Κυριακή ΙΒ. Ματθαίου

ο πλούτος και η αιώνια ζωή

Ιερομ. Κοσμά του Δοχειαρίτου.

(Ματθ. ιθ, 16-26. Μάρκ. ι, 17-27. Λουκ. ιη, 18-30).

Πλησίασε κάποιος τον Ιησού και τον ρώτησε: «Αγαθέ Διδάσκαλε, τι καλό να κάνω για ν’ αποκτήσω αιώνια ζωή;». Ο Ιησούς του είπε: «Γιατί με ονομάζεις αγαθό; Κανένας δεν είναι αγαθός, παρά μόνο ένας, ο Θεός.1

Αν θέλεις πάντως να μπεις στη ζωή, τήρησε τις εντολές». «Ποιές»; Του λέει. Κι ο Ιησούς είπε: «Το μη σκοτώσεις, μη μοιχεύσεις, μην κλέψεις, μην ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τον πατέρα και τη μητέρα σου και αγάπα τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου». «Όλα αυτά τα τηρώ από πολύ μικρός», του λέει ο νεαρός. «Σε τί ακόμα υστερώ;». ο Ιησούς τότε τον κοίταξε γεμάτος αγάπη και του είπε: «Ένα πράγμα σου λείπει: εάν θέλεις να είσαι τέλειος, πήγαινε, πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε τα χρήματα στους φτωχούς. Έτσι θα έχεις θησαυρό κοντά στον Θεό˙ κι έλα να με ακολουθήσεις, σηκώνοντας τον σταυρό σου». Μόλις άκουσε την απάντηση ο νεαρός, έφυγε λυπημένος, γιατί είχε μεγάλη περιουσία.2

Τότε ο Ιησούς είπε στους μαθητές του: «Σας βεβαιώνω πως δύσκολα θα μπει πλούσιος στη βασιλεία του Θεού. Και σας το επαναλαμβάνω: Είναι ευκολότερο να περάσει καμήλα από βελονότρυπα, παρά να μπει πλούσιος στη βασιλεία του Θεού».3

Όταν τ’ άκουσαν οι μαθητές του, ένιωσαν μεγάλη κατάπληξη κι έλεγαν: «Τότε ποιός μπορεί να σωθεί;». Ο Ιησούς τους κοίταξε και είπε: «Αυτό είναι αδύνατο για τους ανθρώπους˙ για τον Θεό όμως όλα είναι δυνατά».

ΣΧΟΛΙΑ.

(1)Ο Ιησούς του είπε: «Γιατί με ονομάζεις αγαθό; Κανένας δεν είναι αγαθός, παρά μόνο ένας, ο Θεός».

Εάν ο νεανίσκος επίστευεν, ότι ο Ιησούς Χριστός είναι Θεός, δεν θα έλεγε προς αυτόν ο Ιησούς το «Τι με λέγεις αγαθόν»; Είπε δε τούτο, ως εάν έλεγε˙ Συ μη πιστεύων, ότι είμαι Θεός, διατί με λέγεις αγαθόν; Όχι μόνον άνθρωπος, άλλ’ ουδέ άγγελος είναι εκ φύσεως αγαθός: διότι και οι άνθρωποι και οι άγγελοι έχουσι την αγαθότητα όχι κατά φύσιν, αλλά κατά χάριν, ουδέ υπερτελείαν, άλλ’ ατελή, όταν συγκρίνωνται προς την αγαθότητα του Θεού˙ εις δε και μόνος ο Θεός κατά φύσιν έχει υπερτελείαν και αμετάτρεπτον την αγαθότητα, ων πηγή αγαθότητος και πάσης αγαθωσύνης χορηγός. Ταύτα λοιπόν είπεν εις αυτόν ο Ιησούς δια να τον νουθετήση, αλλά και να τον ελέγξη και έπειτα αποκρίνεται εις το ερώτημα αυτού, λέγων˙ Εάν θέλης να εισέλθης εις την αιώνιον ζωήν, φύλαξον τας εντολάς. Εκ τούτων μανθάνομεν πρώτον μεν, ότι είναι αναγκαία η θέλησις του ανθρώπου προς την σωτηρίαν˙ θέλησις όμως ελευθέρα, και όχι βεβιασμένη˙ «Ει δε θέλεις» εάν θέλης˙ δεύτερον δε, ότι μόνη η θέλησις του ανθρώπου δεν εξαρκεί, άλλ’ είναι αναγκαία και η τήρησις των εντολών του Θεού˙ «Τήρησον τας εντολάς»˙ τρίτον, ότι, όστις θέλει την σωτηρίαν αυτού, φυλάξη δε τας εντολάς του Θεού, εκείνος αναμφιβόλως σώζεται˙ «Ει δε θέλεις εισελθείν εις την ζωήν, τήρησον τας εντολάς».

(Αρχιερεύς, Νικηφόρος Θεοτόκης.)

(2)«Ένα πράγμα σου λείπει: εάν θέλεις να είσαι τέλειος, πήγαινε, πούλησε τα υπάρχοντά σου και δώσε τα χρήματα στους φτωχούς…

Σώζει ναι τον πιστεύοντα εις Χριστόν η φύλαξις των θείων εντολών των εν τω μωσαϊκώ νόμω, και εισάγει αυτόν εις την ζωήν την αιώνιον, όπως είναι φανερόν εκ των λόγων τούτων του Κυρίου˙ «Ει θέλεις εισελθείν εις την ζωήν, τήρησον τας εντολάς»˙ δεν δύναται όμως να αναβιβάση αυτόν εις την τελειότητα, την διδασκομένην υπό του αγίου Ευαγγελίου. Επιβεβαιώνει τούτο ο θεηγόρος Παύλος, λέγων˙ «Ουδέν γαρ ετελείωσεν ο νόμος˙ σκιάν γαρ έχων ο νόμος των μελλόντων αγαθών (Εβρ. 19), ουκ αυτήν την εικόνα των πραγμάτων, κατ’ ενιαυτόν ταις αυταίς θυσίαις ας προσφέρουσιν εις το διηνεκές, ουδέποτε δύναται τους προσερχομένους τελειώσαι» (Αυτ. γ 1).

Σημείωσαι δε, ότι άλλη η δόξα των σεσωσμένων, και άλλη η δόξα εκείνων, οι οποίοι ηξιώθησαν να αποκτήσουν την ευαγγελικήν τελειότητα, δηλαδή των αγίων˙ διότι εις μεν τους φύλακας των εντολών υπεσχέθη ο Κύριος την είσοδον εις την αιώνιον ζωήν˙ «Ει δε θέλεις εισελθείν εις την ζωήν, τήρησον τας εντολάς» εις δε τους τελείους, «θησαυρόν εν ουρανώ», ήτοι υπερβάλλουσαν ουράνιον, δόξαν˙ «Και έξεις θησαυρόν εν ουρανώ». Οι τέλειοι, δηλαδή οι άγιοι, όχι μόνον κληρονομούσι την αιώνιον Ζωήν, ως και οι σεσωσμένοι, αλλά και απολαμβάνουσι τους θησαυρούς της θείας δόξης˙ τούτο δε είναι εκείνο το οποίον αλλαχού είπεν ο Σωτήρ ημών˙ «Εγώ ήλθον, ίνα ζωήν έχωσι, και περισσόν έχωσιν» (Ιωάν. γ, 10), ήτοι, ίνα έχωσιν οι άγιοι όχι μόνον την αιώνιον ζωήν, καθώς και οι σεσωσμένοι, αλλά και ακόμη περισσότερον, δηλαδή την πλουσιωτάτην απόλαυσιν της θείας δόξης. Ότι δε υπάρχουν βαθμοί δόξης και μακαριότητος, αυτός ο Κύριος εφανέρωσεν, ειπών: «Εν τη οικία του Πατρός μου πολλαί μοναί εισί» (Αυτ. ιδ’ 2).

Καθώς δε πάντες οι άνθρωποι δεν βλέπουσιν εξ ίσου το αυτό φως, άλλ’ άλλοι μεν περισσότερον, άλλοι δε ολιγώτερον, κατ’ αναλογίαν της δυνάμεως των ομμάτων αυτών˙ ούτως ουδέ πάντες οι δίκαιοι επίσης απολαμβάνουσι της αυτής δόξης του Θεού, άλλ’ οι μεν περισσότερον, οι δε ολιγώτερον, κατ’ αναλογίαν των εναρέτων κατορθωμάτων αυτών. Εκ τούτων μανθάνομεν ότι η μεν φύλαξις των εντολών του νόμου είναι τόσον αναγκαία, ώστε κανείς χωρίς αυτήν δεν δύναται να σωθή˙ η δε τελειότης η ευαγγελική είναι έργον όχι αναγκαίον προς σωτηρίαν, αλλά προαιρετικόν, υπερβαλλούσης δόξης πρόξενον.

Εάν μεν φυλάξω τας εντολάς, σώζομαι˙ εάν δε παραβώ αυτάς, κολάζομαι˙ εάν μεν αναβώ εις την ευαγγελικήν τελειότητα, γίνομαι τέλειος μαθητής του Ιησού Χριστού και άγιος «Και δεύρο ακολούθει μοι», και υπερδοξάζομαι εν ουρανοίς, «Και έξεις θησαυρόν εν ουρανώ»˙ εάν δε μείνω εστερημένος της τελειότητος, σώζομαι, αλλά δεν γίνομαι άγιος, ουδέ υπερδοξάζομαι. Επιβεβαιώνει ταύτα ο μέγας θεολόγος Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, λέγων˙ «Της ημετέρας νομοθεσίας τα μεν ανάγκην έχει τοις επιταττομένοις, α και μη φυλάττουσι κίνδυνος˙ τα δε ουκ ανάγκην, αίρεσιν δε, α φυλάττουσι μεν τιμήν και αντίδοσιν, μη φυλάττουσι δε, ούδ’ οντινούν κίνδυνον»˙ και μετ’ ολίγα˙ «Ώσπερ γαρ ουχ όστις ου κολάσεως άξιος, ήδη και αναρρήσεως, ούτως ουχ όστις ουκ αναρρήσεως, ήδη και τιμωρίας». Βλέπε δε πως με ολίγους λόγους περιέγραψεν ο θεάνθρωπος την τελειότητα. Πώλησον, λέγει, τα υπάρχοντά σου, και δος αυτά εις τους πτωχούς, και δεύρο ακολούθει μοι, ήτοι, γενού μιμητής μου. Φανερόν δε είναι, ότι ο ξένος του κόσμου και μιμητής των αρετών του Ιησού Χριστού, εκείνος είναι ο άνθρωπος ο τέλειος, και ουράνιος, και άγιος.

(Αρχιερεύς, Νικηφόρος Θεοτόκης.)

(3)Τότε ο Ιησούς είπε στους μαθητές του: «Σας βεβαιώνω πως δύσκολα θα μπει πλούσιος στη βασιλεία του Θεού.

Η φιλαργυρία. Ιδού η νόσος η απαισία. Ιδού ο νεκροθάφτης των ευγενεστέρων ιδανικών. Ιδού η έλλειψις, την οποίαν ανεκάλυψεν ο Κύριος εις τον χαρακτήρα του νέου. Αλλά ο πλούσιος νέος δεν ηθέλησε να διορθώση την έλλειψιν, δεν ηθέλησεν να συμμορφωθή προς την υπόδειξιν του Σωτήρος. Επροτίμησε τον χρυσόν παρά τον Χριστόν. Και απωλέσθη. Φοβηθώμεν, αδελφοί, μήπως και ημείς απωλεσθώμεν. Διότι και ημείς έχομεν τας ελλείψεις μας. Ερωτώμεν: Ποίαν φροντίδα λαμβάνομεν δια την διόρθωσίν μας; Ως ένοιχοι που είμεθα όλοι ανεξαιρέτως ας πλησιάσωμεν εν συντριβή καρδίας τον Κύριον, ας γονατίσωμεν νοερώς ενώπιόν Του και ας τον ερωτήσωμεν ευλαβώς: «Κύριε, Συ, όστις εις την καρδίαν του νέου διέκρινες την φιλαργυρίαν φανέρωσε και εις ημάς τα τέκνα σου το εσωτερικόν της καρδίας μας. Φανέρωσε, Σε παρακαλούμεν, ποία πάθη, ποίας ηθικάς ελλείψεις παρουσιάζει ο χαρακτήρ μας. Κύριε! Τί υστερούμεν, δια να φθάσωμεν την πρωτοπορείαν της φάλαγγας των αγίων και μαρτύρων Σου; (Λουκ. 18,18 -27)

(Αρχιερεύς, Αυγουστίνος Καντιώτης.)

Από το βιβλίο: «Ιησούς Χριστός: Βίος, Διδασκαλία, Θαύματα», Β’ τόμος, του Ιερομονάχου Κοσμά του Δοχειαρίτου.

Ιερόν Δοχειαρίτικον Κελλίον, Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Αγιον Ορος 2011.

Η/Υ επιμέλεια Σοφίας Μερκούρη.

ΠΗΓΗ