχῆς του κάτω ἀπὸ τὴ θεϊκὴ προστασία.

   Τί μεγαλεῖο μπορεῖ νὰ κρύβει ἕνας ἄνθρω­πος «ἐν τῷ κρυπτῷ»! Νὰ προσεύχεται, νὰ ζεῖ μὲ ἐγκράτεια, νὰ καλλιεργεῖ τὸ ἐσωτερι­κό του, κι οἱ ἄλλοι νὰ μὴν ὑποψιάζονται τὸν πλοῦτο τῶν ἀρετῶν του... Νὰ ἐπισκέπτε­ται τοὺς ἀσθενεῖς, νὰ συμπαρίσταται στοὺς ἀν­ή­μπορους γέροντες, νὰ προσφέρει ἐλεη­μο­σύνη, καὶ οἱ ἄλλοι νὰ μὴν τὸ παίρνουν εἴδηση... Ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθεῖ γιὰ νὰ κρίνει τὸν κόσμο, τότε θὰ ἀποκαλυφθοῦν ἀνα­ρί­θμητα τέτοια παραδείγματα. Ἂς ἀκού­σου­με λοιπὸν τὴ φωνὴ τοῦ Κυρίου πρὸς τὸν καθένα μας: Δούλεψε κι ἐσὺ ταπεινὰ καλ­λιεργώντας τὴν ἐνάρετη ζωὴ «ἐν τῷ κρυ­πτῷ», καὶ «ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ».

ΠΗΓΗ