ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΣΧΑ

(ΤΩΝ 318 ΘΕΟΦΟΡΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ)

Ἡ Ἐκκλησία μας, ἀγαπητοί μου χριστιανοί, ὅρισε ἡ σημερινή Κυριακή νά εἶναι ἀφιερωμένη στή μνήμη τῶν τριακοσίων δέκα καί ὀκτώ (318) Ἁγίων Πατέρων τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἡ σύνοδος αὐτή πραγματοποιήθηκε τό 325 μ.Χ. στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας, καταδικάζοντας τήν αἵρεση τοῦ Ἀρειανισμοῦ. Ἐκτός ὅμως ἀπό τήν καταδίκη τοῦ Ἀρειανισμοῦ, ἡ σύνοδος ἀσχολήθηκε καί μέ κάποια ἄλλα θέματα, τά ὁποῖα ἀπασχολοῦσαν τήν Ἐκκλησία τήν περίοδο ἐκείνη, ὅπως τό Μελιτιανό σχίσμα, ἡ ἐπιστροφή τῶν πεπτωκότων, ἡ ἡμερομηνία ἑορτασμοῦ τοῦ Πάσχα καί ἡ σύνταξη τοῦ συμβόλου τῆς Νίκαιας. Ἡ ἀποστολική περικοπή, ἡ ὁποία διαβάζεται σήμερα, εἶναι παρμένη ἀπό τό 20ο κεφάλαιο τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων. Ἀποτελεῖ τό τελευταῖο τμῆμα τοῦ λόγου, τόν ὁποῖο ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀπηύθυνε πρός τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐφέσου. Ὁ λόγος αὐτός πραγματοποιήθηκε στή Μίλητο, ὅπου εἶχε σταθμεύσει ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν, κατά τή διάρκεια τοῦ ταξιδιοῦ τῆς ἐπιστροφῆς του στά Ἱεροσόλυμα γιά τή γιορτή τῆς Πεντηκοστῆς. Μέσα ἀπό τό λόγο του αὐτό, τόν βλέπουμε νά διακατέχεται ἀπό ἕνα αἴσθημα ποιμαντικῆς εὐθύνης.

Φαίνεται ἡ ἀγωνία του γιά τή διαφύλαξη τῆς ἑνότητας καί τῆς ὀρθῆς πίστης τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Θεός ἔκανε δική του μέ τό ἴδιο του τό αἷμα. Τό περιεχόμενο τοῦ σημερινοῦ ἀποστολικοῦ ἀναγνώσματος ἀνταποκρίνεται στό νόημα τῆς σημερινῆς ἑορτῆς. Ὅπως ὁ Ἀπόστολος Παῦλος διακατεχόταν ἀπό ἕνα αἴσθημα ποιμαντικῆς εὐθύνης γιά τίς Ἐκκλησίες τίς ὁποῖες ἵδρυσε κατά τόπους, ἔτσι καί οἱ Ἅγιοι Πατέρες ἐμπνεόμενοι ἀπό αὐτό τό αἴσθημα πρός τό ποίμνιό τους ἀφιέρωσαν τή ζωή τούς ἀγωνιζόμενοι νά διαφυλάξουν τήν ἑνότητα καί τήν ὀρθή πίστη τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ προτροπή τοῦ Ἀποστόλου «προσέχετε οὖν ἑαυτοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ» φανερώνει τήν ποιμαντική εὐθύνη τήν ὁποία ἔχουν οἱ πρεσβύτεροι.

Σημαντικό στοιχεῖο τό ὁποῖο μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι ἀποτελεῖ τή βάση πάνω στήν ὁποία θά στηριχτεῖ τό ποιμαντικό ἔργο ἑνός ποιμένα εἶναι ἡ προσοχή τοῦ ἐαυτοῦ του. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μιλώντας στούς πρεσβυτέρους τούς προτρέπει νά προσέχουν τόν ἑαυτό τους, γιατί γνωρίζει πώς ἡ ὅλη συμπεριφορά ἑνός ποιμένα ἔχει ἀντίκτυπο στή ζωή τοῦ ποιμνίου του. Κάθε ἄνθρωπος πρέπει νά προσέχει τό πῶς πολιτεύεται σέ σχέση μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά περισσότερο ὁ ποιμένας ὁ ὁποῖος ἐπωμίζεται τό ἔργο τῆς διαποίμανσης τῶν πιστῶν. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος στόν Β΄ ἀπολογητικό λόγο του λέει χαρακτηριστικά: 

«καθαρθῆναι δεῖ πρῶτον, εἴτα καθᾶραι· γενέσθαι φῶς καί φωτίσαι» (ΜΡG 35, 480). Λέει δηλαδή ὅτι πρέπει πρῶτα κάποιος νά φωτισθεῖ ὁ ἴδιος, γιά νά μπορέσει μετά νά φωτίσει καί τούς ἄλλους, νά καθαρισθεῖ ὁ ἴδιος πρῶτα γιά νά μπορέσει στή συνέχεια νά καθαρίσει καί τούς ἄλλους. Οἱ Πατέρες τῆς  Ἐκκλησίας μας τό εἶχαν αὐτό ὑπόψη τους καί ξεκινοῦσαν πάντοτε ποιμαίνοντας πρῶτα τόν ἑαυτό τους καί ἀκολούθως ἀναλάμβαναν τή διαποίμανση τοῦ ποιμνίου πού τούς ἀνετίθετο.

Ὁ Ἀπόστολος μέ τό διορατικό του χάρισμα βλέποντας τόν πόλεμο καί τόν σεισμό θά ἔλεγα τῶν ἐρίδων καί ὅλων ἐκείνων πού διχοτομοῦν τήν Ἐκκλησία, «μετά δακρύων» νουθετεῖ τούς ποιμένες νά προσέχουν τόν ἑαυτό τους καί ὅλο το ποίμνιο στό ὁποῖο τό Ἅγιο Πνεῦμα τούς ἔθεσε ἐπισκόπους, γιά νά ποιμαίνουν τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, «ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ ἰδίου αἵματος» (Πράξ. 20,28), γιά νά φρουροῦν τήν Ἁγία Ἐκκλησία, νά γρηγοροῦν, νά ἀγρυπνοῦν ἐπί τῶν ἐπάλξεων τῆς ἀμωμήτου Ὀρθοδοξίας, νά ἀποδιώχνουν κάθε αἰτία σκανδάλου, νά τηροῦν τήν ἑνότητα τοῦ πνεύματος «ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης» (Ἐφεσ. 4,3), καί νά περιπατοῦν εὐσχημόνως.

Ὁ ἴδιος ὁ Ἀπόστολος γράφοντας στόν μαθητή του Τιμόθεο ἀναφέρεται καί στά φαινόμενα ἀποστασίας τῶν ἐσχάτων. Τό Πνεῦμα, μέσω τῶν Προφητῶν, ξεκάθαρα λέει ὅτι στούς ἔσχατους καιρούς θά ἀποστατήσουν μερικοί ἀπό τήν πίστη καί θά προσκολληθοῦν σέ πνεύματα πλάνης καί σέ διδασκαλίες δαιμονικές. Θά παρασυρθοῦν ἀπό ὑποκριτές πού ἔχουν πωρωμένη τήν συνείδησή τους (Α΄ Τιμ. 4,1–4). Αὐτά τά φαινόμενα δυστυχῶς χαρακτηρίζουν καί τήν ἐποχή μας.

Ἀποθρασύνθηκαν οἱ «λύκοι βαρεῖς» καί εἰσέβαλαν στήν κοινωνία μέ κάθε τρόπο. Παρουσιάζονται σάν οἱ γνήσιοι κήρυκες τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ στήν πραγματικότητα στοχεύουν σέ οἰκονομικά καί πολιτικά συμφέροντα. 

Πολεμοῦν τήν Ἐκκλησία καί συκοφαντοῦν τόν ἱερό κλῆρο, γιά νά κλονίσουν τήν ἐμπιστοσύνη τοῦ λαοῦ στή μόνη σώζουσα δύναμη.

Ἀγαπητοί μου ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, ἀλήθεια ὡς πότε θά ἀνεχόμαστε τούς διαστρεβλωτές τῆς ἀλήθειας καί ἐκμεταλλευτές τῆς ψυχῆς μας; Εἶναι καιρός ὅλοι νά κατανοήσουμε ὅτι ἐγγύηση γιά τήν πρόοδο τοῦ Ἔθνους μας καί τή σωτηρία τῆς κοινωνίας μας δίνει μόνο ἡ Ἁγία Ὀρθοδοξία, πού στάθηκε καί θά σταθεῖ σάν μητέρα φιλόστοργη δίπλα στόν πόνο καί τή δοκιμασία κάθε ἀνθρώπου καί κάθε λαοῦ.

Ἀμήν!

Ἀρχιμ. Χρυσόστομος Τραϊκάπης

ΠΗΓΗ