ΦΩΣ ΜΕΓΑ- Κυριακη μετα τα Φωτα
Ιανουαρίου 11, 2013 «Μετανοεῖτε· ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν»
κυριακη μετα των φωτων
Την πρώτη Κυριακή μετά των Θεοφανείων, αναγιγνώσκεται στην εκκλησία μας η ευαγγελική περικοπή που διηγείται την εξαφάνιση του λυχναριού και την εμφάνιση του Φωτός, την δύση του αστέρος και την ανατολή του ηλίου, την αναχώρηση του Προδρόμου και την έλευση του Χριστού. Ακούγοντας τότε ο Χριστός ότι ο Ιωάννης ο βαπτιστής συνελήφθη και εγκλείστηκε στη φυλακή, ήρθε στη Γαλιλαία και φανερώθηκε εκεί στους ανθρώπους, αφού πρώτα βαπτίστηκε από τον Ιωάννη και άρχισε την διδασκαλία Του. Έτσι εξαφανίζεται ο πρόδρομος και εμφανίστηκε ο ίδιος ο Κύριος, ο Ιησούς.
Όπως άλλοτε και σήμερα και πάντοτε, η ζωή συνδέθηκε, στη διάνοια των ανθρώπων, με το φως, γι’ αυτό ο Ιησούς ονόμασε τον εαυτό Του «φῶς τοῦ κόσμου», δηλώνοντας ότι είναι «η ζωή του κόσμου». Γι’ αυτόν το λόγο η ημέρα των Θεοφανείων λέγεται και ημέρα των φώτων, όπως ψάλλουν οι ύμνοι: «ἐπεφάνης σήμερον, τῆ οἰκουμένη, καὶ τὸ φῶς σου Κύριε, ἐσημειώθη ἐφ΄ἡμᾶς». Και έτσι επαληθεύεται η προφητεία που έλεγε ότι: «Ὁ λαός Ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἷδε φῶς μέγα, καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χῶρα καὶ σκιά θανάτου, φῶς ἀνέτειλεν αủυτοῖς» (Ησ. 8, 23. 9, 1).
Το φως όμως όταν φανερώθηκε στον κόσμο δεν το δέχτηκαν όλοι. Οι άνθρωποι αγάπησαν το σκότος περισσότερο από το φώς, διότι τα έργα τους ήταν πονηρά, όπως λέγει ο ευαγγελιστής Ιωάννης στο Ευαγγέλιό του. Επομένως η αποδοχή του Φωτός προϋποθέτει και απαιτεί δυο πράγματα: πρώτα την φανέρωσή Του, και αυτό πραγματοποιήθηκε, και δεύτερον την από μας όρασή Του, και αυτό ελπίζεται. Πόσο σαφής είναι ο ευαγγελικός μακαρισμός που λέει: «μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται». Συνήθως τα πάθη μας και οι υλικές και οι χοϊκές μας επιθυμίες γίνονται σαν κάλυμμα που μας εμποδίζει να αντικρίσουμε το φως, τα πάθη μας μάς αναγκάζουν να αποστρέψουμε την όρασή μας από το φως, κοιτάζοντας προς εκεί όπου φωλιάζουν μερικές επιθυμίες, διότι το φως τις βλάπτει.
Γενικώς το φως είναι αρεστός από τους ανθρώπους για πολλούς σπουδαίους λόγους. Το φως είναι ζωή, όπως λέγει η Άγια Γραφή, ότι από το ύδωρ και το φως διαμορφώθηκε η ζωή. Το φως επίσης φέρνει ζεστασιά και υγεία. Τα όντα συντηρούνταν με το φως. Μέσα στο φως μπορούμε να πορευόμαστε… Το σκοτάδι όμως, ήταν πάντοτε και παντού τόπος φόβου, ανησυχίας και αναμονής. Το φως αναδείχνει τους καιρούς και μας δίνει την αίσθηση της ζωντάνιας και της κίνησης. Το φως για τους ανθρώπους είναι σημείο αφετηρίας της ίδιας της ζωής. Γι΄ αυτό στο ευαγγέλιο του Ιωάννη ειδικά, και όταν γίνεται αναφορά στη ζωή, χρησιμοποιούμε την εικόνα του φωτός, επειδή η ζωή, όπως είναι χαραγμένο στη συνείδηση των ανθρώπων, προέρχεται από το φως.
Ταυτόχρονα όμως, το φως γίνεται δυσάρεστο όταν κυριαρχούν τα έργα του σκότους. Το ανθρώπινο δράμα είναι ήδη πραγματικότητα. Τούτο έγκειται στο ότι οι άνθρωποι αγάπησαν το σκότος και μίσησαν το φως, επειδή τους είναι ενοχλητικό.
Το φως μού αποκαλύπτει τον άλλον. Όποιος κάθεται σε ένα αφώτιστο σκοτεινό τόπο δεν μπορεί να αντιληφτεί κανέναν άλλον, εκτός από τον εαυτό του, κι’ αυτό είναι πράγμα ευχάριστο για τον εγωιστή. Όπως είπε ένας σύγχρονος φιλόσοφος ότι ο άλλος είναι η κόλασή μου. Εκείνος που αγαπά τον εαυτό του μόνο, μισεί το φως, διότι το φως τον αναγκάζει να δει πως κάποιος άλλος είναι πλησίον του. Το φως αποδεικνύει ότι εκεί βρίσκεται κάποιος που έχει ανάγκη, πράγμα το οποίο προκαλεί ενόχληση για τους αμέτοχους. Το φως με πιέζει να δω τα βάσανα και τους πόνους των ανθρώπων, κι’ αυτό δεν βολεύει τους αμελείς. Εκείνος που ζει μέσα στο σκοτάδι αναπαύεται κι εφησυχάζει μέσα στην ατομικότητά του και στην εσωστρέφειά του , εγκαθιστά τον εαυτό του πάνω σε κυρίαρχο και δεσποτικό θρόνο. Η αναρρίχησή του τούτη αποτελεί μοναδικό σκοπό της όλης ζωής του. Το φως όμως ελέγχει, διότι φανερώνει αυτό το ψέμα, και ενδεικτικά μας βεβαιώνει ότι η ζωή δεν υφίσταται στη φιλαυτία, αλλά στην αυτοθυσία, και ότι ο άλλος είναι ο κύριος και δεσπότης μου .. Η ζωή του ανθρώπου επομένως δεν επικεντρώνεται στην απομόνωσή του, αλλά στη έξοδό του από τον εαυτό του.
Η κόλασή μου λοιπόν, είναι ο ίδιος ο εαυτός μου, ενώ ο παράδεισος είναι ο άλλος ,ο κάθε πλησίον μου δηλ.. Το φως με καλεί να εξέρχομαι από τον εαυτό μου προς τον άλλο, έχοντας υπόψη μου ότι αυτή η κίνηση είναι μεν οδυνηρή, αλλά ταυτοχρόνως είναι η στενή και η μοναδική οδός που οδηγεί προς την ζωή. Το σκοτάδι είναι η αδιαφορία, ενώ το φως είναι η ευθύνη και η φροντίδα μου για τους άλλους. Το φως καθιστάει την ανάγκη του άλλου ως την δική μου ανάγκη.
Το φως δεν είναι ευχάριστο πολλές φορές διότι φανερώνει μια εικόνα του εαυτού μου ,την οποία προσπαθούσα παντοτινά να μη την αντικρίζω. Ο άνθρωπος τον γοητεύει ο έπαινος, και τον έλκει η εγωπάθεια να θεωρεί τον εαυτό του ως μεγάλη αξία. Έρχεται το φως και καταργεί αυτή τη μεγάλη του φαντασία και αποκαλύπτει την μικρότητά του. Μέσα στο φως δεν υπάρχει ούτε αλαζονεία ούτε υπεροψία και έπαρση , αντιθέτως, στο ουράνιο φως θρονιάζει η ταπεινοφροσύνη, επί της οποίας αποκτάει κανείς την αυτογνωσία. Στο φως βλέπω τα πλεονεκτήματά μου συνάμα και τα ελαττώματά μου. Και αναγνωρίζω στ’ αλήθεια ότι είμαι η αιτία πολλών προβλημάτων κι άλλων ζητημάτων και όχι ο άλλος όπως νόμιζα. Ακούσαμε ποτέ κάποιο υπερόπτη υπερήφανο να ομολογεί την υπερηφάνειά του; Ο υπερήφανος νομίζει ότι είναι ταπεινός και ο ταπεινόφρονας θεωρεί τον εαυτό του υπερήφανος . Το φως μάς εκπλήσσει, διότι αυτός ο παλαιός άνθρωπος, για τον οποίο κάνει λόγο ο απόστολος Παύλος, φανερώνεται. Τότε μόνο συνειδητοποιώ ότι οφείλω να γίνομαι αλλιώτικος. Το φως με διδάσκει την γλώσσα της αγάπης, και με πείθει ειλικρινά το να κατακρίνω τον εαυτό μου και όχι τους άλλους.
Υποσχεθήκαμε να γινόμαστε «υἱοὶ του φωτὸς» και να πορευόμαστε «ἕως τὸ φῶς ἔχουμε», και να ζούμε μέσα στο φως, να δεχτούμε την επιτίμηση και να αγαπούμε την ταπείνωση θυσιάζοντας τον εαυτό μας για τους άλλος.
Ποια είναι λοιπόν τα όπλα και τα μέσα που μας οδηγούν στου φωτός την οδό;
Οι βίοι των αγίων είναι φως που ρίχνουν άπλετο ουράνιο φως, που φωτίζει την ζωή μας. Το ευαγγέλιο είναι φως, η ζωή του Χριστού είναι φως. Το καλύτερο πρίσμα όμως του θείου φωτός είναι το μυστήριο της εξομολόγησης.
Στην εξομολόγηση αντιμετωπίζει ο άνθρωπος τον εαυτό του σε σχέση με τον Θεό και τον πλησίον. Εκεί αντιλαμβάνεται τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του , αντιμετωπίζει τον εαυτό του ταπεινά, καταργώντας κάθε είδους υπεροψίας. Η εξομολόγηση, η Αγία Γραφή και η πνευματική καθοδήγηση, μας βοηθούν να προσεγγίζουμε την πραγματικότητα. Η εκκλησία ορίζει αυτό το ιερό μυστήριο ως βάση της χριστιανικής μας ζωής. Η εξομολόγηση μάς κάνει «καθαρούς τῇ καρδίᾳ» και τότε μπορούμε να αντικρύσουμε τον Επιφανή Θεό ως φως του κόσμου. Ο Θεός χορηγεί το φως Του, αλλά η αποδοχή του φωτισμού παραμένει έργο του ανθρώπου. Το φως είναι εκδήλωση αγάπης του Θεού, και ο φωτισμός είναι η δίκη μας απόκριση στην αγάπη Του, είναι δηλαδή η απόφασή μας να ζούμε μονίμως γι’ αυτόν μέσα στο φως.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο όταν ο Ιησούς φανερώθηκε στους ανθρώπους ως φως, εγκαινίασε την δημόσια δράση Του με τη φράση: «μετανοεῖτε· ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Αμήν.
Ιανουαρίου 11, 2013 «Μετανοεῖτε· ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν»
κυριακη μετα των φωτων
Την πρώτη Κυριακή μετά των Θεοφανείων, αναγιγνώσκεται στην εκκλησία μας η ευαγγελική περικοπή που διηγείται την εξαφάνιση του λυχναριού και την εμφάνιση του Φωτός, την δύση του αστέρος και την ανατολή του ηλίου, την αναχώρηση του Προδρόμου και την έλευση του Χριστού. Ακούγοντας τότε ο Χριστός ότι ο Ιωάννης ο βαπτιστής συνελήφθη και εγκλείστηκε στη φυλακή, ήρθε στη Γαλιλαία και φανερώθηκε εκεί στους ανθρώπους, αφού πρώτα βαπτίστηκε από τον Ιωάννη και άρχισε την διδασκαλία Του. Έτσι εξαφανίζεται ο πρόδρομος και εμφανίστηκε ο ίδιος ο Κύριος, ο Ιησούς.
Όπως άλλοτε και σήμερα και πάντοτε, η ζωή συνδέθηκε, στη διάνοια των ανθρώπων, με το φως, γι’ αυτό ο Ιησούς ονόμασε τον εαυτό Του «φῶς τοῦ κόσμου», δηλώνοντας ότι είναι «η ζωή του κόσμου». Γι’ αυτόν το λόγο η ημέρα των Θεοφανείων λέγεται και ημέρα των φώτων, όπως ψάλλουν οι ύμνοι: «ἐπεφάνης σήμερον, τῆ οἰκουμένη, καὶ τὸ φῶς σου Κύριε, ἐσημειώθη ἐφ΄ἡμᾶς». Και έτσι επαληθεύεται η προφητεία που έλεγε ότι: «Ὁ λαός Ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἷδε φῶς μέγα, καὶ τοῖς καθημένοις ἐν χῶρα καὶ σκιά θανάτου, φῶς ἀνέτειλεν αủυτοῖς» (Ησ. 8, 23. 9, 1).
Το φως όμως όταν φανερώθηκε στον κόσμο δεν το δέχτηκαν όλοι. Οι άνθρωποι αγάπησαν το σκότος περισσότερο από το φώς, διότι τα έργα τους ήταν πονηρά, όπως λέγει ο ευαγγελιστής Ιωάννης στο Ευαγγέλιό του. Επομένως η αποδοχή του Φωτός προϋποθέτει και απαιτεί δυο πράγματα: πρώτα την φανέρωσή Του, και αυτό πραγματοποιήθηκε, και δεύτερον την από μας όρασή Του, και αυτό ελπίζεται. Πόσο σαφής είναι ο ευαγγελικός μακαρισμός που λέει: «μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται». Συνήθως τα πάθη μας και οι υλικές και οι χοϊκές μας επιθυμίες γίνονται σαν κάλυμμα που μας εμποδίζει να αντικρίσουμε το φως, τα πάθη μας μάς αναγκάζουν να αποστρέψουμε την όρασή μας από το φως, κοιτάζοντας προς εκεί όπου φωλιάζουν μερικές επιθυμίες, διότι το φως τις βλάπτει.
Γενικώς το φως είναι αρεστός από τους ανθρώπους για πολλούς σπουδαίους λόγους. Το φως είναι ζωή, όπως λέγει η Άγια Γραφή, ότι από το ύδωρ και το φως διαμορφώθηκε η ζωή. Το φως επίσης φέρνει ζεστασιά και υγεία. Τα όντα συντηρούνταν με το φως. Μέσα στο φως μπορούμε να πορευόμαστε… Το σκοτάδι όμως, ήταν πάντοτε και παντού τόπος φόβου, ανησυχίας και αναμονής. Το φως αναδείχνει τους καιρούς και μας δίνει την αίσθηση της ζωντάνιας και της κίνησης. Το φως για τους ανθρώπους είναι σημείο αφετηρίας της ίδιας της ζωής. Γι΄ αυτό στο ευαγγέλιο του Ιωάννη ειδικά, και όταν γίνεται αναφορά στη ζωή, χρησιμοποιούμε την εικόνα του φωτός, επειδή η ζωή, όπως είναι χαραγμένο στη συνείδηση των ανθρώπων, προέρχεται από το φως.
Ταυτόχρονα όμως, το φως γίνεται δυσάρεστο όταν κυριαρχούν τα έργα του σκότους. Το ανθρώπινο δράμα είναι ήδη πραγματικότητα. Τούτο έγκειται στο ότι οι άνθρωποι αγάπησαν το σκότος και μίσησαν το φως, επειδή τους είναι ενοχλητικό.
Το φως μού αποκαλύπτει τον άλλον. Όποιος κάθεται σε ένα αφώτιστο σκοτεινό τόπο δεν μπορεί να αντιληφτεί κανέναν άλλον, εκτός από τον εαυτό του, κι’ αυτό είναι πράγμα ευχάριστο για τον εγωιστή. Όπως είπε ένας σύγχρονος φιλόσοφος ότι ο άλλος είναι η κόλασή μου. Εκείνος που αγαπά τον εαυτό του μόνο, μισεί το φως, διότι το φως τον αναγκάζει να δει πως κάποιος άλλος είναι πλησίον του. Το φως αποδεικνύει ότι εκεί βρίσκεται κάποιος που έχει ανάγκη, πράγμα το οποίο προκαλεί ενόχληση για τους αμέτοχους. Το φως με πιέζει να δω τα βάσανα και τους πόνους των ανθρώπων, κι’ αυτό δεν βολεύει τους αμελείς. Εκείνος που ζει μέσα στο σκοτάδι αναπαύεται κι εφησυχάζει μέσα στην ατομικότητά του και στην εσωστρέφειά του , εγκαθιστά τον εαυτό του πάνω σε κυρίαρχο και δεσποτικό θρόνο. Η αναρρίχησή του τούτη αποτελεί μοναδικό σκοπό της όλης ζωής του. Το φως όμως ελέγχει, διότι φανερώνει αυτό το ψέμα, και ενδεικτικά μας βεβαιώνει ότι η ζωή δεν υφίσταται στη φιλαυτία, αλλά στην αυτοθυσία, και ότι ο άλλος είναι ο κύριος και δεσπότης μου .. Η ζωή του ανθρώπου επομένως δεν επικεντρώνεται στην απομόνωσή του, αλλά στη έξοδό του από τον εαυτό του.
Η κόλασή μου λοιπόν, είναι ο ίδιος ο εαυτός μου, ενώ ο παράδεισος είναι ο άλλος ,ο κάθε πλησίον μου δηλ.. Το φως με καλεί να εξέρχομαι από τον εαυτό μου προς τον άλλο, έχοντας υπόψη μου ότι αυτή η κίνηση είναι μεν οδυνηρή, αλλά ταυτοχρόνως είναι η στενή και η μοναδική οδός που οδηγεί προς την ζωή. Το σκοτάδι είναι η αδιαφορία, ενώ το φως είναι η ευθύνη και η φροντίδα μου για τους άλλους. Το φως καθιστάει την ανάγκη του άλλου ως την δική μου ανάγκη.
Το φως δεν είναι ευχάριστο πολλές φορές διότι φανερώνει μια εικόνα του εαυτού μου ,την οποία προσπαθούσα παντοτινά να μη την αντικρίζω. Ο άνθρωπος τον γοητεύει ο έπαινος, και τον έλκει η εγωπάθεια να θεωρεί τον εαυτό του ως μεγάλη αξία. Έρχεται το φως και καταργεί αυτή τη μεγάλη του φαντασία και αποκαλύπτει την μικρότητά του. Μέσα στο φως δεν υπάρχει ούτε αλαζονεία ούτε υπεροψία και έπαρση , αντιθέτως, στο ουράνιο φως θρονιάζει η ταπεινοφροσύνη, επί της οποίας αποκτάει κανείς την αυτογνωσία. Στο φως βλέπω τα πλεονεκτήματά μου συνάμα και τα ελαττώματά μου. Και αναγνωρίζω στ’ αλήθεια ότι είμαι η αιτία πολλών προβλημάτων κι άλλων ζητημάτων και όχι ο άλλος όπως νόμιζα. Ακούσαμε ποτέ κάποιο υπερόπτη υπερήφανο να ομολογεί την υπερηφάνειά του; Ο υπερήφανος νομίζει ότι είναι ταπεινός και ο ταπεινόφρονας θεωρεί τον εαυτό του υπερήφανος . Το φως μάς εκπλήσσει, διότι αυτός ο παλαιός άνθρωπος, για τον οποίο κάνει λόγο ο απόστολος Παύλος, φανερώνεται. Τότε μόνο συνειδητοποιώ ότι οφείλω να γίνομαι αλλιώτικος. Το φως με διδάσκει την γλώσσα της αγάπης, και με πείθει ειλικρινά το να κατακρίνω τον εαυτό μου και όχι τους άλλους.
Υποσχεθήκαμε να γινόμαστε «υἱοὶ του φωτὸς» και να πορευόμαστε «ἕως τὸ φῶς ἔχουμε», και να ζούμε μέσα στο φως, να δεχτούμε την επιτίμηση και να αγαπούμε την ταπείνωση θυσιάζοντας τον εαυτό μας για τους άλλος.
Ποια είναι λοιπόν τα όπλα και τα μέσα που μας οδηγούν στου φωτός την οδό;
Οι βίοι των αγίων είναι φως που ρίχνουν άπλετο ουράνιο φως, που φωτίζει την ζωή μας. Το ευαγγέλιο είναι φως, η ζωή του Χριστού είναι φως. Το καλύτερο πρίσμα όμως του θείου φωτός είναι το μυστήριο της εξομολόγησης.
Στην εξομολόγηση αντιμετωπίζει ο άνθρωπος τον εαυτό του σε σχέση με τον Θεό και τον πλησίον. Εκεί αντιλαμβάνεται τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του , αντιμετωπίζει τον εαυτό του ταπεινά, καταργώντας κάθε είδους υπεροψίας. Η εξομολόγηση, η Αγία Γραφή και η πνευματική καθοδήγηση, μας βοηθούν να προσεγγίζουμε την πραγματικότητα. Η εκκλησία ορίζει αυτό το ιερό μυστήριο ως βάση της χριστιανικής μας ζωής. Η εξομολόγηση μάς κάνει «καθαρούς τῇ καρδίᾳ» και τότε μπορούμε να αντικρύσουμε τον Επιφανή Θεό ως φως του κόσμου. Ο Θεός χορηγεί το φως Του, αλλά η αποδοχή του φωτισμού παραμένει έργο του ανθρώπου. Το φως είναι εκδήλωση αγάπης του Θεού, και ο φωτισμός είναι η δίκη μας απόκριση στην αγάπη Του, είναι δηλαδή η απόφασή μας να ζούμε μονίμως γι’ αυτόν μέσα στο φως.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο όταν ο Ιησούς φανερώθηκε στους ανθρώπους ως φως, εγκαινίασε την δημόσια δράση Του με τη φράση: «μετανοεῖτε· ἤγγικεν γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Αμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου