ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ ΛΟΥΚΑ (ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΩΝ ΑΣΩΜΑΤΩΝ)

Απόστολος: Εβρ. β΄2-10

Ευαγγέλιον: Λουκ. η΄41-56

8 Νοεμβρίου 2020

Ο Θεός είναι κτίστης και δημιουργός όχι μόνο του υλικού και ορατού κόσμου, αλλά και του αΰλου και αοράτου. Το ομολογούμε, άλλωστε, και στο Σύμβολο της Πίστεως ότι είναι «ποιητής ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων». Παρά το γεγονός ότι ο ανθρώπινος οφθαλμός δεν δύναται να δει τον πνευματικό κόσμο, αυτό δεν σημαίνει την ανυπαρξία του. Απλό και απτό παράδειγμα, το φάσμα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Το εύρος του πολύ μεγάλο, ωστόσο, το αισθητήριο της οράσεως μόνον ένα απειροελάχιστο ποσοστό μπορεί να δει.

Η Αγία Γραφή μας αποκαλύπτει ότι ο πνευματικός και αόρατος κόσμος αποτελείται από τις Αγγελικές δυνάμεις. Η δημιουργία τους έχει προηγηθεί της υλικής κτίσεως, όπως γίνεται υπαινιγμός στο βιβλίο του Ιώβ: «ὅτε ἐγενήθησαν ἄστρα, ᾔνεσάν με φωνῇ μεγάλῃ πάντες ἄγγελοί μου». Για το έργο και την αποστολή των Αγγέλων μας πληροφορεί ο Απόστολος Παύλος. Αναφέρει, χαρακτηριστικά, ότι είναι λειτουργικά πνεύματα και έχουν ως κύριο μέλημά τους να διακονούν το μυστήριο της σωτηρίας των ανθρώπων: «πάντες εἰσὶ λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα, διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν». Γι’ αυτό και πολλές φορές, τους βλέπουμε να συμμετέχουν ενεργά στη σωτηρία μας ή ακόμη να μεταφέρουν κάποιο θεόσταλτο μήνυμα. Τα παραδείγματα πολλά από την Καινή Διαθήκη. Οι Άγγελοι εμφανίζονται επανειλημμένα προκειμένου να διακονήσουν την σάρκωση του Θεού και Λόγου. Άγγελος φέρνει το χαρμόσυνο μήνυμα του Ευαγγελισμού στη Θεοτόκο, άγγελοι ευαγγελίζονται την γέννηση του Χριστού στους ποιμένες, άγγελος ειδοποιεί τον Ιωσήφ και τους μάγους προκειμένου να γλιτώσουν από τη μανία του Ηρώδη, άγγελος ενισχύει τον Χριστό στην προσευχή Του στη Γεθσημανή, άγγελοι αποστέλλονται για να ενημερώσουν τους μαθητές του Χριστού για την Ανάσταση, άγγελος αποφυλάκισε τον Απόστολο Πέτρο.

Παρόλο που οι Αγγελικές δυνάμεις δεν δημιουργήθηκαν από τον Θεό για να Τον δοξολογούν, όταν βρέθηκαν μπροστά στο άρρητο θείο κάλλος άρχισαν να Τον υμνούν ακατάπαυστα. Η Παλαιά Διαθήκη μας πληροφορεί ότι όπως ο επίγειος στρατός είναι χωρισμένος σε τάγματα, έτσι και οι Αγγελικές δυνάμεις αποτελούν την ουράνια ιεραρχία. Αναφέρονται, μάλιστα, και τα ονόματα των εννέα Αγγελικών ταγμάτων: Σεραφείμ, Χερουβείμ, Θρόνοι, Κυριότητες, Δυνάμεις, Εξουσίες, Αρχές, Άγγελοι, Αρχάγγελοι.

Οι Άγγελοι, όπως και οι άνθρωποι, ήταν προικισμένοι από τον Δημιουργό τους με ελεύθερη βούληση. Δηλαδή, δεν ήταν άτρεπτοι και αμετάβλητοι προς το κακό. Γι’ αυτό και το πιο λαμπρό τάγμα, αυτό του Εωσφόρου, το οποίο είχε ως αποστολή και διακονία του να μεταφέρει στους άλλους αγγέλους το φως, δηλαδή το θέλημα του Θεού, κυριεύθηκε κάποτε από υπερηφάνεια. Θεώρησε ότι μπορεί να θέσει τον θρόνο του πάνω από τα άλλα Αγγελικά τάγματα: «εἰς τὸν οὐρανὸν ἀναβήσομαι, ἐπάνω τῶν ἀστέρων τοῦ οὐρανοῦ θήσω τὸν θρόνον μου». 

Συλλογίστηκε, ακόμη, ότι μπορεί να ομοιωθεί με τον ίδιο τον Θεό: «ἔσομαι ὅμοιος τῷ Ὑψίστῳ».  Ακαριαία, με την αποδοχή του συλλογισμού αυτού, ξέπεσε του αξιώματος και της λαμπρότητός του. Από τάγμα φωτός έγινε τάγμα σκότους. 

Από φωτοειδείς Άγγελοι, έγιναν σκοτεινά πνεύματα. Τη φοβερή εκείνη στιγμή της πτώσεως του δεκάτου τάγματος, ο Αρχιστράτηγος Μιχαήλ βρόντηξε με δυνατή φωνή «Πρόσχωμεν, Στῶμεν καλῶς, Στῶμεν μετὰ φόβου». Με ταπείνωση και πλήρη αυτογνωσία ότι είναι κτίσμα, εφιστά στους λοιπούς Αγγέλους να σταθούν καλά, να σταθούν με φόβο απέναντι στον Θεό και δημιουργό τους. Να αναγνωρίσουν ποιος είναι ο Κτίστης και ποια είναι τα κτίσματα. Για την ταπείνωση και την προσήλωση που έδειξαν οι υπόλοιποι Άγγελοι, ο Θεός τους αντάμειψε με κατά χάριν ατρεψία. Από τότε έχουν παγιωθεί και στερεωθεί στο αγαθό. Αυτή τη σύναξη των αγγελικών ταγμάτων, μετά την πτώση του Εωσφόρου, και την απόφασή τους να μείνουν πιστά στο θέλημα του Θεού, αναμιμνήσκεται σημέρα η Εκκλησία.

Η Εκκλησία μάς διδάσκει, ότι ο Θεός στον κάθε άνθρωπο δίδει φύλακα Άγγελο. Άλλωστε, αυτό φανερώνεται και από τις προσευχές και αιτήσεις στις διάφορες ακολουθίες της: «Ἄγγελον εἰρήνης, πιστὸν ὁδηγόν, φύλακα τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν, παρὰ τοῦ Κυρίου αἰτησώμεθα». Ο φύλακας Άγγελός μας, χαίρεται με την μετάνοιά μας και την στροφή μας προς τον Θεό: «χαρὰ ἔσται ἐν τῷ οὐρανῷ ἐπὶ ἑνὶ ἁμαρτωλῷ μετανοοῦντι» ενώ, λυπάται με τις αμαρτίες μας και την απομάκρυνσή μας από Αυτόν. Φύλακες Αγγέλους, σύμφωνα με τη διδασκαλία κάποιων Πατέρων της Εκκλησίας, δεν έχουν μόνο οι άνθρωποι, αλλά και οι Εκκλησίες, τα Μοναστήρια, οι πόλεις, τα χωριά και τα έθνη. 

Πολλά τα μηνύματα της σημερινής εορτής. Αναφέρουμε μερικά από αυτά. Ο Θεός, ως δημιουργός και προνοητής των πάντων, δεν μας άφησε μόνους και αβοήθητους να αντιμετωπίζουμε τις καθημερινές θλίψεις, δυσκολίες και δοκιμασίες. Μας έδωσε βοηθούς ακοίμητους, τους Αγίους Αγγέλους Του. Αυτοί είναι πάντα δίπλα μας για να μας διακονούν και να μας φυλάττουν, παρά το γεγονός ότι πλάσθηκαν ανώτεροι κατά τη φύση τους από εμάς. Διδασκόμαστε, έτσι, και εμείς, που μπορεί να κατέχουμε κάποιο αξίωμα ή κάποια υψηλή θέση, να διακονούμε τους κατώτερους και αδύνατους, χωρίς να προσπαθούμε να τους επιβληθούμε εξουσιαστικά.

Το δέκατο τάγμα των Αγγέλων έχασε τη χάρη του και έγινε τάγμα δαιμόνων όταν γέμισε από εγωισμό και υπερηφάνεια. Αυτό μας διδάσκει ότι η ταπείνωση και η αυτογνωσία αποτελούν ύψιστο αγαθό και απαραίτητη προϋπόθεση για την πνευματική ζωή, αφού μας κρατούν ενωμένους με την πηγή της ζωής, που είναι ο Θεός. Τα υπόλοιπα εννέα τάγματα με την ταπείνωση που έδειξαν δοξάστηκαν από τον Θεό, αφού στερεώθηκαν στο αγαθό. Έτσι κι εμείς, μπροστά στον καταιγισμό των πειρασμών και στις προκλήσεις των καιρών ας σταθούμε ακλόνητοι, με προσοχή και φόβο Θεού, χωρίς αμφιταλαντεύσεις, επαναλαμβάνοντας το «Στῶμεν καλῶς, Στῶμεν μετὰ φόβου».

π. Κωνσταντίνος Λαζάρου

ΠΗΓΗ