''Ενδυθείτε αγαθή διάθεση''

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

Αρχίζουμε και πάλι, το ταξίδι στον καινούργιο χρόνο που ανέτειλε συμβατικά πριν από λίγες ώρες, με την ακαταίσχυντη βοήθεια του Αγίου Θεού και τις πολλές πρεσβείες της Υπεραγίας Θεοτόκου και πάντων των Αγίων.

Γι’ αυτό και μέσα στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, με το στόμα του ουρανοφάντορος Μεγάλου Βασιλείου του οποίου τη μνήμη εορτάζουμε, παρακαλέσαμε το Εσφαγμένο Αρνίο, των αιώνων Ποιητή και Δεσπότη, να ευλογήσει την «ενιαύσιον ταύτην περίοδον», αλλά και να παύσει τα σχίσματα των Εκκλησιών, να σβήσει τα φρυάγματα των εθνών και να καταλύσει γρήγορα τις επαναστάσεις των αιρέσεων1.

Το ταξίδι αυτό δεν θα το πραγματοποιήσουμε με τα μέσα που διαθέτει σήμερα ο πολιτισμός μας, γιατί απλούστατα δεν ταξιδεύουμε με τα πόδια, τις ρόδες η τις μηχανές, αλλά με την ψυχή.

Όπου κι αν πάμε, ο εσωτερικός μας κόσμος θα είναι εκείνος που θα διανύσει τις αποστάσεις, που θα διαλέξει ανάμεσα στις διακλαδώσεις των δρόμων την ευθεία εκείνη που θα μας οδηγήσει στον πραγματικό προσωπικό μας προορισμό.

Με την εσωτερική μας ματιά, θα πρέπει να διακρίνουμε το δρόμο που οφείλουμε να πάρουμε ανάμεσα στα μονοπάτια αυτής της ζωής και τα οποία πολλές φορές μας ζαλίζουν, μας μεθούν και μας οδηγούν στην απώλεια.

Με τη θέλησή μας, θα πρέπει να αποφύγουμε όλα εκείνα τα πρόσκαιρα, τα επίπεδα και φθαρτά, που θα στήσουν τα φαντάσματα της ευτυχίας η τα φόβητρα μπροστά στα θνητά μάτια μας με σκοπό να μας παρασύρουν στην άβυσσο.

Το ταξίδι της ζωής είναι μακρυνό. Ο προορισμός πολλές φορές είναι αδιαόρατος, ενώ ο τόπος διαμέσου του οποίου βαδίζουμε είναι εν πολλοίς άγνωστος. Οι κίνδυνοι πολλοί, η εποχή που διανύουμε δύσκολη και οι δρόμοι που οδηγούν στον πυθμένα του άδου είναι καλοστρωμένοι2.

Στην πορεία μας αυτή δεν υπάρχει η πολυτέλεια του λάθους, γιατί ο άνθρωπος μία φορά περνά από τη γη, και ένα και μοναδικό είναι για τον καθένα μας το ταξίδι της ζωής μέχρι να φθάσουμε στη μακαριότητα και στο φως που χαρίζει ο Θεός στους εκλεκτούς Του.

Γι’ αυτό οφείλει ο καθένας να δικαιώσει την αγάπη του Θεού από αυτήν τη ζωή, να δεχθεί τη σωστική επέμβαση στη ζωή του και να χαρεί το Θεό στα βάθη της ψυχής του.

Τον οδικό κώδικα στο ταξίδι μας τη νέα αυτή τη χρονιά θα μας τον προσφέρει ο ίδιος ο Θεός με το στόμα του Αποστόλου των Εθνών Παύλου:

«Ενδύσασθε ουν χρηστότητα»3,

δηλαδή, ενδυθείτε διάθεση αγαθή, ώστε να ευεργετείτε.

Πρώτον. «Ενδύσασθε ουν χρηστότητα».

Να ενδυόμαστε αντί ιματίου την αρετή, θα προτρέψει ο μέγας ερμηνευτής των επιστολών του Αποστόλου Παύλου, Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Όλους και όλα θα πρέπει να τα αγκαλιάζει η ευεργετική μας διάθεση.

Δεν αρκεί ο εσωτερικός μας κόσμος να είναι απαλλαγμένος από την κακία, αλλά συγχρόνως οφείλει να είναι γεμάτος και από τη χρηστότητα, δηλαδή, να είναι ευεργετικός προς όλους, ακόμη και σε εκείνους που μας αδίκησαν.

Διότι χρηστότητα έχει εκείνος που, όχι μόνο ανέχεται την αδικία, αλλά έχει και αγαθές διαθέσεις προς τον αδικούντα, φθάνοντας μάλιστα στο σημείο να τον ευεργετεί.

Ο αγαθός και χρηστός άνθρωπος, θα μας υπενθυμίσει ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, τρέφει για όλους ευεργετική διάθεση: προς τον ενάρετο για αυτό που διαθέτει, προς τον φαύλο από συμπάθεια προς την ασθένεια και την αφροσύνη του4.

Δεύτερον. «Ενδύσασθε ουν χρηστότητα».

Η χρηστότητα, δηλαδή η ευεργετική διάθεση, είναι η ταυτότητα των μαθητών του Χριστού, ο οποίος Χριστός «εστίν επί τους αχαρίστους και τους πονηρούς»5.

Απεναντίας, εμείς οι άνθρωποι, επειδή στερούμαστε αυτό το μεγάλο και ανεκτίμητο δώρο, παρουσιαζόμαστε σκληροί στις παρεκτροπές των συνανθρώπων μας.

Είμαστε έτοιμοι να ρίξουμε «πυρ και θείον» ενώ ο Θεός, χρηστεύεται δείχνοντας ανά πάσα στιγμή καλοσύνη και παρέχοντας συνεχώς ευκαιρίες μετανοίας και επιστροφής.

Πόσο σοφός είναι ο λόγος του Αγίου Γρηγορίου Επισκόπου Νύσσης: «Μάθετε οι σκληροί που δύσκολα καταπραΰνεσθε, την χρηστότητα του Δημιουργού σας και μη γίνεσθε πικροί και σκληροί δικαστές για τους συνανθρώπους σας. Μη βγάζετε αποφάσεις σκληρές, για να μην πάθετε τα ίδια και με τα ίδια τα λόγια που βγήκαν από το στόμα σας σαν από κοφτερά δόντια, χτυπηθείτε εσείς οι ίδιοι»6.

Τρίτον. «Ενδύσασθε ουν χρηστότητα».

Η χρηστότητα είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος. Όπως ο Θεός σκορπίζει απλόχερα τα αγαθά Του στους αχάριστους και πονηρούς, έτσι και ο άνθρωπος που στο χώρο της ψυχής του έχει ενιδρυμένο τον Παράκλητο, σκορπίζει αφειδώς την καλοσύνη του.

Δεν αρκεί η συμπεριφορά μας προς τους άλλους να είναι ανάλογη με τα αισθήματα που διαθέτουν απέναντί μας.

Δεν θα πρέπει να είμαστε ευεργετικοί μόνο σε εκείνους που μας ευεργετούν, κάνοντας μικρόψυχους υπολογισμούς εμμένοντας στο δήθεν πληγωμένο εγωισμό μας. Η χρηστότητα δεν αναχαιτίζεται από την αχαριστία.

Δεν αποβλέπει σε ανταλλάγματα, σε ιδιοτέλειες και σκοπιμότητες. Εκδηλώνεται τίμια, ειλικρινά και με τον ίδιο τρόπο, σ’ εκείνους που μας ευεργετούν και σ’ εκείνους που μας συκοφαντούν, στο φίλο και στον «αντίπαλο».

Η χρηστότητα είναι το μύρο του ουρανού στη γη, όπως γράφει ένας σύγχρονος ερμηνευτής της Αγίας Γραφής.

Το άθλημα της χρηστότητος είναι δύσκολο, όχι όμως ακατόρθωτο, αρκεί να έχουμε μπροστά μας : α) το μέγα υπόδειγμα, που είναι το πρόσωπο του Σωτήρος Χριστού και β) τα πρόσωπα όλων εκείνων που στη ζωή τους αντέγραψαν τη δική Του ζωή και ο σωτήριος λόγος Του έγινε ο φωτεινός οδοδείκτης στην πορεία τους προς τον Ουρανό.

Στη ζωή μας παλεύουμε με το χρόνο. Στην πάλη μαζί του διεκδικούμε επιτυχίες, κάνουμε όνειρα, παίρνουμε κρίσιμες αποφάσεις, υπομένουμε πόνους και χαρές. Μπορούμε να ξεπεράσουμε την απειλή του, μόνον όταν αφήσουμε να διαπεράσει την ύπαρξή μας η παρουσία της αιωνίου ζωής.

Θα αποκτήσει ο χρόνος αξία:

όταν βλέπουμε το πρόσωπο του Χριστού,

όταν απευθυνόμαστε σε Αυτόν ως φίλο και αδελφό,

όταν ακούμε τη φωνή Του μέσα μας,

όταν Τον πιστεύουμε ολοκάρδια,

όταν Τον εμπιστευόμαστε πλήρως,

όταν Τον αγαπούμε και Τον ακολουθούμε αγόγγυστα όπου μας οδηγεί.

Έτσι, δεν θα μετρούμε τα παροδικά αποκτήματα η τα παθήματα που η αγάπη Του θα μας προσφέρει, αλλά θα υπερβαίνουμε το χρόνο και θα τον νικούμε με την αιωνιότητα, αφού θα νοιώθουμε τη στοργή του Χριστού και τη χάρη του Αγίου Πνεύματος να δροσίζει τα μέτωπά μας στην πορεία μας μέσα στη ζωή.

Καλή χρονιά και ο Θεός της αγάπης, της χαράς και της ειρήνης έσται μεθ’ υμών. Αμήν.

1 Ευχή Θείας Λειτουργίας Μεγ. Βασιλείου

2 Παροιμ. 14,12

3 Κολ. 3,12

4 Αγ. Μαξίμου του Ομολογητού, Περί αγάπης τετάρτη κεφαλαίων εκατοντάς, 26, PG 90,1053

5 Λουκ. 6,35

6 Αγ. Γρηγορίου Νύσσης, Τα ευρισκόμενα, Τόμος 2ος, Παρίσι 1638, σελ. 170