ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ – 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2018

– Ἰωάννου τῆς Κλίμακος –

Μρκ. θ, 17-31

Ταυτόχρονα μὲ τὴν Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου στὸ ὅρος Θαβώρ, ἐκεῖ ὅπου ὁ Ἰησοῦς ἔχει πάρει τρεῖς ἀπὸ τοὺς μαθητές Του καὶ μεταμορφώνεται «ἔμπροσθεν αὐτῶν», στὴν Κοιλάδα τοῦ ὅρους ἕνας πατέρας ἀπελπισμένος ζητᾶ ἀπὸ τοὺς μαθητὲς τοῦ Κυρίου νὰ θεραπεύσουν τὸ δαιμονισμένο παιδί του. Ὅμως παρὰ τὶς προσπάθειες τῶν μαθητῶν στὸ τέλος «οὐκ ἴσχυσαν». Τὴν ἴδια στιγμή, λοιπόν, ποὺ ὁ Κύριος μεταμορφώνεται «ἔμπροσθεν τῶν μαθητῶν Του» καὶ ζοῦν τὸ θαῦμα, οἱ ὑπόλοιποι μαθητές Του στὴν κοιλάδα τοῦ ὅρους Θαβὼρ ἐν τῇ ἀπουσίᾳ τοῦ Κυρίου τους ἀδυνατοῦν νὰ προσφέρουν τὴν θεραπεία. Ἑπομένως τὸ θαῦμα στὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων εἶναι ἄμεσα συνδεδεμένο μὲ τὸ πρόσωπο καὶ τὴν παρουσία τοῦ Κυρίου. Εἶναι δηλαδὴ σημεῖο καὶ ἀπόδειξη τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας καὶ διενεργεῖται εἴτε πρὸς χάριν τῶν ἀνθρώπων διαμέσου τῶν μαθητῶν τοῦ Κυρίου εἴτε οἱ ἴδιοι οἱ ἄνθρωποι ἁπλὰ γίνονται δέκτες τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ.

Καὶ ἐνῶ ὁ Κύριος μεταμορφώνεται «ἔμπροσθεν αὐτῶν», γιὰ νὰ δείξει στοὺς μαθητές Του ὅτι ὁ σκοπὸς τῆς παρουσίας Του ἀφορὰ στὴν μεταμόρφωση τοῦ κόσμου ὅλου, αὐτοί, οἱ μαθητὲς δηλαδή, ἔκθαμβοι ἀπὸ τὴν Μεταμόρφωση καὶ τὶς χαρισματικὲς ἐνέργειες τοῦ Κυρίου, φαίνεται νὰ ἀδιαφοροῦν γιὰ τὸν ὑπόλοιπο λαό, ὁ ὁποῖος δαιμονοκρατεῖται, καὶ θέλουν νὰ οἰκειοποιηθοῦν τὸ γεγονός. Ὁ Κύριος ὅμως κατεβαίνει στὴν κοιλάδα καὶ ἐκεῖ τελεῖ τὸ θαῦμα. Ὁ ἄρρωστος νέος θεραπεύεται, τὸ δαιμόνιο ἐκδιώκεται, ὁ πατέρας πιστεύει καὶ οἱ μαθητὲς ἀντιλαμβάνονται ὅτι ὁ Κύριος δὲν τοὺς ἀνήκει κατ’ ἀποκλειστικότητα ἀλλὰ ἀνήκει στὸν κόσμο ὅλο καὶ γι’ αὐτὸ πρέπει ὅλοι νὰ γευτοῦν τοὺς καρποὺς τῆς Μεταμορφώσεως.

Ὅμως τὸ θαῦμα, ὅπως τονίζει ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή, χρειάζεται καὶ κάτι ἀκόμη. Οἱ μαθητὲς προβληματισμένοι ρωτοῦν κατ’ ἰδίαν τὸν Κύριο: γιατί «ἠμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν τοῦτο τό δαιμόνιο;»· Καὶ ὁ Κύριος τούς ἁπαντᾶ: «Τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ». Προσέξτε, ἡ προσευχὴ καὶ ἡ νηστεία ἀφοροῦν τοὺς μαθητὲς τοῦ Κυρίου. Καὶ ἐξηγοῦμαι: Εἶναι ἀδιαπραγμάτευτο τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ θαῦμα διενεργεῖται διὰ τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου μας καὶ τῆς χάρης ποὺ παρέχει ὁ Ἴδιος. Ὅμως ὁ Θεὸς δὲν ἐπιβάλλει τὴν παρουσία Του, οὔτε ἐπιτελεῖ τὸ θαῦμα ἐκβιάζοντας τὴν θέληση καὶ τὴν βούληση τῶν ἀνθρώπων. Ὁ κάθε ἄνθρωπος ἐλεύθερα προσέρχεται στὸ Θεὸ καὶ ζητᾶ τὴν βοήθειά Του ἔχοντας ἐπίγνωση τῶν ἐνεργειῶν του. Γιὰ νὰ λειτουργήσει, λοιπόν, τὸ θαῦμα χρειάζεται τὴ δική μας προαίρεση.

Ἔτσι ὁ πατέρας τοῦ ἄρρωστου νέου παρὰ τὴν ἀπιστία ἢ τὴν ὀλιγοπιστία του, τὴν δική του ἢ ἀκόμη καὶ τοῦ παιδιοῦ του, προσέρχεται στὸν Κύριο. Κάνει τὸ πρῶτο βῆμα. Ὁ Χριστὸς δὲν ἔχει ἀπὸ αὐτόν, καὶ στὸ πρόσωπο αὐτοῦ ἀπὸ τὸν κάθε ὀλιγόπιστο ἢ ἄθεο πονεμένο, ἀπαιτήσεις πνευματικῆς ζωῆς. Ἄλλωστε σ’ αὐτὸν τὸν ἁμαρτωλὸ καὶ ἐχθρικὸ κόσμο κατέρχεται ὁ Ἴδιος καὶ ἐπιτελεῖ τὸ θαῦμα. Ὅμως ἀπαιτεῖ τὴν ὕπαρξη γνήσιας πνευματικῆς ζωῆς ἀπὸ τοὺς μαθητές Του. Καὶ αὐτὸ γιατί ὁ δρόμος τοῦ χριστιανοῦ συχνὰ περνᾶ μέσα ἀπὸ δοκιμασίες καὶ πειρασμοὺς καὶ γι’ αὐτὸ ἀπαιτεῖται ἐγρήγορση προκειμένου ὁ πειραστὴς νὰ ἐκβληθεῖ ἔξω. Ἀλλὰ «τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ».

Ἔτσι λοιπὸν ἡ Ἐκκλησία, ἰδιαίτερα τώρα ποὺ διανύουμε τήν Ἁγία καὶ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἐπιλέγει αὐτὴν τὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ γιὰ νὰ τονίσει τὴν ἀδιάρρηκτη σχέση ποὺ ἔχει ἡ προσευχὴ μὲ τὴν νηστεία. Ἡ μὲν προσευχὴ ὡς ἀπαραίτητη τροφὴ τῆς ψυχῆς, ἡ δὲ νηστεία ὡς πορεία πρὸς τὴν ἀρετή. Δὲν εἶναι δηλαδὴ ἡ νηστεία ἀσκητικὸ κατόρθωμα τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς, δὲν εἶναι πολὺ περισσότερο αὐτὴ καθ’ ἐαυτὴ ἡ ἴδια ἀρετή ἀλλὰ ἡ ὁδὸς ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀρετή καὶ ἐπιβάλλεται νὰ συνδυάζεται μὲ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν συνάνθρωπο, τὸ ἄνοιγμα τοῦ ἑαυτοῦ μας πρὸς τὸν ἄλλο καὶ τὴν διάθεση προσφορᾶς καὶ ἐλεημοσύνης.

Ἡ νηστεία, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, δὲν εἶναι μία τυπολατρικὴ συνήθεια καὶ πειθαρχία σὲ θρησκευτικοὺς κανόνες. Δὲν πρέπει νὰ αὐτονομεῖται ἀλλὰ νὰ θεωρεῖται μέσα ἀπὸ τὸ πρίσμα τῆς πνευματικῆς ζωῆς καὶ ἰδιαίτερα μέσα ἀπὸ τὴν ἀγάπη μας γιὰ τὸν συνάνθρωπο. Νηστεύω καὶ στεροῦμαι ὄχι γιὰ τὸ δικό μου συμφέρον ἀλλὰ γιὰ νὰ μπορῶ νὰ προσφέρω κάτι στοὺς ἄλλους ἀπὸ τὸ δικό μου ὑστέρημα. Γι’ αὐτὸ ἡ νηστεία γίνεται χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τῶν Ἁγίων, γι’ αὐτὸ ὁ Κύριος μᾶς τὴν πρότεινε ὡς πράξη καὶ ἄθληση καθημερινή, γι’ αὐτὸ τελικὰ τὴν συσχέτισε μὲ τὴν συντριβὴ τῶν δαιμονίων, ὅπως εἴδαμε στὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή. Ὅποιος θέλει νὰ ζήσει τὴν ἐν Χριστῷ ζωὴ, αὐτὸ δὲν μπορεῖ νὰ γίνει παρὰ μόνο σὲ σχέση μὲ τὸν Χριστὸ καὶ σὲ ἄμεση κοινωνία μὲ τοὺς ἀνθρώπους. Ἀμήν.

π. Α.Κ.Γ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

ΠΗΓΗ