Κυριακή ΙΒ’ Ματθαίου: “Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα” (Ματθ. ιθ’ 16-26)
Του Εμμ. Λιοδάκη, Ιεροκήρυκος
Εσώψυχος πόθος του σημερινού νέου είναι η κατάκτηση της αιώνιας ζωής. Τα πλούτη του είναι πολύ φτωχά για να την εξαγοράσει. Γι’ αυτό σαν ζητιάνος πέφτει στα πόδια του Διδασκάλου και τον εκλιπαρεί λέγοντάς του: “Τί αγαθόν ποιήσω ίνα έχω ζωήν αιώνιον;”. Και ο καρδιογνώστης Ιησούς στην ερώτησή του αυτή δίνει μια σύντομη, αλλά ουσιαστική απάντηση: “Θέλεις εισελθείν εις την ζωήν, τήρησον τας εντολάς” (Ματθ. ιθ’ 17). Ανάμεσα σ’ αυτές τις εντολές αναφέρεται και αυτή που λέει, “τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα”.
Ο Δεκάλογος, που ο νέος γνώριζε πολύ καλά αναφέρει και αυτήν την εντολή. Πιστεύω ότι αξίζει να δούμε με προσοχή αυτό το μεγάλο θέμα. Μας αφορά όλους, σήμερα πολύ περισσότερο που η οικογένεια, αυτή η μικρή κατ’ οίκον εκκλησία, πάει να διαλύσει, αφού στο οικογενειακό άδυτο, εισχώρησαν καινούργιες αρχές και που αυτές οι αρχές απειλούν να την εξαφανίσουν. Δεν θέλω να είμαι απόλυτος. Μα πολλοί γονείς δεν απολαμβάνουν πια από τα παιδιά τους τον σεβασμό, την τιμή και την αγάπη που δικαιούνται. Βέβαια θα ήταν άδικο να κατατάξουμε όλα τα παιδιά στην θέση των παιδιών αυτών που ντρέπονται να ονομάσουν τον πατέρα με το όνομα του, πατέρα και την μητέρα με το όνομά της μητέρα. Αλλά με πόνο και λύπη ορισμένοι γονείς ακούνε τα παιδιά τους που με κόπους, φτώχεια και πολλές υστερήσεις τα ανάθρεψαν, τα σπούδασαν, τα αποκατάστησαν, τους έκαναν και σπίτια άνετα, και όμως ακούνε οι δυστυχισμένοι αυτοί γονείς, αντί για το όνομά τους (ο γέρος μου και η γριά μου).
Και το πιο φρικτό. Πόσες φορές αυτοί οι γονείς δεν αργοσβήνουν σαν ξεχασμένα λυχνάρια σ’ ένα υγρό και σκοτεινό ήλιο και φως υπόγειο, ή σ’ ένα οίκο ευγηρίας; Θα είμαστε αναπολόγητοι, όταν στο ζωικό βασίλειο υπάρχει πολύ μεγαλύτερη μέριμνα από αυτή που συναντούμε στις κοινωνίες των ανθρώπων. Λέγεται, πως όταν ο κόρακας γηράσει και πέσουν τα φτερά του και το φως του χαθεί, τα παιδιά του τον βάζουν σε ασφαλές μέρος κι εκεί του πηγαίνουν τροφή και νερό. Τον χειμώνα πάλι, για να μην κρυώνει, τον καλύπτουν με τα φτερά τους μέχρι το γέρικο πουλί να πεθάνει. Ο άνθρωπος όμως, το πιο τέλειο πλάσμα του Θεού, βλέπουμε ότι πολλές φορές αρνείται και προδίδει την φύση του. Δεν τιμά δηλαδή όσο θα έπρεπε τους γονείς του.
Όταν λέμε τιμή στους γονείς, εννοούμε αγάπη και σεβασμό, που σύμφωνα με την εντολή του Θεού την οφείλουμε σ’ αυτούς που μας έφεραν στη ζωή. Βέβαια, υπάρχουν και γονείς που δεν είναι σωστοί. Δεν παύει όμως να είναι γονείς. Έχουμε λοιπόν υποχρέωση να δίνουμε τιμή στους γονείς μας, όποιοι κι αν είναι αυτοί. Στην Παλαιά Διαθήκη βλέπουμε ότι οι γονείς ευλογούσαν τα παιδιά τους και η ευλογία αυτή συνοδευόταν με την ευτυχία και την μακροβιότητα του παιδιού. Αυτό ο Δεκάλογος το λέει ξεκάθαρα: “Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα, ίνα ευ σοι γένηται και ίνα μακροχρόνιος γένη επί της γης” (Έξοδος κ’ 12).
Για να δείξει όμως πόσο μεγάλο αμάρτημα είναι να συμπεριφέρεται άσχημα το παιδί προς τους γονείς, ο Δεκάλογος συμπληρώνει: “Ος τύπτει πατέρα αυτού, ή μητέρα αυτού, θανάτω θανατούσθω” (Έξοδος κα’ 15). Την ίδια τιμωρία προβλέπει ο νόμος και γι’ αυτούς που κακολογούν τους γονείς τους. “Ο κακολογών πατέρα αυτού ή μητέρα αυτού τελευτήσει θανάτω” (Έξοδος κα’ 16). Στην Καινή Διαθήκη η τιμωρία είναι πιο μεγάλη. Δεν θανατώνει βέβαια το σώμα, αλλά αποκλείει αυτόν που συμπεριφέρεται άσχημα στους γονείς του, από την αιώνια ζωή. Η τιμωρία λοιπόν της Παλ. Διαθήκης που είναι αιώνια. Ο Χριστός το λέει καθαρά: Όποιος θέλει να κερδίσει την αιώνια ζωή, οφείλει να τηρήσει τις εντολές που μέσα σ’ αυτές είναι και “η τιμή προς τους γονείς” (Ματθ. ιθ’ 17). Το παράδειγμα άλλωστε του Ιησού προς τους γονείς στην Παναγία Μητέρα του και στον “μνήστορα” Ιωσήφ είναι ξεκάθαρο. “Και ήν υποτασσόμενος αυτοίς” (Λουκ. β’ 51). Και ο Απ. Παύλος όμως σαν Πνευματικός Πατέρας παραγγέλλει: “Τα τέκνα υπακούετε τοις γονεύσι κατά πάντα· τούτο γαρ έστιν ευάρεστον τω Κυρίω” (Κολασ. γ’ 20).
Για το θέμα αυτό έχουμε να πούμε πολλά. Όμως θα κλείσουμε με τα λόγια του σοφού Μυτηλιναίου Πιττακού: “Οίους εράνους εισενέγκης τοις γονεύσι, τοιούτους αυτός εν τω γήρα παρά των τέκνων προσδέχου”. Δηλαδή, ό,τι κάμεις στους γονείς σου, το ίδιο να περιμένεις ότι θα σου κάμουν τα παιδιά σου όταν γεράσεις.
Του Εμμ. Λιοδάκη, Ιεροκήρυκος
Εσώψυχος πόθος του σημερινού νέου είναι η κατάκτηση της αιώνιας ζωής. Τα πλούτη του είναι πολύ φτωχά για να την εξαγοράσει. Γι’ αυτό σαν ζητιάνος πέφτει στα πόδια του Διδασκάλου και τον εκλιπαρεί λέγοντάς του: “Τί αγαθόν ποιήσω ίνα έχω ζωήν αιώνιον;”. Και ο καρδιογνώστης Ιησούς στην ερώτησή του αυτή δίνει μια σύντομη, αλλά ουσιαστική απάντηση: “Θέλεις εισελθείν εις την ζωήν, τήρησον τας εντολάς” (Ματθ. ιθ’ 17). Ανάμεσα σ’ αυτές τις εντολές αναφέρεται και αυτή που λέει, “τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα”.
Ο Δεκάλογος, που ο νέος γνώριζε πολύ καλά αναφέρει και αυτήν την εντολή. Πιστεύω ότι αξίζει να δούμε με προσοχή αυτό το μεγάλο θέμα. Μας αφορά όλους, σήμερα πολύ περισσότερο που η οικογένεια, αυτή η μικρή κατ’ οίκον εκκλησία, πάει να διαλύσει, αφού στο οικογενειακό άδυτο, εισχώρησαν καινούργιες αρχές και που αυτές οι αρχές απειλούν να την εξαφανίσουν. Δεν θέλω να είμαι απόλυτος. Μα πολλοί γονείς δεν απολαμβάνουν πια από τα παιδιά τους τον σεβασμό, την τιμή και την αγάπη που δικαιούνται. Βέβαια θα ήταν άδικο να κατατάξουμε όλα τα παιδιά στην θέση των παιδιών αυτών που ντρέπονται να ονομάσουν τον πατέρα με το όνομα του, πατέρα και την μητέρα με το όνομά της μητέρα. Αλλά με πόνο και λύπη ορισμένοι γονείς ακούνε τα παιδιά τους που με κόπους, φτώχεια και πολλές υστερήσεις τα ανάθρεψαν, τα σπούδασαν, τα αποκατάστησαν, τους έκαναν και σπίτια άνετα, και όμως ακούνε οι δυστυχισμένοι αυτοί γονείς, αντί για το όνομά τους (ο γέρος μου και η γριά μου).
Και το πιο φρικτό. Πόσες φορές αυτοί οι γονείς δεν αργοσβήνουν σαν ξεχασμένα λυχνάρια σ’ ένα υγρό και σκοτεινό ήλιο και φως υπόγειο, ή σ’ ένα οίκο ευγηρίας; Θα είμαστε αναπολόγητοι, όταν στο ζωικό βασίλειο υπάρχει πολύ μεγαλύτερη μέριμνα από αυτή που συναντούμε στις κοινωνίες των ανθρώπων. Λέγεται, πως όταν ο κόρακας γηράσει και πέσουν τα φτερά του και το φως του χαθεί, τα παιδιά του τον βάζουν σε ασφαλές μέρος κι εκεί του πηγαίνουν τροφή και νερό. Τον χειμώνα πάλι, για να μην κρυώνει, τον καλύπτουν με τα φτερά τους μέχρι το γέρικο πουλί να πεθάνει. Ο άνθρωπος όμως, το πιο τέλειο πλάσμα του Θεού, βλέπουμε ότι πολλές φορές αρνείται και προδίδει την φύση του. Δεν τιμά δηλαδή όσο θα έπρεπε τους γονείς του.
Όταν λέμε τιμή στους γονείς, εννοούμε αγάπη και σεβασμό, που σύμφωνα με την εντολή του Θεού την οφείλουμε σ’ αυτούς που μας έφεραν στη ζωή. Βέβαια, υπάρχουν και γονείς που δεν είναι σωστοί. Δεν παύει όμως να είναι γονείς. Έχουμε λοιπόν υποχρέωση να δίνουμε τιμή στους γονείς μας, όποιοι κι αν είναι αυτοί. Στην Παλαιά Διαθήκη βλέπουμε ότι οι γονείς ευλογούσαν τα παιδιά τους και η ευλογία αυτή συνοδευόταν με την ευτυχία και την μακροβιότητα του παιδιού. Αυτό ο Δεκάλογος το λέει ξεκάθαρα: “Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα, ίνα ευ σοι γένηται και ίνα μακροχρόνιος γένη επί της γης” (Έξοδος κ’ 12).
Για να δείξει όμως πόσο μεγάλο αμάρτημα είναι να συμπεριφέρεται άσχημα το παιδί προς τους γονείς, ο Δεκάλογος συμπληρώνει: “Ος τύπτει πατέρα αυτού, ή μητέρα αυτού, θανάτω θανατούσθω” (Έξοδος κα’ 15). Την ίδια τιμωρία προβλέπει ο νόμος και γι’ αυτούς που κακολογούν τους γονείς τους. “Ο κακολογών πατέρα αυτού ή μητέρα αυτού τελευτήσει θανάτω” (Έξοδος κα’ 16). Στην Καινή Διαθήκη η τιμωρία είναι πιο μεγάλη. Δεν θανατώνει βέβαια το σώμα, αλλά αποκλείει αυτόν που συμπεριφέρεται άσχημα στους γονείς του, από την αιώνια ζωή. Η τιμωρία λοιπόν της Παλ. Διαθήκης που είναι αιώνια. Ο Χριστός το λέει καθαρά: Όποιος θέλει να κερδίσει την αιώνια ζωή, οφείλει να τηρήσει τις εντολές που μέσα σ’ αυτές είναι και “η τιμή προς τους γονείς” (Ματθ. ιθ’ 17). Το παράδειγμα άλλωστε του Ιησού προς τους γονείς στην Παναγία Μητέρα του και στον “μνήστορα” Ιωσήφ είναι ξεκάθαρο. “Και ήν υποτασσόμενος αυτοίς” (Λουκ. β’ 51). Και ο Απ. Παύλος όμως σαν Πνευματικός Πατέρας παραγγέλλει: “Τα τέκνα υπακούετε τοις γονεύσι κατά πάντα· τούτο γαρ έστιν ευάρεστον τω Κυρίω” (Κολασ. γ’ 20).
Για το θέμα αυτό έχουμε να πούμε πολλά. Όμως θα κλείσουμε με τα λόγια του σοφού Μυτηλιναίου Πιττακού: “Οίους εράνους εισενέγκης τοις γονεύσι, τοιούτους αυτός εν τω γήρα παρά των τέκνων προσδέχου”. Δηλαδή, ό,τι κάμεις στους γονείς σου, το ίδιο να περιμένεις ότι θα σου κάμουν τα παιδιά σου όταν γεράσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου