Για τις άγιες εικόνες (Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμία)

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 11 Ὀκτωβρίου 2015

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΓΙΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

1.Ἡ σημερινή Κυριακή, ἀδελφοί χριστιανοί, λέγεται « Δ´ Κυριακή τοῦ Λουκᾶ». Τήν Κυριακή αὐτή τιμοῦμε τήν Ζ´ Οἰκουμενική Σύνοδο, πού συγκροτήθηκε στήν Νίκαια τῆς Βιθυνίας, τό ἔτος 787 μ.Χ., ἔλαβαν δέ μέρος σ᾽ αὐτήν 367 ὀρθόδοξοι Πατέρες. Στήν Σύνοδο αὐτή εἶχαν πολλή δύναμη οἱ Μοναχοί, γιατί ἦταν παρόντες σ᾽ αὐτήν 136 Ἀρχιμανδρίτες Μοναστηρίων. Οἱ ἅγιοι Πατέρες τῆς Συνόδου αὐτῆς κατεδίκασαν τήν εἰκονομαχία καί κήρυξαν τήν τιμή τῶν ἁγίων εἰκόνων. Ἔτσι, λοιπόν, ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί στούς ἱερούς μας ναούς καί στά σπίτια μας ἔχουμε ἱερά εἰκονίσματα· καί πιστεύουμε καί σεβόμαστε καί ἐπικαλούμαστε τήν πρεσβεία τῶν ἁγίων πού εἰκονίζονται σ᾽ αὐτά.

2. Νά ἔχετε εἰκονίσματα στά σπίτια σας, ἀδελφοί μου χριστιανοί, καί πρό παντός νά ἔχετε εἰκόνα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας μας. ᾽Αφοῦ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε καί ἔγινε ἄνθρωπος, ἀσφαλῶς πρέπει νά εἰκονίζεται καί νά ἁγιογραφεῖται. Καί ἀκόμη, χριστιανοί μου, στά σπίτια σας νά ἔχετε εἰκόνες τῶν ἁγίων πού ἔχουν τά μέλη τῆς οἰκογενείας σας. Ἔτσι, τά παιδάκια σας καί τά ἐγγονάκια σας θά σκέπτονται συχνά τόν ἅγιό τους βλέποντας τήν εἰκόνα του καί θά τόν ἀγαποῦν περισσότερο.

3. Οἱ παλαιοί εἰκονομάχοι, ἀλλά καί τά σημερινά τους ἐγγόνια, οἱ χιλιαστές καί οἱ προτεστάντες, κατηγοροῦν ἐμᾶς τούς ὀρθόδοξους ὅτι γινόμαστε εἰδωλολάτρες μέ τό νά προσκυνοῦμε τά εἰκονίσματα. Ὄχι, χριστιανοί μου, ὄχι! Γιατί ὅταν προσκυνοῦμε καί ἀσπαζόμαστε μία εἰκόνα, δέν προσκυνᾶμε τό ξύλο καί τά χρώματα τῆς εἰκόνας, ἀλλά τιμᾶμε τό πρόσωπο, πού εἰκονίζει ἡ εἰκόνα· τιμᾶμε τό πρόσωπο ἐκεῖνο, πού μέ τούς ἀσκητικούς του ἀγῶνες καθάρισε τήν ψυχή του ἀπό τίς κακίες καί τά πάθη καί ἔλαβε πλούσια τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ καί ἔγινε ἅγιος. Οἱ εἰκόνες μας δέν εἶναι οἱ ἀνδριάντες καί τά ἀγάλματα τῶν παλαιῶν εἰδωλολατρῶν καί σημερινῶν παπικῶν, μέ τά ὁποῖα φαίνεται ὅτι αὐτά εἶναι σάν τά πρωτότυπα πρόσωπα, ἀλλά εἶναι «εἰκόνες», ὅπως τό λέει ἡ λέξη. Λέγεται «εἰκόνα» ἀπό τό «εἰκάζω», γιά τήν ὁμοιότητα πού ἔχει μέ τό πρωτότυπο, ἀλλά δέν εἶναι αὐτή ἡ εἰκόνα τό ἴδιο τό πρωτότυπο. Ἡ τιμή μας, λοιπόν, καί ἡ προσκύνηση σέ μία εἰκόνα μεταβαίνει στό πρόσωπο πού εἰκονίζει ἡ εἰκόνα καί δέν εἶναι προσκύνηση στό ξύλο καί στά χρώματα τῆς εἰκόνας. Γι᾽ αὐτό καί δέν δεχόμαστε τήν κατηγορία καί τήν ὕβρη τῶν χιλιαστῶν, ὅτι γινόμαστε εἰδωλολάτρες, μέ τό νά προσκυνοῦμε τά εἰκονίσματά μας.

4.Ὄχι δέ μόνον ἡ Παναγία μας καί οἱ ἅγιοί μας, πού ἦταν κανονικοί ἄνθρωποι, πρέπει νά ἁγιογραφοῦνται καί νά γίνονται εἰκόνες, ἀλλά εἰκονίζεται καί Αὐτός ὁ Θεός, ἡ Ἁγία Τριάς, ὁ Πατήρ, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Ὁ Υἱός εἰκονίζεται, γιατί σαρκώθηκε καί ἔγινε ἄνθρωπος, ὅπως εἴπαμε. Ὁ Πατέρας ζωγραφίζεται ὅπως φάνηκε στόν προφήτη Δανιήλ, ὡς παλαιός τῶν ἡμερῶν. Καί τό Ἅγιο Πνεῦμα εἰκονίζεται ὡς περιστερά, ὅπως φάνηκε στόν Ἰορδάνη ποταμό κατά τήν βάπτιση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀλλά καί τά τρία πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδας εἰκονιζονται μαζί ὡς τρεῖς Ἄγγελοι, ὅπως φάνηκαν στόν Ἀβραάμ. Καί οἱ ἄγγελοι πάλι ζωγραφίζονται καί γίνονται εἰκόνες, ὅπως τό ἀπέδειξε ἡ Ζ´ Οἰκουμενική Σύνοδος, πού ἑορτάζουμε σήμερα· γιατί οἱ ἄγγελοι εἶναι περιγραπτοί καί φάνηκαν καί ὡς ἄνθρωποι σέ πολλούς.Ἔπειτα οἱ ἄγγελοι εἰκονίζονται, γιατί δέν εἶναι παντελῶς ἀσώματοι, ὅπως ὁ Θεός, ἀλλά εἶναι κάπως «λεπτοσώματοι» ὅπως λέγονται.

5. Χριστιανοί μου, ὄχι μόνο στά σπίτια μας, καί ἐπάνω μας ἀκόμη πρέπει νά ἔχουμε εἰκονίσματα. Σᾶς ἔχω τυπώσει καί πλαστικοποιήσει μία εἰκόνα τῆς Παναγίας, γιά νά τήν ἔχετε πάνω σας Ὅσοι δέν τήν πήρατε, νά μοῦ τήν ζητᾶτε, ὅταν μέ συναντᾶτε. Καί νά διαβάζετε αὐτά πού σᾶς γράφω πίσω ἀπό τήν εἰκόνα. Προσέχετε ὅμως νά μήν ἔχετε στά σπίτια σας εἰκόνες πού ἔχουν τήν δυτική-παπική ἔκφραση, τίς «φραγκο-παναγιές», ὅπως τίς λέει περιφρονητικά ὁ ὀρθόδοξος λαός μας.

Εὔχομαι τήν εὐλογία τῆς Παναγίας μας στήν οἰκογένειά Σας.

Μέ πολλές εὐχές

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας