ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

(Τίτ. 3, 8-15)

Μᾶς συμβουλεύει ὁ ἀπόστολος Παῦλος καὶ μᾶς λέει ὅτι «οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ», δηλαδὴ οἱ Χριστιανοί, πρέπει νὰ φροντίζουν μὲ ὅλες τους τὶς δυνάμεις, ὥστε νὰ ἐπιτελοῦν καλὰ καὶ θεάρεστα ἔργα, καὶ τοῦτο διότι «ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις».

Ὄντως, ἡ εὐσπλαχνία καὶ ἡ φιλανθρωπία εἶναι ἀρετὲς μέγιστης σημασίας στὴ χριστιανικὴ ζωή. Ἡ φροντίδα γιὰ τοὺς ἀδυνάτους εἶναι τὸ βασικὸ γνώρισμα τοῦ Χριστιανοῦ. Δὲν εἶναι ἀρκετὴ ἡ πίστη γιὰ νὰ σωθεῖ κανείς, ἀλλὰ ἀπαιτοῦνται καὶ τὰ ἔργα φιλανθρωπίας. Τὰ καλὰ ἔργα, τὸ ἔλεος πρὸς τοὺς ἔχοντας ἀνάγκη, εἶναι ὁ καθρέπτης τῆς χριστιανικῆς μας ποιότητας καὶ ὁ δείκτης γιὰ τὸ πόσο κοντὰ ἢ μακριὰ βρισκόμαστε ἀπὸ τὸν Θεὸ τῆς ἀγάπης.

Τὰ καλὰ ἔργα εἶναι ἡ ἀνταπόδοση τῶν ἀνθρώπων στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, τὸ ὁποῖο αὐτοὶ γεύτηκαν. Συνεπῶς καὶ αὐτοὶ ὀφείλουν νὰ ἐλεήσουν τοὺς ἄλλους. Τὰ καλὰ ἔργα ἀφοροῦν τόσο στὴν οἰκονομικὴ ἐνίσχυση καὶ φροντίδα τῶν ἐμπερίστατων, τῶν χηρῶν, τῶν ὀρφανῶν, τῶν ἀσθενῶν, ὅσο καὶ στὶς συμβουλές, τὶς νουθεσίες καὶ τὸ προσωπικὸ παράδειγμα. Γι᾽ αὐτὸ καὶ χαρακτηρίζονται ὡς «καλὰ καὶ ὠφέλιμα» γιὰ τοὺς ἀνθρώπους, διότι συμπληρώνουν καὶ εἶναι ἐνδεικτικὰ τῆς θεωρητικῆς πίστης.

Ἐπιβάλλεται λοιπὸν οἱ Χριστιανοὶ, διὰ τῶν καλῶν τους ἔργων, νὰ ὑπηρετήσουν τὶς ἀνάγκες τῶν ἄλλων. Ἡ φιλανθρωπία τῶν Χριστιανῶν πρέπει νὰ ἐπιδειχθεῖ πρὸς ὅλους ὅσοι ἔχουν ἀνάγκη, ὑλικὴ ἢ πνευματική. Στὴν πρώτη περίπτωση θὰ τοὺς ἐφοδιάσουν μὲ ὅλα τὰ ἀναγκαῖα, ἐνῶ στὴ δεύτερη θὰ τοὺς προσφέρουν τὴ διδαχὴ τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Μάλιστα ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος τονίζει ὅτι οἱ Χριστιανοὶ δὲν πρέπει νὰ περιμένουν τοὺς φτωχοὺς καὶ ὅσους ἔχουν ἀνάγκη νὰ τοὺς ζητήσουν βοήθεια, ἀλλὰ καὶ οἱ ἴδιοι πρέπει νὰ τοὺς ἀναζητοῦν: «καὶ αὐτοὶ περιεργάζωνται τοὺς δεομένους τῆς αὐτῶν βοηθείας». Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς μᾶς διδάσκει καὶ ὁ Κλήμης Ἀλεξανδρείας: «Ὁ Θεὸς δὲν θέλει νὰ φτάσουν οἱ φτωχοὶ σὲ τέτοιο βαθμὸ ἐξαθλίωσης, ὥστε νὰ σᾶς ψάχνουν καὶ νὰ ζητήσουν ἐλεημοσύνη. Ὄχι, ἀλλὰ ἐσεῖς πρέπει μόνοι σας νὰ ἀναζητήσετε καὶ νὰ βρεῖτε αὐτοὺς ποὺ ἔχουν τὴν ἀνάγκη σας».

Ἡ προσφορὰ τῶν Χριστιανῶν πρὸς ὅσους ἔχουν ἀνάγκη μεταφράζεται τελικὰ σὲ πνευματικὸ κέρδος γιὰ τοὺς ἴδιους. Οἱ φτωχοί, οἱ ὁποῖοι ὠφελοῦνται ἀπὸ τὴ φροντίδα τῶν ἄλλων Χριστιανῶν ἀπὸ τὴ μιὰ ἀνακουφίζονται οἱ ἴδιοι ἀπὸ τὶς δυσκολίες ποὺ ἀντιμετωπίζουν καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη γίνονται αἴτιοι τῆς πνευματικῆς ὠφέλειας ὅσων τοὺς βοηθοῦν.

Πράγματι, τὰ ἔργα ἐλεημοσύνης πρὸς τὸν πλησίον, τὰ δέχεται ὁ Θεὸς ὡσὰν νὰ γίνονται πρὸς αὐτὸν τὸν ἴδιο: «ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν», μᾶς λέει ὁ Κύριος στὴν παραβολὴ τῆς τελικῆς κρίσεως, «ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην καὶ συνηγάγετέ με, γυμνὸς καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καὶ ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην καὶ ἤλθατε πρός με... ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε». Ἡ φιλανθρωπία καὶ ἡ ἀγάπη μας πρὸς τοὺς ἄλλους καταλήγει σὲ δικό μας ὄφελος: «μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται», διακηρύττει ὁ Κύριος στὴν Ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία του. Ἐφόσον δηλαδὴ δείχνουμε ἔμπρακτα τὸ ἔλεός μας πρὸς τοὺς ἔχοντας ἀνάγκη θὰ ἐλεηθοῦμε καὶ ἐμεῖς ἀπὸ τὸν ἀγαθὸ Θεό.   

«Ὅπως τὸ σιτάρι, ὅταν πέσει στὴ γῆ» -μᾶς διαβεβαιώνει ὁ Μ. Βασίλειος- «γίνεται κέρδος γι᾿ αὐτὸν ποὺ τὸ σπέρνει, ἔτσι καὶ ἀπὸ τὸ ψωμί, ὅταν τὸ δώσουμε στὸν πεινασμένο, πηγάζει ἄφθονη γιὰ ἐμᾶς ἡ ὠφέλεια ἀργότερα. Ἂς γίνει λοιπὸν γιὰ ὅλους μας ἡ φιλανθρωπία, ἀρχὴ τῆς ἐπουράνιας καλλιέργειας». Ἀλλὰ καὶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος μᾶς δίνει μιὰ καταπληκτικὴ εἰκόνα γιὰ τὴν ὠφέλεια τῆς ἐλεημοσύνης: περιγράφει τὸν Χριστὸ ὡς ἕνα περιπλανώμενο φτωχό, ὁ ὁποῖος ζητᾶ τὸ ἔλεος τῶν ἀνθρώπων, ἐπιθυμώντας νὰ τοὺς ἐλεήσει: «Θὰ μποροῦσα νὰ τραφῶ μόνος μου, ἀλλὰ προτιμῶ νὰ περιπλανιέμαι σὰν ζητιάνος καὶ ἐμπερίστατος καὶ νὰ ἁπλώνω τὸ χέρι γιὰ ἐλεημοσύνη, γιὰ νὰ μὲ τρέφεις. Καὶ τὸ κάνω αὐτὸ ἀπὸ ἀγάπη πρὸς ἐσένα, ὥστε διὰ τῆς φιλανθρωπίας σου νὰ σὲ ἐλεήσω».

Συνεπῶς, τὰ ἔργα τῆς φιλανθρωπίας, εἶναι ἡ ὀρθὴ πορεία στὴν πίστη μὲ κατάληξη τὸν Θεό. Ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι ἡ βασίλισσα τῶν ἀρετῶν, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ τοὺς ἀνθρώπους νὰ ὁμοιάσουν μὲ τὸν Θεό. Ἡ ἐλεημοσύνη εἶναι τελικὰ ἡ λύτρωση τῆς ψυχῆς, καὶ τοῦτο διότι θὰ ὑπερασπιστεῖ τοὺς ἀνθρώπους κατὰ τὴ φοβερὰ ἡμέρα τῆς κρίσεως.

ΠΗΓΗ