ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ (τῆς Σταυροπροσκυνήσεως) – 11 ΜΑΡΤΙΟΥ 2018

(Μρκ. η΄34 – θ΄1)

Ἀδελφοί, στὴ μέση της Μεγάλης Σαρακοστῆς ἡ Ἐκκλησία προβάλλει τὴ γιορτὴ τῆς Σταυροπροσκύνησης. Ἀκολουθεῖ ἐορτολογικὰ ἡ Ἐκκλησία τὴν πρακτική τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἐνόψει τῆς δίωξής του, τῆς καταδίκης του καὶ τοῦ σταυρικοῦ θανάτου του, ἀπευθύνει πρὸς τοὺς μαθητές του καὶ τὸ λαὸ ποὺ τὸν ἀκολουθοῦσε λόγο σκληρό, ἀλλὰ ἀληθινό. Εἶναι αὐτὸς ποὺ ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο:

Εἶπε ὁ Κύριος: «Ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθήσει, ἂς ἀπαρνηθεῖ τὸν ἑαυτό του, ἂς σηκώσει τὸν σταυρό του κι ἂς μὲ ἀκολουθεῖ. Γιατί ὅποιος θέλει νὰ σώσει τὴ ζωή του θὰ τὴ χάσει, ὅποιος ὅμως χάσει τὴ ζωὴ του ἐξαιτίας μου καὶ ἐξαιτίας τοῦ εὐαγγελίου, αὐτὸς θὰ τὴ σώσει. Τί θὰ ὠφεληθεῖ ὁ ἄνθρωπος, ἂν κερδίσει ὁλόκληρο τὸν κόσμο ἀλλὰ χάσει τὴ ζωή του; Τί μπορεῖ νὰ δώσει ὁ ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα γιὰ τὴ ζωή του; Ὅποιος, ζώντας μέσα σ’ αὐτὴ τὴ γενιὰ τὴν ἄπιστη κι ἁμαρτωλή, ντραπεῖ γιὰ μένα καὶ γιὰ τὴ διδασκαλία μου, θὰ ντραπεῖ γι’ αὐτὸν καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου, ὅταν ἔρθει μὲ ὅλη τὴ λαμπρότητα τοῦ Πατέρα του, μαζὶ μὲ τοὺς ἁγίους ἀγγέλους». Τοὺς ἔλεγε ἀκόμη ὁ Ἰησοῦς: «σᾶς βεβαιώνω πὼς ὑπάρχουν μερικοὶ ἀνάμεσα σ’ αὐτοὺς ποὺ βρίσκονται ἐδῶ, οἱ ὁποῖοι δὲν θὰ γευτοῦν τὸν θάνατο, πρὶν δοῦν νὰ ἔρχεται δυναμικὰ ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ».

Οἱ ἀκροατὲς τοῦ Χριστοῦ ἤξεραν ὅτι σταυρὸς σήμαινε κάτι τὸ συγκεκριμένο, τὸ πολὺ σκληρὸ καὶ ἀποτρόπαιο, σήμαινε διωγμό, ἀπόρριψη, χλευασμὸ καὶ καταδίκη. Δὲν εἶχε καθόλου τὴν ἔννοια τῆς πνευματικῆς καταξίωσης καὶ τῆς θυσιαστικῆς δόξας, ὅπως σημαίνει γιὰ μᾶς σήμερα. Ὁ σταυρὸς ἦταν μία μαρτυρικὴ πορεία καὶ ἕνα μαρτυρικότατο τέλος. Ὁ Χριστὸς δὲν ὡραιοποιεῖ τὴν ἱστορικὴ πραγματικότητα καὶ δὲν ἀποκρύπτει τὸν σκληρὸ καθημερινὸ ρεαλισμὸ τῆς ἀπόρριψης ἐξαιτίας τοῦ ὀνόματός του.

Τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ κυριαρχεῖ στὴν ἱστορία τοῦ κόσμου. Τὸν σταυρὸ διακρίνομε στὴ δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸ Θεό. Ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε μὲ σταυροειδῆ ἀποστολή. Νὰ ἐφαρμόζει δηλαδὴ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ποὺ κατὰ τὴν ἐφαρμογὴ του εἶναι σταυρός. Γιατί ἔχει δύο διαστάσεις. Μία κάθετη καὶ μία ὁριζόντια. Ὑπακοὴ στὸ Θεό, ἡ κάθετη. Ἀγάπη στὸν συνάνθρωπο, ἡ ὁριζόντια. Ἔπρεπε νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος ἕνας σταυρός. Σταυρὸς ἁγιότητας μὲ τὴν ἐφαρμογὴ τῆς διπλῆς αὐτῆς ἐντολῆς τοῦ Θεοῦ. Τὰ πόδια του νὰ πατοῦν στὴ γῆ κι ὅλη του ἡ ὕπαρξη νὰ κατευθύνεται κάθετα στὸ Θεό. Συγχρόνως νὰ ἁπλώνει τὰ χέρια του καὶ νὰ ἀγκαλιάζει ὅλους τους σὺν-ἀνθρώπους του, ὅλο τὸν κόσμο. Ἔτσι θὰ πραγματοποιεῖτο ἡ διπλὴ ἀποστολὴ τοῦ ἀνθρώπου: ἡ ἁγιότητα καὶ ἡ κοινωνικότητά του. Θὰ σχηματιζόταν ἡ τομὴ τῶν δύο αὐτῶν διαστάσεων, τῆς ἔνθεης ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἡ ἀγάπη κατὰ τὸ σχῆμα τοῦ Εὐαγγελίου. «Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου» (κάθετη διάσταση) καὶ «τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτὸν» (ὁριζόντια διάσταση).

Μὲ τὴν ἀπάτη τοῦ διαβόλου καὶ τὴ συγκατάθεσή του σ’ αὐτόν, ὁ ἄνθρωπος παρέβηκε τὸ θεῖο θέλημα καὶ πάλι σταυροειδῶς. Μέσα στὸν παράδεισο ὁ Ἀδὰμ μὲ τὴν παρακοὴ καταργεῖ τὴν κατακόρυφη διάσταση τοῦ σταυροῦ. Ἔξω ἀπὸ τὸν παράδεισο καταστρέφει ὁ Κάιν τὴν ὁριζόντια, μὲ τὴν ἀδικία, σκοτώνοντας τὸν ἀδερφό του.

Ἡ περιφρόνηση καὶ ἡ ἀνυπακοὴ στὸ θεῖο θέλημα, ὁ φθόνος καὶ τὸ μίσος ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους ἔγινε ὁ ἰσχυρὸς (καὶ μὴ ἀναστρέψιμος) κανόνας στὴν ἱστορία τοῦ ἀνθρώπινου γένους.

Ὁ Χριστὸς ἀποκαθιστᾶ τὸν ἄνθρωπο στὴ σχέση του μὲ τὸ Θεὸ καὶ τὸν συν-άνθρωπό του. Ὅπως σταυροειδῶς ἀπομακρύνθηκε ὁ κόσμος ἀπὸ τὸ Θεό, τὸ ἴδιο σταυροειδῶς σώζει ὁ Χριστὸς τὸν κόσμο. Πῶς;

Μέσα στὴ Γεθσημανή, τὴ νύχτα τῆς Μεγάλης Πέμπτης, τὴν ὥρα ποὺ ὁ Χριστὸς ἑτοιμάζεται νὰ πιεῖ τὸ φοβερὸ ποτήρι, στήνεται τὸ κάθετο δοκάρι τοῦ σταυροῦ Του, μὲ τὸ λόγο του: «Πλὴν οὔχ, ὡς ἐγὼ θέλω, ἀλλ’ ὡς σύ». Στὸ πρόσωπό Του καὶ στὸ σταυρὸ Του πεθαίνει ἡ ἀπείθεια καὶ ἀνυπακοὴ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἡ συμφιλίωση γῆς καὶ οὐρανοῦ γίνεται πάλι πραγματικότητα.

Πάνω στὸ Γολγοθά, ὅταν ἀνάμεσα στοὺς δύο ληστές, ἁπλώνονται καρφωμένα στὸ Σταυρὸ τὰ δύο ματωμένα χέρια τοῦ Χριστοῦ, χαράσσεται καὶ τὸ ὁριζόντιο δοκάρι τοῦ σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ μὲ τὸ λόγο Του: «Πάτερ, ἅφες αὐτοῖς, οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιούσι».

Αὐτὸς εἶναι ὁ πραγματικὸς σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ, πάνω καὶ πέρα ἀπὸ τὸ σταυρὸ τοῦ Πάθους Του.

Τὸ Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ προσκυνοῦμε καὶ σήμερα Κυριακή της Σταυροπροσκύνησης καὶ μαζὶ δοξάζουμε τὴν Ἀνάστασή Του: «Τὸν Σταυρόν σου προσκυνοῦμεν Δέσποτα, καὶ τὴν ἁγίαν σου Ἀνάστασιν δοξάζομεν». Ἀμήν.

π. Κ.Ι.Κ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

ΠΗΓΗ