Νηστεία

Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 7 Μαρτίου 2021, τῆς Ἀπόκρεω (Α΄ Κορ. η΄ 8 – θ΄ 2)

1. Διάκριση Ἐλευθερίας

Καθώς πλησιάζουμε στήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσ­σα­ρα­κοστή, τό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα μᾶς πα­ρου­σιάζει τό θέμα τῆς νηστείας καί τούς προ­βλη­μα­τι­σμούς πού σχετίζονται μ’ αὐτήν. Μᾶς λέγει λοιπόν ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅτι δέν εἶναι τό φαγητό πού μᾶς παρουσιάζει εὐά­ρε­στους στόν Θεό. Διότι «οὔτε ἐὰν φά­γω­μεν περισ­σεύ­ω­μεν, οὔτε ἐὰν μὴ φάγωμεν ὑ­στε­ρού­με­θα», οὔτε ἄν φᾶ­­με προοδεύουμε στήν ἀρετή, οὔ­τε ἐ­άν δέν φᾶμε μέ­νου­με πίσω. Προ­σ­έ­χε­τε ὅμως, μᾶς λέ­γει, μή­πως τό δικαίωμα αὐτό πού ἔχετε νά τρῶ­τε ἀπ’ ὅ­λα, ἀκόμη καί εἰδω­λό­θυτα, γί­νῃ αἰτία νά ἁμαρ­τή­σουν οἱ ἀσθενεῖς στήν πίστι ἀδελ­φοί σας.

Διότι ἄν σέ δῇ κα­­νείς ἀπό αὐτούς, ἐσένα πού ἔχεις τήν ὀρθή γνῶσι, νά κάθεσαι στό τραπέζι κάποιου ναοῦ τῶν εἰδώλων, δέν θά στερεωθῇ ἡ συνείδησί του, ἀφοῦ αὐτός εἶναι ἀ­σθε­νής ἀδελφός, στό νά τρώῃ τά εἰδωλόθυτα ὡς κάτι τό ἱε­ρό καί ἄξιο εὐλαβείας; Καί θά χαθῇ παρασυ­ρό­με­νος στήν εἰδωλολατρεία ὁ ἀδελφός σου, πού εἶναι ἀδύ­να­τος πνευματικά, ἐξ’ αἰ­τί­ας σου. Ἀλ­λά γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀδελφοῦ σου, ὁ Χρι­στός θυσίασε τήν ζωή του.

Καί ἔτσι διαπράττετε ἁμάρτημα, ἀπό τό ὁποῖο βλά­πτο­νται πολύ οἱ ἀδελφοί, καί γι’ αὐτό τό ἁμάρτημα αὐ­τό ἀναφέρεται στούς ἀδελφούς. Καί πληγώνετε ἔτσι τήν συνείδησί τους, ἡ ὁποία εἶναι ἀσθενής καί ἀδύ­να­τη. Ἀλλά ὑποπίπτετε συγχρόνως καί σέ ἁμάρτημα, τό ὁποῖο ἀναφέρεται σ’ αὐτόν τόν Χριστό, πού πέθανε γιά νά σώσῃ τούς ἀδελφούς αὐτούς.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ τῶν εἰδωλόθυτων πού μᾶς παρου­σι­άζει τό ἱερό κείμενο ἦταν ἕνα πρό­βλημα ἐκείνης τῆς ἐποχῆς, τό ὁποῖο σήμερα δέν ὑφί­στα­ται. Εἰδωλόθυτα ἦταν τά κρέατα ἐκεῖνα πού τά προ­σέ­φε­ραν οἱ εἰ­δω­λο­λά­τρες ὡς θυσία στά εἴδωλα, τά ὁποῖα κα­τόπιν ἤ τά ἔτρωγαν ὡς ἱερά, ἤ τά που­λοῦ­σαν στά κρεοπωλεῖα. Οἱ χριστιανοί ὅμως βρισκόταν σ’ἕνα μεγάλο δίλημμα, ἐάν ἔπρεπε νά τρῶνε ἀπό αὐτά. Ἄλ­λοι χριστιανοί τά ἔ­τρω­­­γαν, ἐπειδή ἤξεραν ὅτι οἱ θεοί τῶν εἰδώλων ἦταν ἀ­νύ­παρκτοι. Ἄλλοι ὅμως ἀδύνατοι χρι­στι­ανοί φοβοῦνταν νά τά πλησιάσουν ἐ­πει­δή νόμιζαν πώς ἦταν ἱερά.

Ἀπό μιά πρώτη ματιά λοιπόν φαίνεται ὅτι τό πρό­βλημα δέν μᾶς ἀφορᾷ· ὅμως μᾶς δίνει τήν εὐκαιρία νά κατανοήσουμε ἕνα γενικότερο πρόβλημα κάθε ἐπο­χῆς. Πῶς μέσα στήν ἐκκλησία οἱ χρι­στιανοί δέν ἔχουν ὅλοι τά ἴδια κριτήρια καί αἰ­σθη­τήρια, δέν ἔχουν τήν ἴδια ὡριμότητα καί διάκρισι. Κά­θε πιστός ἔχει τήν ἰδι­αι­­τε­ρό­τητά του, τίς ἀντοχές του, τόν χαρακτῆρα του, τίς εὐαισθησίες του, τήν δική του οἰ­κο­γε­νειακή ἤ ἄλλη ἀ­γωγή. Θά πρέπει λοιπόν νά κα­τα­νοοῦμε τήν διαφο­ρε­τι­κότητα. Βέβαια οἱ ἐντολές τοῦ Θεοῦ εἶναι γιά ὅλους ἴδιες καί ὅλοι μας ἔχουμε τήν ὑποχρέωσι νά τίς ἐφαρ­μό­ζουμε ὅλες. Ὅ­μως ὁ τρόπος πού ὁ καθένας θά ἀ­γω­νι­σθῆ γιά νά τίς ἐφαρμόσῃ δέν εἶναι ὁ ἴδιος. Ὁ πνευ­ματικός τοῦ κάθε πιστοῦ μέ τήν διά­κρι­σι πού τοῦ δίνει ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ θά δώσῃ ἀ­ν­τίστοιχα τίς προ­σω­πι­κές ὁδηγίες. Δέν ἀντέχουν ὅλοι στά ἴ­δια μέτρα καί τά ἴ­δια βάρη. Δέν μποροῦμε καί οὔτε πρέ­­πει νά γίνουμε ὅλοι ἴ­δι­οι στόν χαρακτῆρα, τήν συμ­πε­ρι­φορά, τή σκέψι μας καί τήν εὐαισθησία μας. Οὔ­τε καί νά βάζουμε ὡς κρι­­τήριο πνευματικῆς ζω­ῆς τόν ἑ­αυτό μας. Καί νά ἀ­παι­­τοῦμε ἐγωϊστικά, αὐτό πού κά­νουμε ἐμεῖς νά τό κά­νουν καί οἱ ἄλλοι. Ἀλλά νά δεί­χνουμε ἀγάπη, ἀ­νε­­κτι­κό­τητα, κατανόησι. Ἀκόμη καί θεμιτά μας δικαι­ώ­ματα νά θυσιάσουμε γιά χάρι τῶν ἀδελφῶν μας πού εἶ­ναι ἀδύνατοι στήν πνευ­μα­τι­κή ζωή, ὅπως μᾶς λέγει καί στήν συνέχεια ὁ ἀπό­στο­λος Παῦ­λος.    

2. Διάκριση Ἀγάπης

Ἐάν αὐτό πού τρώω, μᾶς λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦ­λος, γίνεται ἀφορμή σκαν­δά­­λου και ἁμαρτίας στόν ἀδελφό μου, «οὐ μὴ φάγω κρέα εἰς τὸν αἰῶνα, ἵνα μὴ τὸν ἀδελφόν μου σκαν­δα­λίσω», δέν θά φάω πο­τέ κρέ­ας, γι­ά νά μήν σκανδαλίσω τόν ἀδελφό μου. Γιά τούς ἀσθε­νεῖς ἀδελφούς μου ἔκα­να καί κάνω θυσίες τῶν δι­και­ω­μάτων μου. «Οὐκ εἰμὶ ἀπόστολος; οὐκ εἰμὶ ἐλεύ­θερος;» Δέν εἶμαι ἀπόστολος μέ ἴσα δικαιώματα μέ τούς ἄλ­λους ἀποστόλους; Δέν εἶμαι ἐλέυθερος ὅπως ὅλοι οἱ χρι­στιανοί; Δέν εἶδα τόν Ἰησοῦ Χριστό τόν Κύριό μας; Καί δέν εἶσθε ἐσεῖς τό ἔργο πού μέ τήν βοήθεια τοῦ Κυ­ρί­ου συνετέλεσα. Ἐάν γιά ἄλλους δέν εἶμαι ἀπόστολος, τουλάχιστον ὅμως εἶμαι γιά σᾶς. Διότι «ἡ γὰρ σφραγὶς τῆς ἐμῆς ἀπο­στο­λῆς ὑμεῖς ἐστε ἐν Κυρίῳ», ἡ σφραγῖδα, μέ τήν ὁποία πιστοποιεῖται ἐπίσημα τό ἀποστολικό μου ἀξί­ω­μα, εἶστε μέ τήν χάρι τοῦ Κυρίου ἐσεῖς, τούς ὁποίους ἐ­γώ ὁδήγησα στόν Χριστό.

ΣΤΟ ἱερο κείμενο φαίνεται ξεκάθαρα τό μεγαλεῖο τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρός τούς εὐ­σκαν­δά­λιστους χριστιανούς. Τί λέγει; Δέν θά φά­­ω κρέας στόν αἰῶνα, θά θυσιάσω καί τά νόμιμα δι­και­­ώ­μα­τά μου προκειμένου νά μήν σκαν­δα­λί­σω τόν ἀδελ­φό μου. Καί μᾶς δίνει ἔτσι ὑπόδειγμα νά θυσιά­ζου­με κι ἐμεῖς ἀκόμη καί θεμιτά δικαιώματά μας ὅταν αὐτά γίνονται ἀφορμή σκαν­δα­λι­σμοῦ τῶν ἄλ­λων. Δι­ό­τι μπο­ρεῖ αὐτά πού ἐγώ κάνω νά μή μέ βλάπτουν πνευ­­­μα­τι­κῶς, ἀλ­λά οἱ ἄλλοι νά ζημιώνονται.

Ἄς ποῦμε μερικά παραδείγματα. Εἶμαι ἄρρωστος κι ἔ­χω ὁδηγία ἀπό τόν γιατρό καί τόν πνευματικό μου νά καταλύσω τήν νηστεία. Θά φάω λοιπόν ἀρτή­σι­μη τρο­φή, ὄχι ὅμως ἐνώπιον τῶν ἄλλων, στό χῶρο τῆς ἐρ­γα­σί­ας μου δημοσίως, διότι θά σκαν­δα­λι­σθοῦν ὅσοι δέν γνωρίζουν τό πρό­βλη­μα τῆς ὑγείας μου.

Ἔχω τήν ἄδεια νά δια­βά­σω ἤ νά ἀκούσω κάτι πού δέν εἶναι βέ­βαια ἁμαρτωλό. Ἤ ἔχω τήν ἐλευθερία νά ντυ­­θῶ ὅ­πως θέλω. Διότι πι­στεύ­ω πώς αὐτό πού προ­έ­χει εἶ­ναι νά ἔχω καθαρή καρ­διά καί πώς δέν ἔχουν τό­ση ση­μασία τά ἐξω­τε­ρικά, ἡ ἐμφάνισι κλπ. Ὅ­ταν ὅμως γνω­­ρίζω ὅτι ἡ στάσι μου αὐτή θά σκαν­δα­λίσῃ κάποιες εὐ­αί­σθητες ψυχές, θά πρέπει νά περι­ο­ρί­σω τό δι­καί­ω­μά μου αὐτό.

Ἀδελφοί ἄς κάνουμε ὅλοι ἕνα τέτοιο ἀγῶνα ἀγάπης, καί διακρίσεως καί ὁ Ἅγιος Θεός θά μᾶς εὐλογήσῃ πλου­σίως.

ΠΗΓΗ