Κυριακή προ Χριστού Γεννήσεως (Ματθ. 1, 25)

«Το όνομα το υπέρ πάν όνομα»

επίσκοπος Αυγουστίνος Ν. Καντιώτης

«...Και εκάλεσε το όνομα αυτού Ιησούν» (Ματθ. 1,25)

 Το ευαγγέλιο πού ακούσαμε σήμερα, αγαπητοί μου, διαφέρει από τα ευαγγέλια όλου του χρόνου. Όπως είδατε, έχει πολλά ονόματα. Τα ονόματα είναι εβραϊκά, ονόματα ανδρών γυναικών παιδιών, ανθρώπων πού έζησαν στα παλιά τα χρόνια, προτού να έρθει ό Κύριος ημών Ιησούς Χριστός στον κόσμο.

Όλοι αυτοί οι προ Χριστού έζησαν με μια ελπίδα ότι θα έρθει ό Χριστός στη γη να σώσει τον κόσμο. Άλλοι άπ' αυτούς ήταν βοσκοί πού έβοσκαν τα πρόβατα στα λιβάδια και έπαιζαν τη φλογέρα, άλλοι ήταν γεωργοί πού έσκαβαν τη γη, άλλοι ήταν βασιλείς ένδοξοι πού νίκησαν σε διαφόρους πολέμους, άλλοι ήταν προφήται πού μπορούσαν να δουν τι θα συμβεί υστέρα από εκατό - διακόσα χρόνια, κι άλλοι άπ' αυτούς ήταν Πατριάρχαι όπως ό Αβραάμ, ό Ισαάκ, ό Ιακώβ.

Tι θα πει πατριάρχης;

Ακούμε ό πατριάρχης Αβραάμ τι θα πει πατριάρχης;

Τότε, τα παλιά εκείνα χρόνια, οι οικογένειες ήταν πολυμελείς. Αν πας σήμερα σ' ένα σπίτι, βλέπεις δύο τρεις τέσσερις ανθρώπους στα σπίτια ε κείνα τα παλιά, της αρχαίας εποχής, ξέρετε πόσοι ήταν; Διακόσοι τρακόσοι τετρακόσοι πεντακόσιοι!... Γεννούσαν παιδιά, και είχαν εγγόνια και δισέγγονα. Οι γενάρχες λοιπόν, οι αρχηγοί τέτοιων μεγάλων οικογενειών, ωνομάζοντο πατριάρχαι. Και μέχρι σήμερα, μια οικογένεια πού έχει πολλά παιδιά λέγεται πατριαρχική. Τέτοιες οικογένειες είναι σήμερα πολύ σπάνιες. Μία τέτοια βρήκα στην Πρέσπα. Τώρα ή οικογένεια έχει συνήθως τρία - τέσσερα μέλη, και τελείωσε. Τότε όμως τα σπίτια ήταν γεμάτα παιδιά εγγόνια και δισέγγονα, ευλογία Θεού. Όπως σ' ένα χωριό της περιφερείας μας. Είχε πεθάνει ένας γέροντας ενενήντα χρονών και πήγα στην κηδεία. Ή εκκλησία ήταν γεμάτη από την οικογένεια του. Είχε δέκα παιδιά, εικοσιπέντε - τριάντα εγγόνια, και καμιά πενηνταριά δισέγγονα. Αυτή είναι ή πατριαρχική οικογένεια, και σπανίζει πλέον.

Όλοι αυτοί βέβαια πού ακούσαμε τα ονόματα τους είναι σήμερα άγνωστοι στους πολλούς. Άλλοι-τώρα είναι γνωστοί στον κόσμο. Αν άνοιξης εφημερίδες τηλεοράσεις ραδιόφωνα, ακούς ονόματα νομαρχών, υπουργών, πρωθυπουργών, μεγάλων και υψηλών προσώπων. Ύστερα όμως από λίγα χρόνια όλα τα ονόματα αυτά θα σβήσουν. Σάς ερωτώ, μπορείτε να μου πείτε πριν από εκατό χρόνια ποιος ήταν ό πιο πλούσιος στην πόλη σας; Μπορείτε να μου πείτε ποιος κυβερνούσε τη χώρα; Μπορείτε να μου πείτε ποιος ήταν ό δεσπότης σας; Μπορείτε να μου πείτε ποια ήταν ή πιο ωραία γυναίκα και ποιος ήταν ό πιο λεβέντης νέος πού τους θαύμαζε ό κόσμος; Κανείς δέ' θυμάται. Μόνο τα κόκαλα τους μείνανε, κι αυτά σε λίγο θα λειώσουν. «Ματαιότης ματαιοτήτων, τα πάντα ματαιότης» (Έκκλ. 1,2).

Λησμονούνται λοιπόν οι άνθρωποι, λησμονούνται τα ονόματα. Άλλα μέσ' στα δισεκατομμύρια ονόματα ένα δέ' λησμονείται. Θα περάσουν εκατό διακόσα τρακόσα χίλια χρόνια, θα σβήσει ό ήλιος καί τα άστρα, μα το όνομα αυτό θα μείνει αιώνιο καί αθάνατο. είναι το όνομα του Ιησού Χριστού. είναι το όνομα με το οποίο τελειώνει το σημερινό ευαγγέλιο. 'Αφού αναφέρει όλα τα ονόματα μικρών-μεγάλων, βοσκών-γεωργών, ανδρών - γυναικών, βασιλέων-προφητών, καταλήγει· «...καί κάλεσε το όνομα αυτού Ιησούν» (Ματθ. 1,25).

τι σημαίνει το όνομα Ιησούς; είναι εβραϊκό. «Ιησούς» σημαίνει σωτήρ, λυτρωτής, ελευθερωτής. Μας έσωσε ό Χριστός. Από τι μας έσωσε; Θ' ακούσατε να λέει κάποιος· Αυτός ό άνθρωπος με έσωσε· ήμουν χρεωμένος, θα πήγαινα φυλακή, κι αυτός πήγε και πλήρωσε το χρέος μου Και τώρα είμαι ελεύθερος. Άλλος πάλι, πού ήταν άρρωστος, λέει Αυτός ό γιατρός με έσωσε- ήμουν για θάνατο, κι αυτός μου έκανε εγχείρηση Και ζω. Και άλλος πάλι λέει· Κινδύνευα να πνιγώ στο ποτάμι, και ό τάδε ρίχτηκε και μ' έσωσε.

Αυτές είναι μικρές σωτηρίες. Ό Χριστός από τι μας έσωσε; Αχ να μπορούσαμε να το καταλάβουμε! Μας έσωσε άπ' τον πιο μεγάλο κίνδυνο. Παραπάνω άπ' τον πνιγμό στο ποτάμι, παραπάνω άπ' το ναυάγιο στη θάλασσα, παραπάνω από την πυρκαγιά, παραπάνω από την πλημμύρα, παραπάνω άπ' τ' αστροπελέκια, παραπάνω άπ' το σεισμό, παραπάνω από ασθένειες, παραπάνω από κάθε άλλο κακό, το πιο φοβερό είναι κάτι πού δεν το υπολογίζουμε· γελάμε άμα τ' ακούσουμε. Ποιο είναι το φοβερότερο κακό άπ' όλα; Ή αμαρτία. Ή αμαρτία έχει πολλά ονόματα· είτε λέγεται αδικία Και κλεψιά, είτε λέγεται ψευδομαρτυρία (πας στο δικαστήριο και ξαπλώνεις το χέρι σου στο Ευαγγέλιο), είτε λέγεται πορνεία Και μοιχεία, είτε λέγεται φθόνος και κακία και μίσος, είτε λέγεται υπερηφάνεια και αλαζονεία, κ.τ.λ., ή αμαρτία είναι το φοβερότερο κακό. είναι θηρίο επτακέφαλο σαν εκείνο πού είδε ό Ιωάννης στην Αποκάλυψη. Έχει ένα σώμα και ένα στομάχι, αλλά επτά κεφάλια όποιο κεφάλι κι αν σε φάει, στο ίδιο στομάχι θα πας. Από την αμαρτία λοιπόν μας έσωσε ό Χριστός. Και για αυτό ονομάζεται σωτήρας· διότι έσωσε τον κόσμο.

Το όνομα του Χριστού είναι δύναμις. Μέγα όνομα. Αν δέ' μπορείς να κάνης πολλές προσευχές, αρκεί να επικαλεστείς το όνομα του Χριστού. Γονάτιζε κάθε βράδυ, προτού να κοιμηθείς· προτού να σας πάρη ό ύπνος, γονείς και παιδιά γονατιστέ κάτω άπ' τις εικόνες και πέστε δυο λέξεις· «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησαν με τον αμαρτωλό». Αν πεις με την καρδιά σου το «Κύριε Ίησοϋ Χριστέ...», το όνομα αυτό κατεβάζει τα άστρα από τον ουρανό. Το είπε ό ίδιος ό Χριστός· Στο όνομα μου θα βγάλετε δαιμόνια, στο όνομα μου θα θεραπεύετε αρρώστιες, στο όνομα μου θα ανασταίνετε νεκρούς, στο όνομα μου θα μετακινείτε βουνά. Έχει δύναμη το όνομα του Χριστού, αρκεί να το αναφέρουμε με ευλάβεια Και με πίστη.

Για αυτό να μη φοβάται ό Χριστιανός τίποτα. Ήρθε στη μητρόπολη μια γυναίκα από ένα χωριό και έτρεμε. —τι έχεις; —Φοβάμαι. —τι φοβάσαι; —Να, εκεί στη γειτονιά μια κακιά γυναίκα μου έριξε μάγια στην αυλή. Κ' εγώ τώρα τρέμω μη μου συμβεί κανένα κακό, στον άντρα μου, στα παιδιά μου. Λέω· —Πιστεύεις στο Χριστό;—Πιστεύω. —Ποιος είναι πιο δυνατός, τη ρωτώ, ό σατανάς ή ό Χριστός; —Ό Χριστός. —Έ, αφού ό Χριστός είναι πιο δυνατός, μη φοβάσαι. Κάνε το σταυρό σου και την προσευχή σου, κι όπως ό λαγός φοβάται τη βροντή, έτσι και ό διάβολος φοβάται το σημείο του σταυρού. Όταν πιστεύεις, όλοι οι μάγοι κι όλοι οι διάβολοι να μαζευτούνε, δέ' μπορούν να σου κάνουν τίποτε απολύτως.

Το όνομα του Χριστού είναι το πιο γλυκύ, το όνομα πού πρέπει ν' αγαπούμε περισσότερο από κάθε άλλο. Στο Παρίσι ένας άρρωστος μπήκε στο νοσοκομείο. Είχε —Θεός φυλάξοι— καρκίνο, αυτή την αρρώστια πού σαρώνει τον κόσμο σαν τιμωρία από το Θεό (το λένε τα βιβλία, ότι θα έρθει μια αρρώστια πού θα σαρώνει τον κόσμο). Ό καρκίνος πιάνει σε ό λα τα μέλη του σώματος· ό άνθρωπος αυτός είχε καρκίνο στη γλώσσα. Ό γιατρός του είπε, ότι ήταν επιβεβλημένο να του κόψουν τη γλώσσα. Μετά την επέμβαση, του είπε, δεν θα μπορείς να μιλάς πλέον καθόλου· θα είσαι αμίλητος. Πες λοιπόν ποια λέξη θέλεις να είναι ή τελευταία πού θα προφέρεις;... Περίμεναν όλοι ν' ακούσουν τι θα πει. Μάνα μου, είπε; πατέρα μου, είπε; παιδί μου, είπε; τι είπε; Χριστέ μου, ελέησε με! Μακάρι, όταν πλησιάζει ή τελευταία ώρα μας, να μας δώσει ό Θεός δύναμη να πούμε κ' εμείς· «Μνήσθητί μου, Κύριε, όταν έλθεις εν τη βασιλεία σου» (Λουκ. 23,42).

Τ' αγαπούμε, αδελφοί μου, εμείς το όνομα αυτό; Αγαπούμε το παιδάκι μας, τον άντρα μας, άλλα πρόσωπα· το Χριστό δεν τον αγαπούμε. "Η τον αγαπούμε λίγο, ψυχρά. Δέ' μας συγκινεί το όνομα του. Κι όχι μόνο δεν το τιμούμε, αλλά και το βλαστημούμε. Μέσα στην εκκλησία ψάλλουμε «Δόξα σοι ό Θεός»· και μόλις βγούμε έξω, όπου να σταθείς, σε δρόμους σε λεωφορεία σε σιδηροδρόμους σε καφενεία σε ταβέρνες σε νυχτερινά κέντρα, παντού, ακούς να βλαστημούν το όνομα του Χριστού μας.

Όχι έτσι! Είπαμε ότι όλα τα ονόματα θα σβήσουν, θα ξεχαστούν μετά εκατό χρόνια κανείς δέ' θα τα θυμάται. Άλλα ένα όνομα θα μείνει αιώνιο- το όνομα του Ιησού Χριστού. Αυτό το όνομα να τιμούμε με τα λόγια και με τα έργα μας, για να έχουμε την ευλογία του ουρανού· αμήν.

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία, ή οποία έγινε στον Ιερό. ναό Αγίου Νικολάου Αμμοχωρίου - Φλωρίνης την 20-12-1981, Καταγραφή και σύντμησης 19-12-2004.