Κήρυγμα γιά Κυριακή 22.11.2015

Κυριακή Θ΄ Λουκά (Λουκά ιβ΄ 10-21)

Στήν σημερινή εὐαγγελική περικοπή ἀγαπητοί μου θά ἀκούσουμε τό Θεό νά προσφωνεῖ ἕναν ἄνθρωπο μέ ἕνα βαρύ χαρακτηρισμό. Θά ἀποκαλέσει ἕναν πλούσιο ἄνθρωπο «ἄφρονα». Καί αὐτό σημαίνει ὅτι τόν ἀποκαλεῖ ἀνόητον, ἀσύνετον, παράφρονα. Καί ἀκόμα τό χειρότερο ὅτι σ’ αὐτήν τήν κατάσταση πού εἶναι τοῦ γνωστοποιεῖ ὁ Θεός ὅτι αὐτήν τήν νύκτα θά πεθάνει. Στήν οὐσία ὁ Θεός τοῦ λέγει ὅτι τί θά τά κάνεις ὅλα αὐτά πού ἔχεις; Σέ ποιόν θά τά ἀφήσεις; Σέ τί θά σοῦ χρησιμεύσουν; Τό μόνο πού εἶναι σίγουρο ὅτι θά σέ καταδικάσουν ἀκόμη περισσότερο. Ὅλα αὐτά μᾶς δείχνουν ὅτι ἡ πλεονεξία εἶναι ἀληθινή ἀνοησία, εἶναι μία τρέλα.

Ποιό ἄραγε εἶναι τό βασικό χαρακτηριστικό τῆς παραφροσύνης; Δέν εἶναι ὅτι ἀδυνατεῖ νά συλλάβει τήν πραγματικότητα καί νά προσαρμοσθεῖ σ’ αὐτήν; Ἕνας ἀνόητος ἄνθρωπος π.χ. φαντάζεται ὅτι εἶναι στρατηγός καί κατακτητής ὁλόκληρου τοῦ κόσμου, ἐνῶ στήν οὐσία εἶναι μόνο ἄρρωστος. Τό ἴδιο λοιπόν συμβαίνει καί στόν ἄπληστο. Ὁ ἄπληστος δέν εἶναι σέ θέση νά συλλάβει ὅτι δέν ὑπάρχει μόνο αὐτός στόν κόσμο. Καί αὐτό φαίνεται καθαρά ἄν δοῦμε τόν τρόπο σκέψεως τοῦ ἀπλήστου τοῦ Εὐαγγελίου. Διαβάζοντας τήν περικοπή, εὔκολα κατανοοῦμε ὅτι ὁ ἄπληστος ἐκεῖνος πλούσιος συζητᾶ μέ τόν ἑαυτό του καί «διελογίζετο ἐν ἑαυτῷ», μόνος του συζητᾶ, μέ τόν ἑαυτό του, συσκέπτεται. Γιά κεῖνον μόνο ὁ ἑαυτός του ὑπάρχει. Τό πλαίσιο τῶν σκέψεών του εἶναι οἱ λέξεις «ἐγώ, ἐμοῦ».

«Αὐτό θά κάνω: Θά γκρεμίσω τίς ἀποθῆκες μου καί θά κτίσω μεγαλύτερες καί θά συγκεντρώσω ἐκεῖ ὅλα τά ἀγαθά μου». Νομίζοντας ὅτι μόνος του τά γέννησε, τά φύτευσε, τό πότισε, τά μάζεψε. Γι’ αὐτόν δέν ὑπάρχουν ἐργάτες πού δούλεψαν, γῆ, βροχή, ἄνεμοι, πού βοήθησαν, σπέρματα μέ μυστικές δυνάμεις, πού χάρισε ὁ Θεός. Αὐτός ὅλα τά βλέπει ὡς γεννήματά του. Γι’ αὐτό ἀφοῦ τά συνάξει, σκέπτεται νά πεῖ: «Ψυχή, ἔχεις, πολλά ἀγαθά, γιά πολλά χρόνια, ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου». Καί ἐδῶ κορυφώνεται ἡ τρέλα. Τί εἶναι ἡ ψυχή, ἡ ἀνθρώπινη ὕπαρξη; Ἔτσι ἱκανοποιεῖται ; Μέ σιτάρι καί κρασί; Τά πάντα βρίσκονται σέ μία σύγχυση καί ἀσυναρτησία, στόν ἄνθρωπο πού κλείνεται ἀποκλειστικά στόν ἑαυτό του, πού σκέπτεται μόνο τό ἄτομό του, πού ἀγνοεῖ τούς ἄλλους καί ἀγνοεῖ τόν Θεό. Νομίζει ὅτι ἀσφαλίσθηκε στό φρούριο τοῦ «ἐγώ του» ἐνῶ στήν πραγματικότητα τό φρούριο αὐτό γεννάει τήν φυλακή του.

Πολλοί δυστυχῶς καί στήν δική μας ἐποχή ζοῦν μέσα σ’ αὐτή τήν σύγχυση. Συγκεντρώνουν χρήματα, κτήματα, περιουσίες, γιά νά τά ἀπολαύσουν μόνοι τους, ἤ τό πολύ – πολύ μέσα σ’ ἕνα μικρό, στενό οἰκογενειακό περιβάλλον, χωρίς νά ἐνδιαφέρονται καθόλου γιά τίς ἀνάγκες τῆς κοινωνίας, γιά τόν πόνο καί τήν πείνα πού μαστίζουν τούς συνανθρώπους μας. Ἀλλά ποῦ τότε βρήκατε κύριοι ὅλα αὐτά τά χρήματα; Στούς κόπους καί στίς προσπάθειες ἑκατοντάδων ἀνθρώπων δέν στηριχθήκατε; Ὁ ἱδρώτας ἴσως τό αἷμα τους δέν πότισε καί ἔδωσε καρπούς στά σχέδιά σας ; Ἀπό ποῦ καί ὡς ποῦ εἶναι τώρα δικά σας καί μπορεῖτε νά τά σπαταλᾶτε ὅπου θέλετε ; Οἰκονόμοι τοῦ Θεοῦ εἶστε. Ἀλίμονο ἄν τελικά ἀποδειχθῆτε καταχραστές. Ὅσο κι ἄν κάνετε τούς μεγάλους, ὅσο καί ἄν φουσκώνετε γιά τίς ἐπιτυχίες σας, τελικά εἶστε ἀξιολύπητοι. Ζῆτε σέ μία παραφροσύνη. Ἀγνοεῖτε τήν βασική πραγματικότητα ὅτι δέν ὑπάρχετε μόνο ἐσεῖς στόν κόσμο, ὅτι δέν εἶστε τό κέντρο τοῦ κόσμου. Ἀλλά νά ἀκόμη μία δεύτερη πραγματικότητα πού διαφεύγει ἀπό τόν ἄπληστο ἐγωπαθή. Ἀδυνατεῖ νά κατανοήσει ὅτι δέν εἶναι μόνιμος στήν γῆ. Ὅσα καί ἄν κατορθώσεις νά συγκεντρώσεις γιά πόσο διάστημα θά τά ἔχεις; Γιά εἴκοσι, γιά πενήντα χρόνια; Πάντως δέν θά μείνουν γιά πάντα στά χέρια σου. Μία μέρα ἀργά ἤ γρήγορα, θά φύγεις ἀπ’ αὐτήν ἐδῶ τήν ζωή χωρίς καμμία ἀποσκευή, ὅπως ἦρθες. Κάποια νύκτα θά ἀκούσεις καί αὐτή τήν φωνή τοῦ Θεοῦ : «Ἄφρωνα ταύτῃ τῇ νυκτί τήν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπό σοῦ, ἅ δέ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;». Tί θά τά κάνεις ὅλα αὐτά, πού μέ τόση ἀγωνία καί ἀδικία μάζεψες ; Χρήματα, θέσεις, ἀξιώματα, ὑλικά ἀγαθά πού ἐξυπηρετοῦν ἁπλῶς τήν ζωή. Ὅμως δέν εἶναι ὁ σκοπός τό τέρμα της, οὔτε πολύ περισσότερο αὐτή ἡ ἴδια ἡ ζωή. Καί εἶναι ἀληθινή ἀφροσύνη νά δίνεις σ’ αὐτά τήν ψυχή σου, νά προσφέρεις γι’ αὐτό καί τήν ψυχή σου, νά βλέπεις μόνο ἕνα μικρό τμῆμα τῆς ζωῆς σου, τό γήϊνο καί νά ἀγνοεῖς τήν συνέχειά του.

Ἀλλά μήν νομίζουμε ὅτι αὐτά ἀφοροῦν μόνο τούς πλουσίους. Ἰσχύουν γιά τόν καθένα ἀπό ἐμᾶς, πού θησαυρίζει πολλά ἤ λίγα μόνο γιά τόν ἑαυτό του καί δέν ἀποταμιεύει μέ τά ἔργα τῆς ἀγάπης στόν οὐρανό θησαυρούς πνευματικούς στούς ὁποίους καί μόνο ἀρέσκεται ὁ Θεός. «Αὐτό παθαίνει ὅποιος θησαυρίζει γιά τόν ἑαυτό του καί δέν φροντίζει νά γίνει πλούσιος κατά Θεόν», κατέληξε ὁ Κύριος. Διαβατικοί εἴμαστε ἀπ’ αὐτήν τήν ζωή, ἀδελφοί μου. Ἄς τό σκεπτόμαστε συχνότερα αὐτό. Τί εἶναι τοῦτος ὁ βίος ; Ἕνας λεπτός ἀτμός πού λίγες στιγμές φαίνεται καί μετά ἐξαφανίζεται. Ὁ θάνατος εἶναι τόσο κοντά μας, τριγυρίζει στούς δρόμους, δέν ἀφήνει σπίτι πού νά μήν τό ἐπισκεφθεῖ. Δέν ὑπάρχει πιό σίγουρη πραγματικότητα ἀπ’ αὐτή. Εἶναι παράκρουση καί τρέλα, ὅσο καί ἄν δέν φαίνεται νά μήν θέλουμε νά ὑπολογίσουμε στόν τρόπο τῆς συμπεριφοράς μας καί τῶν ἐνεργειῶν μας τόν θάνατο.

Νά μερικές θεμελιώδεις πραγματικότητες πού ξεφεύγουν ἀπό τόν νοῦ τοῦ πλεονέκτη. Μπορεῖ νά χαμογελᾶ εἰρωνικά ἀκούοντας παρόμοιες σκέψεις. Καί σέ ἕνα παράφρονα, πού νομίζει ὅτι εἶναι μεγάλος καί τρανός, ἄν τοῦ πεῖς ὅτι δέν εἶναι παρά μόνο ἄρρωστος θά ἀγανακτήσει καί θά γελάσει μέ συγκατάβαση. Ὁ πλεονέκτης συνήθως καυχᾶται ὅτι εἶναι «ρεαλιστής» καί ὅτι ἔχει ἀπαλλαγεῖ ἀπό ἠθικές δεσμεύσεις. Στήν οὐσία ὅμως ἐκεῖνο πού ἔχει πετάξει εἶναι ἡ ὀρθοφροσύνη. Καί οἱ συνέπειες βεβαίως τοῦ πράγματος εἶναι φοβερές. Ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ δέν παίζει. Μία μέρα θά πεῖ καί αὐτή τόν λόγο της. Τόν τελευταῖο λόγο. Νά γιατί ὁ Θεός ἀποκαλεῖ τόν πλεονέκτη «ἄφρονα».

Ἄς εὐχηθοῦμε νά μήν ἀκούσουμε κανείς μας ποτέ αὐτόν τόν χαρακτηρισμό. Ἀμήν