Ὁ τέλειος νόμος τῆς ἀγάπης

Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 30 Σεπτεμβρίου 2018, Β΄ Λουκᾶ (Λουκ. ς΄ 31-36)

1. Ἡ βάση γιὰ τὴν κοινωνικὴ συμβίωση

Στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ ὁ ἱερὸς εὐ­αγγελιστὴς Λουκᾶς μᾶς μεταφέρει τὴν ­ἐξαίρετη διδασκαλία τοῦ Κυρίου, ἡ ὁποία θεωρεῖται τμῆμα τῆς περίφημης ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλίας Του. Μὲ ἄ­­­­ριστη παιδαγωγικὴ μέθοδο ὁ Κύριος μᾶς ­καλεῖ νὰ ἀνέβουμε ἀπὸ τὰ χαμηλότερα στὰ ­ψηλότερα σκαλοπάτια τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Καὶ ­ξεκινάει μὲ μία ἐντολὴ ποὺ ἀποτελεῖ τὴ βάση γιὰ τὴν εἰρηνικὴ συμβίωση μὲ τοὺς συνανθρώπους μας. «Κα­θὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑ­­­μεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁ­­­μοίως»· δηλαδή, ὅπως θέλετε νὰ σᾶς συμπεριφέρονται καὶ νὰ σᾶς κάνουν οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι ἀκριβῶς νὰ συμπεριφέρεσθε κι ἐσεῖς σ’ αὐτοὺς καὶ νὰ τοὺς κάνετε τὰ ἴδια.

Εἶναι «ὁ χρυσοῦς κανών», ὁ ὁποῖος ἦταν γνω­στὸς καὶ στὴν προχριστιανικὴ ἐποχὴ ἀλλὰ μὲ ἀρ­νητικὴ διατύπωση: «ὃ μισεῖς, μηδενὶ ποιήσῃς» (Τωβ. δ΄ 15). Δηλαδή, «μὴν κάνεις στοὺς ἄλλους αὐτὰ ποὺ δὲν θέλεις νὰ σοῦ κάνουν». Ὁ Κύριος ὅμως ἐπαναπροσδιορίζει τὶς σχέσεις μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων μὲ θετικὸ τρόπο: Αὐτὸ ποὺ θὰ ἤθελες νὰ πάρεις ἀπὸ τοὺς ἄλλους, δῶσε το πρῶτος ἐσύ. Θέλεις νὰ σὲ σέβονται, νὰ σοῦ μιλοῦν μὲ εὐθύτητα καὶ εἰλικρίνεια, νὰ εἶναι δίκαιοι ἀπέναντί σου;… Πρῶτος ἐσὺ νὰ τοὺς σέβεσαι καὶ νὰ φέρεσαι ἀπέν­αντί τους μὲ ἐντιμότητα καὶ δικαιοσύνη. Πόσο διαφορετικὸς θὰ ἦταν ὁ κόσμος μας, ἂν ὅλοι ἐφαρμόζαμε αὐτὸν τὸν «χρυσὸ κανόνα» τοῦ Εὐαγγελίου! Αὐτὸς ­ἀποτελεῖ τὴ βάση γιὰ τὴν κοινωνικὴ ­δικαιοσύνη καὶ ἁρμονικὴ συμβίωση μεταξὺ τῶν ἀν­θρώπων.

2. Ἡ ὑπέρβαση τῆς ἀγάπης

Ὡστόσο ὁ Κύριος προχωρεῖ καὶ μᾶς καλεῖ νὰ ἀνεβοῦμε σὲ ὑψηλότερο σκαλοπάτι. Μᾶς δείχνει τὸ δρόμο τῆς ἀνιδιοτελοῦς ἀγάπης, καὶ τῆς ἀγάπης ἀκόμα καὶ πρὸς τοὺς ἐχθρούς! Λέγει: Ἐὰν ἀγαπᾶτε μόνο ἐκείνους ποὺ σᾶς ἀγαποῦν, ποιὰ εὔνοια καὶ ποιὰ ἀμοιβὴ σᾶς ἀνήκει ἀπὸ τὸν Θεό; Καμία. Διότι καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀγαποῦν ἐκείνους ποὺ τοὺς ἀγαποῦν. «Πλὴν ἀγαπᾶτε τοὺς ἐ­­­χθροὺς ὑμῶν καὶ ἀγαθοποι­εῖτε καὶ δανείζετε μηδὲν ἀ­­πελπίζοντες». Ἐσεῖς νὰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας καὶ νὰ τοὺς εὐεργετεῖτε καὶ νὰ τοὺς δανείζετε χωρὶς νὰ ἐλπίζετε σὲ καμία ἀνταπόδοση ἀπ’ αὐτούς.

Αὐτὴ εἶναι ἡ ὑπέρβαση τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης. Δὲν ἀπευθύνεται μόνο σ’ αὐτοὺς ποὺ φέρονται καλὰ ἀπέναντί μας ἢ σ’ αὐτοὺς μὲ τοὺς ὁποίους ἔχουμε ἀμοιβαία σχέση, ἀλλὰ ἀγκαλιάζει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, χωρὶς θρησκευτικές, πολιτικές, ἐθνικές, φυλετικὲς ἢ ἄλλες διακρίσεις. Προσφέρεται ἀκόμη καὶ στοὺς ἐχθρούς! Αὐτοὺς ποὺ μᾶς πίκραναν, μᾶς ἀδίκησαν, μᾶς συκοφάντησαν, μᾶς ἔβλαψαν μὲ κάποιον τρόπο. Αὐτοὺς καλούμαστε νὰ ἀγαπήσουμε, νὰ εὐεργετήσουμε, νὰ προσευχόμαστε μὲ θέρμη γιὰ τὸ καλό τους.

Αὐτὴν τὴν ὑπέρβαση τῆς ἀγάπης ὁ Κύ­ριος Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν μᾶς τὴ δίδαξε μόνο μὲ αὐτὰ τὰ ἀθάνατα λόγια, ἀλλὰ τὴ φανέρωσε ὁ Ἴδιος ἐνσαρκωμένη στὸ θεανθρώπινο πρόσωπό Του. Ἀποκορύφωμα αὐτῆς τῆς ἀγάπης ὑπῆρξε ἡ σταυρικὴ θυσία Του, τὴν ὁποία προσέφερε «ὑπὲρ πάντων» (Β΄ Κορ. ε΄ 15)· γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, δικαίους καὶ ἁμαρτωλούς. Στὸ ὄνομα αὐτῆς τῆς ἀγάπης Τὸν βλέπουμε πάνω στὸ Σταυρὸ νὰ συγχωρεῖ ἀκόμη καὶ τοὺς σταυρωτές Του καὶ νὰ μᾶς ἀφήνει ἔτσι μοναδικὸ καὶ ἀξεπέραστο ὑπόδειγμα συγχωρητικότητος.

3. Ἡ τελειότητα

Ὁ Κύριος, ἀφοῦ ἔθεσε τὴ βάση τῆς ἀγάπης, στὴ συνέχεια μᾶς φανέρωσε τὴν ὑπέρβασή της. Τώρα μᾶς ἀποκαλύπτει τὴν τέλεια μορφή της. «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί». Νὰ γίνεστε λοιπὸν σπλα­χνικοὶ πρὸς τὸν συνάνθρωπό σας καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ στὶς ἀνάγκες του, ὅπως καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας εἶναι σπλαχνικὸς σὲ ὅλους.

Αὐτὸς εἶναι ὁ τελικός μας στόχος: νὰ μοιάσουμε στὸν Θεό! Κι ἐπειδὴ ἡ ἀγάπη εἶναι τὸ πλέον χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τοῦ Θεοῦ Πατρός, ὅταν καλλιεργοῦμε αὐτὴν τὴν κορυφαία ἀρετή, γινόμαστε ὅμοιοι μ’ Ἐκεῖνον.

Δὲν εἶπε, λέει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ἐ­­­­ὰν νηστεύετε, ἐὰν ἀσκεῖτε παρθενία ἢ ἐὰν προσεύχεσθε, θὰ γίνετε ὅμοιοι μὲ τὸν Πατέρα, ἀλλὰ «γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν». Αὐτὸ μὲ τὸ ὁποῖο ­μποροῦμε νὰ ἐξισωθοῦμε μὲ τὸν Θεὸ εἶναι «τὸ ἐλεεῖν καὶ οἰκτίρειν» (P.G. 64,1044).

Ὅσοι λοιπὸν εἶναι ἄνθρωποι ἀγάπης, σπλαχνικοὶ καὶ ἐλεήμονες, αὐτοὶ εἶναι γνήσιοι υἱοὶ τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου. Γίνονται ὅμοιοι μὲ τὸν Θεό, νέοι, κατὰ χάριν θεοί!

ΠΗΓΗ