Ο θρίαμβος της Ορθοδοξίας (Μητροπολίτου Κυθήρων Σεραφείμ)

ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ)

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Κατά τον σημερινό πανηγυρικό εορτασμό της Κυριακής της Ορθοδοξίας και της λαμπράς επετείου της αναστηλώσεως των Ιερών Εικόνων ψάλλουμε πανευφρόσυνα: «Ημέρα χαρμόσυνος, και ευφροσύνης ανάπλεως, πεφανέρωται σήμερον· φαιδρότης δογμάτων γαρ, των αληθεστάτων, αστράπτει και λάμπει, η Εκκλησία του Χριστού, κεκοσμημένη αναστηλώσεσιν, Εικόνων των αγίων νυν, εκτυπωμάτων και λάμψεσι· και ομόνοια γίνεται, των πιστών θεοβράβευτος».

Η δεινή αίρεσις της εικονομαχίας, που εταλάνισε την Αγία του Χριστού Εκκλησία επί ενάμισυ περίπου αιώνα, συνιστούσε βαρυτάτη ασέβεια κατά των ιερών εικόνων, της δογματικής διδασκαλίας της Εκκλησίας μας και της Ορθοδόξου Παραδόσεως της. Γι᾽αυτό και ψάλλει πανηγυρικά σήμερα η Ορθόδοξος Εκκλησία μας: «Ρομφαίαι νυν εξέλιπον, της δυσμενούς αιρέσεως, και το μνημόσυνον ταύτης, εξηφανίσθη μετ᾽ήχου· τον γαρ Ναόν σου Πάναγνε, πανευπρεπώς θεώμενοι, κεκοσμημένον χάρισι, των σεβασμίων Εικόνων, χαράς πληρούμεθα πάντες».

Στο Συνοδικό της Αγίας και Οικουμενικής Ζ´ Συνόδου υπέρ της Ορθοδοξίας ομολογείται, εξαίρεται και διακηρύσσεται η Αγία και αμώμητος Ορθόδοξος Πίστις και διατυπώνεται η ορθόδοξος Δογματική και ιδιαιτέρως η Χριστολογική διδασκαλία της Εκκλησίας μας και η περί της τιμής της Υπεραγίας Θεοτόκου, των Αγίων μας και Ιερών Εικόνων ορθόδοξος διδασκαλία.

Ας δούμε ωρισμένα αντιπροσωπευτικά αποσπάσματα σε απλουστευμένη γλώσσα.

«…. Εις τας αγίας Εικόνας βλέπομεν τα Πάθη του Δεσπότου Χριστού, που έπαθε χάριν ημών, τον Σταυρόν, τον Τάφον, τον Άδην νεκρούμενον και λεηλατούμενον, τους άθλους των αγίων Μαρτύρων, τους μαρτυρικούς στεφάνους, αυτήν την σωτηρίαν, την οποίαν, ο πρώτος αθλοθέτης και αθλοδότης και στεφανίτης μας, ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, στο μέσον της γης, κατεργάσθηκε για χάρι μας. Αυτήν σήμερα την πανήγυρι εορτάζομε και κατ᾽αυτήν με ευχές και λιτανείες συνευφραινόμενοι και συναγαλλόμενοι, με ψαλμούς και άσματα κράζουμε· Τις Θεός μέγας, ως ο Θεός ημών; συ ει ο Θεός ημών, ο ποιών θαυμάσια μόνος».

Και στη συνέχεια αναφωνεί το Αιωνία η μνήμη για εκείνους, οι οποίοι «την ένσαρκον του Θεού Λόγου παρουσία με τον λόγο, με το στόμα, με την καρδιά και το νου, με συγγραφές και με τις άγιες Εικόνες ομολογούν».

Αναφωνεί, επίσης, το Αιωνία η μνήμη, για εκείνους οι οποίοι πιστεύουν και διακηρύσσουν, δηλ. ευαγγελίζονται τους λόγους με τα θεολογικά γράμματα, και πράγματα – γεγονότα, με εικονικά σχήματα, ώστε το καθένα από αυτά να συντελή εις την πευματική ωφέλεια, την δια των λόγων ανακήρυξι και την δια των Εικόνων βεβαίωσι της αληθείας».

Ακόμη απευθύνει την ευχή· Αιωνία η μνήμη για εκείνους, που «με τον θείο λόγο αγιάζουν τα χείλη τους, έπειτα μεταδίδουν την χάρι με τον λόγο του Θεού στους ακροατάς, γνωρίζουν δε και διακηρύσσουν ότι κατά παρόμοιο τρόπο αγιάζονται με τις σεπτές Εικόνες τα μάτια αυτών που τις βλέπουν. Ο νους των ανυψώνεται με αυτές τις άγιες εικόνες προς τον Θεό και αποκτά θεογνωσία, όπως γίνεται και με τους Ιερούς Ναούς, τα ιερά σκεύη και τα κειμήλια».

Στη συνέχεια μνημονεύονται στο Συνοδικό οι άγιοι Πατριάρχες, Αρχιερείς και λοιποί Κληρικοί και Μοναχοί και οι ευλογημένοι Βασιλείς, που εσεβάσθησαν και ετίμησαν τις Ιερές Εικόνες.

Όμως, στο Συνοδικό αυτό της Ορθοδοξίας καταδικάζεται η δεινή αίρεσις της εικονομαχίας, αλλά και όλες οι άλλες αιρέσεις, που διαχρονικά εμφανίστηκαν στον πνευματικό ορίζοντα της Εκκλησίας μας, και όλοι οι αιρεσιάρχες και αιρετικοί που κατά καιρούς διετάραξαν την ειρήνη του Χριστεπωνύμου πληρώματός της με τις κακόδοξες διδασκαλίες τους, που καταγράφονται.

Θα παραθέσουμε μερικά επιλεκτικά αποσπάσματα σε απλή έκφρασι.

«Αυτούς, που εκμηδένισαν με κακοήθειες τη θεία σου δόξα τους ωνείδισες, εκείνους που τόλμησαν να στραφούν με ασέβεια κατά της αγίας Εικόνος τους απέδειξες και θρασείς και δειλούς και άνανδρους».

Αναθεματίζει (το Συνοδικό) «εκείνους οι οποίοι με τον λόγο μεν δέχονται την ένσαρκον Οικονομίαν του Θεού Λόγου, δεν ανέχονται όμως να βλέπουν να εικονογραφήται αυτή με άγιες Εικόνες, και γι᾽αυτό ενώ με τον λόγο την αποδέχονται, στην πραγματικότητα όμως αρνούνται την σωτηρία μας».

Αναθεματίζει το συνέδριο εκείνο, το οποίο εφρύαξε κατά των σεπτών Εικόνων.

Αναθεματίζει εκείνους, «οι οποίοι εκλαμβάνουν ότι όσα λέγει η Θεία Γραφή κατά των ειδώλων ισχύουν για τις σεπτές Εικόνες Χριστού του Θεού ημών και των Αγίων Του».

Αναθεματίζει εκείνους που εν γνώσει τους κοινωνούν με αυτούς που υβρίζουν και ατιμάζουν τις σεπτές Εικόνες.

Αναθεματίζει «εκείνους που λέγουν ότι οι Χριστιανοί λατρεύουν ως θεούς τις Εικόνες».

Αναθεματίζει «εκείνους που υποστηρίζουν ότι άλλος, εκτός από τον Χριστό τον Θεόν μας, μας ελύτρωσε από την πλάνη των ειδώλων».

Ακόμη αναθεματίζει «εκείνον, ο οποίος δεν προσκυνεί τον Κύριό μας Ιησούν Χριστόν περιγραπτόν σε Εικόνα κατά το ανθρώπινο» και όλους συλλήβδην τους αιρετικούς.

Αντί όμως αυτών και των λοιπών αιρετικών δοξασιών και κακοδοξιών η Αγία μας Εκκλησία δογματίσασα ότι «η της Εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει» «προσκυνεί και ασπάζεται σχετικώς, ου λατρευτικώς, ουχ᾽ ως Θεούς, αλλ᾽ ως Εικόνας των αρχετύπων» τας σεπτάς Εικόνας του Χριστού, της Θεοτόκου και των Αγίων μας.

Ένα μόνο σύντομο παράδειγμα θα παραθέσωμε εις επίρρωσιν των όσων είπαμε για τις αιρέσεις και τους αιρετικούς, από το βιβλίο «Χαρίσματα και Χαρισματούχοι». Τόμος Α´, εκδ. Παρακλήτου.

Ο αββάς Ιωάννης και ο αιρετικός

Ο υποτακτκός του αββά Ιωάννου του Σαββαΐτου Θεόδωρος ήρθε στο κελλί του γέροντά του μαζί μ᾽ένα αιρετικό. Χτύπησαν την πόρτα και, όταν τους άνοιξε, έβαλαν και οι δύο μετάνοια. Έπειτα ο Θεόδωρος του ζήτησε να τους ευλογήση.

-Εσένα σ᾽ευλογώ. Όχι όμως αυτόν, απάντησε ο αββάς.

-Ευλόγησέ τον, παρακάλεσε ο Θεόδωρος.

-Δεν τον ευλογώ, γιατί είναι αιρετικός, είπε ο αββάς που πρώτη φορά τον έβλεπε. Θα τον ευλογήσω, εάν εγκαταλείψη την αίρεσι και επιστρέψη στην Εκκλησία.

Ο αιρετικός απόρησε με το διορατικό χάρισμα του γέροντος και υποσχέθηκε να επιστρέψη σύντομα στην Εκκλησία.

Το μήνυμα λοιπόν της σημερινής Κυριακής είναι να βδελυσσόμεθα και να αποστρεφόμεθα κάθε αίρεσι, που μας χωρίζει από τον Χριστό και την Εκκλησία μας, χωρίς, όμως, να μισούμε τους αιρετικούς και πλανεμένους, για τους οποίους οφείλουμε να προσευχόμαστε θερμά, και πρωτίστως και κυρίως να αφοσιωθούμε και να αγαπήσουμε τον Χριστό και την Αγία Του Εκκλησία, να τον γνωρίσουμε συνειδητά και ειλικρινά μέσα στη Θεία Λατρεία και με την μελέτη της Θείας Γραφής, να αναστηλώσουμε μέσα μας με τη χάρι του Θεού την θεία εικόνα Του και να τον λατρεύωμε με καθαρή καρδιά και φωτισμένη συνείδησι.

† Ο Κυθήρων Σεραφείμ

ΠΗΓΗ