ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ (ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ Ζ΄ ΟΙΚ. ΣΥΝΟΔΟΥ)

Απόστολος: Τιτ. γ΄ 8-15

Ευαγγέλιο: Λουκ. η΄ 5-15

16 Οκτωβρίου 2016

«Υμίν δέδοται γνώναι τα μυστήρια της Βασιλείας του Θεού, τοις δε λοιποίς εν παραβολαίς» (Λουκ. η΄ 10)

Ο Κύριος συνήθιζε να διδάσκει με παραβολές. Δηλαδή μέσα από απλές διηγήσεις και χρησιμοποιώντας εικόνες από την καθημερινή θρησκευτική, κοινωνική και γεωργική ζωή των ανθρώπων αποκάλυπτε ύψιστες αλήθειες. Όπως είπε σήμερα στους μαθητές του «Σ’εσάς έδωσε Θεός να γνωρίσετε τα μυστήρια της βασιλείας του Θεού, ενώ στους υπόλοιπους αυτά δίνονται με παραβολές».

Παρά το ότι οι Μαθητές ανήκαν στην εκλεκτή εκείνη ομάδα των ανθρώπων που τους δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουν τα μυστήρια της βασιλείας του Θεού, εντούτοις σήμερα δυσκολεύονται να κατανοήσουν το περιεχόμενο της παραβολής για τούτο και ρωτούν το Διδάσκαλο τους: «Τι σημαίνει η παραβολή αυτή»; Το ερώτημα αυτό στη συνέχεια γίνεται διαχρονικό. Γιατί δεν αρκεί να γνωρίζουμε μόνο το περιεχόμενο της παραβολής. Χρειάζεται και να κατανοούμε το βαθύτερο νόημα του οποιουδήποτε κειμένου που διαβάζουμε. Κατά συνέπεια, επίκαιρο παραμένει και για μας το ερώτημα του Φίλιππου προς τον Αιθίοπα επίσημο:

«Άραγε γινώσκεις α αναγινώσκεις»; «Άραγε, καταλαβαίνεις αυτά που διαβάζεις»; (Πράξ. η΄ 30).

Η σημερινή παραβολή περιστρέφεται γύρω από δυο σημεία. Πρώτον, γύρω από την προσφορά και την αξιοπιστία του λόγου Θεού και δεύτερον γύρω από την ποιότητα του εδάφους και τον τρόπο αποδοχής του από μέρους των ανθρώπων. Ο λόγος του Θεού, αιώνιος και αξιόπιστος προσφέρεται διαχρονικά και χωρίς διακρίσεις σε όλους τους ανθρώπους. Όπως ακούσαμε στο σημερινό ευαγγέλιο «ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού» και σποριάς ο Υιός και Λόγος του Θεού, ο Ιησούς Χριστός. Η αξιοπιστία του λόγου του Θεού επιβεβαιώνονται σε άλλη περίπτωση από τον ίδιο τον Ιησού Χριστό που είπε «Σας βεβαιώνω πως όσο υπάρχει ο κόσμος, έως τη συντέλεια του, δε θα πάψει να ισχύει ούτε ένα γιώτα ή μια οξεία από το νόμο» (Ματθ. ε΄ 18).

Αλλά και ο σημερινός «Απόστολος» είναι απόλυτα ξεκάθαρος. Ακούσαμε σ’ αυτόν τον Απόστολο Παύλο να υπογραμμίζει στο μαθητή του, τον Τίτο: «Αυτά τα λόγια είναι αξιόπιστα και θέλω να τα βεβαιώνεις με την προσωπική σου μαρτυρία, ώστε όσοι έχουν πιστέψει στο Θεό να φροντίζουν να πρωτοστατούν σε καλά έργα και χρήσιμα στους ανθρώπους… Ας μαθαίνουν και οι δικοί μας να πρωτοστατούν σε καλά έργα, για να αντιμετωπίζουν τις επείγουσες ανάγκες, ώστε η ζωή τους να μην είναι άκαρπη».

Τόσο ο Ιησούς, όσο και ο Παύλος κάνουν σαφή διαχωρισμό ανάμεσα στο λόγο του Θεού, ο οποίος είναι αξιόπιστος, όσο και στον βαθμό αποδοχής του από μέρους των ανθρώπων. Με βάση τη σημερινή παραβολή ο αξιόπιστος λόγος του Θεού προσφέρεται, χωρίς διακρίσεις, σε όλους τους ανθρώπους. Όμως η αποδοχή του από μέρους των ανθρώπων δεν είναι ομοιόμορφη. Αντίθετα διακρίνονται τέσσερις κατηγορίες, με τις τρεις πρώτες να είναι από αρνητικές έως αδιάφορες και μόνο μια να είναι θετική και να χαρακτηρίζεται ως «γη αγαθή» η οποία όχι μόνο δέχθηκε το λόγο του Θεού, αλλά καρποφόρησε έως και εκατό φορές περισσότερο.

Με βάση τη σημερινή παραβολή παρά το ότι η φύση δεν είναι «λογική», όπως ο άνθρωπος, εντούτοις αυτή ανταποκρίνεται κλιμακωτά στην προσφορά του σποριά από αρνητικά έως θετικά. Αλλά και εκεί που ανταποκρίνεται θετικά και πάλι διαφέρει το αποτέλεσμα αφού καρποφορεί αλλού τριάντα, αλλού εξήντα και αλλού εκατό στα εκατό.

Αν η άψυχη και άλογη φύση ανταποκρίνεται μ’ αυτό τον ανόμοιο τρόπο, τότε μπορούμε να φανταστούμε τι συμβαίνει με την περίπτωση του λογικού και ελεύθερου ανθρώπου. Κι’ όμως με βάση τη σημερινή παραβολή η ανταπόκριση του «λογικού» ανθρώπου, δε διαφέρει από αυτή της «άλογης» φύσης. Ο άνθρωπος αντιδρά όπως ακριβώς και η φύση.

Ακούσαμε σήμερα τον Κύριο να εξηγεί την παραβολή και να μας λέει: «Η παραβολή αυτή σημαίνει το εξής: «Ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού. Οι σπόροι που έπεσαν στο δρόμο είναι εκείνοι που άκουσαν το λόγο του Θεού, έρχεται όμως ύστερα ο διάβολος και τον παίρνει απ’ τις καρδιές τους, για να μην πιστέψουν και σωθούν. Οι σπόροι που έπεσαν στο πετρώδες έδαφος, είναι εκείνοι που, όταν ακούσουν το λόγο, τον δέχονται με χαρά, δεν έχουν όμως ρίζα γι’ αυτό πιστεύουν για λόγο διάστημα και, όταν έρθει ο καιρός της δοκιμασίας, απομακρύνονται.

Αυτοί που έπεσαν στ’ αγκάθια είναι εκείνοι που άκουσαν το λόγο, συμπορεύονται όμως με τις φροντίδες, με τον πλούτο και τις απολαύσεις της ζωής, πνίγονται απ’ αυτά και δεν καρποφορούν. Με το σπόρο που έπεσε στο γόνιμο έδαφος εννοούνται όσοι άκουσαν το λόγο με καλή και αγαθή καρδιά, τον φυλάνε μέσα τους και καρποφορούν με υπομονή».

Από τις τέσσερις κατηγορίες της σημερινής παραβολής, οι τρεις ήσαν άγονες και άκαρπες και μόνο μια υπήρξε καρποφόρα. Αλλά και από αυτή η καρποφορία, πάλι δεν ήταν ομοιόμορφη.

Κατά την περιγραφή του Ευαγγελιστή Ματθαίου από τους σπόρους που έπεσαν στο γόνιμο έδαφος «έδωσαν καρπό άλλοι εκατό φορές περισσότερο, άλλοι εξήντα και άλλοι τριάντα» (Ματθ. ιγ΄ 8).

Ο λόγος του Θεού, λοιπόν, προσφέρεται πλουσιοπάροχα και ομοιόμορφα, αυτός όμως δεν είναι αρκετό να γίνει αποδεκτός, αλλά και θα πρέπει να καρποφορήσει με υπομονή μέσα από τον καθημερινό τρόπο ζωής, δηλαδή μέσα από τα καλά έργα, αλλά και τη σταθερή και αμετάβλητη πίστη. 

Αδελφοί μοι, η σημερινή παραβολή, πέραν από τη βεβαιότητα της αξιοπιστίας του λόγου του Θεού, επιχειρεί να μας προβληματίσει και να αναρωτηθούμε, γιατί αυτός ο μεγάλος σε έκταση βαθμός αποτυχίας; Σε πόση έκταση, μέτοχοι, αμέτοχοι ή και συμμέτοχοι είμαστε ο κάθε ένας από μας ξεχωριστά; Αν υπάρξει αφύπνιση, πρώτα προσωπική και έπειτα γενικότερη, τότε έχουμε ελπίδα να βγούμε από τα όποια αδιέξοδα της εποχής μας και με συνειδητή ευθύνη να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο κόσμο, ιδιαίτερα για τη σημερινή γενιά που εμείς οι μεγαλύτεροι αδικήσαμε κατάφορα. Ας μετατρέψουμε την πετρώδη, άγονη και άκαρπη ζωή των λόγων, σε γόνιμη γη μέσα από την πίστη και την προσωπική μαρτυρία μέσα από τα καλά έργα που θα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των επειγουσών αναγκών των συνανθρώπων μας. Αμήν.

Θεόδωρος Αντωνιάδης

ΠΗΓΗ