ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ
Γράφει ὁ Ἱεροκῆρυξ Ἀρχιμ. Νικάνωρ Καραγιάννης
Η βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἔστω καὶ ἂν εἶναι θεμελιώδης καὶ πολυσήμαντη ἔννοια τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας καὶ πίστεως παραμένει θολὴ καὶ συγκεχυμένη στὴν σκέψη πολλῶν. Καί αὐτό ἐξαιτίας τῆς πληθώρας τῶν συμβολικῶν εἰκόνων μὲ τὶς ὁποῖες παρουσιάζεται στὴν Ἁγία Γραφὴ, ἀλλὰ καὶ τῶν ἀνάλογων ποικίλων ἑρμηνειῶν πάνω σ’ αὐτές. Ἕνας σύγχρονος ἐπίσκοπος ἀναρωτιέται «τί εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ; Εἶναι κάτι τωρινὸ ἢ μελλοντικό; Κάτι γήινο ἢ οὐράνιο; Κάτι ἁπτὸ καὶ συγκεκριμένο ἢ μακρινὸ καὶ ἀκαθόριστο;» Ἡ Ἐκκλησία ἀποτελεῖ τήν προτύπωση καί τόν «προθάλαμο» τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἱερέας, ὅταν ὑψώνει τὸ Εὐαγγέλιο, διακηρύσσει πανηγυρικὰ τὴν δοξολογικὴ φανέρωση αὐτῆς τῆς Βασιλείας «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος νύν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων». Ὅμως τί σημαίνει Βασιλεία τοῦ Θεοῦ; Ποιὰ εἶναι ἡ ἔννοιά της;
Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μὲ τὴν Ἁγία Γραφὴ ἀλλὰ καὶ τὴν πατερικὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀγάπη γι’ Αὐτόν, ἡ ζωὴ ἐν Αὐτῶ, ἡ «καινὴ κτίσις». Εἶναι μία καινούργια πραγματικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ ἀλλά καὶ τῆς προσπάθειας τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι τὸ περιεχόμενο τῆς αἰώνιας ζωῆς «Αὕτη ἐστὶν ἡ αἰώνιος ζωὴ ἴνα γινώσκουσί σε» (Ἰωαν. 17,3). Γι’ αὐτὴν τὴν ἀληθινὴ, τήν ὄντως ζωὴ δημιουργήθηκε ὁ ἄνθρωπος. Ἀπό αὐτὴν ξέπεσε μὲ τὴν ἁμαρτία καὶ ἔτσι ἐπικράτησε στὸ κόσμο τὸ πολύμορφο κακὸ καὶ ἡ φθορά. Ὁ κόσμος ἀρνήθηκε τὸν Θεό, ἀλλὰ ὁ Θεὸς δὲν γύρισε τὴν πλάτη Του στὸν κόσμο «καὶ οὐκ ἀπέστης πάντα ποιῶν ἑως ἠμᾶς εἰς τὸν οὐρανὸν ἀνήγαγες καὶ τὴν Βασιλεία Σου ἐχαρίσω τὴν μέλλουσαν» ὅπως χαρακτηριστικὰ τονίζει ἡ εὐχὴ τῆς Ἀναφορᾶς στὴν Θεία Λειτουργία. Ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ἤδη παροῦσα ὅμως τόσο συχνά σκιάζεται, ποὺ μοιάζει νὰ βυθίζεται στὴν γῆ ἀπὸ πάθη, λάθη καὶ ἀδυναμίες πολλές, ἀπό τίς ἁμαρτίες ὅλων μας. Ἔχει, βέβαια, ἕναν ἐκρηκτικὸ δυναμισμὸ. Ἔστω καὶ ἂν δὲν φαίνεται ἐξωτερικὰ, μεταμορφώνει καί ἀλλάζει ἐσωτερικὰ τὸν ἄνθρωπο πού τήν ἀποδέχεται καί ἀγωνίζεται γι’αὐτήν. Προσφέρεται στὸν κόσμο γιατί ὁ Χριστὸς ἔχει ἤδη ἔλθει, ἀλλὰ ἐπειδὴ θὰ ξαναέρθει, ἡ Βασιλεία Του θὰ ὁλοκληρωθεῖ στὸ μέλλον. Αὐτό τό μυστήριο ἄρχισε μὲ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο, ὅπως ὁ Ἴδιος εἶπε «εἰ ἐγὼ ἐν δακτύλῳ τοῦ Θεοῦ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασε ἐφ΄ἡμᾶς ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ». Συνεχίζεται μυστικὰ καὶ ἀθέατα ἀνάμεσα μας. Παρόλα αὐτά περιμένουμε νὰ ὁλοκληρωθεῖ μὲ ὅλη τήν δόξα καί τήν λαμπρότητα στὴ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου. Ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ὄραμα τῶν προφητῶν, κήρυγμα τῶν ἀποστόλων, προσμονή τῶν πιστῶν εἷναι προετοιμασμένη γιὰ χάρη μας «πρὸ καταβολῆς κόσμου». Δόθηκε ἀπὸ τὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος πρόσφερε τὸν ἑαυτό του θυσία καὶ ἀναστήθηκε ἀπὸ τοὺς νεκρούς. Αὐτὸ τὸ μυστήριο Βασιλείας τῶν οὐρανῶν, σὲ κάθε θεία λειτουργία προσφέρεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία στόν κόσμο.
Ὁ ὁρατὸς καὶ ἀόρατος κόσμος συντονίζονται στὸν ἴδιο ἀγώνα καί στήν ἴδια ἀγωνία, ὄχι γιὰ δύο διαφορετικές ζωές, ἀλλὰ γιὰ μια ζωή μὲ δύο ὄψεις καὶ μορφές. Ἀνάμεσα στήν παραμορφωμένη ἀπὸ τὴν ἁμαρτία ὄψη καὶ τήν ἀνακαινισμένη ἀπὸ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ κατάσταση τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Τὸ Εὐαγγέλιο τονίζει ὅτι, ὁ κόσμος «τοῦ παρόντος αἰῶνος» καὶ ἡ Βασιλεία των οὐρανῶν συνυπάρχουν σὲ μιὰ διαρκῆ ἔνταση καὶ ἀντιπαράθεση. Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἤδη βρίσκεται «ἐν μυστηρίῳ» στήν Ἐκκλησία, ὁμως καλύπτεται και κρύβεται. Ὁ κόσμος τήν ἀγνοεῖ ἤ τήν ἀντιμάχεται, ἐνῶ ἐμεῖς συνήθως τήν «ἐξορίζουμε» στὸ τέλος τοῦ κόσμου, ὅταν κλείσει ἡ πόρτα τῆς πανανθρώπινης ἱστορίας καὶ τῆς προσωπικῆς μας ζωῆς. Ἔτσι βέβαια δὲν τὴν αἰσθανόμαστε σάν ὁλοκλήρωση τῆς οὐσίας τῆς ζωῆς καί τῆς ἀποστολῆς μας. Σάν κάτι πού ὄχι ἁπλά πιστεύουμε ἀλλά καί πρέπει νά περιμένουμε καθημερινά. Ἐπειδή λοιπόν ἀτόνησε ἡ προσδοκία μας, δὲν νιώθουμε ὅπως οἱ πρῶτοι χριστιανοὶ ὅταν ἔλεγαν «ἐλθέτω ἡ Βασιλεία Σου».
Μόνο ἄν ἀνανεώσουμε τήν προσδοκία μας γιά τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ μποροῦμε νά ἀγωνιζόμαστε καί νά περιμένουμε γιά νὰ καταρρεύσουν στὸ οὐράνιο μέλλον τὰ φαντάσματα τοῦ διαβόλου καὶ νὰ ἀκουσθοῦν στήν αἰωνιότητα οἱ ἐκρήξεις τοῦ μηδενός του. Ἀμήν.
Γράφει ὁ Ἱεροκῆρυξ Ἀρχιμ. Νικάνωρ Καραγιάννης
Η βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἔστω καὶ ἂν εἶναι θεμελιώδης καὶ πολυσήμαντη ἔννοια τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας καὶ πίστεως παραμένει θολὴ καὶ συγκεχυμένη στὴν σκέψη πολλῶν. Καί αὐτό ἐξαιτίας τῆς πληθώρας τῶν συμβολικῶν εἰκόνων μὲ τὶς ὁποῖες παρουσιάζεται στὴν Ἁγία Γραφὴ, ἀλλὰ καὶ τῶν ἀνάλογων ποικίλων ἑρμηνειῶν πάνω σ’ αὐτές. Ἕνας σύγχρονος ἐπίσκοπος ἀναρωτιέται «τί εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ; Εἶναι κάτι τωρινὸ ἢ μελλοντικό; Κάτι γήινο ἢ οὐράνιο; Κάτι ἁπτὸ καὶ συγκεκριμένο ἢ μακρινὸ καὶ ἀκαθόριστο;» Ἡ Ἐκκλησία ἀποτελεῖ τήν προτύπωση καί τόν «προθάλαμο» τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἱερέας, ὅταν ὑψώνει τὸ Εὐαγγέλιο, διακηρύσσει πανηγυρικὰ τὴν δοξολογικὴ φανέρωση αὐτῆς τῆς Βασιλείας «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος νύν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων». Ὅμως τί σημαίνει Βασιλεία τοῦ Θεοῦ; Ποιὰ εἶναι ἡ ἔννοιά της;
Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, σύμφωνα μὲ τὴν Ἁγία Γραφὴ ἀλλὰ καὶ τὴν πατερικὴ διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀγάπη γι’ Αὐτόν, ἡ ζωὴ ἐν Αὐτῶ, ἡ «καινὴ κτίσις». Εἶναι μία καινούργια πραγματικότητα τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ ἀλλά καὶ τῆς προσπάθειας τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι τὸ περιεχόμενο τῆς αἰώνιας ζωῆς «Αὕτη ἐστὶν ἡ αἰώνιος ζωὴ ἴνα γινώσκουσί σε» (Ἰωαν. 17,3). Γι’ αὐτὴν τὴν ἀληθινὴ, τήν ὄντως ζωὴ δημιουργήθηκε ὁ ἄνθρωπος. Ἀπό αὐτὴν ξέπεσε μὲ τὴν ἁμαρτία καὶ ἔτσι ἐπικράτησε στὸ κόσμο τὸ πολύμορφο κακὸ καὶ ἡ φθορά. Ὁ κόσμος ἀρνήθηκε τὸν Θεό, ἀλλὰ ὁ Θεὸς δὲν γύρισε τὴν πλάτη Του στὸν κόσμο «καὶ οὐκ ἀπέστης πάντα ποιῶν ἑως ἠμᾶς εἰς τὸν οὐρανὸν ἀνήγαγες καὶ τὴν Βασιλεία Σου ἐχαρίσω τὴν μέλλουσαν» ὅπως χαρακτηριστικὰ τονίζει ἡ εὐχὴ τῆς Ἀναφορᾶς στὴν Θεία Λειτουργία. Ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν εἶναι ἤδη παροῦσα ὅμως τόσο συχνά σκιάζεται, ποὺ μοιάζει νὰ βυθίζεται στὴν γῆ ἀπὸ πάθη, λάθη καὶ ἀδυναμίες πολλές, ἀπό τίς ἁμαρτίες ὅλων μας. Ἔχει, βέβαια, ἕναν ἐκρηκτικὸ δυναμισμὸ. Ἔστω καὶ ἂν δὲν φαίνεται ἐξωτερικὰ, μεταμορφώνει καί ἀλλάζει ἐσωτερικὰ τὸν ἄνθρωπο πού τήν ἀποδέχεται καί ἀγωνίζεται γι’αὐτήν. Προσφέρεται στὸν κόσμο γιατί ὁ Χριστὸς ἔχει ἤδη ἔλθει, ἀλλὰ ἐπειδὴ θὰ ξαναέρθει, ἡ Βασιλεία Του θὰ ὁλοκληρωθεῖ στὸ μέλλον. Αὐτό τό μυστήριο ἄρχισε μὲ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο, ὅπως ὁ Ἴδιος εἶπε «εἰ ἐγὼ ἐν δακτύλῳ τοῦ Θεοῦ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασε ἐφ΄ἡμᾶς ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ». Συνεχίζεται μυστικὰ καὶ ἀθέατα ἀνάμεσα μας. Παρόλα αὐτά περιμένουμε νὰ ὁλοκληρωθεῖ μὲ ὅλη τήν δόξα καί τήν λαμπρότητα στὴ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου. Ἡ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ὄραμα τῶν προφητῶν, κήρυγμα τῶν ἀποστόλων, προσμονή τῶν πιστῶν εἷναι προετοιμασμένη γιὰ χάρη μας «πρὸ καταβολῆς κόσμου». Δόθηκε ἀπὸ τὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος πρόσφερε τὸν ἑαυτό του θυσία καὶ ἀναστήθηκε ἀπὸ τοὺς νεκρούς. Αὐτὸ τὸ μυστήριο Βασιλείας τῶν οὐρανῶν, σὲ κάθε θεία λειτουργία προσφέρεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία στόν κόσμο.
Ὁ ὁρατὸς καὶ ἀόρατος κόσμος συντονίζονται στὸν ἴδιο ἀγώνα καί στήν ἴδια ἀγωνία, ὄχι γιὰ δύο διαφορετικές ζωές, ἀλλὰ γιὰ μια ζωή μὲ δύο ὄψεις καὶ μορφές. Ἀνάμεσα στήν παραμορφωμένη ἀπὸ τὴν ἁμαρτία ὄψη καὶ τήν ἀνακαινισμένη ἀπὸ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ κατάσταση τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Τὸ Εὐαγγέλιο τονίζει ὅτι, ὁ κόσμος «τοῦ παρόντος αἰῶνος» καὶ ἡ Βασιλεία των οὐρανῶν συνυπάρχουν σὲ μιὰ διαρκῆ ἔνταση καὶ ἀντιπαράθεση. Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἤδη βρίσκεται «ἐν μυστηρίῳ» στήν Ἐκκλησία, ὁμως καλύπτεται και κρύβεται. Ὁ κόσμος τήν ἀγνοεῖ ἤ τήν ἀντιμάχεται, ἐνῶ ἐμεῖς συνήθως τήν «ἐξορίζουμε» στὸ τέλος τοῦ κόσμου, ὅταν κλείσει ἡ πόρτα τῆς πανανθρώπινης ἱστορίας καὶ τῆς προσωπικῆς μας ζωῆς. Ἔτσι βέβαια δὲν τὴν αἰσθανόμαστε σάν ὁλοκλήρωση τῆς οὐσίας τῆς ζωῆς καί τῆς ἀποστολῆς μας. Σάν κάτι πού ὄχι ἁπλά πιστεύουμε ἀλλά καί πρέπει νά περιμένουμε καθημερινά. Ἐπειδή λοιπόν ἀτόνησε ἡ προσδοκία μας, δὲν νιώθουμε ὅπως οἱ πρῶτοι χριστιανοὶ ὅταν ἔλεγαν «ἐλθέτω ἡ Βασιλεία Σου».
Μόνο ἄν ἀνανεώσουμε τήν προσδοκία μας γιά τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ μποροῦμε νά ἀγωνιζόμαστε καί νά περιμένουμε γιά νὰ καταρρεύσουν στὸ οὐράνιο μέλλον τὰ φαντάσματα τοῦ διαβόλου καὶ νὰ ἀκουσθοῦν στήν αἰωνιότητα οἱ ἐκρήξεις τοῦ μηδενός του. Ἀμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου