ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ – 22 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2017

(Λκ. ιθ΄ 1-10)

Τὸ  σημερινὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα, ἀδελφοί μου, μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ συγκλονιστικὸ καὶ σωτήριο περιστατικὸ τῆς ζωῆς τοῦ Ζακχαίου. Πρόκειται γιὰ μία δραματικὴ ἱστορία, γιὰ μία τραγωδία ψυχῆς, γιὰ ἕνα βαθὺ συγκλονισμὸ πού ὁδήγησε ἕναν ἁμαρτωλὸ στὴ μετάνοια. Τὸ εὐαγγέλιο μᾶς περιγράφει πολὺ ἁπλὰ, ἀλλὰ παραστατικὰ, τὴν πραγματοποίηση τῆς σωτήριας συνάντησης. Εἶναι μία συνάντηση, ἡ ὁποία δείχνει τὸ δρόμο πού πρέπει νὰ ἀκολουθεῖ κάθε πιστὸς προκειμένου νὰ συναντήσει τὸν Χριστό.

Γιὰ νὰ σωθεῖ ὁ ἁμαρτωλός χρειάζεται νὰ συνεργασθοῦν οἱ δύο παράγοντες. Ὁ Θεὸς καὶ ὁ ἄνθρωπος. Αὐτὸ γίνεται καὶ στὴν προκειμένη περίπτωση τοῦ Ζακχαίου. Πηγαίνει ὁ Χριστὸς πρὸς τὸν Ζακχαῖο, τρέχει ὅμως καὶ ὁ Ζακχαῖος πρὸς τὸν Χριστό. «Ἥμαρτον», φωνάζει ὁ Ζακχαῖος. «Σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο», ἀπαντᾶ ὁ Χριστὸς καὶ ὁ ἁμαρτωλὸς σώζεται μὲ ὅλη τὴν οἰκογένειά του.

Ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, ἦλθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ βρεῖ  καὶ νὰ σώσει τὸ ἀπολωλός, πού στὴν περίπτωσή μας ἦταν ὁ ἀρχιτελώνης Ζακχαῖος. Σὰν ἀρχιτελώνης ἦταν ἄνθρωπος τῆς ἀδικίας καὶ τῆς ἁρπαγῆς. Πλούσιος ἦταν. Ἀλλὰ ἔγινε πλούσιος μὲ τὸν ἱδρώτα τῶν ἄλλων.

Ὅλοι τὸν θεωροῦσαν εὐτυχισμένο, ὅμως ὁ ἴδιος δὲν αἰσθανόταν καμία εὐτυχία. Τίποτε ἀπὸ τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ δὲν μποροῦσαν νὰ τοῦ δώσουν τὴν ἀληθινὴ χαρά. Εἶχε ἀκούσει πολλὰ γιὰ τὸν Χριστό, γιὰ τὴ διδασκαλία του καὶ τὰ θαύματά Του, καὶ μία φωνὴ μέσα τοῦ φώναζε, ὅτι μόνο κοντὰ στὸν Διδάσκαλο θὰ βρεῖ αὐτὸ ποῦ ποθοῦσε, δηλαδὴ γαλήνη καὶ εἰρήνη. Γι’ αὐτὸ τρέχει πρὸς τὸν Χριστὸ γιὰ νὰ τὸν συναντήσει· «Καὶ ἐζήτει ἰδεῖν τὸν Ἰησοῦν τίς ἐστι».

Ὅμως, πλῆθος λαοῦ εἶχε περιτριγυρίσει τὸν Ἰησοῦ καὶ, κοντὸς καθὼς ἦταν ὁ Ζακχαῖος, δὲν μποροῦσε νὰ τὸν ἀντικρύσει οὔτε ἀπὸ μακριά. Ἀλλὰ ὁ πόθος του καὶ ἡ πίστη του τὸν ἔκαναν καὶ βρῆκε τὴ λύση. Ἔτρεξε μπροστὰ ἀπὸ τὸ δρόμο ἀπὸ ὅπου θὰ περνοῦσε ὁ Χριστός, ἀνέβηκε πάνω σὲ μία συκομορέα καὶ περίμενε. Ἄν καί ἄνθρωπος ἐπίσημος, δὲν ντράπηκε τὸν κόσμο. Ἀδιαφόρησε ἐὰν οἱ ἄλλοι τὸν εἰρωνευθοῦν. Ἕνα μόνο τὸν ἐνδιέφερε. Νὰ δεῖ μὲ κάθε θυσία τὸν Χριστό.

Ὁ Ἰησοῦς, μόλις ἔφτασε στὸ μέρος ἐκεῖνο, σηκώνει τὸ βλέμμα Του καὶ διακρίνει τὸν Ζακχαῖο ἀνεβασμένο στὸ δένδρο. Σὰν παντογνώστης Θεὸς γνώριζε τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς του. Εἶδε τὴν ψυχικὴ διάθεση τοῦ Ζακχαίου γιὰ μετάνοια καὶ σωτηρία καὶ χωρὶς νὰ τὸν γνωρίζει ἀπὸ πρίν, τὸν καλεῖ μὲ τὸ ὄνομά του:  «Ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι. Σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι».

Τὸν Ζακχαῖο δὲν τὸν ἐνδιαφέρουν τὰ σχόλια τῶν ἀνθρώπων πού ἦταν γύρω του. Ἔπρεπε  χωρὶς ἀναβολὴ νὰ λυτρωθεῖ ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες του καὶ νὰ σωθεῖ. Στὴν ἐντολὴ τοῦ Κυρίου «Ζακχαῖε, σπεύσας κατάβηθι» γίνεται μέσα του σεισμός. Εἰλικρινὰ καὶ αὐθόρμητα ἀποφασίζει νὰ ἀποκαταστήσει τὶς ἀδικίες πού εἶχε κάνει.

 Ἀφοῦ κατέβηκε ἀπὸ τὸ δένδρο, στάθηκε μπροστὰ στὸν Ἰησοῦ μὲ σεβασμό καὶ μὲ ἐπίσημη ἀλλὰ σταθερὴ φωνή εἶπε πρὸς τὸν Κύριο: «Ἰδοὺ τὰ ἡμίση τῶν ὑπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοῖς πτωχοῖς, καὶ εἰ τινὸς ἐσυκοφάντησα, ἀποδίδωμι τετραπλοῦν». Ἰδοὺ ἡ μετάνοια τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ἔμπρακτη, ἀληθινή, βαθιά. Ὁμολογία θαρραλέα καὶ ἀξιοπρεπής, πού πραγματοποιεῖ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς τοῦ ἁμαρτωλοῦ, καὶ ὄχι μόνο: «Σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο» διότι κοντὰ σὲ αὐτὸν μετανοεῖ καὶ σώζεται ὅλη ἡ οἰκογένεια τοῦ Ζακχαίου.

Ἡ ζωὴ καὶ τὸ παράδειγμα τοῦ Ζακχαίου κάτι ἔχει νὰ πεῖ καὶ σ’ ἐμᾶς. Ἂν ἐξετάσουμε προσεκτικὰ τὴ ζωὴ μας εὔκολα θὰ ἀνακαλύψουμε πλῆθος καὶ ποικιλία ἀδικιῶν, πού διαπράξαμε καὶ διαπράττουμε πρὸς τοὺς συνανθρώπους μας μέσα στὴν οἰκογένεια, στὸ περιβάλλον τῆς ἐργασίας μας, στὶς συναλλαγές μας καὶ γενικὰ στὴν κοινωνία πού ζοῦμε. Ὅταν μᾶς κυριεύει ὁ θυμός, ἡ ἀντιπάθεια, ὁ φθόνος ἢ ἄλλο πάθος ἀφήνουμε νὰ μᾶς  ξεφύγουν λόγια πικρά, προσβλητικά, κατηγορίες ἢ συκοφαντίες ταπεινές, μὲ τὰ ὁποία δηλητηριάζουμε καὶ πληγώνουμε ψυχικὰ τὸν πλησίον μας.

Ὅταν ὅμως μᾶς βαρύνουν τέτοιες ἀδικίες, πῶς θὰ πετύχουμε τὴν ἕνωσή μας μὲ τὸν Κύριο γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχή μας; Μὰ ἀδελφοί μου, θὰ ἀκολουθήσουμε τὸ παράδειγμα τοῦ Ζακχαίου. Θὰ τρέξουμε νὰ συναντήσουμε τὸν Χριστό. Θὰ μποῦμε μέσα στὴν ἁγία Ἐκκλησία Του. Αὐτὴ θὰ μᾶς ὁδηγήσει βῆμα – βῆμα στὰ ἱερὰ Μυστήρια, μὲ πρῶτο βῆμα τὸ ἱερὸ μυστήριο τῆς Μετάνοιας καὶ Ἐξομολόγησης. Μὲ τὴν ἔμπρακτη μετάνοια καὶ τὴν προσευχή θὰ φέρουμε στὴ μνήμη μας ὅλα τὰ ἁμαρτήματά μας. Σὲ  αὐτὸ θὰ μᾶς βοηθήσει ἡ προσευχὴ πού πρέπει νὰ γίνεται μὲ ταπείνωση καὶ συντριβὴ καρδίας.

Στὴ συνέχεια θὰ προσέλθουμε στὸ ἱερὸ Μυστήριο τῆς ἐξομολόγησης. Μὲ τὴν ἐξομολόγηση μεταδίδεται στὸν ἁμαρτωλὸ καὶ ἔνοχο ἡ θεία χάρη, ἡ ὁποία μᾶς καθαρίζει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, μᾶς ἁγιάζει καὶ μᾶς κάνει καθαροὺς ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι θὰ γίνει ἡ ἀρχὴ καὶ μόνο ἔτσι θὰ μπορέσουμε μὲ καθαρὴ ψυχὴ καὶ συνείδηση νὰ φθάσουμε μπροστὰ στὸ ἅγιο Ποτήριο, ὥστε  νὰ μεταλάβουμε τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ.

Ποιὸς χριστιανὸς δὲν θὰ ἐπιθυμοῦσε νὰ ἀπολαύσει τὴ χαρὰ καὶ τὴν ἱκανοποίηση πού παρέχει ἡ ἔμπρακτη μετάνοια; Ὅμως, γιὰ νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ  μεταστροφή εἶναι ἀνάγκη ὁ καθένας μας νὰ ἐλέγχει τὸν ἑαυτό του καὶ νὰ διερωτᾶται κατὰ πόσο ἡ μετάνοιά του συνοδεύεται ἀπὸ ἀνάλογη πρακτικὴ ἐφαρμογή. Μετανοῶ σημαίνει ὅτι ἀποφασίζω νὰ ἀλλάξω τρόπο σκέψης καὶ ἐνέργειας. Μετανοῶ σημαίνει ἀκόμη ὅτι προσπαθῶ καὶ  διορθώνω τὶς ἁμαρτωλὲς πράξεις μου.

Ἐδῶ πρέπει νὰ ρωτήσουμε τὸν ἑαυτό μας γιὰ ἀνάλογες περιπτώσεις. Μήπως, ἐνῶ ἀποκηρύσσω τὴν ἁμαρτία, στὴν πράξη συντηροῦμαι μέσα στὴν ἀδικία; Μήπως ὁμολογῶ ὅτι εἶπα ψέματα, ἀλλὰ ἀφήνω τὸν φίλο μου ἐξαπατημένο; Μήπως τὰ δάκρυα, πού κύλησαν κατὰ τὴν ἐξομολόγηση μπροστὰ στὸν ἱερέα, δὲν εἶναι ἀρκετὰ γιὰ τὸ παράπτωμα τῆς συκοφαντίας; Ἐὰν κάτι τέτοιο συμβαίνει, αὐτὸ δὲν εἶναι μετάνοια, δὲν εἶναι μεταβολὴ τῆς ψυχῆς. Εἶναι ἁπλῶς μία τυπικὴ καὶ ὑποκριτικὴ ἐξαγόρευση ἀπὸ συνήθεια ἢ ἀπὸ ἕναν ἀόριστο φόβο.

Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί,

ἄς μετανοήσουμε μὲ τὸν ἴδιο τρόπο πού μετανόησε ὁ Ζακχαῖος, μὲ μετάνοια πραγματική, ὁλοκληρωμένη, ὑποδειγματική. Τότε θὰ ἔλθει τὸ ἔλεος καὶ ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ συγχώρηση καὶ ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς. Τότε θὰ ἔλθει καὶ στὸν οἶκο μας ἡ σωτηρία. Τότε θὰ ἀξιωθοῦμε νὰ ἀκούσουμε τὸν ἐλεήμονα Κύριο: «Σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο». Ἀμήν.

π.  Π.Ι.Β.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

ΠΗΓΗ